ဟီၣ်ကဝီၤတၢ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ဒီး ကျိချံမျိာ်သၣ်လီၢ်လံၤလၢတပိၢ်ဖးထီၣ်ဒံးဘၣ်တဖၣ် ဖဲကီၢ်ရ့ၣ် လွံၢ်ဘ့ၣ်အပူၤ လၢအမ့ၢ် တီအူ, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်, ဘျံးဒဝဲၢ် ဒီး မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် (KHRG) တၢ်မၤနီၣ်မၤဃါပာ်ဖျါထီၣ်ဘၣ်ဃး သုးဖီၣ်စုကဝဲၤပၢၢ်ဆၢတၢ်ကရူၢ်ကရၢတဖၣ် သူဝဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ဒီး ကျိချံမျိာ်သၣ်သ့ၣ်တ ဖၣ်အဃိ မ့ၣ်ပိၢ်ဒီး ကျိချံမျိာ်သၣ်လီၢ်လံၤလၢတပိၢ်ဖးထီၣ်ဒံးသ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်လီၤတဲာ်လၢ လီၢ်ကဝီၤဒူသဝီ ကမျၢၢ်အိၣ်ဆိးဖံး အီၣ်မၤအီၣ်တၢ်လီၢ်ဖဲ ကီၢ်ပယီၤမုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးစုကဝဲၤတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်ကဲထီၣ်ကဝီၤသ့ၣ်တဖၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. အဃိတၢ်သ့ၣ် တဖၣ်အံၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သံတၢ်ပှၢ်, တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ဒီး တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လၢသဝီဖိတဖၣ်အဂီၢ် န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဘၣ် ဃး ဒူသဝီကမျၢၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်သံဒီးဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးခီဖျိမ့ၣ်ပိၢ် ဒီး ကျိချံမျိာ်သၣ်လီၢ်လံၤပိၢ်ဖးထီၣ်အဃိတဖၣ်အံၤန့ၣ်ဘၣ်တၢ်မၤ နီၣ်မၤဃါအီၤလၢ KHRG ပျီပူၤပှၤမၤနီၣ်မၤဃါတၢ်မၤပယွဲပှၤဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ် ဖဲလါမးရှး ဒီး လါယူၤလံ ၂၀၂၄ နံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဲထီၣ်သးလၢပပာ်ဖျါအီၤလၢလာ်တဖၣ်အံၤ ဖိသၣ်ပိာ်ခွါသံ (၃) ဂၤ ဒီး ဘၣ်ဒိ (၁) ဂၤလၢကျိချံမျိာ်သၣ်လီၢ်လံၤပိၢ်ဖးထီၣ် အဃိန့ၣ်လီၤ. လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ ပိာ်မုၣ်ဖိ (၂) ဂၤဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီးဒီး ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အတၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်န့ၣ်လီၤ. [1]
ဖိသၣ်ဖိလၢတီၢ်အူကီၢ်ရ့ၣ်ဟီၣ်ကဝီၤပူၤ (၂)ဂၤ ဂဲၤလိာ်ကွဲဝဲ ကျိဖးဒိၣ်ချံလီၢ်လံၤအခါ ကျိချံအံၤပိၢ်ဖးထီၣ်အဃိ ဖိသၣ် တဂၤ လၢအမံၤမ့ၢ် မီၤက--- န့ၣ်သံကွံာ်ဝဲတဘျီဃီ ဒီး မ့မ့ၢ် မီၤခ--- တခီ သံဝဲဖဲ ကျဲတီၤလိၤဖဲ ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ် လဲၤဆှၢအီၤဆူတၢ်ဆါဟံၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဲထီၣ်သးအခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိအိၣ်ဒ်အံၤ, ဖဲ လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၁၀ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်န့ၣ်, တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဝဲလၢ ပယီၤသုး ဒီးလီၢ်ကဝီၤ PDF သုးဘၢၣ်စၢၤ ဖဲ အက--- သဝီ, ထံဒ့ကဝီၤ, ဒီၣ်ဖါခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူ ကီၢ်ရ့ၣ် ပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, ပယီၤသုးတဖၣ် ဒွဲၣ်အူထီၣ်ဝဲ အက--- သဝီဖိအဟံၣ် (၆၄) ဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုး ကဲထီၣ် တလါဝံၤအလီၢ်ခံ, ဖဲ လါမးၡး ၂၁ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်န့ၣ် ဖိသၣ်လၢအအိၣ်ဖဲ အက--- သဝီ လၢအမ့ၢ်ဝဲ မီၤက--- (၅ နံၣ်), မီၤခ--- (၈ နံၣ်) (၂) ဂၤအံၤ ထံၣ်ဝဲကျိဖးဒိၣ်ချံလီၤတဲာ်လၢတပိၢ်ဖးထီၣ်ဒံးတဖျၢၣ်အဃိ ဂဲၤလိာ်ကွဲဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်ဂဲၤ လိာ်ကွဲဝဲကျိဖးဒိၣ်ချံတစိၢ်ဖိ ဒီးကျိဖးဒိၣ်ချံအံၤပိၢ်ဖးထီၣ်ဝဲအဃိ မီၤက--- သံဝဲဒၣ်တဘျီဃီန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်လၢ မီၤ ခ--- တခီဘၣ်ဒိဝဲနးနးကလဲာ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒူသဝီပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် ဒီးအမိၢ်ပၢ်တဖၣ် လဲၤဆှၢအီၤဆူတၢ်ဆါဟံၣ် လၢတၢ်ကကူစါယါဘျါအီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့, မီၤခ--- အံၤ သံဝဲဒၣ်လၢကျဲတီၤလိၤ ဖဲလၢပှၤလဲၤဆှၢအီၤ လၢတၢ်ဆါဟံၣ်ဘူးကတုၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢမၤစၢၤဘၣ်ဝဲဖိသၣ်ခံဂၤအံၤအတၢ်သံအမူးအကျါတဂၤ စံးဘၣ်ဝဲ KHRG ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
ဖဲလါမ့ၤ ၂၉ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်, ဂီၤခီ ၈း၃၀ မံးနံးဆၢကတီၢ်, အက--- သဝီဖိ မင--- ဒီးအမိခံဂၤအံၤ, ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤတၢၤကွံာ် သ့ၣ်ဒ့လၢအဝဲသ့ၣ်ကျီလီၤတဖၣ်, ဆူတၢ်လီၢ်လၢအဘူးဒီးကၠိအဆၢကတီၢ်, မင--- ယီၢ်ဘၣ်ဝဲ ပယီၤသုးဒိးလီၤဃာ် ဟီၣ်လာ် မ့ၣ်ပိၢ် M-14 တဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိ အခီၣ်ခံကပၤလၢာ် ဘၣ်ဒိဝဲနးနးကလဲာ် ဒီး အခီၣ်စ့ၣ်တခီလီၤသဘှံးကွံာ်ဝဲ န့ၣ်လီၤ. ဟီၣ် လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ပိၢ်ဖးထီၣ်အဆၢကတီၢ် ဘၣ်လၢ ကညီဒီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA) သုးဖိတဖၣ် အိၣ်လၢသဝီပူၤအ ဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ KNLA သုးဖိတဖၣ် မၤစၢၤ ဒီးလဲၤဆှၢဝဲ မင--- ဆူ KNU တၢ်ဆါဟံၣ်တဖျၢၣ်လၢအအိၣ်ဖဲ ပလံထၣ်ကရူၢ် ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ ဆူၣ်ချ့ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဒီၣ်တူာ်န့ၢ် နီၢ် မင--- အခီၣ်လၢအစ့ၣ်တကပၤ လၢတၢ်ကူဆါ ယါဘျါအဂီၢ် ဖဲတၢ်ဆါဟံၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.
တချုးလၢဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်ဒံးဘၣ် ဖဲလါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂၀၂၄ နံၣ်တီၢ်ပူၤန့ၣ် ပယီၤသုးခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၄၃၉) ဒီး (၃၀၇) အိၣ်ဖဲ နၣ်သၤကွ့တဖၣ်ဟဲနုာ်လီၤဝဲလၢ သဝီတနီၤအပူၤ ဖဲမူကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် ပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဒွဲၣ်အူ ဝဲပှၤဟံၣ်ပှၤဃီ, ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်, ဒီး ဒိးလီၤဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပယီၤသုးတဖၣ်ဟးထီၣ်ကွံာ်လီၢ်ခံ, လီၢ်ကဝီၤက မျၢၢ်ဖိတဖၣ်ဟဲက့ၤအိၣ်က့ၤလၢသဝီပူၤ ဒီးသဝီဖိတနီၤယီၢ်ဘၣ်ဝဲဒၣ်ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်လၢပယီၤသုးဒိးတ့ၢ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဟီၣ် လာ်မ့ၣ်ပိၢ်လၢ မင--- ယီၢ်ဘၣ်ဝဲတဖျၢၣ်အံၤန့ၣ်, မ့ၢ်ဝဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တဖျၢၣ်လၢ ပယီၤသုးခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၄၃၉) ဒီး (၃၀၇) သုးဖိတဖၣ် ဒိးလီၤအီၤန့ၣ်လီၤ.
ပယီၤသုးတဖၣ် ဟဲထီၣ်ဟူးဂဲၤလၢကမျၢၢ်ဟီၣ်ကဝီၤပူၤအဆၢကတီၢ် ဒိးလီၤဝဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တဖၣ်ဒ်အံၤ ဒီး မင--- ယီၢ်ဘၣ်မ့ၣ် ပိၢ်ဒ်အံၤအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လၢ ဒူဖိသဝီဖိလၢအအိၣ်ဘူးဒီး အဂ---သဝီတဖၣ် ကလဲၤထီၣ်က့ၤလီၤ ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်တၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲ ဘျံးဒဝဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤ, လီၢ်ကဝီၤဒူဖိသဝီဖိတနီၤ ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဒီး ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အိၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲန့ၣ်လီၤ. လီၢ်ကဝီၤဖိတဖၣ်ပာ်ဖျါ ထီၣ်ဝဲ ဖဲလါမ့ၤတၢတနွံ ၂၀၂၄ နံၣ်ဆၢကတီၢ်, ပိာ်မုၣ်ဖိလၢအသးနံၣ်အိၣ် (၁၂) နံၣ်တဂၤ ဘၣ်ဒိဝဲဒီးဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ဖဲအစ--- သဝီ, လၢၢ်ကဆီကီၢ်ဆၣ်, ဘျံးဒဝဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်ဖိတဂၤအံၤ ယီၢ်ဘၣ်ဝဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တဖျၢၣ်အံၤဖဲ အလဲၤဒဲးအီၣ် တန့ဒိး ဖဲရီဘၢၣ်ကျီးပူၤလၢအဘူးဒီး ပယီၤသုး ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ်နီၣ်ဂံၢ် (၅၆၀) သုးကလၢၤအလီၢ်ခံ အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဃိ ဖိသၣ်ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤ အခီၣ်လၣ်တူာ်ကွံာ်ဝဲဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ် ဒီးအမိၢ်ပှၢ်စ့ၢ်ကီး ဘၣ်ဒိဝဲလၢဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်က့သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် လီၤ. ဒ်အသကိးတဂၤစံးဝဲအသိး, ပိာ်မုၣ်ဖိတဂၤအံၤ အတၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်တဘၣ်လီၢ်ဘၣ်ဆးဘၣ်အဃိ တနံၤဘၣ်တနံၤ န့ၣ် အဝဲလဲၤဒဲးဝဲတန့ဒိး ဒီးဟဲက့ၤဆါဝဲလၢသဝီပူၤ ဒီးစ့လၢအန့ၢ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် အဝဲပှ့ၤအီၣ်ဝဲတၢ်အီၣ်တၢ်အီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်ဖိ တဂၤအံၤ အဝဲလဲၤဒဲးညီနုၢ်ဝဲတန့ဒိးကိးမုၢ်နံၤဒဲးအဃိ အဝဲတသံကွၢ်ဘၣ်အသကိးတၢ်အိၣ်သးဘၣ်ဃး တၢ်လီၢ်လၢအက လဲၤဒဲးတၢ်ဒိးအံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်ဖိလၢယီၢ်ဘၣ်မ့ၣ်ပိၢ်တဂၤအံၤအသကိးတဂၤစံးဝဲ “ဖဲမဟါန့ၣ် ပဒီးသကိးခံဂၤပဆိမိၣ်လၢ ပကလဲၤဒဲးတန့ဒိးဃုာ်ဒီးအီၤလီၤ. ပလဲၤယံၤဝဲ ၁ နၣ်ရံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ မ့ၣ်ပိၢ်ပိၢ်ထီၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်ပိၢ်ထီၣ်သီၣ်အဃိပဖုးဘၣ် ပသး ဒီး ပဆိကမိၣ်လၢမ့ၢ်တၢ်အံၤတၢ်ဒုးကဲထီၣ်ခီဧါ. ပဝဲဒၣ်စ့ၢ်ကီးပအိၣ်ခိးကနၣ်ကဒီးန့ၣ်လီၤ. တၢ်တသီၣ်လၢာ်ဘၣ်ဒီး ပဆိမိၣ် လၢ ကျီၢ်ယီၢ်ဘၣ်ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်လီၤ. အမံးနံး ၂၀ ဝံၤအလီၢ်ခံ အသကိးလၢအလဲၤပိာ်အခံတဂၤဟဲက့ၤစံး ဝဲလၢအဝဲယီၢ်ဘၣ် ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်ဒီး ပကိးန့ၢ်တၢ်ဆါဟံၣ်သိလ့ၣ် ဒီးပလဲၤပိာ်အခံန့ၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ, ပှၤလဲၤဆှၢအီၤဆူ ပၠံၤကၠံမဒဲၤ တၢ်ဆါဟံၣ်ဖးဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆါဟံၣ်ဖးဒိၣ်အံၤ ကသံၣ်ကသီတကူတလၢဘၣ်အဃိ ပှၤလဲၤဆှၢက့ၤအီၤဆူ ဘိၣ်ပၠ့ကီၢ်ဆၣ် ပ ယီၤသုးကလၢၤတၢ်ဆါဟံၣ် ဖဲဟါခီ ၃ နၣ်ရံၣ် ဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.”
တၢ်ကဲထီၣ်ကဒီးသးတခါဖဲ ကီၢ်လူၢ်ဒၢကရူၢ်, လူၤသီကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် ပူၤ, ဖဲလါယူၤလံ ၁၄ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ် ဟါခီဆၢက တီၢ်, စီၤည--- (၁၇ နံၣ်) ဒီး စီၤတ--- (၁၆ နံၣ်) ခံဂၤအံၤလဲၤဝဲဆူ အၡ--- သဝီလီၢ်လံၤ ကျဲကပၤတတီၤ ဒ်သိးဒီးကလဲၤဃု အီၣ်ညၣ်လၢ ဃိၣ်လိာ်ကျိပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤတုၤလၢ အၡ--- သဝီလီၢ်လံၤကျဲကပၤတတီၤအဆၢကတီၢ် အဝဲသ့ၣ်ထံၣ် ဝဲဒၣ် ကျိဖးဒိၣ်ချံလၢတပိၢ်ဖးထီၣ်ဒံးဘၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. အၡ--- သဝီလီၢ်လံၤတဖျၢၣ်အံၤအိၣ်ဝဲဖဲ ကီၢ်လူၢ်ဒၢကရူၢ်ပူၤ ဒီးအိၣ် ဘူးဝဲလၢပယီၤသုးကလၢၤလီၢ်လံၤတဖျၢၣ် ဒီး အည--- သဝီန့ၣ်လီၤ. ပှၤသးစၢ်ခံဂၤအံၤ လၢတၢ်လုၢ်အီၣ်အဟံၣ်ဖိဃိဖိအဂီၢ် အ ဝဲသ့ၣ်ဟဲဃုဖံးတၢ်မၤတၢ် ဖဲအည--- သဝီပူၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤသးစၢ် ခံဂၤအံၤတထံၣ်ဘၣ်ဝဲကျိဖးဒိၣ်ချံနီတဘျီဘၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢ တၢ်န့ၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်တပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢကျိဖးဒိၣ်ချံတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်လဲၤဟံးန့ၢ်ဝဲကျိဖးဒိၣ်ချံအံၤ ဒီးတီၢ် သဲၣ်ဖးဘၣ်ဝဲအဃိ ကျိဖးဒိၣ်ချံပိၢ်ဖးထီၣ်အက့သ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ဝဲဒၣ်အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလၢာ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်သံဝဲဒၣ်တဘျီဃီတ ဂၤ ဒီးလၢအအိၣ်တ့ၢ်က့ၤတဂၤန့ၣ် ဘၣ်ဒိဝဲနးနးကလဲာ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ, အည--- သဝီဖိတဖၣ် နၢ်ဟူဝဲတၢ်ပိၢ်ဖးသီၣ်အ ဃိအဝဲသ့ၣ်လဲၤကွၢ်ဝဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
ပှၤထံၣ်ထွဲတၢ်တဂၤစံးဝဲ “စီၤတ--- အံၤ သံဝဲဒၣ်တဘျီဃီဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်လၢ စီၤည--- တခီ အစုစ့ၣ်တဘှံး ဝဲလၢာ် ဒီးအစုထွဲစ့ၢ်ကီးတူာ်ကွံာ်လီၤ. ဝံၤဘျီ, အမဲာ်ပၣ်ခိၣ်, ဘိးပၤ, နါဒ့, ထးခိၣ်ကပိာ်ကပၤ, သးနါပှၢ်, ကံၣ်ဒုၣ် ဒီး အခီၣ်စ့ၢ်ကီး ဘၣ်ဒိဝဲဒၣ်လီၤ.”
ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ်အံၤန့ၣ် တၢ်ဆါဟံၣ် ဒီးဆူၣ်ချ့ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်တအိၣ်ဘၣ်အဃိ အဆိကတၢၢ်န့ၣ်, တၢ်ကကူစါဝဲ စီၤည--- တၢ်ပူၤလီၢ်အဂီၢ် တၢ်ပီးတၢ်လီတအိၣ်လၢလၢပှဲၤပှဲၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ဂ့ၢ်ဒ်အံၤအဃိ, သဝီဖိတဖၣ် လဲၤဆှၢအီၤချ့ချ့ ဆူအံတူၢ်ထၣ်ဒဲကဝီၤတၢ်ဆါဟံၣ် ဒီးအဝဲကူစါယါဘျါအသးဖဲအံတူၢ်ထၣ်တနၤန့ၣ်လီၤ. လၢခံတပတီၢ်, စီၤတ--- အံၤဘၣ်တၢ် လဲၤဆှၢက့ၤအီၤဆူ ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ် တၢ်ဆါဟံၣ်လၢတၢ်ကူစါယါဘျါအဂီၢ် ဒီးအမိလဲၤကွၢ်ထွဲအီၤန့ၣ်လီၤ.
ဒ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢထးအသိး လီၢ်ကဝီၤသဝီဖိလၢအယီၢ်ဘၣ်ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ဒီး အခီၣ်တူာ်ကွံာ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢတီအူ, ချၢၣ်လွံၢ် ထူၣ် ဒီး မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် ပူၤအိၣ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၢ်အဃိ, တၢ်ကဲထီၣ်သး လၢထးတဖၣ်အံၤ ပမ့ၢ်ပဲာ်ထံနီၤဖးအီၤ န့ၣ် ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ဒီးကျိချံမျိာ်သၣ်လီၢ်လံၤလၢတပိၢ်ဖးထီၣ်ဒံးတဖၣ် ပိၢ်ဖးထီၣ်ဝဲအဃိ ဒ်သိးဒီးကမျၢၢ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးကလီၤ စှၤအဂီၢ် အလီၢ်အိၣ်လၢတၢ်ကဟ့ၣ်အါထီၣ်ဝဲတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်တၢ်မၤလိတဖၣ် လၢကီၢ်ပယီၤမုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံး လီၢ်ကဝီၤဒူသဝီ တဖၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်, သုးဖီၣ်စုကဝဲၤကရူၢ်ကရၢတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဒ်သိးဒီးကမျၢၢ်တၢ်ဘၣ်ဒိ ဘၣ်ထံးသုတအိၣ်ထီၣ် တဂ့ၤအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကြၢး ဒုးသ့ၣ်ညါစိကမျၢၢ် ဘၣ်ဃးတၢ်ဒိးလီၤဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အလီၢ် ဒီးတဘၣ်ဒိးလီၤဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်လၢ ကမျၢၢ်ဟးထီၣ်က့ၤလီၤကျဲတဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ကမျၢၢ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ပလီၢ်ထီဘိ, ဒုးသ့ၣ်ညါလိာ်သးတဂၤဒီး တဂၤ ဒီးတဘၣ်လဲၤထီၣ်က့ၤလီၤတၢ်လီၢ်လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ပနီၣ်လီၤဆီတဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မ့ၢ်လူၤပိာ်မၤထွဲအီၤဒ်အံၤန့ၣ် လီၢ် ကဝီၤဒူသဝီကမျၢၢ်ဖိတဖၣ်ကပူၤဖျဲးဝဲလၢတၢ်ကဲထီၣ်သးအၢအၢသီသီ ဒ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်အီၤလၢထးတဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဂီၤတဖၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ဒိန့ၢ်အီၤ ဖဲ လါမးရှး ၂၀၂၄ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂီၤ သ့ၣ်တဖၣ် အံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ဖဲလါမးရှး ၂၁ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်န့ၣ်, ဖိ သၣ်လၢ ကါလါသဝီပူၤ (၂) ဂၤထံၣ်န့ၢ်ဝဲမျိာ်သၣ်ချံလၢတပိၢ်ဖးထီၣ်ဒံးဘၣ် တဖျၢၣ် န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဂဲၤလိာ်ကွဲဝဲမျိာ်သၣ်ချံအံၤဒီး မျိာ်သၣ်ချံအံၤပိၢ်ဖး ထီၣ်န့ၣ် လီၤ. လီၢ်ကဝီၤသဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်နာ်ဝဲလၢမျိာ်သၣ်ချံလၢအတပိၢ် ဖးထီၣ်ဒံး ဘၣ်တဖျၢၣ်အံၤမ့ၢ်မျိာ်သၣ်ချံလၢ SAC ခးလီၤဖဲ လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၁၀ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်, ဖဲတၢ်ဒုးဘၣ်ဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီး တၢ်ဂီၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါ ထီၣ် ဖိသၣ်လၢအမံၤမ့ၢ် မီၤက--- လၢအသံဝဲတဘျီဃီဖဲမျိာ်သၣ်ချံပိၢ်ဖး ထီၣ်သအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ် မီၤခ--- တခီသံဝဲဖဲသဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ် လဲၤဆှၢအီၤဆူတၢ်ဆါဟံၣ်ဘူးကတုၤအခါန့ၣ်လီၤ. (တၢ်ဂီၤ- လီၢ်ကဝီၤသ ဝီဖိ)
တၢ်ဂီၤတဖၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ဒိန့ၢ်အီၤလၢ KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိဖဲလါမ့ၤ ၂၀၂၄ နံၣ်, ဖဲ KNU အတၢ်ဆါဟံၣ်တဖျၢၣ်လၢအအိၣ်ဖဲ ပလံထၣ်ကရူၢ်, မူကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂီၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပိာ်မုၣ်ဖိသးနံၣ် (၁၄) နံၣ်တဂၤ လၢအမံၤမ့ၢ် မင--- ဘၣ်ဒိဝဲဒီးဟီၣ်လာ် မ့ၣ်ပိၢ်အတၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်န့ၣ်လီၤ. ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အံၤဘၣ်တၢ်ဒိးလီၤအီၤလၢ SAC အသုးဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဖဲ လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂၀၂၄ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. အခီၣ်ထွဲ တပၤလီၤသဘှံးကွံာ်ခီဖျိမ့ၣ်ပိၢ်အတၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်အဃိ ဒီး အခီၣ်ထွဲတကပၤ စ့ၢ်ကီးဘၣ်ဒိဝဲန့ၣ်လီၤ. (တၢ်ဂီၤ- KHRG)
တၢ်ဂီၤတဖၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ဒိန့ၢ်အီၤလၢ အရှ--- သဝီဖိ, ကီၤလူၢ်ဒၢကရူၢ်, လူၤသီကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် ဖဲလါယူၤလံ ၁၉ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ် ဂီၤအံၤ တဖၣ်အံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပှၤသဝီဖိ (၂) ဂၤလၢအဘၣ်ဒီး မျိာ်သၣ်ချံလီၢ်လံၤ (UXO) တၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်, လၢအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်န့ၢ်ဝဲလၢကျဲဖဲအလဲၤဃုအီၣ်ညၣ် အခါဒီး ထၢထီၣ်ဝဲဒီး တပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂီၤအခီၣ်ထံးတဘ့ၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါဝဲ စီၤည--- အသးနံၣ် (၁၇) နံၣ် လၢအဘၣ်ဒိနးနးကလဲာ်ဒီး တၢ်ဂီၤလၢခံဘ့ၣ်တဘ့ၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ စီၤတ--- သးနံၣ် (၁၆) နံၣ် လၢအသံကွံာ်ခီဖျိ မျိာ်သၣ်ချံလီၢ်လံၤတဖျၢၣ်ပိၢ်ဖးထီၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. (တၢ်ဂီၤ- လီၢ်ကဝီၤသဝီဖိ)
Footnotes:
[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါမးရှး တုၤ လါယူၤလံ အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤၦၤ မၤသကိးတၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဖဲတီအူကီၢ်ရ့ၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်, ဘျံးဒဝဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် ဒီး မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် သ့ၣ်တဖၣ်အပူၤလၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤလၢ က ညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် (KHRG) လၢကမၤနီၣ်မၤဃါတၢ်မၤဘၣ်ဒိ ၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢအီၤလၢအဝဲနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ် အီၤ ဖဲ ပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.