Thu, 16 Mar 2023
တီအူကီၢ်ရ့ၣ် တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ပာ်ဖျါ- သဝီဖိပိာ်မုၣ်တဂၤ သံဝဲဖဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ပိၢ်ဖးထီၣ်ဖဲ ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ႇ လါယနူၤအါရံၤ ၂၀၂၃နံၣ်

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ပာ်ဖျါ တဘ့ၣ်အံၤ ပာ်ဖျါဝဲ  တၢ်ကဲထီၣ်သးလၢ ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်ဖဲ လါယနူၤအါရံၤ ၂၀၂၃ နံၣ် န့ၣ်လီၤ. ဖဲ လါယနူၤအါရံၤ ၁၃သီ, ၂၀၂၃နံၣ်, ဂီၤခီ ၁၁း၅၀ မံးနံး အဆၢကတီၢ်န့ၣ် သဝီဖိပိာ်မုၣ်တဂၤ ဖဲအဝဲလဲၤဘိးသ့ၣ် မုၣ်ဟဲက့ၤလၢကျဲအခါ ယီၢ်ဘၣ်ဝဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တဖျၢၣ်လၢ ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) ဒိးလီၤဝဲဖဲ ကမျၢၢ်ကျဲမုၢ်ပူၤ လၢဘူးဒီး က---သဝီ, သၤမိဒီၤကရူၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤန့ၣ် လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်အံၤ ပိၢ်ဖးထီၣ်အဃိအဝဲသံဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်တဖျၢၣ်အံၤန့ၣ် SAC သုးဖိတဖၣ်ဒိးလီၤဝဲဖဲ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဝဲ လၢ SAC သုးဒီး ကမျၢၢ်တၢ်ဒီသဒၢသုး (PDF) အသုးပာ် ဖှိၣ်ထီၣ်သးဒီး သၣ်တီၣ်ကလံၤစိးတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကရၢ အဘၢၣ်စၢၤ ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၆သီ, ၂၀၂၂နံၣ် အနံၤန့ၣ်လီၤ.[1] 

 

 

၁) တပတီၢ် - တၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး

တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ်

ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ပိၢ်ဖးထီၣ်

တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ

လါယနူၤအါရံၤ ၁၃သီ, ၂၀၂၃နံၣ်

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီႇ ကရူၢ်ႇ ကီၢ်ဆၣ်ႇ ကီၢ်ရ့ၣ်)

က---သဝီ, သၤမိဒီၤကရူၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

ဒီၤ ခ---

သးနံၣ်

၆၈ နံၣ်

မုၣ်ခွါ

မုၣ်

ကလုာ်

ကညီ

ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အိၣ် / တအိၣ်

အိၣ်

တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ

ခရံာ်ဖိ

အိၣ်ဆိးဒူသဝီ

က---သဝီ, သၤမိဒီၤကရူၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအမၤအၢပယွဲတၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

လီၢ်လၤ

သုးကျိၤ/ သုးရ့ၣ် /

သုးတြိၤ

အိၣ်သူၣ်လီၤသးလီၢ်ကျဲ/

သုးကလၢၤ

အခိၣ်အမံၤဒီးလီၢ်လၤ

တသ့ၣ်ညါ

တသ့ၣ်ညါ

SAC သုးပၢဆှၢဝဲလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ်(၆), ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (ခလရ-၆၀၅)

န့ၤပၠံၤဒီၤ

သုးခိၣ်စိ (ပာ်ခူသူၣ်အီၤလၢ တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်)

တသ့ၣ်ညါ

တသ့ၣ်ညါ

SAC သုးပၢဆှၢဝဲလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၆), ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ်နီၣ်ဂံၢ် (ခလရ-၆၀၅)

န့ၤပၠံၤဒီၤ

သုးခိၣ်ဒိၣ်ဖိ (ပာ်ခူသူၣ် အီၤလၢတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်)

 

(၂)ပတီၢ်တပတီၢ်-တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအကံၢ်အစီ

၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်.

ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ၁၇ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ်, KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤ လဲၤဝဲဆူတၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ် ဒီးမၤနီၣ်မၤ ဃါန့ၢ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအံၤ အဖိခွါအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.

ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ပှၤလၢအဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤမ့ၢ်ဝဲပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အဖိခွါ လၢအမ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢအပၣ်ဃုာ်ဝဲဖဲပှၤလဲၤဟံက့ၤ ဒီးကုၢ် ထီၣ်ဝဲပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအံၤအစိၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.

 

(၃) ပတီၢ်တပတီၢ် - ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်.

ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်.

ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ၁၃သီ, ၂၀၂၃နံၣ် ဂီၤခီ ၁၁း၅၀နၣ်ရံၣ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ်, ဒီၤခ---လၢအအိၣ်ဖဲ က---သဝီ, သၤမိဒီၤကရူၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤ သဝီဖိတဂၤအံၤ ဖဲအဝဲလဲၤဘိးသ့ၣ်မုၣ်ဒီး ဟဲက့ၤအခါ ယီၢ်ဘၣ် ဝဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တဖျၢၣ် ဖဲသၤမိဒီၤကျဲပူၤန့ၣ်လီၤ. အခီၣ်လၢအစ့ၣ်တကပၤ တုၤလၢအခီၣ်လ့ၢ်ခိၣ် အဖီလာ်တတီၤအံၤ န့ၣ်တူာ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်အခီၣ်ထွဲတကပၤ, အစုစ့ၣ် ဒီး အမဲာ်သၣ်န့ၣ် ဘၣ်ဒိစ့ၢ် ကီးဝဲဒၣ်တဘျုးထံၣ်ညါန့ၣ် လီၤ. ပှၤသဝီဖိတဖၣ်နၢ်ဟူဝဲ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ပိၢ်ဖးထီၣ်သီၣ်ဘၣ်ဆၣ် လဲၤကွၢ်ဘူးဝဲတဘူၣ်ဘၣ် (ခီဖျိလၢ တၢ်လီၢ်ဖဲ န့ၣ် SACသုးဖိတဖၣ် တြီတံၢ်ဃာ်ဝဲအဃိ)န့ၣ်လီၤ. တချုးလၢသဝီဖိ အဂၤတဖၣ်ကဟဲဟ့ၣ်တၢ်မၤစၢၤအီၤဒံးဘၣ်အခါ န့ၣ် ပှၤဘၣ်ဒိတဂၤအံၤသံကွံာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

 

တနံၤဃီဃီဖဲဟါလီၤခီ ၃း၃၀နၣ်ရံၣ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ဖဲပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အဖိခွါ, စီၤဂ--- (အိၣ်ဝဲလၢကျီးကရၢၢ် ပူၤ)အခါ SAC သုးဖိတဖၣ် ကိးအီၤလၢလီတဲစိန့ၣ်လီၤ. သုးဖိတဖၣ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်ညါအီၤလၢ သဝီဖိတဂၤ ဘၣ်ဒိဝဲခီဖျိ ယီၢ်ဘၣ်ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. အဃိ စီၤဂ---ဒီးအသကိးသၢဂၤ က့ၤဃီၤဆူ သဝီပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤ တုၤဆူ SAC သုးကလၢၤ (လၢအအိၣ်သူၣ်ဆီၣ်လီၤအသးဖဲသဝီပူၤ) အဆၢကတီၢ်န့ၣ်,  ပှၤသုးဖိ တဖၣ်တပျဲလဲၤအဝဲ သ့ၣ်ဆူတၢ်ကဲထီၣ်သးလီၢ်တဘျီဃီဘၣ်. (အဃိသဝီဖိ တဖၣ်နာ်ဝဲလၢ SACသုးဖိတဖၣ် ပာ်လီၤဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အံၤ အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကသမံသမိးတၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ် ဒီးကကွၢ်ဃုပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အစိၣ် တချုးလၢသဝီဖိတဖၣ်ဟဲတုၤ ဒံးဘၣ်အခါန့ၣ်လီၤ.) ဖဲ SAC သုး ကွၢ်ထံသမံသမိးတၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ်ဝံၤအခါန့ၣ် SACကိးပှၤသဝီဖိလွံၢ်ဂၤလၢက လဲၤဟံက့ၤ ဒီၤခ---အစိၣ်န့ၣ်လီၤ.

 

ပှၤသဝီဖိလွံၢ်ဂၤန့ၣ်နာ်ဝဲလၢ ဒီၤခ---အစိၣ်အိၣ်တၢ်အလီၢ်န့ၣ်ဘၣ်တၢ်သုးဆီတလဲက့ၤအလီၢ်ဆူတၢ်လီၢ်အဂၤတတီၤ န့ၣ်လီၤ. ဒီၤခ---အဖိခွါ စီၤဂ--- ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်ဝဲ SACသုးဖိတဖၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်ဒိးလီၤ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်လၢ ကမျၢၢ် လ့ၢ်လိာ်ကျဲပူၤဘူးဒီးသဝီအဃိန့ၣ်လီၤ. SAC သုးတက့ၤတဲဆၢ စီၤဂ---အံၤ တၢ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤသဝီဖိ သ့ၣ်တဖၣ်ဟဲတုၤလၢပယီၤသုးသ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်တၢ်အလီၢ်န့ၣ် စီၤဂ---အအမိစိၣ်အံၤကလၢၤဒံးဝဲအဃိ စီၤဂ--- နာ်ဝဲ လၢ အမိသံဝဲခီဖျိလၢအသွံၣ်လီၤအါအဃိ ဒီးSACသုး မ့ဒုးသ့ၣ်ညါဆိအီၤတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အမိသးသမူ ကပူၤဖျဲးဒံးဝဲန့ၣ်လီၤ.

  

လၢခံ SAC သုးပၢဆှၢဝဲလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၆), ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ်နီၣ်ဂံၢ် (ခလရ-၆၀၅) သုးဖိတဖၣ် အၢၣ်လီၤဝဲဒၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ဒိးလီၤဝဲမ့ၣ်ပိၢ် ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်အလီၢ်အံၤန့ၣ် ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀၂၂နံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလါနိၣ်၀့ဘၢၣ် ၂၆သီ, ၂၀၂၂ နံၣ်န့ၣ် တၢ်ဒုးကဲထီၣ်သးလၢ SACသုးဒီ PDFသုးပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သးဒီး သၣ်တီၣ်ကလံၤစိးတၢ်မုာ်ပုာ်တၢ်ခုၣ်ကရၢ ဖဲက---သဝီန့ၣ်လီၤ. (တၢ်ဒုးကဲထီၣ်သးယံၤဝဲ ၃း၀၀ နၣ်ရံၣ် န့ၣ်လီၤ.) တကးဒံးဘၣ် SAC ကလံၤကျိၤသုးမုၢ်အသုး ကလၢၤ လၢအအိၣ်ဖဲ ကလံၤထံးသုးဝဲၤလီၢ်ခိၣ် သ့ၣ်တဖုအံၤ ဟဲခးလီၤတၢ်ဒီးကဘီယူၤသုးဆူ က---သဝီန့ၣ်လီၤ. (ခးလီၤမ့ၣ်ပိၢ်ကျိဖးဒိၣ်ပှဲၤဖျၢၣ်လဲၣ် တသ့ၣ်ညါဘၣ်.) ခီဖျိလၢကဘီယူၤဟဲခးလီၤတၢ်အဃိ တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဒီး တၢ်သံတၢ်ပှၢ်တဖၣ် အိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးကဲထီၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ သဝီဖိတဖၣ်လဲၤဃ့ၢ်ဝဲဆူတၢ်လီၢ်အဂၤ ဒီးလီၢ် ကဝီၤ ကျးသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ပံးကွံာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးဝံၤအလီၢ်ခံ SAC သုးသ့ၣ်တဖၣ် က့ၤဘှီဂ့ၤထီၣ်ဝဲ အသုး ကလၢၤ ဒီးဒိးလီၤအါထီၣ်ဝဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အါဖျၢၣ်လၢလီၢ်ကဝီၤပူၤ ဃုာ်ဒီးတၢ်လီၢ်လၢ အအိၣ်စီၤစုၤဒီး အသုးကလၢၤ ဒီးသဝီဖိတၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်လီၢ်ကျဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ခံသီသၢသီန့ၣ် SAC သုးတဖၣ် ဒုး သ့ၣ်ညါဒီးဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲ သဝီဖိတဖၣ်လၢ တဘၣ်လဲၤထီၣ်က့ၤလီၤဝဲ ဖဲသၤမိဒီၤကျဲတဂ့ၤ ဒီးမၤဃံး ထီၣ်ဝဲတၢ်လဲၤထီၣ် က့ၤလီၤကျဲန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါသဝီဖိလၢ အဝဲသ့ၣ်ဒိးလီၤဝဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တဖၣ် လၢကျဲပူၤန့ၣ်လီၤ. (သဝီဖိ တဖၣ်တလဲၤထီၣ်က့ၤလီၤဖဲကျဲဝဲအံၤလၢာ်ဘၣ် ဘၣ်ဆၣ်ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖိ အဖိခွါနာ်ဝဲ လၢအမိသးပ့ၤနီၣ်ဝဲတၢ်ဟ့ၣ် ပလီၢ်မ့ၢ်လၢအသးပှၢ်ဝဲအဃိန့ၣ်လီၤ.  

 

(၄) ပတီၢ်တပတီၢ် - တၢ်ဃ့န့ၢ်အခွဲး

မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါႇ ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲး တၢ်ယာ်လၢ ပကသူတၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ် အဖိခွါ ဟ့ၣ် KHRG တၢ်ပျဲလၢကသူတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ

 

Thu, 16 Mar 2023

Footnotes: 

[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါယနူၤအါရံၤ ၂၀၂၃ အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ် ထီၣ်အီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤၦၤမၤသကိးတၢ်တဂၤ ဖဲ တီအူကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ် မၤဃါတၢ်မၤဘၣ်ဒိၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ် ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤႇ တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢအီၤ လၢအဝဲနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ် ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲ ပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.

ဟံးန့ၢ်ဘၣ်ဖဲအံၤ

ဖးအါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ထွဲတဖၣ်