တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်ကဲထီၣ်သးဖဲ ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ်, ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ပူၤ ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ် ၂၀၂၄ နံၣ် န့ၣ်လီၤ. ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ် ၂၀ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်, တချုးလၢဟါလီၤခီ ၉ နၣ်ရံၣ်ဆၢကတီၢ် ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) ကဘီယူၤဟဲကွံာ်လီၤဝဲမ့ၣ်ပိၢ်ကအိၣ်လၢ (၁၈) ဖျၢၣ် ဖဲ ဟးတရဲၤကရူၢ် ဒီးမဲၣ်သနၣ်ကရူၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. SAC ကဘီယူၤဟဲကွံာ် လီၤမ့ၣ်ပိၢ်တဘျီအံၤ ဘၣ်ဟးဂီၤဝဲ သီခါဖၠၣ် (၂) ဖျၢၣ် စံာ်ဖျီလၢအအိၣ်ဘူးတဖၣ် ဒီးကျဲန့ၣ်လီၤ. SAC ကွံာ်လီၤဝဲမ့ၣ်ပိၢ် (၂) ဖျၢၣ် ဖဲ အ---သီခါဖၠၣ်, ဘ--- တၢ်လူၢ်ခီၣ်ထံး, ဟးတရဲၤကရူၢ်ပူၤ ဒီးသီခါဖၠၣ်ခိၣ်ဒုးဟးဂီၤဝဲန့ၣ်လီၤ. ကဘီယူၤကွံာ်လီၤကဒီးဝဲ မ့ၣ်ပိၢ်တဖျၢၣ် ဖဲ စံာ်ဖျီလၢအအိၣ်ဘူးဒီးသီခါဖၠၣ်တဘ့ၣ်အပူၤ ဒီးကွံာ်လီၤစ့ၢ်ကီးဝဲ မ့ၣ်ပိၢ်တဖျၢၣ်ဖဲစံာ်ဖျီလၢအအိၣ်ဘူးဖဲန့ၣ်ခံဘ့ၣ် အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ် လီၤ. ဖဲ SAC ကဘီယူၤကွံာ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ် (၂)ဖျၢၣ် ဖဲ ဆ--- သီခါဖၠၣ်, မ--- တၢ်လူၢ်ခီၣ်ထံး, မဲၣ်သနၣ်ကရူၢ်ပူၤအဆၢ ကတီၢ်ဘၣ်ဒိဝဲ ဖံသးပှၢ်တဂၤ ဒီးဖိသၣ်ပိာ်မုၣ်ဖိ (၁၂) နံၣ်တဂၤ လၢအအိၣ်ဖဲ ဆ--- သဝီ, မဲၣ်သနၣ်ကရူၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖိသၣ်ပိာ်မုၣ် ဖိန့ၣ် အစုဘၣ်ဒိဝဲ ဒီးမ့မ့ၢ်လၢဖံသးပှၢ်တခီ အကိာ်ဘိဒီး အခီၣ်ဘၣ်ဒိဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ SAC ကဘီယူၤကွံာ်လီၤဝဲ မ့ၣ်ပိၢ်တဖျၢၣ် ဖဲသဝီဖိတဂၤလၢအအိၣ်ဖဲ ဆ--- သဝီ, မဲၣ်သနၣ်ကရူၢ် အဟံၣ်တီၤကပၤ, ဒီးကွံာ်လီၤဝဲမ့ၣ်ပိၢ် (၄) ဖျၢၣ် လၢသဝီဖိစံာ်ပျီလၢအိၣ်ဘူးဒီး ဆ--- သီခါဖၠၣ်, ဒီးကွံာ်လီၤမ့ၣ်ပိၣ် (၇) ဖျၢၣ်လၢ ဆ--- ကျဲကပိာ်ကပၤန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢသဝီဖိ တဖၣ် ထၢဖှိၣ်က့ၤမ့ၣ်ပိၢ်အက့အခီတန့ၢ်ခဲလၢာ်ဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢကဘၣ်ကူးအဝဲသ့ၣ်အစုအခီၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် မၤအီၣ်စံာ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. [1]
(၁) တပတီၢ်- တၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး
တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ် |
ကဘီယူၤသုးခးလီၤတၢ် |
တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ |
လါအ့ဖြ့ၣ် ၂၀ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ် |
တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီ, ကရူၢ်, ကီၢ်ဆၣ်, ကီၢ်ရ့ၣ်) |
|
ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ |
||
မံၤ |
နီၢ်ဒ--- |
နီၢ်ဃ--- |
သးနံၣ် |
၈၅ နံၣ် |
၁၂ နံၣ် |
မုၣ်/ ခွါ |
ပိာ်မုၣ် |
ပိာ်မုၣ် |
ကလုာ် |
ကညီ |
ကညီ |
ထီၣ်ပှၢ် / သဘျ့ |
ထီၣ်ပှၢ် |
- |
တၢ်ဖံးတၢ်မၤ |
ဒိသန့ၤသးလၢပှၤဂၤ |
ဒိသန့ၤသးလၢပှၤဂၤ |
တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ |
ဘါသီခါ (ဘူးဒး) |
ဘါသီခါ (ဘူးဒး) |
တၢ်ဟံးမူဒါ/ လီၢ်လၤ |
သဝီဖိ |
သဝီဖိ |
အိၣ်ဆိးဒူသဝီ |
ဆ--- သဝီ, မဲၣ်သနၣ်ကရူၢ်, ဖၣ်အၣ်ကီၢ် ဆၣ်, ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် |
ဆ--- သဝီ, မဲၣ်သနၣ်ကရူၢ်, ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ်, ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် |
ၦၤလၢအမၤအၢပယွဲတၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ |
||||
မံၤ |
လီၢ်လၤ |
သုးကျိၤ/ သုးရ့ၣ် / သုးတြိၤ |
အိၣ်သူၣ်လီၤသးလီၢ်ကျဲ /သုးကလၢၤ |
အခိၣ်အမံၤဒီးလီၢ်လၤ |
- |
- |
ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) ကဘီယူၤသုး |
- |
- |
(၂) တပတီၢ်- တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအကံၢ်အစီ
၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်. |
လီၢ်ကဝီၤခိၣ်နၢ်တဂၤ ဒုးသ့ၣ်ညါဝဲ KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤအဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ် ဖိ လဲၤဆူတၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ်လၢကမၤနီၣ်မၤဃါတၢ် ဒီးမၤတၢ်ထံၣ်လိၣ်ဒီးပှၤတူၣ်ဘၣ်တၢ် [နီၢ်ဒ---, ဒီး စံာ်ကစၢ်, စီၤလ---, အိၣ်လၢ ဂ--- သဝီ ဒီး ဒိန့ၢ် သဝီဖိလၢအဘၣ်ဒိ (၂) ဂၤအဂီၤ ဒီးတၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤတဖၣ်အဂီၤန့ၣ်လီၤ]. [KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိ ကတိၤသကိးစ့ၢ်ကီးတၢ်ဒီးနဲၢ်ပှၢ်တဂၤအိၣ်ဖဲ ဆ--- သဝီ, ဒီးမ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢအိၣ်စ့ၢ်ကီးဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ်န့ၣ်လီၤ]. |
၂. ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်. |
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤတၢ်မၤလီၢ်တံၢ်အီၤသ့ခီဖျိ ဖဲကနၣ်တၢ်မၤတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်အကလုၢ် [ပှၤတူၣ်ဘၣ်တၢ် နီၢ်ဒ---, ဒီး စံာ်ကစၢ် စီၤလ--- ] ဒီး ကွၢ်တၢ်ဂီၤ [တၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤ ဒီးသဝီဖိဘၣ်ဒိအဂီၤလၢ KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိဒိန့ၢ်အီၤတဖၣ်].
|
(၃) တပတီၢ်- ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်
ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်. |
ဖဲလါ အ့ဖြ့ၣ် ၂၀ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်န့ၣ်, ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) ကဘီယူၤဟဲကွံာ်လီၤဝဲမ့ၣ်ပိၢ် ဖဲ အ--- သီခါဖၠၣ်, အိၣ်ဖဲ ဘ--- တၢ်လူၢ်ခီၣ်ထံး, ဟးတရဲၤကရူၢ် ဒီး ဆ--- သီခါဖၠၣ်, အိၣ်ဖဲ မ--- တၢ်လူၢ်ခီၣ်ထံး, မဲၣ်သနၣ်ကရူၢ်, ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ်, ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.
ဖဲလါ အ့ဖြ့ၣ် ၂၀ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်န့ၣ်, တချုး ဟါခီ ၉ နၣ်ရံၣ်, SAC ကဘီယူၤသုး ကွံာ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ် (၂) ဖျၢၣ် ဖဲ အ--- သီခါဖၠၣ် ဒီး မ့ၣ်ပိၢ်က့ဘၣ်ဖၠၣ်ခိၣ်ခံက့ ဒီးဘၣ်တပျာ်စ့ၢ်ကီးဃိၣ်တထံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်န့ၢ်အသိး, မ့ၢ်ပိၢ်လီၤတဲာ်စ့ၢ်ကီးလၢ စီၤဟ--- အစံာ် လၢအအိၣ်ဘူးဒီး အ--- သီခါဖၠၣ် ဒီးမ့ၣ်ပိၢ်လီၤတဲာ်စ့ၢ်ကီးလၢ စီၤဧ--- ဒီး စီၤသ--- အစံာ်အဘၢၣ်စၢၤတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲ ဟါခီ ၉ နၣ်ရံၣ်ဆၢကတီၢ် ကဘီယူၤကွံာ်လီၤကဒီးဝဲမ့ၣ်ပိၢ် (၂) ဖျၢၣ် ဖဲ ဆ--- သီခါဖၠၣ်, မဲၣ်သနၣ်ကရူၢ်ပူၤ ဒီးဘၣ်ဒိဝဲဖံသးပှၢ် လၢအသးအိၣ် ၈၀ နံၣ်တဂၤ ဒီး အလံၤမုၣ်လၢအသးအိၣ် ၁၂ နံၣ်တဂၤ ဒီးဘၣ်ဟးဂီၤဝဲတၢ်ဟးလီၢ်တဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ် နၢ်ဟူဝဲကဘီယူၤဟဲဆှၣ်တၢ်အဆၢကတီၢ် ဖံသးပှၢ်ကိးဝဲအလံၤမုၣ် ဒီးဃ့ၢ်လီၤကွံာ်ဝဲလၢသီခါဖၠၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤဃ့ၢ် အိၣ်လၢတဃီၤစံၣ်ထူၣ်ခီၣ်ထံးဆၢကတီၢ် မ့ၣ်ပိၢ်ဂီၢ်မာ်ဖိတဖျၢၣ်လီၤတဲာ်ဝဲလၢအဝဲသ့ၣ်မဲာ်ညါ ဒီးပိၢ်ဖးထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ခူသူၣ်အလီၢ် ဒီးမ့ၣ်ပိၢ်လီၤတဲာ်အလီၢ်န့ၣ် တၢ်ဒ့ၣ်စၢၤအယံၤကအိၣ်ဝဲ အခီၣ်ယီၢ် ၂၀ န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ မ့ၣ်ပိၢ်က့ဘၣ် ဝဲအလံၤမုၣ်အစုထွဲ ဒီးမ့မ့ၢ်လၢအဖံတခီ မ့ၣ်ပိၢ်က့ဘၣ်ဝဲအခီၣ်ညါခိၣ်လၢအထွဲတကပၤန့ၣ်လီၤ. အခီၣ်နၢလၢအထွဲတကပၤ ဘၣ်ဒိဝဲသၢဘိ ဒီးအခီၣ်နၢလၢအစ့ၣ်တကပၤဘၣ်ဒိဝဲခံဘိန့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် မ့ၣ်ပိၢ်က့ဘၣ်စ့ၢ်ကီးအကိာ်ဘိလၢအစ့ၣ်တ ကပၤန့ၣ်လီၤ. နဲၢ်ပှၢ်အိၣ်လၢ ဆ--- သီခါဖၠၣ်တဂၤတဲဘၣ် KHRG လၢ အဝဲတဲအီၤလၢအိၣ်ဖဲသီခါဖၠၣ်ပူၤအံၤဘဆၣ် ဖံသးပှၢ်န့ၣ် ပျံၤတၢ် ဒီးဃ့ၢ်လီၤကွံာ်လၢသီခါဖၠၣ်ပူၤဒီးလဲၤဃ့ၢ်အိၣ်ခူသူၣ်ဝဲ ဒီးဘၣ်ဒိဝဲလၢမ့ၣ်ပိၢ်က့န့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်ခံဖျၢၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ် လီၤတဲာ်ဝဲ လၢတၢ်ဟးလီၢ်အမဲာ်ညါ ဒီးတၢ်ဟးလီၢ်အံၤဘၣ်ဟးဂီၤဝဲလၢမ့ၣ်ပိၢ်က့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဒ်န့ၣ်အသိး မ့ၣ်ပိၢ်လီၤတဲာ်ပိၢ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီး လၢ စီၤက--- အဟံၣ်တီၤကပၤတဖျၢၣ်, ဖဲ ဆ--- သဝီ, မဲၣ်သနၣ်ကရူၢ်, ဖၣ်အၣ်ကီၢ် ဆၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.
ဝံၤအလီၢ်ခံ ကဘီယူၤကွံာ်လီၤကဒီးမ့ၣ်ပိၢ် (၄) ဖျၢၣ် ဖဲစီၤလ--- (၆၀ နံၣ်) အစံာ်ပျီပူၤ အိၣ်ဖဲ ဂ--- သဝီ, မဲၣ်သနၣ်ကရူၢ်ပူၤန့ၣ် လီၤ. လၢမ့ၣ်ပိၢ်လွံၢ်ဖျၢၣ်အကျါတဖျၢၣ် လီၤတဲာ်ဝဲလၢ အပနၢ်ကရၢပူၤတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ [ပနၢ်တဘၣ်ဒိနီတဒုဘၣ်]. စီၤလ--- အံၤ သူၣ်အီၣ်ဝဲ ကထံ, သၣ်ကပၢၤ, ဒီး မၤအီၣ်စံာ်န့ၣ်လီၤ. စီၤလ--- စံးဝဲ “ယအဲၣ်ဒိးစံးလၢ မ့ၣ်ပိၢ်က့သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပကဘၣ်မၤက့ၤ ဒ်လဲၣ်. မ့ၢ်ပကြၢးပာ်က့ၤအီၤတၢ်လီၢ်လၢအပူၤဖျဲးဧါ. ကဘၣ်ကူးပစုပခီၣ်ခဲကိး. ပဟးထၢက့ၤအီၤတန့ၢ်ခဲလၢာ်ဘၣ်.” မ့ၢ်လၢမ့ၣ် ပိၢ်လီၤတဲာ်ပိၢ်ဖးထီၣ်လၢ စီၤလ--- စံာ်ပျီပူၤအဃိ အဝဲဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢတၢ်ကဘၣ်ကူးအစုအခီၣ်ဖဲအဝဲမၤအီၣ်စံာ်အဆၢကတီၢ် န့ၣ်လီၤ. အစံာ်န့ၣ် အိၣ်တပူၤဃီဒီး ဆ--- သီခါဖၠၣ် ဖဲ မ--- တၢ်လူၢ်ခီၣ်ထံး မဲၣ်သနၣ်ကရူၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.
တကးဒံးဘၣ် SAC ကဘီယူၤသုးဟဲကွံာ်လီၤ မ့ၣ်ပိၢ် (၇) ဖျၢၣ် ဖဲ ဆ---သဝီဖိ စီၤန--- အစံာ်ပူၤ ဒီအကပိၤကပၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ် တနီၤလီၤတဲာ်ဝဲဘူးဒီးကျဲလၢအအိၣ်ဖဲ ဆ--- သဝီ ဒီးလဲၤဆူ ဂ--- သဝီကပိၤကပၤ အဒ့ၣ်စၢၤယံာ်ကအိၣ်ဝဲ ၂၀ မ့တမ့ၢ် ၃၀ ခီၣ် ယီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ် (၇) ဖျၢၣ်အကျါတဖျၢၣ် လီၤတဲာ်ဝဲလၢကျဲခၢၣ်သးန့ၣ်လီၤ. တချုးလၢ SAC ကဘီယူၤသုးကွံာ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်ဒံး ဘၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ကဘီယူၤဟဲဆှၣ်ကွၢ်တၢ် ကအိၣ်လၢတခီနၣ်ရံၣ်န့ၣ်လီၤ. |
(၄) တပတီၢ်- တၢ်ဃ့န့ၢ်အခွဲး
မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါ, ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကသူ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်. |
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်အံၤတၢ်သူအီၤသ့လီၤ. [စံာ်ကစၢ်တဂၤ ဒီးနီၢ်ဒ--- ဟ့ၣ် KHRG တၢ်ပျဲလၢကရၤလီၤတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤ] န့ၣ်လီၤ. |
Footnotes:
[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါယူၤ ၂၀၂၄ နံၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤၦၤမၤ သကိး တၢ်တဂၤ ဖဲ ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် (KHRG) လၢကမၤနီၣ်မၤဃါတၢ်မၤဘၣ်ဒိၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ခွဲးယာ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢအီၤလၢ အဝဲနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ န့ၣ်လီၤ.