တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ်

ကျိချံမျိာ်သၣ်လီၢ်လံၤလၢတပိၢ်ဖးထီၣ်ဒံးဘၣ်တဖၣ် အတၢ်ဘၣ်ဒိ ဘၣ်ထံး

တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ

လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၉ သီႇ ၂ဝ၂ဝနံၣ်

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီႇ ကရူၢ်ႇ ကီၢ်ဆၣ်ႇ ကီၢ်ရ့ၣ်)

သဘ့ဟီၣ်လာ်ကျီးလၢအဘူးဒီး ခ---သဝီႇ မဲာ်ကျီကရူၢ်ႇ ဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ႇ မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

အ---

သးနံၣ်

၄၀

မုၣ်ခွါ 

ခွါ

ကလုာ်

ယိၤဒိၣ်

ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အိၣ် / တအိၣ်

တအိၣ်

 တၢ်ဖံးတၢ်မၤ

ဖဲးခုး

တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ

ဘါသီခါ

တၢ်ဟံမူဒါ / လီၢ်လၤ

သ၀ီဖိ

အိၣ်ဆိးဒူသဝီ 

ဝ---သဝီႇ မဲာ်ကျီကရူၢ်ႇ ဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ႇ မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအမၤအၢပယွဲတၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ        

လီၢ်လၤ

သုးကျိၤ/ သုးရ့ၣ် / 
သုးတြိၤ

အိၣ်သူၣ်လီၤသးလီၢ်ကျဲ /သုးကလၢၤ 

အခိၣ်အမံၤဒီးလီၢ်လၤ

ကၠီၤမ့ထိ

သုးခိၣ်စိ

ခမရ နီၢ်ဂံၢ်-၄ဝ၅

ကူဆ့ၣ်ပယီၤသုးစခါ

လဲၤထိႇ သုးရ့ၣ်ခိၣ်

ထဲၣ်မၠိလ့

သုးခိၣ်စိ

ခမရ နီၢ်ဂံၢ်-၄ဝ၅

ကူဆ့ၣ်ပယီၤသုးစခါ

လဲၤထိႇ သုးရ့ၣ်ခိၣ်

၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်.

ဖဲလါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၉သီႇ ၂ဝ၂ဝနံၣ်န့ၣ် သဝီဖိတဂၤကိးယၤ (KHRG ပျီပူၤၦၤမၤတၢ်ဖိ) လၢ လီတဲစိပူၤဒီး တဲဘၣ်ယၤတၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ. လၢခံတနံၤန့ၣ် ယလဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖိ တဂၤအံၤဖဲ ဝ့ၢ်ဖၣ်ပူၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ်လီၤ.

ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ၦၤလၢအတဲဘၣ်ယၤတၢ်ဂ့ၢ်အဆိကတၢၢ်တဂၤန့ၣ် လဲၤဆှၢၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အံၤဆူတၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. ၦၤလၢ အတူၢ်ဘၣ်တၢ်အနီၢ်ကစၢ်ဟ့ၣ်ယၤတၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.

ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢၦဲၤၦဲၤတက့ၢ်.

ဖဲလါမ့ၤ ၇ သီႇ ၂ဝ၂ဝ နံၣ်န့ၣ် ခီဖျိလၢ ကီၢ်ပယီၤသုးမၤဟးဂီၤ ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ (KNU) ခိရိနၣ် (Covid-19) တၢ်ဆါတၢ်သမံသမိးတြဲၤတဖၣ်အဃိ ကညီဒီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA)သူဝဲစုဘျၢ ကျိဒီးလဲၤခးဝဲပယီၤသုးစခါန့ၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ ပယီၤသုး (ပယီၤသုးစခါလၢ အအိၣ်သူၣ်လီၤသးဖဲ မးထီ ကရူၢ်ႇ ဒွဲၣ်လိကီၢ်ဆၣ်ႇ မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်) တဖၣ်က့ၤခးဆၢက့ၤအဝဲသ့ၣ်လၢ M ၇၉ ကျိဖးဒိၣ်အဃိ ကျိဖးဒိၣ်ချံ တဖၣ်လီၤတဲာ်ဝဲဆူသဝီဖိတဖၣ်အကျီးပူၤန့ၣ်လီၤ. ကျိဖးဒိၣ်ချံလၢ အလီၤတဲာ်ဖဲသဝီဖိအစံာ်ပူၤတနီၤ တပိၢ် ဖးထီၣ်ဒံးဘၣ်အဃိ ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးလၢ ဒူသဝီကမျၢၢ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. သဝီဖိတဖၣ်သ့ၣ်ညါ ဝဲဒၣ်လၢ ဖဲ KNLA သုးတဖၣ်ခးလိာ်သးဒီးပယီၤသုးတဖၣ်အဆၢကတီၢ် အဝဲသ့ၣ်သူဒၣ်ထဲကျိဆံးဖိတဖၣ် န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဒုးကဲထီၣ်အဆၢကတီၢ် ပယီၤသုးလၢအအိၣ်ကူဆ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲအီၤလၢ ခီၣ်ချ့ သုးရ့ၣ် (ခမရ)နီၣ်ဂံၢ်-၄ဝ၅ သုးခိၣ်စိကၠီၤမ့ထိလၢ အအိၣ်ဖဲသုးဝဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ် (စကခ)နီၣ်ဂံၢ်-၈ စုဒုၣ် တီၤအဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. သုးခိၣ်စိမၤသကိးတၢ်ဖဲကူဆ့ၣ်ပယီၤသုးစခါပူၤအံၤ အိၣ်ဝဲဒၣ်သၢဂၤန့ၣ်လီၤ. ကၠီၤမ့ ထိန့ၣ်အအိၣ်လၢသုးစခါႇ ထဲၣ်မၠိလ့န့ၣ်မၤစၢၤကၠီၤမ့ထိႇ ဒီး ဖၠိအီအိၣ်ခိးဝဲကျဲတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢန့ၣ်လီၤ. 

ဖဲလါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၉ သီႇ ၂ဝ၂ဝ နံၣ် ဟါခီ ၁း၃ဝမံးနံးအဆၢကတီၢ် အ---လၢအအိၣ်ဖဲ ဝ---သဝီႇ မဲာ်ကျီကရူၢ်ႇ ဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ႇ မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်အံၤ လဲၤဆူအခုးပူၤလၢကမၤပျီတၢ်ဒီးသူၣ်လီၤ သဘ့ဟီၣ် လာ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အ---အံၤ အသးနံၣ်အိၣ်ဝဲ ၄ဝ နံၣ်ဒီး မ့ၢ်ၦၤသဘျ့တဂၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲလဲၤဆူ အခုးပူၤဒီးအဝဲၢ်ပိာ်ခွါန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်သဘ့ဟီၣ်လာ်အကျီးန့ၣ် အိၣ်လၢ ခ---သဝီကပၤႇ မဲာ်ကျီကရူၢ်ႇ ဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ႇ မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. အအိၣ်လၢၦဲၤလိာ်ကျိမုၢ်ထီၣ်တကပၤဒီး လၢမုၢ်နုာ်အကပၤန့ၣ် အအိၣ်ဒီးပယီၤသုးစခါန့ၣ်လီၤ. 

ဖဲအ---ကျီနီၣ်အဆၢကတီၢ် အစဲးကျီနီၣ်လဲၤဘၣ်ထံးဒီးကျိဖးဒိၣ်ချံလီၢ်လံၤလၢ (ခမရ)နီၢ်ဂံၢ်-၄ဝ၅ႇ (စကခ)နီၢ်ဂံၢ်-၈ ခးလီၤတ့ၢ်ဝဲဒီးတပိၢ်ဖးထီၣ်ဒံးဘၣ်တဖျၢၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ကျိဖးဒိၣ်ချံပိၢ်ဖး ထီၣ်ဒီးဘၣ်ဒိဝဲ အ---န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဲထီၣ်သးဝံၤတဘျီဃီ ၦၤလဲၤဆှၢအီၤဆူတၢ်ဆါဟံၣ်ဒီးဘၣ်ထီၣ်တၢ် ဆါဟံၣ်ဖဲ ဝ့ၢ်ဖၣ်ပူၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒ့ၣ်စၢၤလၢအဘၣ်လဲၤဆူတၢ်ဆါဟံၣ်ဒီး သိလ့ၣ်န့ၣ် ကအိၣ်ဝဲ အမံးနံး၁ဝဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ. 

ဖဲလၢအအိၣ်လၢတၢ်ဆါဟံၣ်အဆၢကတီၢ် ၦၤတဝၢတၢ်အံးထွဲကဟုကယာ်ကရၢ (ကီၢ်ပယီၤကရၢသဘျ့)ဒီး USDP တဖုစုာ်စုာ်ဟ့ၣ်မၤစၢၤအီၤဒၣ်ထဲ ၅ဝႇဝဝဝကၠးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်   ၦၤနီၢ်တဂၤမ့တမ့ၢ် တၢ်ကရၢကရိ အဂၤလၢကမၤစၢၤအီၤန့ၣ် တအိၣ်နီတဂၤနီတဖုဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအအိၣ်လၢ တၢ်ဆါဟံၣ်အဆၢကတီၢ် အဝဲၢ် ပိာ်ခွါအိၣ်ခိးကွၢ်ထွဲအီၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲဘၣ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ကသီတၢ်လၢၤဘူၣ်လၢၤစ့ၤပှ့ၤအဃိ  သဝီဖိတနီၤဟ့ၣ်မၤစၢၤအီၤ ၅ႇဝဝဝကၠးဒီး တနီၤနီၤဟ့ၣ်မၤစၢၤအီၤ ၁ဝႇဝဝဝ ကၠးကသံၣ်ကသီပှ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲ ဘၣ်အိၣ်လၢတၢ်ဆါဟံၣ်ပူၤ အသီ ၁ဝ န့ၣ်လီၤ. 

အ---တထီၣ်ဘၣ် ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်တၢ်မၤလိနီတဘျီဘၣ်. အ---ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ကျိဖးဒိၣ်ချံလီၢ်လံၤတဖျၢၣ်အံၤပိၢ်ဖးထီၣ်ဒီး အဘၣ်ဒိအီၤဝံၤအလီၢ်ခံ သဝီဖိတဖၣ် ပျံၤဝဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်လီၢ်လံၤလၢ တပိၢ်ဖးထီၣ်ဒံးတဖၣ်အဃိ လဲၤဖံးလဲၤမၤအီၣ်က့ၤတၢ်လၢအကျီးပူၤတဘူၣ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.  လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲ ၂ဝ၂ဝ နံၣ်အတီၢ်ပူၤအံၤန့ၣ် ဖဲသဘ့ဟီၣ်လာ်အကျီးတနီၤန့ၣ်ဘၣ်အိၣ်ကလီဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိးတဘျီလၢ်လၢ်ဖဲစုကဝဲၤတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်ကဲထီၣ်သးလၢ ပယီၤသုးဒီး KNLA သုးတဖၣ် အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ် တၢ်တြီဃာ်သဝီတဖိတဖၣ်အတၢ်လဲၤထီၣ်က့ၤလီၤသဘျ့န့ၣ်လီၤ. လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါႇ အ---ဒီး ခ---သဝီ သဝီဖိအဂၤတဖၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ပျံၤတၢ်လၢ ကလဲၤမၤတၢ်ဆူအစံာ်လီၢ်ခုးလီၢ်ပူၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. သဝီဖိလၢအအိၣ်ဖဲကူဆ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီးပျံၤလၢ ပယီၤသုးတဖၣ်မ့ၢ်က့ၤခးဆၢကဒါ KNLA  သုးန့ၣ်က ခးလီၤတပျုၢ်တပျီၤနါစိၤဘၣ်ဖုး ကျိဖးဒိၣ်ဒီးကျိဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဖဲလါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၁၉ သီႇ ၂ဝ၂ဝ နံၣ်န့ၣ် အ---စံၣ်လီၤဘၣ်လၢတၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. သနာ်က့ အတၢ်ပူၤလီၢ် တဘျါဂ့ၤဂ့ၤဒံးဘၣ်ဒီး အဝဲဘၣ်လဲၤဒုးနဲၣ်ဒံးအသး လၢတၢ်ဆါဟံၣ်တနွံတဘျီန့ၣ်လီၤ. ဖဲအလဲၤလၢ တၢ်ဆါဟံၣ်အဘျီလၢ်လၢ်န့ၣ် အဝဲဘၣ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ကသီပှ့ၤ ၁၅ႇဝဝဝ ကၠးကိးဘျီဒဲးန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ ကျိဖးဒိၣ်ချံလီၢ်လံၤပိၢ်ဖးထီၣ်ဘၣ်ဒိအီၤအဃိ အစုနၢခံဘိလၢ အစုထွဲတကပၤတူာ်ကွံာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.  ၦၤတူၢ် ဘၣ်တၢ်တဂၤအံၤ စံၣ်လီၤတၢ်ဆါဟံၣ်လံဘၣ်ဆၣ် လၢခံလါသၢလါအတီၢ်ပူၤန့ၣ် လဲၤက့ၤဖံးမၤတၢ်တန့ၢ် နီတမံၤဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲတဲဘၣ်လီၢ်ကဝီၤကရူၢ်ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် လၢကတီၣ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ် ဒ်သိး ၦၤကမၤပျီကွံာ်ကျိချံမျိၤသၣ်လီၢ်လံၤလၢတပိၢ်ဖးထီၣ်ဒံးဘၣ်တဖၣ် မ့တမ့ၢ် ထုးထီၣ်ကွံာ် ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်လၢ သဝီဖိတဖၣ် အစံာ်လီၢ်ပူၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လီၢ်ကဝီၤကရူၢ်ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် တလဲၤတီၣ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤဝဲဆူကီၢ်ဆၣ်ဒီးကီၢ်ရ့ၣ်ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ်အအိၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါႇ ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲး တၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ် ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အနီၢ်ကစၢ် ဟ့ၣ်ၦၤအခွဲးလၢ ကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ.