တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ်

ကဘီယူၤဟဲကွံာ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ် [လၢကၠိကရၢၢ်ပူၤ]

တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ

လါမ့ၤ ၁၁ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီ, ကရူၢ်, ကီၢ်ဆၣ်, ကီၢ်ရ့ၣ်)

အအ--- သဝီ, ပၠ့ယ့ကရူၢ်, ဆီထံးကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

ကိၤအ---

သးနံၣ်

၃၉ နံၣ်

မုၣ်/ ခွါ

ပိာ်ခွါ

ကလုာ်

ပယီၤ

ထီၣ်ပှၢ် / သဘျ့  

ထီၣ်ပှၢ်

တၢ်ဖံးတၢ်မၤ

ထူစံာ်

တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ

ဘူးဒး

တၢ်ဟံးမူဒါ/ လီၢ်လၤ

သဝီဖိ

အိၣ်ဆိးဒူသဝီ

အအ--- သဝီ, ပၠ့ယ့ကရူၢ်, ဆီထံးကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအမၤအၢပယွဲတၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

ကဘီယူၤကလုာ်                       

သုးဂံၢ်ထံး

အိၣ်သူၣ်လီၤသးလီၢ်ကျဲ /သုးကလၢၤ

အခိၣ်အမံၤဒီးလီၢ်လၤ

သုးကဘီယူၤ

ကီၢ်ပယီၤ [ထံကီၢ်တၢ်ပၢ တၢ်ပြး ကီၣ်ကးကရၢ SAC] ကလံၤသုး

တီအူပယီၤသုးကဘီယူၤသန့

ဖဲတီအူကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤ

[သုးခိၣ်ကျၢၢ်ထိအီၤ အမူအဒါဒ်အမ့ၢ် ကီၢ်ပယီၤသုး ကလံၤသုး]

၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်.

ဖဲလါမ့ၤ ၂၆ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်န့ၣ်, KHRG ပျီပူၤပှၤဃုဃိထံသ့ၣ်ညါတၢ်ဖိတဂၤနၢ်ဟူ ဘၣ်ဃး [ကဘီယူၤဟဲကွံာ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်တၢ်ကဲ ထီၣ်သးလၢ ချၢၣ်လွံၣ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်] ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ (KNU) ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဂၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤပျီပူၤပှၤဃုဃိ ထံသ့ၣ်ညါတၢ်ဖိတဂၤအံၤမၤလီၤ တံၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးခီဖျိ ဆဲးကျိးဆဲးကျၢဝဲ [အအ--- သဝီ, ပၠ့ယ့ကရူၢ်] ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ တဂၤအံၤန့ၣ်လီၤ. တသီခံသီဝံၤအလီၢ်ခံ ပျီပူၤပှၤဃုဃိထံသ့ၣ်ညါတၢ်ဖိတဂၤအံၤ လဲၤဆူတၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ်ဖဲ အအ--- သဝီ ဒီးမၤတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်ဒီးသဝီဖိလၢအဘၣ်ဒိတဂၤအံၤ [အမါ] န့ၣ်လီၤ. [ဖဲ တၢ်မၤတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်အဆၢကတီၢ် ပှၤတူၢ်ဘၣ် တၢ်အနီၢ်ကစၢ်စ့ၢ်ကီး အိၣ်ဖဲတၢ်မၤတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ.]

၂. ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ဒူသဝီခိၣ်နၢ်လၢအမ့ၢ် [အအ--- သဝီသးပှၢ်] ဒီး လီၢ်ကဝီၤ [KNU] ပှၤန့ၢ်စိန့ၢ်ကမီၤ ဟ့ၣ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. KHRG ပျီပူၤပှၤဃုဃိထံသ့ၣ်ညါတၢ်ဖိတဂၤအံၤ ထံၣ်လိာ်သးဒီး ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အနီၢ်စၢ် လၢကမၤနီၣ်မၤဃါ ပယီၤသုးကဘီယူၤ ဟဲကွံာ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်အဂ့ၢ် [ဒီး မၤတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်တၢ်ဒီး ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အမါန့ၣ်လီၤ. လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ, ပျီပူၤပှၤဃုဃိထံ သ့ၣ်ညါတၢ်ဖိတဂၤအံၤ ဒိန့ၢ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ဒီး ကိၤအ--- တၢ်ပူၤလီၢ်အလီၢ် တၢ်ဂီၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.] လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤတၢ်မၤ လီၤတံၢ်အီၤဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.

ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်.

ဖဲလါမ့ၤ ၁၁ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်ကဘၣ်ဖဲဂီၤခီ ၇း၂၀ မံးနံးဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်, ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) ပယီၤသုးက ဘီယူၤ ဟဲယူၤ [ဟးဆှၣ်တရံးကွၢ်မၤနီၣ်မၤဃါတၢ်လၢတၢ်ဖးဖီ]ဖဲ အအ--- သဝီ, ပၠ့ယ့ကရူၢ်ပူၤ (၃) ဘျီန့ၣ်လီၤ. [သဝီဖိသ့ၣ် တဖၣ်နာ်ဝဲလၢ ကဘီယူၤတဘ့ၣ်အံၤအိၣ်ဟဲလၢ တီအူဝ့ၢ်တကပၤန့ၣ်လီၤ.] ကဘီယူၤဟဲ သၢဘျီတဘျီ ကွံာ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်  (၅၀၀) ပီၢ်တဖျၢၣ် လီၤတဲာ်ပိၢ်ဖးထီၣ်ဖဲ ကၠိတၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖျၢၣ်အချၢဖဲ အအ---သဝီ ကၠိကရၢၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. တီၤထီကၠိတ ဖျၢၣ်အံၤအိၣ်လၢ ကညီကူၣ်သ့ဆဲးလၤဝဲၤကျိၤ (KECD) တၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲအဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. [အါန့ၢ်အန့ၣ်, ကၠိတၢ်သူၣ်ထီၣ် ဟးဂီၤ,] ကဘီယူၤ မ့ၣ်ပိၢ်က့ဘၣ်ဖျိစ့ၢ်ကီး ကိၤအ--- သးနံၣ် (၃၉ နံၣ်) [လၢအမ့ၢ်ပှၤလၢအဟံၣ်အိၣ်ဘူးဒီးကၠိကရၢၢ်] တဂၤအံၤ အဟံၣ်ပဲတြီ, ဒီး အဝဲဘၣ်ဒိဖဲ အယီၢ်ဒ့ ဒီး အဖံဘၣ်ခိၣ်လီၢ်ခံတဆံးတက့ၢ်န့ၣ်လီၤ. [အဟံၣ်ဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီးတဆဲးတမွဲးန့ၣ်လီၤ.]

ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအနံၤန့ၣ် ကိၤအ--- ဒီး [အမါ] မၣ်ဘ--- အိၣ်လၢအဟံၣ်ပူၤ လၢအအိၣ်ဘူးဒီးတီၤထီကၠိတဖျၢၣ်အံၤန့ၣ် လီၤ. [ဖဲ KHRG မၤတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်အခါ] မၣ်ဘ--- တဲဖျါထီၣ်ဝဲဒ်အံၤ, “ကိၤအ--- မံလၢဖၣ်ကပူၤလီၢ်, မ့မ့ၢ်လၢယဲတခီ ယဖီအီၣ် တၢ်ဝံၤ ယဒၢၣ်ထီၣ်ဒၢၣ်လီၤထံ. ဖဲယသ့ၣ်ညါလၢကဘီယူတဘ့ၣ်အံၤ အကလုၢ်သီၣ်လီၤဆီန့ၢ်ဒံး [ကဘီၤယူၤလၢအလဲၤတလၢ ကွံာ်တဘ့ၣ်န့ၣ်]အခါ ယတူၢ်ဘၣ်လၢတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢတအိၣ်ဘၣ်ယၤအါအါဘၣ်. ကဘီယူၤသီၣ်လီၤဂာ်လၢအဟးဆှၣ်တရံး ကွၢ်ပသဝီ. ဖဲယတဲတၢ်အခါ အဝဲမံဘၣ်သးအဖၢဒံးလီၤ. ယတဲတၢ်ကတၢၢ်ဝံၤ ကဘီယူၤဟဲဘူးထီၣ်ဒီး ဟီၣ်ခိၣ်လိၤ. တုၤမ့ၢ်အဝဲ ဟဲဃ့ၢ်လီၤလၢဟံၣ်ပူၤတဘျီစဲးခံလံ. တၢ်ဘၣ်အီၤ. အအိၣ်လၢဖၣ်ကပူၤလီၢ်. မ့မ့ၢ်လၢယၤတခီယတ ဘၣ်ဒိဘၣ် မ့ၢ်လၢဖဲယနၢ်ဟူ [ကဘီယူၤသီၣ်]အခါ ယလဲၤဃ့ၢ်အိၣ်ခူသူၣ်ကရီလၢဟံၣ်ဖီလာ်. အဝဲကရီဟဲဃ့ၢ်လီၤစ့ၢ်, ဘၣ်ဆၣ်စဲးခံလၢအဂီၢ်လံ.” အဝဲတဘၣ်ဒိအါအါဘၣ်အဃိ အတၢ်ပူၤလီၢ်ဘျါက့ၤလံန့ၣ်လီၤ. [ကညီဆူၣ်ချ့မၤစၢၤဝဲၤကျိၤ (KDHW) ပှၤမၤတၢ်ဖိလၢ] အအိၣ်ဖဲ PDF တၢ်ဆါဟံၣ်လၢသဝီပူၤတဂၤအံၤ ဟ့ၣ်အီၤကသံၣ် ဒီး ကူစါယါဘျါန့ၢ်အီၤတၢ်ပူၤလီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲတဘၣ်ဟ့ၣ် တၢ်ကူစါယါဘျါအပှ့ၤနီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ, ကဘီယူၤခးလီၤတၢ်အံၤ ဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီးတီၤထီကၠိတၢ်သူၣ်ထီၣ် [အခိၣ်ဒုး ဒီး ဂီၤပၤဒူၣ်သ့ၣ်တဖၣ်] ဒီး သဝီဖိဟံၣ် (၅) ဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်လၢအဘၣ်ဒိသ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ် အူဆ---, အူင---, အူဃ---, ဒီၤစ--- ဒီး အူဂ--- န့ၣ်လီၤ.

မၣ်ဘ--- ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်အံၤ, တချုးလၢတၢ်ကဲထီၣ်သးဒံးဘၣ်န့ၣ် PDF သုးဖိတဖၣ် အိၣ်ကဒုဆိလၢတီၤထီကၠိပူၤတစိၢ်တလီၢ် န့ၣ်လီၤ. လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ်, ဖဲ PDF သုးတဖၣ်အိၣ်လၢကၠိပူၤအခါ ကဘီယူၤဟဲခးလီၤစ့ၢ်ကီးတၢ်အိၣ်န့ၣ်လီၤ. [ကဘီယူၤဟဲခး လီၤတၢ်တၢတဘျီ ဖဲလါမ့ၤ ၁၁ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ် တချုးလၢတၢ်ကဲထီၣ်သးခဲအံၤတဘျီအဘၢၣ်စၢၤအိၣ်တလါန့ၣ်လီၤ.] ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့, ဖဲကဘီယူၤဟဲခးလီၤတၢ်ခံဘျီတဘျီအံၤအဆၢကတီၢ် PDF တအိၣ်လၢကၠိပူၤဘၣ်. သဝီဖိတဖၣ်စံးဝဲလၢ ဖဲ ကဘီယူၤဟဲခး လီၤတၢ်အဆၢကတီၢ် လီၢ်ကဝီၤပှၤပၢၢ်ဆၢတၢ်သုး [PDF] အိၣ်လၢသဝီပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ကဘီယူၤ ဟဲခး လီၤတၢ်ခံဘျီတဘျီအံၤန့ၣ် PDF သုးတအိၣ်လၢသဝီပူၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

မၣ်ဘ--- ပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ကဘီယူၤဟဲခးလီၤတၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲပျံၤတ့ၢ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲအိၣ်လၢဟံၣ်ပူၤယံၤယံၤ တဘူၣ်လၢၤဘၣ် ဒီး အါဒၣ်တၢ်တက့ၢ်, အဝဲကအိၣ်လၢဟံၣ်ဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲမ့ၢ်နၢ်ဟူကဘီယူၤဟဲသီၣ် ထီၣ်န့ၣ် အဝဲကနိး ပၢၤက့ၤသးတန့ၢ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်မ့ၢ်ထဲလၢကဘီယူၤဟဲကပၤက့ၤကပၤအသဝီန့ၣ်, အဝဲတဃ့ၢ်ဘၣ် န့ၣ်လီၤ. တဘျီတခီၣ်, ဖဲ အဝဲ ဒီး အဝၤ တူၢ်ဘၣ် လၢအိၣ်လၢသဝီပူၤတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢတအိၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် ဘၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်လဲၤအိၣ်လၢပှၢ်ကျါ တၢ်လီၢ်လၢအတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢအဘံၣ်ဘၢလၢအဝဲသ့ၣ်ဂီၢ်တတီၤတီၤန့ၣ်လီၤ.

အခဲအံၤန့ၣ် ကိၤအ--- အတၢ်ပူၤလီၢ်ဘျါလံဘၣ်ဆၣ် ဖျါလၢအဝဲပျံၤတ့ၢ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.  အဝဲပျံၤ တၢ်ကိးဆၢကတီၢ်ဒဲးန့ၣ်လီၤ. တနံၣ်အံၤ, သဝီဖိခဲလၢာ်ဘၣ်ပျံၤတၢ်ဒီတနံၣ်ကျၢၤညါန့ၣ်လီၤ. ကဘီယူၤဟဲခးလီၤတၢ်လၢအသဝီပူၤ (၂) ဘျီလံန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်စူၤခါအဃိ ဃ့ၢ်ထီၣ်လၢသဝီပူၤတညီဘၣ် တၢ်အိၣ်သးတဒ်သိးဒီးလၢတၢ်ကိၢ်ခါအ ဆၢကတီၢ်ဘၣ်အဃိ သဝီဖိသ့ၣ် တဖၣ် ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါ, ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကသူ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

KHRG ပျီပူၤပှၤ ဃုဃိထံသ့ၣ်ညါတၢ်ဖိတဂၤအံၤ မၤတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်ဒီး ပှၤဘၣ်ဒိလၢပယီၤသုးကဘီယူၤဟဲခးလီၤတၢ်အဃိ တဂၤအံၤအမါ ဒီး အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲဟ့ၣ်တၢ်ပျဲလၢ ကမၤနီၣ်မၤဃါ ဒီး [ရၤလီၤ] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. [မၣ်ဘ--- ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အမါဟ့ၣ် KHRG တၢ်ပျဲဒ်အလီၢ်အိၣ်အသိးသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ သ့ၣ်တဖၣ်အံၤသ့န့ၣ်လီၤ.