တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ်

မ့ၣ်ပိၢ် ပိၢ်ဖးထီၣ်ဒီး ဘၣ်ဒိဝဲ ဖိသၣ်ပိာ်မုၣ် ၁၄ နံၣ် တဂၤ

တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ

လါမ့ၤ ၂၉ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီ, ကရူၢ်, ကီၢ်ဆၣ်, ကီၢ်ရ့ၣ်)

ဟ--- သဝီ, နၣ်သၤကွ့ကရူၢ်, မူကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

မဧ---

သးနံၣ်

၁၄ နံၣ်

မုၣ်/ ခွါ

မုၣ်

ကလုာ်

ပယီၤ

ထီၣ်ပှၢ် / သဘျ့  

-

တၢ်ဖံးတၢ်မၤ

ကၠိဖိ

တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ

ဘူးဒး

တၢ်ဟံးမူဒါ/ လီၢ်လၤ

သဝီဖိ

အိၣ်ဆိးဒူသဝီ

ဟ--- သဝီ, နၣ်သၤကွ့ကရူၢ်, မူကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအမၤအၢပယွဲတၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ                    

လီၢ်လၤ

သုးကျိၤ/ သုးရ့ၣ် / သုးတြိၤ

အိၣ်သူၣ်လီၤသးလီၢ်ကျဲ /သုးကလၢၤ

အခိၣ်အမံၤဒီးလီၢ်လၤ

တသ့ၣ်ညါ

တသ့ၣ်ညါ

သုးပာ်ဖှိၣ်လၢ (ခမရ - ၄၃၉), (ခမရ - ၃၀၇), တမ- ၇၇ တၢ်ပၢဖီလာ် သုးရ့ၣ်လၢတၢ်တ သ့ၣ်ညါအသုးရ့ၣ်နီၣ်ဂံၢ်ဘၣ်တရ့ၣ်

ကညိၣ်ကွ့သုးကလၢၤ (ခမရ - ၄၃၉), စွ့ၤဝၣ်သုးကလၢၤ (ခမရ - ၃၀၇), နၣ်သၤကွ့ဝ့ၢ် (သုးရ့ၣ်လၢ တမ- ၇၇ တၢ်ပၢဖီလာ်လၢအမံၤ တ သ့ၣ်ညါဘၣ်တဒူၣ်)

တသ့ၣ်ညါ

၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်.

လီၢ်ကဝီၤခိၣ်နၢ်လၢအမ့ၢ် ကညီဆူၣ်ချ့ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဝဲၤကျိၤ (KDHW) ဖဲမူကီၢ်ဆၣ်တဂၤလၢအမ့ၢ် ပဒိၣ် စီၤဘ---, ဟ့ၣ်ဒုး သ့ၣ်ညါဝဲ KHRG ပျီပူၤပှၤမၤနီၣ် မၤဃါတၢ်ဖိတဂၤ လၢတၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလါမ့ၤ ၃၀ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်အပူၤ, KHRG ပျီပူၤပှၤမၤနီၣ်မၤဃါတၢ်ဖိလဲၤထံၣ်လိာ်အိၣ်သကိးဝဲပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အံၤလၢ KNU ပၢဆှၢဝဲတၢ်ဆါဟံၣ်တဖျၢၣ်အပူၤဖဲ ဖျံထၣ်ကရူၢ်, မူကီၢ်ဆၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဒိန့ၢ်ဝဲ ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အဂီၤ ဒီး မၤစ့ၢ်ကီးဝဲတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်ဒီးပှၤတူၢ်ဘၣ်တ တၢ်အတံလၢအမ့ၢ် အူဆ--- လီၤ.

၂. ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ပှၤလၢအဟ့ၣ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤ (အူဆ---) မ့ၢ်ဝဲပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤ ဒီး အဝဲအိၣ်ဝဲဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအဆၢက တီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲလဲၤဆှၢစ့ၢ်ကီးဝဲ ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အံၤဆူတၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ်လီၤ.

ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်.

ဖဲလါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂၀၂၄ နံၣ်အပူၤ ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးပာ်ဖှိၣ်လၢ ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် (ခမရ - ၄၃၉) အိၣ်ဆီလီၤသးဖဲ ကညိၣ်ကွ့သုးကလၢၤ, (ခမရ - ၃၀၇) အိၣ်ဆီလီၤသးဖဲ စွ့ၤဝၣ်သုးကလၢၤ, ဒီး ခီၣ်ချ့သုးတြိၤ (တမ- ၇၇) တၢ်ပၢဖီလာ် သုးရ့ၣ်လၢတၢ်တသ့ၣ်ညါအသုးရ့ၣ်နီၣ်ဂံၢ်ဘၣ်တရ့ၣ်လၢအဟဲအိၣ်ဆီလီၤသးဖဲ နၣ်သၤကွ့သုးကလၢၤ နုာ်လီၤ ဟူးဂဲၤ ဒီးဆီလီၤသးဖဲ မူကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. သုးတဖၣ်အံၤဒွဲၣ်အူဝဲသဝီဖိဟံၣ်တဖၣ်, ခးဝဲကျိးဖးဒိၣ် ဒီး ဒိးလီၤဝဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တဖၣ်အဃိ သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ပျံၤဘၣ်ဖုး ဒီး ဘၣ်ဃ့ၢ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးဖဲသဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်က့ၤဆူ အဟံၣ်ဖဲလၢ SAC သုးက့ၤလီၤကွံာ်အလီၢ်ခံန့ၣ် တၢ်ကဲထီၣ်သးအါမးလၢ သဝီဖိတဖၣ်ဘၣ်ဒိဝဲဒၣ်ဒီးဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ခီဖျိလၢ SAC သုးတဖၣ်ဒိးလီၤဝဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢဒူသဝီပူၤ ဒီး ဒူသဝီခိၣ်ဃၢၤအဃိန့ၣ်လီၤ.

ဖဲလါမ့ၤ ၂၉ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်, ဂီၤခီ ၈ နၣ်ရံၣ် အမံးနံး ၃၀ အဆၢကတီၢ်, ဖိသၣ်ပိာ်မုၣ် ၁၄ နံၣ် တဂၤလၢအမ့ၢ်မၣ်ဧ---ဒီးအမိၢ် လၢအအိၣ်လၢ ဟ--- သဝီ, နၣ်သၤကွ့ကရူၢ်, မူကီၢ်ဆၣ်ပူၤ, လဲၤတၢၤဝဲသ့ၣ်ဒ့တဖၣ်လၢ ကၠိကပၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလဲၤဝဲလၢကျဲအခါ မၣ်ဧ--- အံၤ ယီၢ်ဘၣ်ဝဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်လၢအမ့ၢ် (M14) လၢ SAC သုးဒိးလီၤပာ်ဝဲတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. အခီၣ်ဘၣ်ဒိဝဲခံကပၤလၢာ် ဒီး အခီၣ်လၢအထွဲတပၤတူာ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လၢမ့ၣ်ပိၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်အဃိလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါဘၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ကညီဒီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA) သုးဖိတဖၣ် ဟဲအိၣ်ပတုာ်ဘၣ်ဝဲလၢသဝီပူၤအဃိ, အဝဲသ့ၣ်ရဲၣ်ကျဲၤမၤစၢၤဝဲဒီး မၣ်ဧ---အံၤအမိၢ်ဒီးအဖါတံၢ်အူဆ---လဲၤဆှၢအီၤဆူ KNU ပၢဆှၢတၢ်ဆါဟံၣ်တဖျၢၣ်ဖဲ ဖျံထၣ်ကရူၢ်, မူကီၢ်ဆၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲအခီၣ်အထွဲတကပၤဘၣ်တၢ်ကွဲၤကါ အီၤဒီးဘၣ်တၢ်ဒီၣ်တူာ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. အခီၣ်လၢအစ့ၣ်တကပၤဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီးဝဲဘၣ်ဆၣ်တဘၣ်ဒီၣ်တူာ်ဝဲဒၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ကူစါယါဘျါအဖီခိၣ်, မၣ်ဧ--- အတံ, အူဆ---ရှဲပၠးဝဲဒ်အံၤ, “အခဲအံၤဒုတၢ်ကူစါယါဘျါအဘူးအလဲဒု ယတသ့ၣ်ညါဒံးဘၣ်. ကသံၣ်သရၣ်လၢတၢ်ဆါဟံၣ်တဖၣ်ဒုနၢ်ပၢၢ်စၢၤပှၤ (ပတၢ်ကီတၢ်ခဲ) ဒီး အါတက့ၢ်ဒုအဝဲသ့ၣ်မၤစၢၤဝဲ ပှၤကမျၢၢ်တဖၣ် (ယါဘျါအဝဲသ့ၣ်ကလီကလီ)လီၤ. [...] အမိအပါနာ်က့ဘၣ်သဂၢၢ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲအါမး ဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိန့ၤ ကျိၣ်စ့တဘၣ်ဘျီးဘၣ်ဒါအါအါဘၣ်. ယတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ တဘၣ်သးစံးတဂ့ၤ. ပှၤလၢအဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတၢ်တဖၣ် ကနၢ်ပၢၢ်စၢၤပှၤဒါခီ.” အူဆ---တဲအါထီၣ်ဝဲလၢ, “အမိအပါခံဂၤလၢာ်န့ၤ တူၢ်လဲမၤတၢ်လၢတနံၤဂီၢ်တနံၤဂီၢ်. အခဲအံၤပမၤတၢ် တသ့ဘၣ်. ပလဲၤတၢ်က့ၤတၢ်စ့ၢ်ကီးတန့ၢ်ဘၣ် မ့ၢ်လၢတၢ်ခးကျိဖးဒိၣ် ဒီးပဘၣ်ပျံၤစ့ၢ်ကီး ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တဖၣ်လီၤ. တၢ်အံၤကဲထီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢတၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူအဂီၢ်ဒိၣ်မး ဒီး မ့ၢ်တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢသဝီဖိတဖၣ်လၢအအိၣ်လၢသဝီပူၤတဖၣ် လီၤ. လၢပှၤမၤအီၣ်ဝဲၤဖိတဖၣ်အဂီၢ်ဒုကိညၢ်တစဲး ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်ပှၤလၢအမၤဃုဖံးဃုမၤတူၢ်ငါမၤတၢ်လၢတနံၤဂီၢ်တနံၤဂီၢ် တဖၣ်အဂီၢ်ဒု, လၢတၢ်အိၣ်သးဒံးအံၤအဖီခိၣ်အဝဲသ့ၣ်မၤတၢ်တသ့နီတမံၤဘၣ်.”  [တၢ်တသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဖဲတၢ်ဒိးကူစါယါ ဘျါဝံၤအလီၢ်ခံ, မ့ၢ်ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ်အံၤ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလၢတၢ်ကူစါယါဘျါတၢ်လၢၤဘူၣ်လၢၤစ့ၤ (မ့တမ့ၢ်) တၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူတၢ်မၤစၢၤလၢကရၢကရိတဖုဖုလံဧါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.]

ခီဖျိလၢ SAC သုးတဖၣ်ဒိးလီၤဝဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အါမးဖဲလၢအဝဲသ့ၣ်ဟူးဂဲၤဝဲဖဲဟ--- သဝီ ဖဲ လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂၀၂၄ နံၣ်ပူၤ အဃိ သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်လဲၤထီၣ်က့ၤလီၤ ဒီးဖံးတၢ်မၤတၢ်လၢတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအပူၤ မ့ၢ်လၢတၢ်ဒိးလီၤဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အလီၢ်န့ၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢတၢ်ကဲထီၣ်သးဒီးမၣ်ဧ---အဖီခိၣ်, သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒၣ်လၢတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ တအိၣ်ဖဲလၢအဝဲသ့ၣ်ဟးထီၣ်က့ၤလီၤအခါ ဒီးအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဝဲလၢတၢ်ဖျံၤတၢ်ဖုးအပူၤန့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါ, ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကသူ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိဟ့ၣ်ဝဲဒၣ်အခွဲးလၢ KHRG ကသူ ဒီးဘိးဘၣ်ရၤလီၤဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤ လၢကဒုးသ့ၣ်ညါဘၣ် ပှၤအဂၤတဖၣ်လၢတၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤန့ၣ်လီၤ.