တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ်

ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အတၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်

တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ

လါယူၤ ၂၉ သီ, ၂၀၂၁ နံၣ်

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီ, ကရူၢ်, ကီၢ်ဆၣ်, ကီၢ်ရ့ၣ်)

တ---တၢ်လီၢ်ဒီး က---သဝီအဘၢၣ်စၢၤ မးထီကရူၢ်, ဒွဲၣ်လိကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

စီၤ၀---

သးနံၣ်

၁၀

မုၣ်/ ခွါ

ခွါ

ကလုာ်

ကညီ

ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အိၣ် / တအိၣ်   

တသ့ၣ်ညါ

တၢ်ဖံးတၢ်မၤ

တသ့ၣ်ညါ

တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ

ဘါသီခါ

တၢ်ဟံမူဒါ/ လီၢ်လၤ

တသ့ၣ်ညါ

အိၣ်ဆိးဒူသဝီ

ဟ---သဝီ,  မးထီကရူၢ်, ဒွဲၣ်လိကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်

၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်.

ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤလၢ ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤ အကၠီအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.

၂. ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤ အကၠီမ့ၢ် ပှၤဟ့ၣ်တၢ်ကစီၣ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိန့ၣ်လီၤ.

ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်.

ဖဲလါယူၤ ၂၉ သီ, ၂၀၂၁ နံၣ် ဟါခီ ၂ နၣ်ရံၣ်တခီအဆၢကတီၢ် သဝီဖိလၢအမံၤမ့ၢ် စီၤဝ--- အသးနံၣ်အိၣ် ၁၀ နံၣ် အိၣ်ဖဲဟ---သဝီ မးထီကရူၢ်, ဒွဲၣ်လိကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်တဂၤ ယီၢ်ဘၣ်မ့ၣ်ပိၢ်ထုးပျံၤ ဖဲအဝဲ ဟဲက့ၤလၢအဟံၣ် ဖဲအဘူးဒီး တ---တၢ်လီၢ် ဖဲအဝဲလဲၤမၤန့ၢ်က့ၤဝဲ တၢ်ဒၢလၢအထၢနုာ်ဃာ်ဝဲ အကူအကၤဒီး အလံာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တချုးလၢ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒံး ဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် (သဝီဖိတဖၣ်) ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကစီၣ်လၢ လီၢ်ကဝီၤပှၤဘၣ်မူ ဘၣ်ဒါ တဖၣ်လၢ တၢ်လီၢ်ဖဲန့ၣ်အိၣ်ဒီးဟီၣ်လာ် မ့ၣ်ပိၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်တဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကဟးဒၣ်ထဲလၢကျဲမုၢ်လိၤ ဒီးအသုတလဲၤနါစိၤလၢ တၢ်လီၢ်လၢကျဲကပိာ်က ပၤတဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအနံၤန့ၣ် စီၤဝ---ဒီး အကၠီလဲၤမၤ န့ၢ်က့ၤဝဲ တၢ်ကူတၢ်ကၤဒီးလံာ်ဒၢတဖၣ် ဖဲတ---သဝီန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်ဟဲက့ၤဆူ အဟံၣ်အဆၢ ကတီၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်သါပ့ၤနီၣ်တ့ၢ်အဆ့ကၤတဘ့ၣ်လၢ တ---သဝီန့ၣ်လီၤ. အဃိ အဝဲသ့ၣ်ဆၢတဲာ်ဝဲလၢ ကပာ်ခူသူၣ် ဝဲတၢ်ဒၢလၢ သပှီၢ်ကျါ တၢ်လီၢ်တတီၤတီၤ ခီဖျိအဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ ပှၤကဟုၣ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်အတၢ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်က့ၤမၤန့ၢ်ဝဲ အဆ့ကၤလၢ တ---သဝီအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. 

ဖဲအဝဲသ့ၣ်ဟဲက့ၤတုၤလၢတၢ်လီၢ်လၢ အပာ်ခူသူၣ်ဝဲတၢ်ဒၢအလီၢ်ဒီး စီၤ၀---အကၠီမၢ စီၤဝ---လၢကလဲၤဟံးန့ၢ်က့ၤ ဝဲတၢ်ဒၢ တခါန့ၣ်လီၤ. အဝဲယီၢ်ဘၣ်ဝဲမ့ၣ်ပိၢ်ထုးပျံၤ ဖဲတၢ်လီၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၢ်ဝဲန့ၣ်အိၣ်ဝဲဖဲ တ---တၢ်လီၢ်ဒီး က---သဝီအဘၢၣ်စၢၤ ဖဲမးထီကရူၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ပိၢ်ဖးထီၣ်အဃိ စီၤဝ--- အမဲာ်, အခၣ်, အကိာ်ဘိ, အခီၣ်ဒီးအဟၢဖၢတဖၣ် ဘၣ်ဒိဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ပူၤလီၢ်တဖၣ်အံၤ တဘၣ်ဒိဝဲနးနးဘၣ်အဃိဒီး တလိၣ်လၢအက ဘၣ်ဖှဲးဝဲဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဲထီၣ်သး၀ံၤအလီၢ်ခံန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆှၢအီၤဆူ ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ အသုးဂ့ၢ်ဝီသုးရ့ၣ်နီၣ်ဂံၢ် (၃၄၀) အတၢ်ဆါဟံၣ်ဖဲ ဖၣ်ပူၣ်၀့ၢ် ဒ်သိးကကူစါယါဘျါအသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကသံၣ်ပှၤမၤတၢ်ဖိ တဖၣ် ထုးထီၣ်ကွံာ်န့ၢ်အီၤ (မ့ၣ်ပိၢ်) အက့အခီတဖၣ် လၢအနီၢ်ခိအလိၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲအိၣ်ဒံးဒၣ်လၢတၢ်ဆါဟံၣ်လၢ တၢ်ကူစါယါဘျါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.  

ဒ်ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤ အကၠီပာ်ဖျါဝဲအသိး မ့ၣ်ပိၢ်တဖၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ဆီလီၤအီၤ စးထီၣ်လၢလါမ့ၤ ၂၀၂၁ နံၣ် လၢလီၢ်ကဝီၤ ကလုာ်ဒူၣ်တၢ်ကရၢကရိလၢ အဖီၣ်စုကဝဲၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအပူၤကွံာ်တနံၣ် မ့ၣ်ပိၢ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ် အတၢ်သ့ၣ်ညါတၢ်မၤလိတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ခီဟ့ၣ်နီၤအီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤသဝီဖိတဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်အံၤ တလဲၤထီၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်သိၣ်လိအံၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲထဲ လံာ်ဖီၣ်စုလၢအအိၣ်ဒီး မ့ၣ်ပိၢ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ် အတၢ်သ့ၣ်ညါအဂ့ၢ်အကျိၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအပူၤကွံာ် လၢဟ---သဝီပူၤအံၤ ပှၤတဘၣ်ဒိ ဘၣ်ထံးလၢ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အတၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်တအိၣ်နီတဂၤဘၣ် ဒီးခဲအံၤမ့ၢ်တၢ်အဆိကတၢၢ်တဘျီလၢ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ပိၢ်ဖးထီၣ်လၢ အဘူးဒီးသဝီန့ၣ်လီၤ. လီၢ်ကဝီၤပှၤဘၣ်မူ ဘၣ်ဒါတဖၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲသဝီဖိတဖၣ်လၢ အသုတလဲၤ ဆူတၢ်လီၢ်လၢ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အိၣ်အလီၢ်တဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တဖၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ဆီလီၤ အီၤဘူးဒီးကျဲမုၢ်ဒီး ကျဲအကပိာ်ကပၤတၢ်လီၢ်တဖၣ်အဃိ ဒီးဒုကဲထီၣ် တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လၢ လီၢ်ကဝီၤသဝီဖိတဖၣ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အါန့ၢ်အန့ၣ် သဝီအကပိာ်ကပၤလၢ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အိၣ်ဆီလီၤသး အလီၢ်တဖၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်ပနီၣ် တဖၣ်ဘၣ်.

ဖဲတၢ်ပာ်ဖျါအဆၢကတီၢ် စီၤ၀---အိၣ်ဒံးဒၣ်လၢ တၢ်ဆါဟံၣ်လၢတၢ်ကူစါယါဘျါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လီၢ်ကဝီၤတၢ်ကရၢကရိ အတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလၢ (စီၤ၀---) အဂီၢ် တအိၣ်ဘၣ်အဃိဒီး DanChurchAid (DCA) ဟ့ၣ်မၤစၢၤဝဲ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ တဖၣ်လၢ ကသံၣ်ကသီအပှ့ၤ ၅၀၀၀၀၀ ကၠး ခီဖျိကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် (KHRG) အတၢ် (ဆဲးကျိး) မၤစၢၤတဆီ န့ၣ်လီၤ.

ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ စံာ်ပှဲၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ တၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူအဂီၢ်န့ၣ် လီၤ. ခီဖျိတၢ်ကိၢ်ဃ့ထီထီၣ်လၢ နံၣ်လၢအပူၤတဖၣ်အဃိဒီး စံာ်ပှဲၤတၢ်သူၣ်အီၣ်ဖျးအီၣ်တဖၣ် ကီခဲထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. လီၢ်ကဝီၤသဝီဖိတနီၤ လဲၤဖံးလဲၤမၤဒံးဝဲတၢ်လၢ အခုးပူၤသံၣ်ပူၤဘၣ်ဆၣ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ပလီၢ်သးလၢ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ် ပိၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤ) အပၢ်သံဝံၤ စှၤနံၣ်အလီၢ်ခံ (ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤ) အမိၢ်အံၤ ဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဆီၣ်ထွဲအဟံၣ်ဖိဃီဖိန့ၣ်လီၤ. အဝဲကွၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲအဖိအဂၤတဆံ လၢအကနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲလီၤ. စီၤဝ---အံၤ အိၣ်ဒံး ဒၣ်ခံတီၤဒံးလီၤ. ခီဖျိ (ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤ) အမိၢ်အံၤ ဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးဆီၣ်ထွဲကွၢ်ထွဲဝဲ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်လိၣ် တဖၣ်အဃိ ဆှၢဝဲအဖိကိးဂၤဒဲးဆူကၠိ တန့ၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဒ်တၢ်ပာ်ဖျါလၢ လါယူၤလံ ၂၉ သီ, ၂၀၂၁ နံၣ်အသိး စီၤ၀--- စံၣ်လီၤဘၣ်လၢ တၢ်ဆါဟံၣ်ဖဲလါယူၤလံ ၂၇ သီ, ၂၀၂၁ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ပူၤလီၢ်တဖၣ် တဘျါဂ့ၤဂ့ၤဒံးဘၣ်. ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲကသံၣ်ကသီလၢ တၢ်ဆါဟံၣ်ဘၣ်ဆၣ် တၢ်တမၢ အဝဲကက့ၤဒုးနဲၣ်က့ၤအသးလၢ တၢ်ဆါဟံၣ် လၢတၢ်သမံကွၢ်ထံအဂီၢ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဟံၣ်ဖိဃီဖိဟ့ၣ်ဘၣ်ဝဲ စီၤဝ---အကသံၣ်ကသီအပှ့ၤလၢ တၢ်ဆါဟံၣ်လၢၤဝဲ ၄၀၀၀၀၀ ကၠးန့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါ, ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပက သူတၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအကၠီအံၤ ဟ့ၣ် KHRG တၢ်ပျဲလၢ ကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤလၢ တၢ်ရၤလီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.