ဤနောက်ဆုံးရဒေသတွင်းသတင်းတိုတွင် ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ၌ တောအူး (တောင်ငူ)ခရိုင်၊ ဒေါ်ဖားခို (သံတောင် ကြီး)မြို့နယ်အတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့သောလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုအကြောင်းကို ဖော်ပြထားသည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ လ ၂၁ ရက်နေ့၌ တောင်ငူလေတပ်စခန်းဌာနချုပ်မှ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ(SAC) ရဟတ်ယာဉ်တစ်စီးသည် ဒေါ်ဖားခို (သံတောင်ကြီး)မြို့နယ်၊ ထီးဒေး (ပိတောက်ကုန်း) ကျေးရွာအုပ်စု၊ က---ကျေးရွာကို လေကြောင်းဖြင့် တိုက် ခိုက်ခဲ့သည်။ ဤလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွင် ကလေး(၂)ဦးအပါအဝင် စုစုပေါင်းရွာသား (၄)ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး အသက် (၈၅)နှစ်အရွယ်ရှိသောအမျိုးသမီးတစ်ဦးသေဆုံးခဲ့သည်။ ဒဏ်ရာရရှိသည့်အမျိုးသမီးတစ်ဦးကို နေပြည်တော်ဆေးရုံသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့ပြီး သူမ၏ခြေထောက်တစ်ဖက် ဖြတ်တောက်ခဲ့ရသည်။ ထို့အပြင် SAC ရဟတ်ယာဉ်သည် ဒေါ်ဖားခို (သံတောင်ကြီး)မြို့နယ်၊ ထီးဒေး (ပိတောက်ကုန်း)ကျေးရွာအုပ်စု၊ မ---ကျေးရွာကိုလည်း လေကြောင်းဖြင့်တိုက်ခိုက်ခဲ့ သည်။ ထိုဖြစ်စဉ်တွင် ရွာသား(၅)ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး (၃)ဦးသေဆုံးခဲ့သည်။ သေဆုံးသွားသည့်ရွာသား (၃)ဦးတွင် အသက်(၈)နှစ်အရွယ်ရှိသော ကလေး(၂)ဦးလည်းပါဝင်သည်။ ထို့အပြင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် လူနေအိမ် များနှင့် လယ်ယာစိုက်ပျိုးခြံများ ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ပြီး ရွာသားများမွေးမြူထားသော တိရိစ္ဆာန်များလည်းသေဆုံးခဲ့သည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အစောပိုင်းကာလမှစ၍ ကျေးရွာအတွင်း သို့မဟုတ် ကျေးရွာအနီးပတ်ဝန်းကျင်တွင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခြင်းနှင့် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ မရှိခဲ့ပေ။ ရွာသားများသည် ဝမ်းနည်းကြေကွဲမှုများ၊ ဒေါသပေါက်ကွဲမှုများနှင့် စိတ်ဒဏ်ရာများကို ခံစားနေရပါသည်။

ဤဓာတ်ပုံသတင်းတွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလမှ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလအထိ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (SAC)သည် အရပ်သားဒေသများ၊ ဒေသခံနယ်မြေများနှင့် လယ်ယာစိုက်ပျိုးခင်းများအတွင်းသို့ လက်နက်ကြီးများ ရမ်းသမ်းပစ်ခတ်ခဲ့သောဖြစ်စဉ်များနှင့်ဆိုင်သောဓာတ်ပုံ အထောက်အထားများကို ဖော်ပြထားပါသည်။ ဤဓာတ်ပုံ သတင်းကို ရေးသားပြုစုနေစဉ်အတွင်း KHRG အနေဖြင့် SAC မှ လက်နက်ကြီးရမ်းသမ်းပစ်ခတ်မှုကြောင့် ရွာသား များ၏ဘဝများကို ထိခိုက်နစ်နာစေသည့်ဖြစ်စဉ်များနှင့်ပတ်သတ်၍ များစွာသောသတင်းအစီရင်ခံစာများကို လက်ခံ ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဤကဲ့သို့ဖြစ်စဉ်များသည် အဖြစ်များဆုံး လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများတစ်ခုအဖြစ်တွေ့ရှိရသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလမှ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်း KHRG မှ SAC သည် လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်မှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်စေသည့် ပျက်စီးမှုများနှင့် သေကြေထိခိုက်မှုများနှင့်ဆိုင်သော ဓာတ်ပုံ (၂၇၀၈) ပုံထက်မနည်း လက်ခံရရှိခဲ့သည်။ ဤသို့လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်မှုဖြစ်စဉ်များသည် ဒူးသထူ (သထုံ)၊ တောအူး (တောင်ငူ)၊ ခလယ်လွီထူ (ညောင်လေးပင်)၊ ဘိတ်-ထားဝယ်၊ မူတြော် (ဖာပွန်)နှင့် ဒူးပလာယာခရိုင်တို့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ SAC စစ်သားများသည် ၎င်းတို့တပ်စခန်းအနီးနားပတ်ဝန်းကျင်တွင် အထူးသဖြင့်တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားသည့် နေရာဒေသများတွင် နေ့စဉ်နှင့်အမျှ လက်နက်ကြီးများရမ်းသမ်းပစ်ခတ်လေ့ရှိကြသည်။ ထိုလုပ်ရပ်ကြောင့် ကျေးရွာများနှင့် လက်ယာစိုက် ပျိုးခြံများအတွင်းဖြစ်စေ၊ အများပြည်သူသွားလာသော လမ်းမများပေါ်တွင်ဖြစ်စေ၊ ဆေးပေးခန်းများ၊ ဘာသာရေး အဆောက်အဦးများနှင့် စာသင်ကျောင်းများရှိသည့်မြေယာထဲတွင်ဖြစ်စေ များစွာသောလက်နက်ကြီးများ ကျရောက် ပေါက်ကွဲခဲ့သည်။ လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်မှုကြောင့် အကျိုးဆက်အနေဖြင့် ရွာသားများအား ထိမှန်၍ဒဏ်ရာရခြင်း၊ သေဆုံးခြင်းများ ရှိခဲ့သည်။ အရပ်သားအိုးအိမ်များ၊ အဆောက်အဦးများနှင့် လက်ယာစိုက်ပျိုးခြံများလည်း ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ပြည်သူလူထုများစွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ရသည်။ ဤသို့လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်ခြင်းသည် ပြည်သူလူထုကြားတွင် အကြောက်တရားများဖြစ်ပေါ်စေပြီး ရွာသားများအနေဖြင့် ပညာရေးနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကိုရရှိရန်အတွက် အခက်အခဲများကြုံတွေ့နေရသည်။ ထိုမျှမက အရပ်သားဒေသများတွင် မပေါက်ကွဲသည့်လက်နက်ကြီးများ (UXO) ပို ၍များပြားလာပြီး ပြည်သူများအတွက် အန္တရာယ်ရှိလာသည်။ ရွာသားများအနေဖြင့် စားဝတ်နေရေးအတွက် ၎င်းတို့၏ လယ်ယာစိုက်ပျိုးခြံများထဲတွင် လုပ်ကိုင်စိုက်ပျိုးနိုင်ခြင်း မရှိတော့ပါ။ SAC စစ်သားများမှ ကျေးရွာများနှင့် အရပ်သားအိုးအိမ်များကို ပစ်မှတ်ထား၍ လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်သည့်အတွက်ကြောင့် ရွာသားများသည် တောထဲသို့ဖြစ်စေ၊ ဂူထဲတွင်ဖြစ်စေ၊ ဘုန်းကြီးကျောင်း အနီးနားတွင်ဖြစ်စေ ထိုသို့နေရာများတွင် ပုန်းရှောင်နေကြရသည်။ သို့သော်လည်း တစ်ချို့ဖြစ်စဉ်များတွင် SAC စစ်သားများသည် ဘုန်းကြီးကျောင်းဝင်းထဲသို့ဖြစ်စေ၊ ဘုန်းကြီးကျောင်းအနီးတစ်ဝိုက်တွင်ဖြစ်စေ လက်နက်ကြီးများ ပစ်ခတ်ကြသည်။ မြန်မာပြည်အရှေ့တောင်ပိုင်းတွင်နေထိုင်ကြသော ရွာသားများအတွက် မည်သည့်နေရာမှ လုံခြုံမှုမရှိတော့ပါ။

ဤမှုခင်းဖော်ပြသည့်မှတ်တမ်းလွှာတွင် ၂၀၂၃ခုနှစ်၊ မေလအတွင်း ဒူးပလာယာခရိုင်၊ ကရူတူး (ကျုံဒိုး) မြို့နယ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သောလက်နက်ကြီးပစ်ခတ်မှုဖြစ်စဉ်များကို ဖော်ပြထားသည်။ ၂၀၂၃ခုနှစ်၊ မေလ ၇ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (SAC) စစ်ကွပ်ကဲအခြေအစိုက် (စကခ) အမှတ် (၁၂)လက်အောက်ခံတပ်ရင်းဖြစ်သော ခြေမြန် တပ်ရင်း (ခမရ) အမှတ် (၅၄၆) သည် ကရူတူးမြို့နယ်၊ ရွာကလေးကျေးရွာအုပ်စု၊ က---ကျေးရွာအတွင်းသို့ လက်နက် ကြီးများ ပစ်ခတ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် အသက် (၅၀)နှစ်အရွယ်ရှိသော ရွာသားတစ်ဦးအား ထိမှန်၍ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ ထို့အပြင် SAC စစ်သားများသည် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသည့်ရွာသားများ၏နေအိမ်များတွင်ဝင်ရောက်၍ ငွေကြေး အချို့နှင့် ပစ္စည်းဥစ္စာများကို လုယူခိုးခဲ့သည်။ ၂၀၂၃ခုနှစ်၊ မေလ ၂၈ရက်နေ့တွင် SAC တပ်ဖွဲ့များသည် လက်နက်ကြီး များ တဖန်ပစ်ခတ်ပြီး အသက် (၁၅) နှစ်အရွယ်ရှိသော ယောင်္ကျားလေးတစ်ဦးကို ထိမှန်၍ဒဏ်ရာရခဲ့ သည်။ SAC မှ ဤသို့လက်နက်ကြီးများပစ်ခတ်ခြင်းကြောင့် ရွာသားများအနေဖြင့် လယ်ယာခြံထဲတွင် သွားလာလုပ်ကိုင်ရန် ကြောက်ရွံ့ နေကြသည်။ ရွာသားတော်တော်များများလည်း ရွာမှ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ရသည်။