တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ်

တၢ်မၤသံ

တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ

လါယူၤလံ ၉ သီ ၂၀၂၁ နံၣ်

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီ, ကရူၢ်, ကီၢ်ဆၣ်, ကီၢ်ရ့ၣ်)

က--- သဝီ,  စံၣ်ပ့ၣ်ကလ့ ကရူၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

စီၤ က--- (သံ)

နီၢ် ဂ--- (သံ)

စီၤ ဃ--- (မူ)

နီၢ် င--- (မူ)

သးနံၣ်

၅၅

၅၀

၃၀

၇

မုၣ်/ ခွါ

ပိာ်ခွါ

ပိာ်မုၣ်

ပိာ်ခွါ

ပိာ်မုၣ်

ကလုာ်

ကညီ

ကညီ

ကညီ

ကညီ

ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အိၣ် / တအိၣ်   

အိၣ်

အိၣ်

အိၣ်

တအိၣ်

တၢ်ဖံးတၢ်မၤ

တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျး

တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျး

တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျး

တၢ်ဒိးသန့ၤ

တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ

ၦၤခရံာ်ဖိ

ၦၤခရံာ်ဖိ

ၦၤခရံာ်ဖိ

ၦၤခရံာ်ဖိ

တၢ်ဟံမူဒါ/ လီၢ်လၤ

သဝီဖိ

သဝီဖိ

သဝီဖိ

သဝီဖိ

အိၣ်ဆိးဒူသဝီ

က--- သဝီ,  စံၣ်ပ့ၣ်ကလ့ ကရူၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်

က--- သဝီ,  စံၣ်ပ့ၣ်ကလ့ ကရူၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်

က--- သဝီ,  စံၣ်ပ့ၣ်ကလ့ ကရူၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်

က--- သဝီ,  စံၣ်ပ့ၣ်ကလ့ ကရူၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအမၤအၢပယွဲတၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ                   

တၢ်ဖံးတၢ်မၤ

အိၣ်ဆိးဒူသဝီ

စီၤ စ---

လီၢ်ကဝီၤ ၦၤမၤပနံာ်တၢ်ကၤ

က--- သဝီ,  စံၣ်ပ့ၣ်ကလ့ ကရူၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်

စီၤ စ---အသကိး

တသ့ၣ်ညါ

ဘိၣ်ဒဲကိး ကဝီၤဒ့, သၣ်တီၤကၠံဝ့ၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်

၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်.

စီၤ စ--- , နီၤ င--- အဖံ [ စီၤ ဃ--- အမံၤၦၢ်ပိာ်မုၣ် ], လၢအမ့ၢ်ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိအကျါတဂၤ ဆဲးကျိး KHRG ပျီပူၤၦၤမၤတၢ်ဖိ လၢလီတဲစိ ဒီး တဲဘၣ်ဝဲဘၣ်ဃးတၢ်ကဲထီၣ်အသးတခါအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤ အလီၢ်ခံ ပျီပူၤၦၤမၤတၢ်ဖိ လဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး သံကွၢ်သံဒီးအီၤန့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပျီပူၤၦၤမၤတၢ်ဖိ လဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး စီၤ ဃ---, လၢၦၤခးဘၣ်အီၤတဂၤ, ဖဲဟဲက့ၤလီၤလၢတၢ်ဆါဟံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်သံဒိးအီၤဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကဲထီၣ်သး အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. KHRG ပျီပူၤၦၤမၤတၢ်ဖိ ကတိၤတၢ်ဒီး နီၢ် ဆ---, စီၤ ခ--- အဖိမုၣ် ဒီး ၦၤလၢအထံၣ်ထွဲတၢ်ကဲထီၣ်သးလၢ လီတဲစိစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ.

၂. ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

တၢ်ဒိးန့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ် တၢတခါန့ၣ်ဟဲခီဖျိလၢ ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ် ခံဂၤအအိၣ်ဒီး တၢ်ဒိးန့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ် ခံခါတခါန့ၣ်ဟဲခီဖျိလၢ ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ် တၢ်ဒိးန့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ် သၢခါတခါတခီဟဲခီဖျိလၢ ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ခံဂၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပိာ်မုၣ်ဖိတဂၤန့ၣ် အအိၣ်ခူသူၣ်ဖဲဟံၣ်ပူၤ ဒီး အုၣ်အသးလၢ တၢ်ကဲထီၣ်အသးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်အမ့ၢ်အတီ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.

ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢၦဲၤၦဲၤတက့ၢ်.

စီၤ ခ--- (၅၅ နံၣ်), အမါ နီၢ် ဂ--- (၅ဝ နံၣ်), အဖိခွါ စီၤ ဃ--- (၃ဝ နံၣ်), အဖိမုၣ် နီၢ် ဆ--- (၁၅ မ့တမ့ၢ် ၁၆ နံၣ်), ဒီး အလံၤမုၣ် နီၢ် င--- (၇ နံၣ်) အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်သကိးဟံၣ်တဖျၢၣ်ဃီဖဲ ရီဘၢၣ်ကျီး အဘူးဒီး က--- သဝီ,  စံၣ်ပ့ၣ်ကလ့ ကရုၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ် အပူၤ န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် မၤတၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးအတၢ်မၤလၢ အတၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အိးထီၣ်စ့ၢ်ကီး ကျးဖိဆံးလၢအဟံၣ်ပူၤဒ်အမ့ၢ် တၢ်ဟဲနုာ်ကျဲအဂၤတဘိအ သိး န့ၣ်လီၤ.

ဒ်သိး နီၢ် ဆ---, စီၤ ခ--- အဖိမုၣ် လၢ အအိၣ်ခူသူၣ်ဖဲဟံၣ်ပူၤ အတၢ်ပာ်ဖျါ ဘၣ်ဃးတၢ်ကဲထီၣ်အသး အသိး ဖဲလါယူၤလံ ၉ သီ, ၂ဝ၂၁ နံၣ်, ဟါခီ ၂းဝဝ နၣ်ရံၣ် အဆၢကတီၢ်, စီၤ စ--- (အိၣ်ဆိးဖဲ က--- သဝီ), ဟဲလၢအဝဲသ့ၣ်အကျး ဒီး သံကွၢ် စီၤ ခ---, နဖါတံၢ် အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ဧါ. အမၤမတၤလဲၣ်. ဖဲအတဲတၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, အခးဝဲ စီၤ ခ--- အသးနါၦၢ်ဒီးအကျိ [ က. ၂၂ ကျိထီပျိၢ် အထီ လၢအမ့ၢ် စီၤ စ--- အတၢ်, အသူဝဲလၢ ဟးခးအီၣ်တၢ်အဂီၢ်, ဒ်သိး စီၤ ဃ---, အမ့ၢ်ၦၤလၢ အတူၢ်ဘၣ်တၢ်အဂၤတဂၤ လၢတၢ်ကဲထီၣ်အသးတဘျီအံၤ ] န့ၣ်လီၤ. အဝဲခးဝဲဝံၤဒီး စီၤ ခ--- သံဝဲတဘျီဃီဖဲန့ၣ်လီၤ. အဝဲ [ စီၤ စ--- မၤသံ စီၤ ခ--- ခီဖျိလၢ အဆိကမိၣ်ဝဲလၢ စီၤ ခ--- မ့ၢ်ဝဲ ၦၤဆှၢတၢ်ကစီၣ် ] ဒီး အဝဲ ပာ်တၢ်ကမၣ်ဝဲလၢ စီၤ ခ--- ဆှၢတၢ်ကစီၣ်ဆူ ပယီၤသုးမီၤစိရိၤပဒိၣ် (SAC) ပၢၤကီၢ် ဒီး ပယီၤသုး အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ပတထံၣ်ဘၣ်ဝဲဒၣ် တၢ်အုၣ်သးလၢအလီၤတံၢ်လီၤဆဲး မ့တမ့ၢ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢ အကဆီၣ်ထွဲဝဲဒၣ် တၢ်ပာ်တၢ်ကမၣ်အံၤန့ၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ် KHRG ၦၤထၢတၢ်ကစီၣ်ဖိ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး, စီၤ စ--- နာ်ဝဲ, မ့ၢ်လၢ စီၤ ခ--- အိးထီၣ်ကျး ဒီး ထံၣ်လိာ်သးဒီး ၦၤၦ့ၤတၢ်ဖိအါဂၤ, ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲကတဲဘၣ်ဝဲ တၢ်ကစီၣ် လၢ ပၢၤကီၤၦၤဟဲၦ့ၤတၢ်ဖိ တနီၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. သနာ်က့, တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဖီခိၣ် တၢ်အုၣ်သးလီၤတံၢ်လီၤဆဲး တအိၣ်ဘၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. စီၤ စ--- ဟဲဒီး အသကိးလၢ ကမၤသံ စီၤ ခ---, ဘၣ်ဆၣ် အသကိးန့ၣ် အိၣ်ခူသူၣ် ဝဲတၢ်လီၢ်တပူၤလၢ အဘူးဒီးဟံၣ်ဖဲ [ စီၤ စ--- မၤသံ စီၤ ခ---] န့ၣ်လီၤ.

စီၤ ဃ---, လၢအမ့ၢ် စီၤ ခ--- အဖိခွါ, လၢအမၤတၢ်ဘူးဒီး အဝဲ ရီဘၢၣ်ကျီး, စံးဝဲ ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် [ ဖဲအဝဲနၢ်ဟူဝဲၦၤခးကျိသီထီၣ်န့ၣ် ], အဟဲက့ၤလၢ ရီဘၢၣ်ကျီး ဆူအဟံၣ် ဒီး အထံၣ်ဝဲတၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီး အပါန့ၣ်လီၤ. စီၤ ဃ--- လဲၤဆူ စီၤ စ--- ဒီး ကနိလိာ်အသးဒီး ဖဲအဝဲသ့ၣ်ကနိလိာ်အသးအခါ, နီၢ် ဂ---, စီၤ ခ--- အမါ, ဂုာ်ကျဲးစၢး ကိးၦၤသဝီဖိအဂၤ ဒီး အဘူးအတံၢ်တဖၣ် လၢသဝီအပူၤ လၢလီတဲစိ ဒ်သိးကဃ့တၢ်မၤစၢၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. စီၤ စ--- ဟံးန့ၢ် ဝဲ ကျိ ၂၂ ကျိထီပျိာ်  ဒီး ခး စီၤ ဃ--- အဟၢဖၢန့ၣ်လီၤ. စီၤ ဃ--- လီၤဃံၤဖဲဟီၣ်ခိၣ် ဒီး ဟူးတန့ၢ်လၢၤဘၣ်, မ့ၢ်လၢ အဘၣ်ဒိးနးနးကလဲာ်အဃိ န့ၣ်လီၤ. ဖဲအလီၤဃံၤအခါ, အပာ်မၤအသးဒ်သိး အသံလံန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ, စီၤ စ--- တဲအဝဲ သ့ၣ် “လဲၤ ဒီး သံ“. ဝံၤအလီၤခံ, စီၤ စ--- က့ၤလၢအသကိးအိၣ် [ ၦၤလၢ အအိၣ်ခူသူၣ်ဖဲတၢ်ချၢ ] ဒီး တဲအသကိး “ယမၤသံအဝဲသ့ၣ်လံ, ခဲအံၤ နကဘၣ်မၤသံက့ၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂၤသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ”. အသကိးလဲၤလၢ ဟံၣ်ဒီး သံကွၢ် စီၤ ခ--- အမါ, နီၢ် ဂ--- “မုၢ်ဂၢ် ယဘၣ်မၤစၢၤနၤဒ်လဲၣ်” ဖဲအသံကွၢ်တၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, အဝဲ ဆဲးအသးနါၦၢ်ဒီး ဒီ ဒ်သိးကမၤ သံအီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ်, နီၢ် င---, လၢအမ့ၢ်စီၤ ဃ--- အဖိမုၣ် [ ၦၤတဂၤလၢ အအိၣ်ဖဲဟံၣ်ပူၤ ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သး အဆၢကတီၢ် ] , လဲၤဆူ အပါလီၤဃံၤ အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. စီၤ စ--- အသကိး ထံၣ်အဝဲ ဒီး ဆဲးအသးနါၦၢ် တဘျီဃီ ဒီး ဒီၣ် အစုမုၢ်လၢစုစ့ၣ်တခီန့ၣ်လီၤ. အဝဲဘၣ်ဒိးနးနးကျံၤကျံၤ ဘၣ်ဆၣ် အတသံဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤဒီး, အဟးထီၣ်လၢ ဟံၣ်ပူၤ န့ၣ်လီၤ.

ဖဲအဝဲ [စီၤ စ--- အသကိး ] က့ၤဝံၤအလီၢ်ခံ တစိၢ်ဖိန့ၣ်, စီၤ ဃ--- အဘူးအတံၢ် လၢသဝီပူၤဟဲတုၤဝဲန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ငါန့ၢ်သိလ့ၣ် ဒီး ဆှၢ နီၢ် င--- ဒီး အပၢ် စီၤ ဃ--- ဆူ သၣ်တီၣ်ကၠံ တၢ်ဆါဟံၣ် ဒ်သိးကဒိးန့ၢ်တၢ်ကူစါယါဘျါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. သၣ်တီၣ်ကၠံ တၢ်ဆါဟံၣ် ကူစါယါဘျါအဝဲသ့ၣ် တလၢတၦဲၤဘၣ် [ ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်ဒိးဘၣ်ထံးနးနးအဃိ ] , ဒီး သၢ သီ မ့တမ့ၢ် လွံၢ် သီ ဝံၤအလီၢ်ခံ ဘၣ်တၢ်ဆှၢ အဝဲသ့ၣ်ဆူ န့ၤပၠံၤတီၤ [လီၢ်မံ ၁ဝဝဝ] တၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်အိၣ် လၢ န့ၤပၠံၤတီၤတၢ်ဆါဟံၣ် တလါဝံၤအလီၢ်ခံ, ကသံၣ်သရၣ်တဲ အဝဲသ့ၣ်လၢ ကက့ၤလၢ ဟံၣ်ဒီး အိၣ်ဘှံး ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ယံာ်ယံာ်လၢ တၢ်ဆါဟံၣ်တန့ၢ်ဘၣ် လၢ ခိရိနၢ် ၁၉ တၢ်ဆါတၢ်အိၣ်သး အဃိန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်က့ၤလီၢ်လၢ တၢ်ဆါဟံၣ် ဒီး က့ၤဆူအဟံၣ်, ဘၣ်ဆၣ် အဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအပူၤလီၢ်တဖၣ် တဘျါဂ့ၤဂ့ၤ ဒံးဘၣ်. ကသံၣ်သရၣ်လၢ အကူစါယါဘျါအဝဲသ့ၣ်လၢ န့ၤပၠံၤတီၤ ဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤလၢ ကဟဲက့ၤကူစါယါဘျါအသး တလါတ ဘျီန့ၣ်လီၤ.

ဖဲ လါယူၤလံ ၉ သီ, ၂ဝ၂၁ နံၣ် မုၢ်နၤခီန့ၣ် ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ (ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်) ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ် လဲၤဖီၣ်ဝဲ စီၤ စ--- ဒီး အသကိး ဒီး ဟဲက့ၤကိးအဝဲသ့ၣ်လၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ကီၢ်ရ့ၣ်အရူးန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ် [ စီၤ ဃ--- ] စံးဝဲ, ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် လီၢ်က၀ီၤ ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ သ့ၣ်တဖၣ် တဆၢတဲာ် တၢ်ကမၣ် လၢ ၦၤမၤကမၣ်တၢ်ဖိ အဂီၢ်ဒံးဘၣ်မ့ၢ်လၢ လီၢ်ကဝီၤ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ် ပၢၤကီၢ် သ့ၣ်တဖၣ် ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်တဝံၤဒံးဘၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ လါအီးကထိဘၢၣ် ၅ သီ, ၂ဝ၂၁ နံၣ် KHRG ၦၤထၢတၢ်ကစီၣ်ဖိ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး, တၢ်ဃုသ့ၣ်ညါသမံသမိး တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ဒီး တၢ်ဟံးန့ၢ်သဲစးဂ့ၢ်ဝီန့ၣ် ကယံာ်ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး အလီၢ် ခီဖျိလၢ ခိရိနၢ် ၁၉ တၢ်ဆါ အဃိန့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါ, ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပက သူတၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်, စီၤ ဃ---, ဒီး ၦၤအဂၤခံဂၤ, မုၢ်ဂၢ် စ--- ဒီး နီၢ် ဆ---, ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ KHRG ကသူဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ အံၤန့ၣ်လီၤ.