တၢ်ပာ်ဖျါအဖုၣ်တဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါ၀ဲတၢ်ကဲထီၣ်သးဖဲလၢၢ်ကဆီကီၢ်ဆၣ်, ဘျံး-ဒဝဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ် လီၤ. ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးဖိလၢအအိၣ်ဖဲခီၣ်သုးရ့ၣ်နီၣ်ဂံၢ် (၅၅၉) ဒီး (၅၆၀) သ့ၣ်တဖၣ်ဖီၣ်ဒုးဃာ်ဝဲ သဝီဖိတဂၤလၢအအိၣ်လၢ က---သဝီ, စတ့ကရူၢ်, လၢၢ်ကဆီကီၢ်ဆၣ်, ဖဲ SAC တၢ်သမံသမိးအလီၢ်တတီၤလၢအအိၣ်ဖဲ ရှ--- သဝီ, စတ့ကရူၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. သဝီဖိအံၤလဲၤပှ့ၤတၢ်ဒီးဟဲက့ၤတုၤဖဲ ရှ---သဝီအဆၢကတီၢ် SAC သုးဖိတဖၣ်သမံသမိးအီၤ ဒီးသမံသမိးကွၢ်ဝဲအသိလ့ၣ်ယီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်ဃုသမံသမိးကွၢ်တၢ်အဆၢကတီၢ်, SAC သုးဖိတဖၣ်ထံၣ်န့ၢ်ဝဲကသံၣ် မူၤဘှီးလၢအမ့ၢ်ယါမၣ်ဒီးပံၤလၢအသိလ့ၣ်ယီၢ်ခံဆ့ၣ်နီၤပူၤဒီးပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်ဝဲသဝီဖိအံၤလၢအပှ့ၤန့ၢ်ဝဲကသံၣ်မူၤဘှီးသ့ၣ်တဖၣ် အံၤလၢ တၢ်ဒီသဒၢကမျၢၢ်သုး (PDF) သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်အဃိ SAC သုးဖိတဖၣ်မၤဆါပယွဲအီၤဒီးမၤပျံၤမၤဖုးအီၤန့ၣ်လီၤ. လၢခံအဝဲဘၣ်တၢ်ပျၢ်လီၤက့ၤအီၤဒီးဘၣ်တူၢ်ဝဲတၢ်မၤဆါပယွဲအတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးတဖၣ်တဘျုးလါညါန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကဲထီၣ် သးဝံၤအလီၢ်ခံပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်နီၢ်ကစၢ်, အဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီးသဝီဖိတဖၣ်ပျံၤတၢ်ဖုးတၢ်ဒီးသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.[1]
ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၁၆ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ်, သဝီဖိလၢအမံၤမ့ၢ်ဝဲကိၤဟ--- [တသ့ၣ်ညါသးနံၣ်] လၢအအိၣ်လၢက--- သဝီ, စတ့ ကရူၢ်, လၢၢ်ကဆီကီၢ်ဆၣ်ပူၤတဂၤဘၣ်တၢ်ကိးပတုာ်ဒီးသမံသမိးအီၤလၢ ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၢ်ကးကရၢ (SAC) သုးဖိလၢ အအိၣ်ဖဲခီၣ်သုးရ့ၣ်နီၣ်ဂံၢ် (၅၅၉) ဒီး (၅၆၀) သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်လီၢ်ကဝီၤသဝီဖိတဖၣ်ထံၣ်ထွဲ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး, ကိၤ ဟ--- အံၤဘၣ်တၢ်မၤဆါပယွဲအီၤနးနးကလဲာ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲတၢ်တနံၤန့ၣ်, ကိၤဟ--- အံၤအိၣ်ဝဲလၢ က---သဝီဒီးလဲၤဝဲဆူ ရှ--- သဝီ ဒ်သိးဒီးကလဲၤပှ့ၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲပှ့ၤတၢ်ဝံၤ ဒီးဟဲက့ၤဝဲလၢကျဲအဆၢကတီၢ်န့ၣ်, SAC ခီၣ်သုးရ့ၣ်နီၣ်ဂံၢ် (၅၅၉) ဒီး (၅၆၀), သုးဖိလၢအဆီလီၤဃာ်ဝဲတၢ်သမံသမိးတြဲၤ တစိၢ်တလီၢ် ဖဲရှ---သဝီခိၣ်ထီးတဖၣ်ကိးပတုာ်အီၤန့ၣ်လီၤ. သုးဖိတဖၣ်ကိးပတုာ်ဝဲကိၤဟ--- အသိလ့ၢ်ယီၢ်ဒီးသံကွၢ်သမံသမိး အီၤလၢမ့ၢ်အ လဲၤဖဲလဲၣ်, ဟဲက့ၤဖဲလဲၣ်, ဒီးပှ့ၤတၢ်မနုၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. သဝီဖိလၢအထံၣ်ထွဲတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဆိကမိၣ် တယာ်ဝဲလၢ အဝဲဘၣ်တၢ်ကိးပတုာ်ဒီးတၢ်သံဒိးသံကွၢ်အီၤအါထီၣ်ခီဖျိလၢအတခွါခံဂၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ကမျၢၢ်တၢ်ဒီသဒၢသုး (PDF) သုးဖိအဃိန့ၣ်လီၤ. သုးဖိတဖၣ်ကွၢ်ဝဲ ကိၤဟ---အလီတဲစိဒီးထံၣ်ဝဲတၢ်ဂီၤတဘ့ၣ်လၢအဝဲဒိဝဲဒီးအတခွါလၢအသိးဒီး PDF အကူအသိးန့ၣ် လီၤ.
ဖဲတၢ်သမံသမိးကွၢ်အီၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ်, သုးဖိတဖၣ်အိးထီၣ်ကွၢ်ဝဲအသိလ့ၢ်ယီၣ်ခံဆ့ၣ်နီၤအပူၤ ဒီးထံၣ်န့ၢ်ဝဲကသံၣ်မူၤဘှီးယါ မၣ်အဘိၣ် (၂၀) ဒီး ပံၤခံဘိၣ်လၢအတယၢၣ်ဃၢအိၣ်ဝဲ ၃၈၅ ကြၣ်(မ်)ဒီး ၁၃.၅ ပီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံသုးဖိတဖၣ်သံကွၢ်အီၤ လၢမ့ၢ်ပှၤတဂၤဂၤမၢအီၤလၢကဟဲပှ့ၤကသံၣ်မူၤဘှီးအံၤဧါန့ၣ်လီၤ. ကိၤဟ--- စံးဆၢအဝဲသ့ၣ်လၢအဝဲဟဲပှ့ၤကသံၣ်မူၤဘှီးအံၤလၢ အကစၢ်အဂီၢ် ဒ်သိးကသူဝဲဖဲအဖံးတၢ်မၤတၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲစံးဆၢတၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ SAC သုးဖိအကျါတဂၤစံးဝဲလၢ အဝဲလီတၢ် ဒီးကသံၣ်လၢအပှ့ၤဝဲန့ၣ်မ့ၢ်ဒၣ်လၢ PDF အဂီၢ်အဃိသုးဖိအကျါတဂၤတီၢ်အီၤဒီးဝၣ်ကုာ်ဖဲကျဲကပၤန့ၣ်လီၤ. သုးဖိတ ဖၣ်ကူးစ့ၢ်ကီးအမဲာ်သၣ်ဒီးအပျိၢ်ဃံလၢဒီန့ၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ SAC သုးခိၣ်တဂၤမၤပျံၤမၤဖုးအီၤလၢအသုတတဲဘၣ်ပှၤနီတ ဂၤတဂ့ၤလၢအဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤဒီးအဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ထံၣ်တၢ်ကစီၣ်လၢအဘၣ်တၢ်ရၤလီၤအီၤန့ၣ်အဝဲကမၤသံကွံာ်အီၤန့ၣ် လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ SAC သုးဖိတဖၣ်ပျၢ်လီၤကွံာ်အီၤန့ၣ်လီၤ.
ဖဲကိၤဟ--- ဟဲက့ၤတုၤလၢဟံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, အဝဲဟးထီၣ်လၢသဝီချၢတဘူၣ်လၢၤဘၣ်ဒီးခီဖျိအဝဲဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအဃိတုၤ လၢလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀၂၃ နံၣ်အလၢာ်ဒၣ်လဲာ် အဝဲအီၣ်တၢ်အီတၢ်တန့ၢ်အါအါဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအဃိ, အဝဲမၤတၢ်တကဲဘၣ်ခံလါဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ကိၤဟ--- အမါစံးဘၣ်လီၢ်ကဝီၤသဝီဖိတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ပျံၤဘၣ်ဖုးဒီးဘၣ်ယိၣ် တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ် စးထီၣ်လၢတၢ်ဖီၣ်ဃာ်မၤဆူးမၤဆါဝဲအဝၤန့ၣ်လီၤ.
ဒ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤဆူ KHRG ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ၂၀၂၅ နံၣ်အသိး, ဟံၣ်ဖိဃီဖိအံၤလဲၤအိၣ်က့ၤလၢသဝီအဂၤတဖျၢၣ်ခီဖျိလၢအ ဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကိၤဟ--- အဖါတံၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါ HKRG လၢအဝဲအဲၣ်ဒိးဝဲလၢပှၤ ကသ့ၣ်ညါဘၣ်ဃးတၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ ဒီးကပလီၢ်သူၣ်ပလီၢ်သးလၢ SAC တၢ်သမံသမိးအလီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
Footnotes:
[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀၂၃ နံၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤ ၦၤမၤသကိးတၢ်တဂၤ ဖဲဘျံး-ဒ၀ဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် (KHRG) လၢကမၤနီၣ်မၤဃါတၢ်မၤဘၣ်ဒိၦၤဟီၣ် ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢ အီၤလၢအဝဲနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲ ပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ် တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.