English
ကညီကျိာ်
မြန်မာ
Print:ဟီၣ်က၀ီၤတၢ်ပာ်ဖျါဖုၣ်တဘ့ၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ကဲထီၣ်အသးဖဲ တန့ဆါကီၢ်ဆၣ်၊ ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤ ဖဲ လါအ့ဖြ့ၣ် ၂၀သီ ဒီး လါမ့ၤ ၁၀သီ, ၂၀၂၂နံၣ် အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်တၢ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ဘၣ်ဃး ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် (ခလရ) နီၣ်ဂံၢ်-၅၄၇ သုးဖိတဖၣ် မၤပျံၤမၤ ဖုးသ၀ီဖိ ခီဖျိခးထီၣ်ကျိဆူတၢ်ဖးဖီ ဒီးတဲသ၀ီဖိလၢကဒိးလီၤဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်ဖဲအသုးကလၢၤကပၤတၢ်လီၢ်၀း၀း အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်မ့ၢ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်၀ဲ မ့ၢ်လၢသုးကလၢၤအံၤအိၣ်ဆီလီၤအသးဘူးဒီးသ၀ီတဖၣ်အဃိန့ၣ် လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး BGF သုးတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤသ့ၣ်တဖၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်သ၀ီဖိတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီလၢသုးသ့ၣ်တဖၣ် အံၤ ကဖီၣ်ဘၣ်ဖုးပီၤတၤဖဲတန့ဆါကီၢ်ဆၣ်ပူၤအံၤန့ၣ်လီၤ.[1]
ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးဖိမၤပျံၤမၤဖုးသ၀ီဖိ
ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ် ၂၀သီ၊ ၂၀၂၂နံၣ် မုၢ်နၤခီအဆၢကတီၢ်န့ၣ် SAC ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် (ခလရ) နီၣ်ဂံၢ် -၅၄၇ သုးဖိဖဲ တန့ဆါ သုးကလၢၤပူၤတဖၣ် ထံၣ်သ၀ီဖိလၢအအိၣ်ဖဲသုးကလၢၤကပိာ်ကပၤတဖၣ်ဟးဃုလ့အီၣ်တကံၤ အဃိ အ၀ဲသ့ၣ် ခးသီၣ်ထီၣ်ကျိဆူမူခိၣ်န့ၣ်လီၤ. တန့ဆါသုးကလၢၤအံၤ အိၣ်ဆီလီၤအသးဖဲ တန့ဆါသ၀ီ၊ တန့ဆါကီၢ်ဆၣ်၊ ဖၣ်အၣ် ကီၢ်ရ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲသ၀ီဖိတဖၣ် နၢ်ဟူးသုးတဖၣ် SAC ခးကျိသီၣ်တဘျီဃီ သ၀ီဖိ လၢအအိၣ်လၢလီၢ်မံခိၣ်တဖၣ် ဃ့ၢ်ထီၣ်လၢတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအပူၤ ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်ယိၣ်လၢတၢ်ဒုးကကဲထီၣ် ဘၣ်ဖုးလၢအ၀ဲသ့ၣ်ပှၤတ၀ၢပူၤန့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိလၢအိၣ်ဘူးဒီးတၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ်အကျါတဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ်၀ဲဒ်အံၤ “ကဲထီၣ်သးဖဲပမံအဆၢကတီၢ်. ပဘၣ် ယိၣ်လၢတၢ်ဒုးကကဲထီၣ်ဘၣ်ဖုးအဃိ ပဂုာ်ကရီဃ့ၢ်နုာ်ဆူ တၢ်ပူၤတဘျီဃီန့ၣ်လီၤ.”ှျတေဗတှျျတည်ာယေျ်ေျာေျို်ြူု သ၀ီဖိအဂၤသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဃ့ၢ်ထီၣ်လၢတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအပူၤ ဒီးတနီၤန့ၣ်စံး၀ဲလၢအ၀ဲသ့ၣ်ဃ့ၢ်စိာ်အဖိတချုးဘၣ်. သ၀ီဖိတဖၣ် ဆိကမိၣ်တယး ၀ဲလၢ SAC သုးတဖၣ်ခးသီၣ်ကျိ ဒ်သိးကမၤပျံၤသ၀ီဖိလၢအဃုအီၣ်တကံၤသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိအါအါ ဂီၢ်ဂီၢ် လၢအအိၣ်ဘူးဒီး သုးကလၢၤသ့ၣ်တဖၣ်ပျံၤတၢ်အဃိ မုၢ်နၤခီအဆၢကတီၢ် အ၀ဲသ့ၣ်ဟးထီၣ်လၢဟံၣ်ချၢ ကဃုအီၣ်ဃာ်အီၣ်တၢ်တဘူၣ်လၢၤဘၣ် ဒီးသ၀ီဖိဒုးသ့ၣ်ညါလိာ်သးလၢ တဘၣ်ဟးထီၣ်ဃုအီၣ်တၢ်လၢမုၢ်နၤခီလၢၤ ဘၣ် လၢအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်၀ဲတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤဘၣ်ဖဲ တၢ်ဃုအီၣ်တကံၤတၢ်ဖိ တၢ်ဃၢ်အဆၢကတီၢ်အဃိ သ၀ီဖိအါဂၤ ဟးထီၣ်ဃုအီၣ်ဃာ်အီၣ်ဒံးတၢ်လၢမုၢ်နၤခီအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ် ၁၉သီ၊ ၂၀၂၂နံၣ်တချုးလၢတၢ်ကဲထီၣ်သးဒံးဘၣ်န့ၣ် SAC သုးတဖၣ် တဲဘၣ်သ၀ီခိၣ်နၢ်တဖၣ်လၢ အအိၣ်ဘူးဒီးသုးကလၢၤသ့ၣ်တဖၣ် ဒ်အမ့ၢ် လၢၢ်ပူၣ်၊ နိၣ်ထးဘီ၊ နိၣ်ကီးတ့၊ တန့ဆါ၊ တ၀ဲဒါဒီးသ၀ီ အဂၤသ့ၣ်တ ဖၣ်လၢ တဘၣ်ဟဲဘူးဒီးသုးကလၢၤဘၣ် မ့ၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်ကဒိးလီၤဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်၀း၀းသုး ကလၢၤဟီၣ်က၀ီၤအဃိ န့ၣ်လီၤ. SAC သုးတဖၣ်အံၤ တဒုးသ့ၣ်ညါသ၀ီဖိဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်မနုာ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်ဒိး လီၤမ့ၣ်ပိၢ်လဲၣ်အဂ့ၢ်ဘၣ် န့ၣ်လီၤ. ဖဲသုးကလၢၤအဃၢၤန့ၣ် သ၀ီဖိလ့ၢ်လိာ်သ့ဒၣ်ထဲလၢကျဲပူၤဧိၤန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢသုးကလၢၤအံၤအိၣ်ဘူးဒီး သ၀ီတဖၣ်အဃိ သ၀ီဖိကျီၢ်ပနၢ်ဟးဃုအီၣ်ဆၣ်ဖဲသုးကလၢၤကပိာ်ကပၤထီဘိ ဒီးသ၀ီဖိတဖၣ် လဲၤဃုက့ၤအကျီၢ် ပနၢ်ကိးဟါဒဲးန့ၣ်လီၤ. အဃိ လၢသ၀ီဖိမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒီးအ၀ဲသ့ၣ် ကျီၢ်ပနၢ်အဂီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ် မ့ၣ်ပိၢ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်န့ၣ် လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ် SAC သုးတဖၣ် ဒိးလီၤမ့ၣ်ပိၢ်နီၢ်ကီၢ်ဧါ တဒိးလီၤနီၢ်ကီၢ်တခီဧါန့ၣ် သ၀ီဖိတဖၣ် တသ့ၣ်ညါလီၢ်တံၢ် ဘၣ် မ့ၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်တထံၣ်တၢ်ပနီၣ် လၢတၢ်ဒိးလီၤမ့ၣ်ပိၢ်အလီၢ်အိၣ်နီတမံၤဘၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ.
လီၢ်က၀ီၤကမျၢၢ်ဖိတဖၣ်ဘၣ်ယိၣ်လၢ BGF သုးကဖီၣ်ပီၤတၤအဂ့ၢ်
ဖဲလါမ့ၤ ၁၀သီ၊ ၂၀၂၂နံၣ်ဂီၤခီအဆၢကတီၢ်န့ၣ် သုးခိးကီၢ်ဆၢ (BGF) သုးဖိအနီၢ်ဂံၢ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ် ဟဲက့ၤလၢဒူသထူၣ် မ့မ့ၢ် မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်တကပၤသ့ၣ်တဖၣ် ဟဲက့ၤဘၣ်ကျဲလၢတန့ဆါကီၢ်ဆၣ်၊ ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိလၢ တန့ဆါကီၢ်ဆၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ နၢ်ဟူစ့ၢ်ကီးတၢ်ကစီၣ်လၢ BGF သုးတဖၣ် ဖီၣ်ပီၤတၤလၢတၢ်လီၢ်အဂၤ (ဒ်အမ့ၢ်ဒူသ ထူၣ်ဒီးမုၢ်တြီၢ်ဟီၣ်က၀ီၤ) တဖၣ်အဃိ အ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်ယိၣ်လၢ BGF သုးတဖၣ်အံၤ ကဖီၣ်ပီၤတၤလၢအ၀ဲသ့ၣ်ဟီၣ် က၀ီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. အဃိ ဖဲသ၀ီဖိတဖၣ်ထံၣ် BGF သုးတဖၣ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ်ဟးလၢ ထိၣ်ကီးကိကရူၢ်ကျဲမုၢ်ခိၣ်အဃိ သ၀ီဖိလီၤဆီဒၣ်တၢ်ပိာ်ခွါလၢ အအိၣ်ဘူးဒီးကျဲမုၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဃ့ၢ်ဆိပာ်ဆူတၢ်လီၢ်အဂၤ ဒ်အမ့ၢ်တၢ်ဃ့ၢ်ပီၤတၤသ့ၣ် တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (မ့ၢ်လၢ ပိာ်ခွါသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ သုးကဖီၣ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢပီၤတၤအဂီၢ် ကကဲထီၣ်အသးသ့အါဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပိာ်မုၣ်တဖၣ်တက့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
Footnotes:
[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါမ့ၤ ၂၀၂၂ နံၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢ ဟ့ၣ်ထီၣ် အီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤၦၤမၤသကိးတၢ်တဂၤ ဖဲဖၣ်အၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ် ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ် မၤဃါတၢ်မၤဘၣ်ဒိၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ် ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤႇ တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢအီၤ လၢအဝဲနီၢ်ကစၢ် တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ် တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ် တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.
