Wed, 11 Jan 2023
မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ပာ်ဖျါ- သ၀ီဖိလၢလူၢ်သီကီၢ်ဆၣ်ခံဂၤ ဘၣ်ဒိဒီး ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် နးနးကလဲာ် ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ်ဒီးလါမ့ၤ ၂၀၂၂နံၣ်.

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ  တၢ်ကဲထီၣ်သးလၢ လူၢ်သီကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ်ဒီးလါမ့ၤ ၂၀၂၂နံၣ် န့ၣ်လီၤ. လံာ်တၢ်ဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါထီၣ်၀ဲ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်ကဲထီၣ်သးခံခါ ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ် ၈သီ, ၂၀၂၂နံၣ်တခါ ဒီးအဂၤတ ခါ ကဲထီၣ်အသးဖဲ လါမ့ၤ ၁၆သီ, ၂၀၂၂နံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ် ၈သီ, ၂၀၂၂နံၣ် ဂီၤခီ ၉း၁၅မံးနံး အဆၢကတီၢ် ပိာ်ခွါဖိလၢအသးနံၣ်အိၣ် ၁၉နံၣ် လၢအအိၣ်လၢ ယ---သ၀ီ, ခ့ပူၤကရူၢ်တဂၤ ယီၢ်ဘၣ်၀ဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ဖဲအ၀ဲလဲၤခီတဲာ်ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးသိလ့ၣ်ကျဲလၢအအိၣ်လၢင---သ၀ီ, ခ့ပူၤကရူၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဲထီၣ်သးတလါ ၀ံၤအလီၢ်ခံဖဲလါမ့ၤ ၁၆သီ, ၂၀၂၂နံၣ်အနံၤ ပိာ်ခွါလၢအသးအိၣ် ၂၇နံၣ်လၢအအိၣ်လၢ ဒ---သ၀ီ, ခီပူၤကရူၢ်တဂၤ ယီၢ်ဘၣ်ကဒီး၀ဲ ဟီၣ်လာ် မ့ၣ်ပိၢ် ဖဲအ၀ဲလဲၤအိၣ်သကိးအမံၤပှၢ်ဟဲက့ၤကဒါလၢအဟံၣ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ခံဂၤလၢာ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ကျိၣ်စ့တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလၢ Free Burma Rangers (FBR) အိၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ခံဂၤလၢာ် အခီၣ်ဘၣ်တၢ်ဒီၣ်တဲာ်ကွံာ် အီၤတဂၤတပၤ ခီဖျိလၢအ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်ဒိနးနးကလဲာ်အဃိ န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤအဃိ မၤဘၣ် ဒိ၀ဲပှၤတူၢ်ခံဂၤလၢာ် ခါဆူညါအတၢ်လုၢ်အီၣ်သးမူတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ လၢအနီၢ်ကစၢ် ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. [1]

 

 

(၁) တပတီၢ်- တၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး

တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ်

ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အတၢ်ပိၢ်ဖး.

တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ

လါအ့ဖြ့ၣ် ၈သီ, ၂၀၂၂နံၣ်.

လါမ့ၤ ၁၆သီ, ၂၀၂၂နံၣ်

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီ, ကရူၢ်, ကီၢ်ဆၣ်, ကီၢ်ရ့ၣ်)

င---သ၀ီ, ခ့ပူၤကရူၢ်, လူၢ်သီကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်.

ဒ---သ၀ီ, ခ့ပူၤကရူၢ်, လူၢ်သီကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်.

ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

စီၤက---

စီၤ---

သးနံၣ်

၁၉နံၣ်

၇နံၣ်

မုၣ်/ ခွါ

ခွါ

ခွါ

ကလုာ်

ကညီ

ကညီ

ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အိၣ် / တအိၣ်   

သဘျ့

ထီၣ်ပှၢ်

တၢ်ဖံးတၢ်မၤ

မၤ၀ဲၤ

မၤ၀ဲၤ

တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ

ခရံာ်ဖိ

မိၢ်လုၢ်ပၢ်လၢ်

တၢ်ဟံမူဒါ/ လီၢ်လၤ

တအိၣ်

တအိၣ်

အိၣ်ဆိးဒူသဝီ

ယ---သ၀ီ, ခ့ပူၤကရူၢ်, လူၢ်သီကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်.

ဒ---သ၀ီ, ခ့ပူၤကရူၢ်, လူၢ်သီကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်.

ၦၤလၢအမၤအၢပယွဲတၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ                   

လီၢ်လၤ

သုးကျိၤ/ သုးရ့ၣ် / သုးတြိၤ

အိၣ်သူၣ်လီၤသးလီၢ်ကျဲ §သုးကလၢၤ

အခိၣ်အမံၤဒီးလီၢ်လၤ

တသ့ၣ်ညါ (တၢ်ကဲထီၣ်သးလါအ့ဖြ့ၣ် ၈သီ)

တသ့ၣ်ညါ

တသ့ၣ်ညါ

SAC ဆၣ်လီၤကၠိ

သုးကလၢၤ

တသ့ၣ်ညါ

တသ့ၣ်ညါ (တၢ်ကဲထီၣ်

သးလါမ့ၤ ၁၆သီ)

တသ့ၣ်ညါ

SAC ခီၣ်သုးရ့ၣ်

နီၣ်ဂံၢ် ၇၀၅

SAC ဃီၣ်ဒီခိၣ်

သုးကလၢၤ

တသ့ၣ်ညါ

 

 (၂) တပတီၢ်- တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအကံၢ်အစီ

၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်.

ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ၂သီ, ၂၀၂၂နံၣ်အနံၤ KHRG ပျီပူၤပှၤထၢတၢ်ကစီၣ်ဖိတဂၤ မၤတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်ဒီး ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်လၢ

အယီၢ်ဘၣ်ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်ခံဂၤလၢအမ့ၢ် စီၤက--- ဒီးစီၤဟ---န့ၣ်လီၤ.

၂. ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ပှၤလၢတူၢ်ဘၣ်ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် တၢ်ကဲထီၣ်သးခံဂၤလၢာ် ဘၣ်တၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်အီၤ ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်

ပိၢ်အတၢ်ပိၢ်ဖးဒီးအတၢ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအဂ့ၢ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤန့ၣ်လီၤ.

 

 (၃) တပတီၢ်- ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်

ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢၦဲၤၦဲၤတက့ၢ်.

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢတခါ

ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ် ၈သီ, ၂၀၂၂နံၣ် ဂီၤခီ ၉း၁၅မံးနံး အဆၢကတီၢ် စီၤက--- လၢအသးနံၣ်အိၣ် ၁၉နံၣ်လၢအအိၣ်လၢယ---သ၀ီ, ခ့ပူၤကရူၢ်, လူၢ်သီကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်တဂၤ ယီၢ်ဘၣ်၀ဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် အဲမ်-၁၄တဖျၢၣ် လၢဘၣ်တၢ်ဒိးလီၤအီၤလၢ ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးဖိ ဒီးမ့ၢ်ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တကလုာ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်တသူ၀ဲအါဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤကဲထီၣ်အသးဖဲ ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ် ဒီးသ၀ီဖိအဂၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၤပှ့ၤအီၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢ ရှ---သ၀ီ, ထံသးစီကရူၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢယ---သ၀ီဒီးရှ---သ၀ီန့ၣ် တၢ်ဒ့ၣ်စၢၤယံၤ၀ဲ တနံၤကျဲန့ၣ်လီၤ.စီၤက---ယီၢ်ဘၣ်၀ဲမ့ၣ်ပိၢ် လၢဘၣ်တၢ်ဒိးလီၤအီၤ ဖဲ င---သ၀ီ, ခ့ပူၤကရူၢ်, လူၢ်သီကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် လၢအဘူးဒီး SAC သုးသိၣ်လ့ၣ်ကျဲ လၢအအိၣ်လၢရှ---သ၀ီ ဒီးကျဲအံၤအိၣ်ဘူးဒီး ဆၣ်လီၤကၠိသုးကလၢၤန့ၣ်လီၤ.

လၢပှၤလဲၤတၢ်အကျါ ပာ်ဃုာ်ဒီးဆူၣ်ချ့ပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤအဃိ အ၀ဲမၤစၢၤဘိၣ်န့ၢ်၀ဲ ပှၤတူၢ်ဘၣ်ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တၢ်ကဲထီၣ် သးတဂၤအခီၣ်ဘၣ်ဒိ ဖဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ပိၢ်ဖးထီၣ်ဘၣ်အခီၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိအဂၤလၢအလဲၤဃုာ်တၢ်ဒီးပှၤတူၢ် ဘၣ်တၢ်တဖၣ် လဲၤဆှၢ၀ဲဆူ ဧ---တၢ်ဟ့ၣ်ကသံးဒၢး လၢဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကိးအီၤလၢ လ---တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးလၢ အအိၣ်လၢ လ---သ၀ီ, ခ့ပူၤကရူၢ်, လူၤသီကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲအ၀ဲလဲၤတုၤဒီးအိၣ်ဖဲလ---တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးတနၤ၀ံၤအလီၢ်ခံ ခီဖျိလၢကသံၣ်တၢ်ပီးတၢ်လီတအိၣ်ကူအိၣ်လၢ ဒီးက သံၣ်သရၣ်လၢအကူးအကါတၢ်သ့တအိၣ်ဘၣ်အဃိ ဖဲဂီၤခီ ၁၂နၣ်ရံၣ်အဆၢကတီၢ် စီၤက---ဘၣ်တၢ်ဆှၢကဒီးအီၤဆူဖ---တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးလၢအအိၣ်လၢ ဖ---ကရူၢ် န့ၣ်လီၤ. ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ် ၉သီ, ၂၀၂၂နံၣ်အနံၤ တချုးလၢပှၤဒီၣ်တဲာ်အခီၣ် လၢအခီၣ်လ့ၢ်ခိၣ်ဖီလာ်န့ၣ် ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်အိၣ်ခိးတၢ်ဖဲ ဖ---တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢး၀ံၤမး ဘၣ်တၢ်ဒီၣ်တူာ်ကွံာ်အခီၣ်ဖဲ ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ် ၁၀သီ, ၂၀၂၂နံၣ်အနံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲဖ---တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးန့ၣ် ကသံၣ်တၢ်ပီးတၢ်လီတအိၣ်လၢပှဲၤလၢတၢ်က ကူးကါတၢ်ဂီၢ်ဘၣ်အဃိ ဆူၣ်ချ့ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ကဘၣ်ပှ့ၤ ၀ဲကသံၣ်တၢ်ပီးတၢ်လီလၢအလိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒ်အမ့ၢ် ကသံၣ် မၤသါသပ့ၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢတၢ်လဲၤထီၣ်က့ၤလီၤကီခဲ၀ဲအဃိဆူၣ်ချ့ပှၤမၤတၢ်ဖိ လၢအအိၣ်လၢကသံၣ်ဒၢးသ့ၣ်တဖၣ် ကလဲၤပှ့ၤကသံၣ်တၢ်ပီးတၢ်လီလၢ ၀့ၢ်ပူၤအဂီၢ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်၀ဲဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲခီဖျိလၢ SAC သုးဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဟံးဆူၣ် ကွံာ်၀ဲတၢ်လၢပှၤ၀ံစိာ်တီဆှၢ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ် ဖဲအ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ်ထံၣ်ချုး၀ဲအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖိစံး၀ဲ ဒ်အမ့ၢ်ပှၤ သးစၢ်တဂၤအသိး ဖဲပှၤတဲအီၤလၢတၢ်ကဘၣ်ဒီၣ်တူာ်ကွံာ်အခီၣ်အခါ ကဲထီၣ်တၢ်သးဟးဂီၤလၢအဂီၢ်ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. သရၣ် ဘ---လၢအမ့ၢ်ဆူၣ်ချ့ပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤ ဒီၣ်တူာ်န့ၢ်အခီၣ်န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲဘၣ်ထီၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်သၢလါ ဒီးဘၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲအီၤ လၢအမိၢ်အပၢ် ဖဲတၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးန့ၣ်လီၤ.  

ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဘျါက့ၤ၀ဲကယီကယီ ဖဲအအိၣ်လၢ ဖ---တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ကူဆါယါဘျါ တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤအဂီၢ် Free Burma Rangers (FBR) ဟ့ၣ်မၤစၢၤ၀ဲ စ့ၤယိၤ ၁၀,၀၀၀ ဘးန့ၣ်လီၤ. စီၤက---စံၣ်လီၤ ဘၣ်တၢ်ဆါဟံၣ် ဖဲလါယူၤလံ အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲက့ၤတုၤဆူအဟံၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ အ၀ဲကဘၣ်သူ၀ဲနီၣ်ထိးဘိ ဒ်သိး အဟးကသ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်မ့ၢ်ပှၤမၤအီၣ်၀ဲၤ ဒီးမၤအီၣ်၀ဲခုးလၢခိခိၣ်ကစၢၢ်ကျါန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢအခီၣ် ဘၣ် တၢ်ဒီၣ်တူာ်ကွံာ်အီၤအဃိ ကဲထီၣ်က့ၤတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အ၀ဲကလဲၤက့ၤဖံးမၤအီၣ်တၢ်လၢအခုးန့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢဆီၣ်ထွဲမၤ စၢၤအီၤ လၢကျိၣ်စ့န့ၣ်အိၣ်ဒၣ်ထဲ FBR တဖု ဒီးပှၤအဂုၤအဂၤလၢကထီၣ်ထွဲမၤစၢၤအီၤန့ၣ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.  သ၀ီဖိ အဂၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလၢ အနီၢ်ကစၢ်တၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢဂီၢ်ဃိ ကဲထီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အ၀ဲသ့ၣ် ကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤစၤက---အဂီၢ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. အိၣ်ဆိးလၢခိခိၣ်ကစၢၢ်ကျါန့ၣ်, တၢ် လဲၤတၢ်က့ၤဒီးတၢ်မၤအီၣ်မုၢ်ကျိၤ ၀ဲၤကွာ်ကီခဲ၀ဲ ခီဖျိလၢ၀ံစိာ်တီၤဆှၢတၢ်တၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ် လၢအ၀ဲသ့ၣ်ကျိၣ်စ့ တၢ်ဟဲနုာ်အဂီၢ် အ၀ဲသ့ၣ်ဒိးသန့ၤအသးလၢတၢ်ဖဲးအီၣ်ခုးမၤအီၣ်စံာ်န့ၣ်လီၤ.

သ၀ီဖိလၢအအိၣ်လၢ ယ---သ၀ီသ့ၣ်တဖၣ်တၢ်တဟ့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ် ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်တၢ်မၤလိနီတဘျီဘၣ် န့ၣ်လီၤ. အါန့ၢ်အန့ၣ် တၢ်လီၢ်လၢအအိၣ်ဘူးဒီးသ၀ီသ့ၣ်တဖၣ် တၢ်ပနီၣ်လၢအဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဒိးလီၤဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ဖဲလဲၣ်စ့ၢ်ကီးတအိၣ်၀ဲဘၣ်န့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်၀ဲလၢ တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အလီၢ် ဖဲအ၀ဲသ့ၣ်တသ့ၣ်ညါ လီၢ်တံၢ် ဘၣ်ဃး တၢ်ဒိးလီၤဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးကဲထီၣ်သး၀ံၤအလီၢ်ခံ ဒၣ်လဲာ် သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်သူဒံးဒၣ် SAC သုးသိၣ်လ့ၣ်ကျဲဘၣ်ဆၣ်သူ၀ဲ လၢတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. လီၢ်က၀ီၤခိၣ် နၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ် လၢကဟးဆှဲးတၢ်ဒိးလီၤဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အလီၢ် ဒီးတဲဘၣ်စ့ၢ်ကီး သ၀ီဖိလၢ တၢ်ဒိးလီၤဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တၢ်လီၢ်ဟီၣ်က၀ီၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ခဲအံၤသ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ပလီၢ်သးအါထီၣ် ဖဲအ၀ဲသ့ၣ်ဟးထီၣ်က့ၤလီၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.

 

 

တၢ်ကဲထီၣ်သးခံခါတခါ

ဖဲလါမ့ၤ ၁၆သီ, ၂၀၂၂နံၣ် မုၢ်ဟါလီၤအနၣ်ရံၣ် ၁၀း၃၀မံးနံးအဆၢကတီၢ် စီၤဟ--- လၢအသးနံၣ်အိၣ် ၂၇နံၣ်အိၣ်ဆိးလၢ ဒ---သ၀ီ, ခ့ပူၤကရူၢ်, လုၢ်သီကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်တဂၤ ယီၢ်ဘၣ်ကဒီး၀ဲ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အသီတဖျၢၣ် လၢဘၣ် တၢ်ဒိးလီၤအီၤလၢ SAC ခီၣ်သုးရ့ၣ်နီၣ်ဂံၢ် ၇၀၅ န့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိ၀ဲအံၤ ဖဲအ၀ဲလဲၤဟးအိၣ်သကိးအမံၤပှၢ်၀ံၤအလီၢ်ခံ ဟဲက့ၤ ဒီးအမိၢ်လၢမးဒူလူၢ်ကျဲ မ့ၢ်ဒ်သိးကက့ၤကဒါက့ၤဆူအသ၀ီန့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်တယး၀ဲ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အံၤ တၢ်က ဘၣ်ဒိးလီၤအီၤလၢ SAC ခီၣ်သုးရ့ၣ်နီၣ်ဂံၢ် ၇၀၅မ့ၢ်လၢ သုးရ့ၣ်၀ဲန့ၣ် အိၣ်ဆီၣ်လီၤအသးလၢ ဃီဒီခိၣ်သုးကလၢၤလၢအ အိၣ်လၢ ရ---သ၀ီ, ခ့ပူၤကရူၢ် ဒီးညီနုၢ်ဟးထီၣ်က့ၤလီၤသူ၀ဲမးဒူလူၢ် ကျဲန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ကဲထီၣ်သး၀ံၤတဘျီဃီ, ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အမိၢ်မၢအအိၣ်ခိးတၢ်ဖဲ တၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ် ဒ်သိးအ၀ဲကက့ၤလၢဒ---သ၀ီ ဒီးကိးတၢ်မၤစၢၤလၢသ၀ီဖိအဂၤတဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်ခိးတၢ်အဆၢကတီၢ် အ၀ဲဘိၣ်တံၢ်ဃာ်အခီၣ် စ့ၣ်လၢအဘၣ်ဒီးဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်လၢထဲကူ ဒ်သိးအသွံၣ်ကပတုာ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. စီၤဟ---အမိၢ် က့ၤအိၣ်ပှၤလၢအသ၀ီ လၢ အခီၣ်အဃိ တံာ်တာ်၀ဲခံနၣ်ရံၣ်န့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်လၢအအိၣ်လၢဒ---သ၀ီဟဲတုၤတၢ်ကဲထီၣ်သးလီၢ်တဘျီဃီ ဘိၣ်တံၢ်၀ဲစီၤဟ---ဘၣ်ဒိလီၢ် ဒီးဆဲးလီၤန့ၢ်၀ဲ ကသံၣ်မၤသါသပ့ၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲဆဲးလီၤကသံၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ ဘၣ်တၢ်ဆှၢ အီၤဆူအမံၤပှၢ်သ၀ီ ခီဖျိလၢအအိၣ်ဘူးန့ၢ် အကစၢ်သ၀ီအဃိန့ၣ်လီၤ.

ဖဲလါမ့ၤ ၁၇သီ, ၂၀၂၂နံၣ်ဟါလီၤခီအဆၢကတီၢ် သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်လဲၤယိး၀ဲပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်လၢ ဆူ ဧ---တၢ်ဟ့ၣ်ကသံးဒၢး လၢတၢ်သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးအီၤလၢ လ---တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးလၢ အအိၣ်လၢ လ---သ၀ီ, ခ့ပူၤကရူၢ်, လူၢ်သီကီၢ်ဆၣ် မ့ၢ်ဒ်သိး ကကူဆါယါဘျါအခီၣ်လၢအဘၣ်ဒိဘၣ်ဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်လဲၤယိးအီၤဆူတၢ်ဟ့ၣ်ကသံးဒၢးလၢခီၣ်အဃိ တံာ်တာ်၀ဲနံၤ တ၀ာ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအလဲၤတုၤတၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢး၀ံၤအလီၢ်ခံ ဆူၣ်ချ့ပှၤမၤတၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် မၤကဆှီ ဒီးဘိၣ်န့ၢ်အခီၣ်စ့ၣ် လၢ အဘၣ်ဒိန့ၣ်လီၤ. ၀ံၤအလီၢ်ခံဘၣ်တၢ်ဆှၢကဒီးအီၤဆူ ဖ---တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးလၢအအိၣ်လၢည---သ၀ီ, လၢၢ်မုၢ်ပျီကရူၢ်, လူၢ်သီကီၢ်ဆၣ် ဒီးယံၤ၀ဲလွံၢ်နၣ်ရံၣ်ကျဲန့ၣ်လီၤ. စီၤဟ---အခီၣ်စ့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဒီၣ်တူာ်ကွံာ်အီၤ လၢတနံၤဃီအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ် ဘၣ်သွီသွံၣ် ဖဲပှၤကွဲးကါအခီၣ်လၢ ဖ---တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးအခါန့ၣ်လီၤ. ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အပၢ်ဟ့ၣ် တၢ်သွီသွံၣ်အပှ့ၤလၢအဖိခွါအဂီၢ် ခီဖျိထုးထီၣ်သူ၀ဲစ့လၢအမၤလဲတၢ်န့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအ၀ဲကူဆါယါဘျါသး ဖဲတၢ် ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးအဆၢတီၢ် ကသံၣ်သ့ၣ်တဖၣ်တအိၣ်ကူအိၣ်လၢဘၣ် မ့ၢ်လၢတၢ်စိာ်ဆှၢကီ၀ဲ ခီဖျိလၢတၢ်ဒ့ၣ်စၢၤယံၤအဃိ န့ၣ်လီၤ.

ခီဖျိလၢအခီၣ်စ့ၣ်တပၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်အဃိ လၢတၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ် စီၤဟ---ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အမါ ကဘၣ်ဟံးထီၣ်မူဒါလၢအ၀ၤလီၢ် လၢတၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူဖီ ခိၣ်အဃိ ကဲထီၣ်က့ၤတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢမါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီး ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ထဲတဂၤဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ တၢ်အံၤမၤဘၣ်ဒိဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢအဂၤသ့ၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. ဖဲမါလဲၤစၢၤအ၀ၤလၢတၢ်ဆါဟံၣ်အဆၢကတီၢ် ပှၤ တအိၣ်လၢကမၤအီၣ်စၢၤတၢ်လၢဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်နီတဂၤဘၣ် တကးဘၣ်အမဲာ်ညါ အမါဘၣ်လဲၤအိၣ်သကိးအ၀ၤ ဖဲအ ထီၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်သၢလါအကတီၢ်ဒၣ်လဲာ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. အ၀ဲမ့ၢ်ဘျါက့ၤဒၣ်လဲာ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိကဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီး တၢ်လုၢ် အီၣ်သးသမူတၢ်တၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ကိၢ်ဂီၤလၢတၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူဆူညါဂီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်ထီၣ်၀ဲ ဖဲတၢ် ကဲထီၣ်သး၀ံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ် ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ကိၢ်ဂီၤလၢ စံာ်ခုးလၢမၤအီၣ်၀ဲသ့ၣ်တဖၣ် တမၤ န့ၢ်ဘၣ်ဖုး ဟုလၢကလၢအီၣ်လၢဒီတနံၣ်ညါအဂီၢ်ဘၣ် ဒီးတၢ်ဟးဃုဖံးဃုမၤလၢတၢ်လီၢ်ဂၤစ့ၢ်ကီးကကီခဲ၀ဲ ခီဖျိလၢတၢ် လဲၤတၢ်က့ၤကီ၀ဲအဃိန့ၣ်လီၤ. လၢကသံၣ်တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤအဂီၢ် FBRဟ့ၣ်မၤစၢၤပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ် စ့ၤယိၤ ၁၀,၀၀၀ ဘးန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးန့ၣ် ကသံၣ်တအိၣ်ကူအိၣ်လၢဃိ အ၀ဲဘၣ်ပှ့ၤကသံၣ်လၢအနီၢ်ကစၢ်တနီၤန့ၣ်လီၤ.

ခီဖျိလၢ ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ် ဒီးသ၀ီဖိအဂၤသ့ၣ်တဖၣ် တထီၣ်ဘၣ်ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်တၢ်မၤလိ နီတဘျီဘၣ် အဃိ အ၀ဲသ့ၣ်ကဘၣ်ဒီသဒၢလီၤအသးဖဲအဟးထီၣ်က့ၤလီၤအဆၢကတီၢ်ဒ်လဲာ်န့ၣ် အ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ်တသ့ၣ်ညါ၀ဲဘၣ် န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီးတၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူတၢ်ဂ့ၢ်ကီ ခီဖျိလၢအမၤအီၣ်တၢ်လၢစံာ်ခုးတသ့ လၢၤဒ်အညီနုၢ်မၤ၀ဲအသိးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

 

(၄) တပတီၢ်- တၢ်ဃ့န့ၢ်အခွဲး

မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါ, ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပက သူတၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ခံဂၤလၢာ် ဟ့ၣ်တၢ်ပျဲလၢ KHRG ကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢအဟ့ၣ်၀ဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

Wed, 11 Jan 2023

Footnotes: 

[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ (လါယူၤလံ ၂၀၂၂နံၣ်) အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤ ၦၤမၤသကိးတၢ်တဂၤ ဖဲ (မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်) အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ်မၤဃါတၢ်မၤဘၣ်ဒိ ၦၤ ဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤ ဘၢအီၤလၢအဝဲနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤဖဲ ပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲ ထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.

ဟံးန့ၢ်ဘၣ်ဖဲအံၤ

ဖးအါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ထွဲတဖၣ်