တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ်

တၢ်မၤပယွဲႇ တၢ်ဖျီန့ၢ်ဆူၣ်ဖိသၣ် ဒီးတၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်မံဃုာ်ဖိသၣ်အဘျီ တဖၣ်အဘျီ

တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ

လါမ့ၤ တုၤ လါအီးကထိဘၢၣ် ၂ဝ၁၉ နံၣ်

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီႇ ကရူၢ်ႇ ကီၢ်ဆၣ်ႇ ကီၢ်ရ့ၣ်)

ဟ---သဝီႇ ဂ---ကရူၢ်ႇ ဘုသိၣ်ကီၣ်ဆၣ်ႇ မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

နီၢ်န---

သးနံၣ်

၁၇

မုၣ်ခွါ 

ပိာ်မုၣ်

ကလုာ်

ကညီ

ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အိၣ်/ တအိၣ်

တအိၣ်

 တၢ်ဖံးတၢ်မၤ

မၤစံာ်

တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ

ခရံာ်ဖိ

အိၣ်ဆိးဒူသဝီ 

ဟ---သဝီႇ ဂ---ကရူၢ်ႇ ဘုသိၣ်ကီၣ်ဆၣ်ႇ မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအမၤအၢပယွဲတၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ        

လီၢ်လၤ

အိၣ်သဝီ

နီၢ် ဖ---

မၤစံာ် ဒီး လီၢ်ကဝီၤ ကဲးသလံးတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်

ဟ---သဝီႇ ဂ---ကရူၢ်ႇ ဘုသိၣ်ကီၣ်ဆၣ်ႇ 
မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်

စီၤဘ---

-

လ---သဝီႇ ဂ---ကရူၢ်ႇ ဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ႇ 
မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်

၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်.

 ကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် (KHRG) ၦၤမၤတၢ်ဖိလဲၤထံၣ်လိာ်သံကွၢ်ဒီ ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖိ နီၢ်န--- န့ၣ်လီၤ.

ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အနီၢ်ကစၢ်ဟ့ၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤန့ၣ်လီၤ.

ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢၦဲၤၦဲၤတက့ၢ်.

ဖဲလါမ့ၤ ၂ဝ၁၉ နံၣ် အတီၢ်ပူၤန့ၣ် နီၢ်န--- လၢအအိၣ်ဖဲ ဟ--- သဝီႇ ဂ--- ကရူၢ်ႇ ဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ် တဂၤအံၤ အမိၢ်လၢအကွၢ်ဖိန့ၢ်အီၤတဂၤ ဖျီန့ၢ်ဆူၣ်အီၤဒီး စီၤဘ--- လၢအအိၣ်ဖဲ လ---သဝီႇ ဘုသိၣ် ကီၢ်ဆၣ်အပူၤတဂၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအမိၢ်လၢအကွၢ်ဖိအီၤတဂၤအံၤ ဒိးဖျီန့ၢ်ဆူၣ်အီၤအခါ နီၢ်န--- အသးနံၣ် အိၣ်ဒံးထဲဒၣ် ၁၇ နံၣ် ဒီး ၦၤလၢအကဖျီသးဒီးအီၤတဂၤအံၤ အသးနံၣ်အိၣ် ၄၈ နံၣ်လံန့ၣ်လီၤ. အခီၣ်ထံးခါ မ့ၢ်လၢပိာ်မုၣ်ဖိအံၤ ဂ့ၢ်လိာ်ဝဲဒၣ်လၢ ကဖျီသးဒီး ၦၤလၢအတဘၣ်သးတဂၤအံၤဘၣ်အဃိ အမိၢ်ကွၢ်ဖိအီၤအံၤ မၤဒၢၣ်မၤလိာ်အီၤ ဒီး မၤပယွဲအီၤလၢကျဲအဘိဘိန့ၣ်လီၤ. အမိၢ်အံၤ တီၢ်အီၤႇ ဘျၢလီၤအခိၣ်လၢထံကျါ ဒီး မၢအအီၣ်စ့ၢ်ကီးထွံၣ်ဆၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံ မ့ၢ်လၢပိာ်မုၣ်ဖိအံၤ တူၢ်ဝဲတကဲလၢၤဘၣ်ဒီး မ့ၢ်လၢအဘၣ်သန့ၤ သးလၢ အမိၢ်ကွၢ်ထွဲအီၤတဂၤအံၤအဃိ အတအဲၣ်ဒီးဖျီသးဒီးစီၤဘ--- ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်ဖျီဝဲဒၣ်အသးန့ၣ်လီၤ. 

နီၢ်န--- ဖျီသးဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲဆဲးအိၣ်ဒံးဝဲဖဲ အမိၢ်လၢအကွၢ်ဖိအီၤအံၤအဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲနၣ် အဝၤ မၤတရီတပါအီၤ အဘျီတဖၣ်အဘျီန့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤတဲဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ပိာ်ခွါသးၦၢ်န့ၣ်ရ့အီၤဒ်သိးဒီး ပိာ်မုၣ်ဟးဂီၤ ဒီးသွံၣ်ထံးမုၣ်ခွါအကုၢ်တဂၤအသိးန့ၣ်လီၤ. လၢခံ အဝဲလဲၤဃ့ၢ်အိၣ်လၢ အနီမုၣ်အဟံၣ် ဒီး ၦၤဂၤအဟံၣ် ဒ်သိးကပူၤဒီးတၢ်အိၣ်သးဒ်အံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. သနာ်က့ အမိၢ်လၢအတၢ်ကွၢ်ဖိအီၤတဂၤအံၤ က့ၤကိးကဒါက့ၤအီၤလၢ ကဟဲက့ၤဆူအဟံၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ ဖဲ လါယူၤ ၁ဝ သီႇ ၂ဝ၁၉ နံၣ် အမိၢ်မၢ အဖျီန့ၢ်ဆူၣ်အသးဒီး စီၤဘ--- တဘျီကဒီးန့ၣ်လီၤ. စီၤဘ--- န့ၣ်မၤတရီတပါအီၤ အသီကဒီးတဘျီန့ၣ်လီၤ. စီၤဘ--- ဖီၣ်ဆူၣ်အီၤ အသီတဘျီဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲဃ့ၢ်ဖျိးကဒီးခံဘျီတဘျီန့ၣ်လီၤ. 

ဖဲ လါယူၤ ၁၂ သီႇ ၂ဝ၁၉ နံၣ်အပူၤန့ၣ် စီၤဘ--- ဖီၣ်ဆူၣ် နီၢ်အ--- ဖဲအအိၣ်ဝဲဖဲအနီမုၣ်အဟံၣ် အခါန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် စီၤဘ--- ဖီၣ်နၢမူအီၤ ဒီး ဖီၣ်ဆူၣ်အီၤအခါ အဆ့ကၤညးကွံာ်ဝဲဒီး အနံၣ်လီၤလူာ် ကွံာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လၢခံအတွံၢ်ကူထီၣ်ကဒါက့ၤအနံၣ်ဒီး လဲၤစံၣ်ဃီၤဝဲဆူ အပၢ်ကွၢ်ဖိအီၤအဒဲလီၢ်လံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအလဲၤစံၣ်လၢ အပၢ်အဒဲအဆၢကတီၢ် အသ့ၣ်ညါဝဲလၢၦၤထံၣ်ဒီး သ့ၣ်ညါထွဲ တၢ်ကဲထီၣ် အသးဒီးအီၤဘၣ်ဆၣ် ၦၤတဂုာ်ကျဲးစၢးမၤစၢၤအီၤနီတဂၤဘၣ်. 

နီၢ်န--- တဲဖျါထီၣ်တၢ်မၤအသးဒီးအီၤဒ်အံၤလီၤ. “ယလဲၤဃုသ့ၣ်မုၣ်ဟဲက့ၤဒီး စီၤဘ---န့ၣ် အအိၣ် လၢဟံၣ်ပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ့်ႇ အအိၣ်လၢဟံၣ်ပူၤန့ၣ် ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်. ဖဲယအိးထီၣ်ပဲတြီလၢ ယကလဲၤနုာ် လီၤလၢဒၢးပူၤအခါ အဝဲဖ့ၣ်ထုးယစု. အဖ့ၣ်ထုးယၤ ဒီး ဂုာ်ကျဲးစၢဖီၣ်ဆူၣ်ယၤလီၤ. ယဂုာ်ကျဲးစၢး စံၣ်လၢ အစုပူၤဘၣ်ဆၣ် သီသီခါန့ၣ် ယစံၣ်ပူၤဖျဲးသးတန့ၢ်ဘၣ်.  ယဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး စံၣ်ပူၤဖျဲးသးအဘျီတဖၣ် အဘျီလီၤ. ဖဲယစံၣ်အခါ ယနံၣ်လီၤလိၤဝဲဒၣ်လီၤ. လၢခံ ယစံၣ်ပူၤဖျဲးယသးန့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံႇ ယဖီၣ် သိးထီၣ်ယနံၣ်ဒီး ယလဲၤစံၣ်ဆူ ယပါအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ ပအိၣ်ခိး သဝီကရူၢ်ခိၣ် ကမၤတၢ်ဆၢတဲာ်န့ၣ်လီၤ.”

နီၢ်ပ---န့ၣ် မၢန့ၢ်ဆူၣ် နီၢ်န---လၢ ကဖျီအသးဒီး စီၤဘ---သၢဘျီတဘျီ ဖဲလါယူၤ ၁၆ သီႇ ၂ဝ၁၉ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. သနာ်က့ ပိာ်မုၣ်ဖိန့ၣ် ဘၣ်သဂၢၢ်ဒီး တၢ်မၤပယွဲဒ်သိးအံၤအလီၢ်လီၢ် ဒီး ဘၣ်စံၣ်ကဒီး ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. လီၢ်ကဝီၤ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါဒီး သဝီသးၦၢ်ဒီး သဝီကရူၢ်ခိၣ်တဖၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါတၢ်အိၣ်သးအံၤ ဘၣ်ဆၣ် တဟံးထီၣ်အရ့နီတမံၤဘၣ်လၢ ကဒီသဒၢပိာ်မုၣ်ဖိအံၤန့ၣ်ဘၣ်. လၢန့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ် လဲၤပၣ်ဃုာ်ပၣ်ဂီၢ်လၢ တၢ်ဖျီမူးပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၁၆ႇ ၂ဝ၁၉ နံၣ်န့ၣ် ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤ သံကွၢ်လီၢ်ကဝီၤခိၣ်နၢ်လၢ ကထုးလီၤဖှၣ်သးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်အီၤတၢ်ဆၢကတီၢ် သၢလါ လၢကဆိကမိၣ်ထံက့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးဒီးကမၤလီၤတံၢ်လၢ ကဒီသဒၢဝဲပိာ်မုၣ်ဖိလၢ စီၤဘ--- အစုပူၤန့ၣ်တအိၣ်ဘၣ်. ဖဲလါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂ဝ သီႇ ၂ဝ၁၉ နံၣ်န့ၣ် ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤ ဘၣ်တၢ်ဖျီဆူၣ်ကဒီးအီၤ အလီၢ်ခံကတၢၢ်တဘျီန့ၣ်လီၤ.  

စးထီၣ်ဖဲန့ၣ် စီၤဘ--- အံၤ လဲၤဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ အူမ---, အူဒ--- ဒီး အ့သ့း လၢကမၤစၢၤအီၤဒ်သိး ပိာ်မုၣ်ဖိဝဲန့ၣ် ကအဲၣ်အီၤအဂီၢ် ဒီးသူဝဲဒၣ် တၢ်အူတၢ်လိၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်န--- အံၤ သးတၢ်အိၣ်ဆူၣ် အိၣ်ချ့နးဒိၣ်ထီၣ် ခီဖျိအဘၣ်သဂၢၢ်ဒီး တၢ်မၤပယွဲတဖၣ် အဃိန့ၣ်လီၤ. ၦၤအိၣ်လၢ ဟီၣ်ကဝီၤဖဲန့ၣ်တဖၣ် န့ၣ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ခီဖျိလၢတၢ်အူတၢ်လိၣ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအံၤအဃိ  ပိာ်မုၣ်ဖိအတၢ်အိၣ်သးဆီတလဲ ဒီး ၦၤအိၣ်လၢတၢ်ခိၣ်တၢ်ဃၢၤတဖၣ်န့ၣ် ကွၢ်ကပၤအီၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအပၢ်ကွၢ်ဖိအီၤ သ့ၣ်ညါအတၢ်အိၣ်သး ဆီတ လဲဒ်အံၤအခါ အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ၦၤအူၦၤလိၣ်အီၤအဃိ အဝဲလဲၤသမံသမိးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤဒီး ကညီပၢၤကီၢ် လၢအအိၣ်ဖဲ ဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ်နၣ်လီၤ. 

ဖဲ လါအီးကထိဘၢၣ် ၃၁ သီႇ ၂ဝ၁၉ နံၣ်န့ၣ် ကညီပၢၤကီၢ်လဲၤဖီၣ် စီၤဘ--- ဒီး အူမ---န့ၣ်လီၤ. ကညီပၢၤကီၢ် သ့ၣ်ညါဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤဘၣ်တၢ်ဖျီန့ၢ်ဆူၣ်အီၤ ဒီး ဖီၣ်ဆူၣ်အီၤအဘျီတဖၣ်အဘျီဖဲ တၢ်သမံသမိးအဝဲသ့ၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. နီၢ်ပ---စ့ၢ်ကီး ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်ကွံာ်အီၤဖဲ လါဒံၣ်စဲဘၢၣ် ၁၂ သီႇ ၂ဝ၁၉ နံၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢခံႇ နီၢ်ပ--- ဘၣ်ဟ့ၣ်စ့အီၣ်လိး ၂ႇဝဝဝႇဝဝဝ ကၠး ဆူကညီကွီၢ်ဘျီၣ် ဖဲဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ၃၁ သီႇ ၂ဝ၂ဝ နံၣ် ဖဲအဟ့ၣ်စ့ဝံၤအလီၢ်ခံ အဟးထီၣ် ဘၣ်ကွံာ်လၢတၢ်ဒုးဃာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. စီၤဘ--- တခီၦၤကဟံးအီၤအရ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ် တၢ်တသ့ၣ်ညါအီၤလီၤ တံၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. 

ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအံၤ တတဲဘၣ်ပၢၤကီၢ်လၢ တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီးအံၤနီတဘျီဘၣ် မ့ၢ်လၢအပျံၤ ဘၣ်အမိၢ်ကွၢ်ဖိအီၤအဃိ အဝဲအိၣ်ဒံးဒီးတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးန့ၣ်လီၤ. အဝဲတသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီး ကွီၢ်မ့ၣ်သဲစးဒီး တၢ်တီ တၢ်တြၢ်အကျိၤအကျဲ တကးဒံးဘၣ် အမဲာ်ဆှးလၢ ကတဲဖျါထီၣ်အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဆူ ၦၤဂၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်န---န့ၣ် ခဲအံၤအအိၣ်ဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢအအိၣ်လၢအဟံၣ်ကပၤတဒူၣ် ဒီးအဝဲတဒိးန့ၢ်ဘၣ် သးအတၢ် ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်ဒီး တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးတဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ တၢ်သီၣ်တၢ်သဲဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ အတမုာ်တလၤန့ၣ် ဘၣ်အီၤတမုာ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိအဝဲလိၣ်ဘၣ်နီၢ်သးအတၢ်မၤစၢၤ ဒ်သိးကလဲၤခီဖျိ အတၢ်အိၣ်သးလၢ အတၢ်ပျံၤတီၢ်တၢ်အံၤကန့ၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါႇ ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲး တၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ် ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အံၤ ဟ့ၣ်ဝဲကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ်လၢ ကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၦၤသံကွၢ်သံဒိးအီၤ အဆၢကတီၢ် အပၢ်ကွၢ်ဖိအီၤ ဆ့ၣ်နီၤလၢတၢ်ကပၤ ဒီး ဟ့ၣ်အခွဲးစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.