တၢ်ပာ်ဖျါအဖုၣ်တဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ကဲထီၣ်သးဖဲ လၢၢ်ကဆီကီၢ်ဆၣ်, ဘျံး-ဒဝဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤဖဲ လါဒံၣ်စဲဘၢၣ် ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလါဒံၣ်စဲဘၢၣ် ၈ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ် ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးဖိတဖၣ်လၢ ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ်(ခမရ-LIB) နီၣ်ဂံၢ် (၅၅၉) ဒီး နီၣ်ဂံၢ် (၅၆၀) ဖီၣ်န့ၢ်သဝီဖိ ၁၃ ဂၤဒီး မၢဆူၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒ်ပှၤဝံတၢ်ဖိအသိးဒီး ပှၤနဲၣ်ကျဲတဖၣ် အသိးန့ၣ်လီၤ. အဆိကတၢၢ် သဝီဖိ သ--- သဝီဖိ နွံဂၤလၢအအိၣ်ဖဲ စတ့ၤကရူၢ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ဒီး ဖဲအဝဲသ့ၣ် လဲၤတုၤလၢသဝီဖိတဖၣ်အတၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးလီၢ် လၢအအိၣ်ဘူးဒီး လ--- သဝီဝံၤအလီၢ်ခံ ဘၣ်တၢ်ပျၢ်ကွံာ်အဝဲသ့ၣ် န့ၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ SAC သုးဖိတဖၣ် ဖီၣ်န့ၢ်သဝီဖိ ဃုဂၤလၢအအိၣ်ဖဲလ--- သဝီပူၤဒီး မၢဆူၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢကဝံကယိးတၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ အဝဲသ့ၣ်ဟဲစိာ်တဖၣ်ဒီး မၢသဝီဖိတဖၣ် ဟးလၢအဝဲသ့ၣ်မဲာ်ညါန့ၣ်လီၤ. ဖဲသဝီဖိတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်အီၤ အဆၢကတီၢ် ဘၣ်တၢ်မၤဆါပယွဲ အဝဲသ့ၣ်နီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤ ဒ်သိးဒီး တၢ်ထူအီၤ, တၢ်ပညိၣ်ဒီးကျိ ဒီး တၢ်တဲပျံၤတဲဖုးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ခံနၣ်ရံၣ်ဝံၤ အလီၢ်ခံ SAC သုးဖိတ ဖၣ် ပျၢ်ကွံာ်လ--- သဝီဖိ ဃုဂၤဖဲ အဝဲသ့ၣ်လဲၤတုၤလၢ လီတဲစိတၢၣ်တခါဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ.[1]
ဖဲလါဒံၣ်စဲဘၢၣ် ၈ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ် ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် (LIB) နီၣ်ဂံၢ် (၅၅၉) ဒီး နီၣ်ဂံၢ်(၅၆၀) အိၣ်သူၣ်လီၤသးလၢ လ့ၤညၤသဝီ, ဟးဆှၣ်သုးကျိၤလၢ လ--- သဝီ, စတ့ၤကရူၢ်, လၢၢ်ကဆီကီၢ်ဆၣ်, ဘျံး-ဒဝဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တချုးလၢ SAC သုးဖိတဖၣ်လဲၤတုၤလၢ လ--- သဝီဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်နုာ်လီၤလၢ သ--- သဝီ, စတ့ၤကရူၢ်ပူၤဒီး ဖီၣ်န့ၢ် သ--- သဝီဖိနွံဂၤဝံၤ မၢဆူၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကလဲၤယိးစၢၤ SAC ကျိချံမျိာ်သၣ်တဖၣ်လၢ လ--- သဝီန့ၣ်လီၤ.
တချုးလၢ SAC လဲၤတုၤလၢ လ--- သဝီဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်နုာ်လီၤလၢ သဝီဖိတဂၤလၢ အမံၤမ့ၢ် ကိၤက--- တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျး လီၢ်ဖဲ ဖ--- တၢ်လီၢ် (သဝီဖိတဖၣ်တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးလီၢ်) န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ SAC လဲၤတုၤလၢ ကိၤက--- တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးလီၢ်န့ၣ် ကဘၣ်ဖဲဂီၤခီ ၉း၃၀ အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ SAC သုးဖိတဖၣ်လဲၤတုၤလၢ ကိၤက--- အတၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးလီၢ်တဘျီဃီသုးဖိအကျါတဂၤ ပညိၣ်အီၤဒီးကျိဝံၤ မၢဆူၣ်အီၤလၢ ကချံးလီၤအခီၣ်န့ၣ်လီၤ. SAC သုးဖိတဖၣ် ဖီၣ်န့ၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိယဲၢ်ဂၤ ဒီးတၢ်မၤကစၢ် ကိၤက--- န့ၣ်လီၤ. လ--- သဝီဖိ ကိၤက--- တဲဝဲလၢ “SAC ဖီၣ်ပှၤ (ကိၤက--- ဒီး ပှၤမၤတၢ်ဖိယဲၢ်ဂၤ) ဝံၤ အလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဖှိၣ်ပှၤဒ်သိးသိး. အဝဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ကလုၢ်လၢ ပကယိးတၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢအဝဲသ့ၣ်ဟဲစိာ်တဖၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံအဝဲသ့ၣ် ပျၢ်ကွံာ်သ--- သဝီဖိနွံဂၤ (လၢအဝဲသ့ၣ်ဖီၣ်ပာ်စၢၤလၢညါတဖၣ်)လီၤ. အဝဲသ့ၣ် (SAC) မၢဆူၣ်ပှၤလၢ ပကယိးကဒီး တၢ်ဘိၣ်တဖၣ်လၢ သ--- သဝီဖိတဖၣ် ဟဲစိာ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဟးလၢပမဲာ်ညါဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်တဲပှၤလၢ ပကဟးလၢအဝဲသ့ၣ်အမဲာ်ညါ (ဒ်သိးပှၤနဲၣ်ကျဲဒီး ကတီၤဒီသဒၢတၢ်အသိး) လီၤ. တၢ်ဘိၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဃၢဒိၣ်မး အဃိ SAC သုးဖိအကျါတဂၤတဲလၢ ကအိၣ်ဘှံးလီၤ. သနာ်က့ သုးဖိအဂၤတဂၤတဲလၢ ‘ဟ့....နသုတမ့ၢ်ပိာ်ခွါဧါ. တဘၣ်အိၣ်ဘှံးတဂ့ၤ. လဲၤချ့ချ့.’ ဝံၤအဝဲသ့ၣ် ထူတံၢ်စ့ၢ်ကီးပခံလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ပဘၣ်ဆဲးလဲၤတၢ်ဒီး ပတအိၣ်ဘှံးဘၣ်ဘၣ်.”
ဖဲအဝဲသ့ၣ်ဆဲးလဲၤတၢ်တစိၢ်ဖိအဆၢကတီၢ် SAC သုးခိၣ် (တသ့ၣ်ညါမံၤ) တဂၤဟ့ၣ်တၢ်ကလုၢ်လၢ (သဝီဖိလၢဘၣ်တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်အီၤတဖၣ်) ကလဲၤဒုးနဲၣ်အဝဲသ့ၣ်ကျဲလၢ လီတဲစိတၢၣ်အိၣ်ဘူးလီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ SAC သုးခိၣ်ဝဲန့ၣ် တဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်လဲၤတုၤလၢ လီတဲစိတၢၣ်အိၣ်လီၢ်န့ၣ် ကပျၢ်လီၤကွံာ် (လ--- သဝီဖိ ဃုဂၤ) န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤတုၤလၢ လီတဲစိတၢၣ်အိၣ်အလီၢ်ဝံၤ SAC သုးခိၣ်တဲဝဲလၢ မတဂၤမးတကြၢးသ့ၣ်ညါအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဖဲန့ၣ်ဘၣ် န့ၣ်လီၤ. အတဲဝဲလၢ သုးဖီၣ်စုကဝဲၤတဖၣ် မ့ၢ်ခး အဝဲသ့ၣ် (SAC) န့ၣ် အကမၤသံကွံာ်သဝီဖိခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံ အပျၢ်ကွံာ် လ--- သဝီဖိ ဃုဂၤဖဲ ၁၁း၃၀ အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲလ--- သဝီဖိ ဃုဂၤက့ၤတုၤလၢ အဝဲသ့ၣ်သဝီပူၤဝံၤအလီၢ်ခံ သဝီဖိတဖၣ်လၢ အိၣ်ဖဲသဝီပူၤတဖၣ်သံကွၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ အဟဲက့ၤဖဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်နၢ်ဟူဘၣ်က့ၤတၢ်စံးဆၢဝံၤ သဝီဖိတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ပှဲၤဝဲဒၣ်ဒီးတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးန့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးဝံၤန့ၣ် သဝီဖိတဖၣ် မ့ၢ်နၢ်ဟူပယီၤသုးဖိတဖၣ်ဟဲနုာ်လီၤ (မ့တမ့ၢ် ဟဲဘူးဒီး) သဝီတဘျီဃီန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ဃ့ၢ်ဆူတၢ် လီၢ် ဖးယံၤန့ၣ်လီၤ.
(KHRG ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအပူၤကွံာ်ဘၣ်ဃးဒီး SAC လၢအမ့ၢ် LIB နီၣ်ဂံၢ် (၅၅၉) ဒီး နီၣ်ဂံၢ် (၅၆၀) တဖုဃီန့ၣ်ဖီၣ်န့ၣ်ဒီး မၤဆါပယွဲသဝီဖိတဖၣ်လၢ စတ့ၤကရူၢ်ဖဲ လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ်လီၤ.)
Footnotes:
[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါဒံၣ်စဲဘၢၣ် ၂၀၂၃ နံၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤၦၤ မၤသကိးတၢ်တဂၤ ဖဲဘျံး-ဒဝဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ်မၤဃါ တၢ်မၤဘၣ်ဒိ ၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲး ယာ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢအီၤလၢ အဝဲနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢတၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ် ကျိၤန့ၣ်လီၤ.