Thu, 10 Dec 2020
ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်မုၢ်နံၤ (၂၀၂၀ နံၣ်, လါဒံၣ်စဲဘၢၣ် ၁ဝ သီ)

   

 

လါဒံၣ်စဲဘၢၣ် ၁ဝသီအနံၤအံၤ တၢ်ပာ်ပနီၣ်အီၤဒ်အမ့ၢ် ၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်မုၢ်နံၤဒီး တၢ်မၤလၤကပီၤဝဲ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီ ဖျၢၣ်ညါကိးနံၣ်ဒဲးန့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်လၢ တၢ်ပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါဘၣ်ဃးဒီး ၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အခွဲးအယာ်ဖဲ ၁၉၄၈ နံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် မုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိကိးဂၤဒဲး ကအိၣ်ဒီး နီၢ်ကစၢ်အခွဲး အယာ် ဒ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်အိၣ်ဝဲလၢလံာ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါအပူၤအသိးန့ၣ်လီၤ. တကတီၢ်ဃီ ၦၤအါဂၤဘျၢလီၤဝဲအဂံၢ်အဘါ တၢ်ဆၢကတီၢ် ဒ်သိးကဒုးအိၣ်ထီၣ် ၦၤတဝၢလၢအပာ်ကဲၦၤအခွဲးအယာ်န့ၣ်လီၤ. ကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် (KHRG) အံၤ န့ၢ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ တၢ်ဂဲၤလိာ်ဃ့န့ၢ်ၦၤအခွဲးအယာ် လၢကီၢ်ပယီၤမုၢ် ထီၣ်ကလံၤထံးအဂီၢ်အဃိ မ့ၢ်တၢ် သူၣ်မံသးမုာ် ဒီးပပာ်ကဖၢပသးလၢပမၤတၢ်အံၤဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ.

ၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲတၢ်နၢ်ပၢၢ်ဘၣ်ဃး ၦၤတဂၤမ့တမ့ၢ် ၦၤတဝၢတဖု အတၢ်လိၣ်ဘၣ်ဒီး အတၢ်ဟ့ၣ်လီၤ သး လၢကအိၣ်မူဘၣ်ဝဲ ၦဲၤဒီးတၢ်သူၣ်ဖှံသးညီ ဒီးတၢ်လၢတၢ်ၦဲၤ လၢအတၢ်အိၣ်မူအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တဖၣ်အံၤ ဖျါလၢအညီဘၣ်ဆၣ် တၢ်မၤလၢထီၣ်ၦဲၤထီၣ်အီၤ ကန့ၢ်ကသ့အဂီၢ် လိၣ်ဘၣ်ထံကီၢ်ပဒိၣ်ဒီး ၦၤလၢက ဂုာ်ကျဲးစၢးဟူး ဂဲၤ လၢတၢ်ကကွဲးနုာ်လီၤ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤဆူ တၢ်ဘျၢသဲစးအပူၤႇ ဖီလ်စံၣ်တဖၣ် အပူၤဒီး တၢ်မၤအကျိၤ အကျဲတဖၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ထံကီၢ်ပဒိၣ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးမူဒါလၢ ကဘၣ်ပာ်ကဲဝဲ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ပာ်လီၤအသးကျၢၤမုစု လၢကဂုာ်ကျဲးစၢး မၤဖျါထီၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တဖၣ်အံၤ အမိၢ် လံၤမိၢ်ၦၢ်န့ၣ်လီၤ. ၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိကိးဂၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကအိၣ်မူဒီးဖံးအီၣ်မၤအီၣ်ႇ တၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်လီၢ်ႇ တၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ်ႇ ဒီးတၢ်အီၣ်တၢ်အီသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တကးဘၣ် ၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိကိးဂၤအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပၣ်ဃုာ်ပၣ်ဂီၢ်လၢ တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်လဲၤထီအပူၤ ခိၣ်ဃၢၤ လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ ဒီးကဆှဲကဆှီဝဲန့ၣ်လီၤ. အါန့ၢ် န့ၣ် ၦၤကိးဂၤဒဲးအိၣ်ဒီးအခွဲးအယာ်လၢ ကမၤဘၣ်ထွဲလိာ်အသး မ့တမ့ၢ် နုာ်လီၤမၤသကိးတၢ်လၢထံကီၢ် လၢအဘၣ် ထွဲဒီးအီၤတဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. KHRG ဃ့ထီၣ်ဝဲလၢ ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်အံၤ ကဘၣ်ပာ်ကဲႇ ဒီသဒၢႇ ဒီးမၤလၢၦဲၤထီၣ် တၢ်ခွဲးတၢ် ယာ်လၢထးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ.

ၦၤအိၣ်လၢ ကီၢ်ပယီၤမုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးသ့ၣ်တဖၣ် လဲၤခီဖျိဘၣ်ဒီးတူၢ်ဘၣ်ဒံးဒၣ် ၦၤဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်တၢ်မၤပယွဲ လၢအမၤ ဘၣ်ဒိ အဝဲသ့ၣ်မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်ႇ နီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤႇ ဒီးနီၢ်သးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တကတီၢ်ဃီ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်စ့ၢ်ကီး ခိရိနၣ်တၢ်ဆါလၢမ့ၢ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီးဘ့ၣ်တၢ်ဆါသတြိာ်အံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆါသတြိာ်အံၤအဃိတၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူ အတၢ်အိၣ်သး ကီခဲဒိၣ်န့ၢ်အလီၢ် ဒီး တၢ်မၤပယွဲၦၤဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်လၢ အကဲထီၣ်ဒံးသး ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်တဖၣ်အံၤ တၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဒိၣ် ထီၣ်ဝဲလၢ ကဟဲအါထီၣ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤဃံးထီၣ်တၢ်လဲၤတၢ်က့ၤ ဒ်သိးကဒီသဒၢ ခိရိနၣ်တၢ်ဆါ အတၢ်ဘၣ်ကူ ဘၣ်ဂာ်အဖီခိၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ဒူသဝီဖိလၢအဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ခ့ခါကတီၢ် တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးတၤသူတၤ သၣ်ဒီး တနံၤအဂီၢ် တၢ်ကူၣ်လဲၤမၤကၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ကီၢ်ပယီၤပူၤ ၦၤလၢအအိၣ်လၢ စုကဝဲၤတၢ်ဘၣ်ဂံာ်ဂူာ် ကဲထီၣ် သးအလီၢ်တဖၣ်အဂီၢ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲဝဲဒီး စုကဝဲၤတၢ်သဘံၣ် သဘုၣ်အမဲာ်ညါ ခိရိနၣ်တၢ်ဆါသတြိာ်အံၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အသးသမူအဂီၢ် စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. ဖဲကီၢ်ပယီၤမုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးတကပၤန့ၣ် ခိရိနၣ်တၢ် ဆါကဲထီၣ်သးအဆၢကတီၢ်ဒၣ်လဲာ် ပယီၤသုးတဖၣ် မၤဒံးဝဲတၢ်ထီၣ်ဒုးႇ သုးတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤဒီး တၢ်မၤထီဒါဒူသဝီဖိ တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. 

၂ဝ၂ဝ နံၣ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ် ၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်မုၢ်နံၤ အတၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ၦၢ်န့ၣ် ဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး ခိရိနၣ်တၢ်ဆါသ တြိာ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်မၤဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးက့ၤ တၢ်ကီတၢ်ခဲခီဖျိတၢ်ဆါသတြိာ်အံၤတဖၣ် တၢ်ကဘၣ်ပာ်ကဲ ဒီး မၤလီၤတံၢ်ဒ်သိးတၢ်မၤထီ ဒါၦၤဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်သုတအိၣ်ထီၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကီၢ်ပယီၤမုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးတကပၤ ၦၤလီၢ်ကဝီၤဖိတဖၣ်ကွၢ်ဆၢၣ် မဲာ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲခီဖျိ ခိရိနၣ်တၢ်ဆါ အမဲာ်ညါ ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်မၤဘၣ်ဒိၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိ အလီၢ်အိၣ်လၢ တၢ်ကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးက့ၤ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တဖၣ် အံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့က့ၤ အဝဲသ့ၣ် အနီၢ်ခိဒီးအနီၢ်သးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဆၢကတီၢ် ကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ် အုၣ်ကီၤလၢ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် အဂံၢ်ထံး သ့ၣ်တဖၣ်ဒ်အမ့ၢ် တၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤအခွဲးအယာ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကီၢ်ပယီၤ ပဒိၣ်ဒီး ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ခံခီယၢ်ပာ်လၢာ် ကြၢးမၤဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးက့ၤ ခိရိၣ်နၣ်တၢ်ဆါ အတၢ်မၤဘၣ်ဒိဘၣ် ထံးတဖၣ် တကးဘၣ် က ဘၣ်မၤလီၤတံၢ်စ့ၢ်ကီး ခါဆူမဲာ်ညါ လ့ၤတက့ၤ တၢ်မၤဘၣ်ဒိဒူဖိသဝီဖိခွဲးယာ် သုတအိၣ်ထီၣ် လၢၤတဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကလုာ်ဒူၣ်ဖိလၢ အအိၣ်လၢကီၢ်ပယီၤအပူၤတဖၣ် ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဝဲ စုကဝဲၤတၢ်ဘၣ်ဂံာ်ဂူာ် လၢအကတီၢ်ယံာ်ဒီး အတၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤခွဲးယာ်ႇ တၢ်လဲၤထီၣ်က့ၤလီၤသဘျ့ခွဲးယာ်ႇ ဒီးနီၢ်ခိတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢခွဲးယာ်တ ဖၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ကွၢ်ကပာ်ဝဲထီဘိန့ၣ်လီၤ.

ကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ်အံၤ ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ဝဲ ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်လၢ ကမၤလီၤတံၢ်ဝဲ ကီၢ်ပယီၤတၢ်မၤစှၤလီၤမုၢ်ကျိၤဝဲၤ ကွာ် တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးခီဖျိခိရိနၣ်တၢ်ဆါတၢ်တိာ်ကျဲၤ (Myanmar's covid-19 Economic Relief Plan) အံၤက မၤစၢၤဝဲ ကလုာ်ဒူၣ်ဖိဒီး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အဒူၣ်အထၢလၢ အအိၣ်လၢကီၢ်ပယီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်တိာ်ကျဲၤအံၤကဘၣ် ရဲၣ်ကျဲၤမၤဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးဆိန့ၢ်တၢ်လၢထံဖိကီၢ်ဖိလၢ အတၢ်ဟဲနုာ်စှၤသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကရၢကရိလၢအ ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတၢ်တဖၣ်ႇ ၦၤလၢအဟ့ၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်ႇ ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်ဒီး ကညီဒီကလုာ် စၢဖှိၣ်ကရၢ အဝဲၤကျိၤဝဲၤဒ့ တဖၣ်ကဘၣ်မၤသကိးတၢ်ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ် လၢတၢ်ကမၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ခိရိၣ်နၣ်တၢ်မၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအဃိဒီးမၤလီၤတံၢ် ဝဲလၢ ၦၤသုတအိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ် နီတဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

 

တၢ်ဆဲးကျိး

နီၢ်ထူထူ - +66 (0) 872 051 856
စီၤနၤဒၣ်ဆူ - +95 (0) 977 675 3790

Thu, 10 Dec 2020

ဖးအါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ထွဲတဖၣ်