English
ကညီကျိာ်
မြန်မာတၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်မၤအသးဖဲကီးတရံးကီၢ်ဆၣ်, ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလါမးရှး ၂၀ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်အနံၤန့ၣ် ထံကီၢ်တၢ်ပၢ်တၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) အကလံၤသုး ခးလီၤလီၤတၢ်ကဘီယူၤဒုးသုးဖဲ ဂ--- သဝီ, နိၣ်ဖိကရူၢ်, ကီးတရံး ကီၢ်ဆၣ်ပူၤဒီး ဘၣ်သံဝဲသဝီဖိ (၁) ဂၤ ဒီး ဘၣ်ဒိ (၃) ဂၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤအ---လဲၤဟးလၢကျဲဒီးအဖိ ဆံးအိၣ်ဖျဲၣ်သီတဂၤအခါန့ၣ် ကဘီယူၤ ဒုးသုးတဘ့ၣ်ယူၤတဲာ်ဃီၤဝဲ ဂ--- သဝီန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲနၢ်ဟူဝဲကဘီယူၤအသီၣ် အသီတဘျီအခါန့ၣ် အဝဲဒီးအမါဒီးအဖိဆံးအံၤလဲၤဃီၤ အိၣ်ဆူကဖိးပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့အဝဲဘၣ်ဒိဝဲနးနးကလဲာ် လၢကဘီယူၤဒုးသုးခးလီၤတၢ်တဘျီအံၤန့ၣ်လီၤ. စီၤအ--- အံၤဖဲအဘၣ် တၢ်လဲၤဆှၢအီၤဆူ လီၢ်ကဝီၤတၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢး ဖဲဘ--- သဝီ, ဖလူကရူၢ် လၢလီၢ်ကဝီၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ်အခါ အဝဲသံကွံာ်ဝဲလၢ ကျဲတီၤလိၤ န့ၣ်လီၤ. စီၤအ--- ပာ်လီၤတဲာ်ကွံာ်ဝဲအမါ ဒီးအဖိ (၃) ဂၤန့ၣ်လီၤ. လၢကဘီယူၤဒုးသုးခးလီၤတၢ်တဘျီအံၤဘၣ်ဒိဃုာ်စ့ၢ်ကီးဝဲ ပှၤမုၢ်ပှၢ် (၃) ဒီး မၤဟးဂီၤဝဲဟံၣ် (၅) ဖျၢၣ်, တီၤဘျီကၠိ (၁) ဖျၢၣ်, တီၤခၢၣ်သးကၠိ (၁) ဖျၢၣ် ဒီး ပှၤအီၣ်ဃဲၤတၢ်ဘါယွၤသရိာ် (၁) ဖျၢၣ် န့ၣ်လီၤ.[1]
(၁) တပတီၢ်- တၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး
|
တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ် |
ကဘီယူၤဒုးသုးခးလီၤတၢ်အဃိ ဘၣ်သံဘၣ်ပှၢ် ဒီး ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဝဲသဝီဖိတဖၣ် |
|
တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ |
လါမးရှး ၂၀ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ် |
|
တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီ, ကရူၢ်, ကီၢ်ဆၣ်, ကီၢ်ရ့ၣ်) |
ဂ--- သဝီ, နိၣ်ဖိကရူၢ်, ကီးတရံးကီၢ်ဆၣ်, ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ် |
|
ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ |
||||
|
မံၤ |
စီၤအ--- |
နီၢ်ဃ--- |
နီၢ်ဟ--- |
နီၢ်သ--- |
|
သးနံၣ် |
၄၁ |
၄၂ |
တသ့ၣ်ညါ |
တသ့ၣ်ညါ |
|
မုၣ်/ ခွါ |
ခွါ |
ပိာ်မုၣ် |
ပိာ်မုၣ် |
ပိာ်မုၣ် |
|
ကလုာ် |
ကညီ |
ကညီ |
ကညီ |
ကညီ |
|
ထီၣ်ပှၢ် / သဘျ့ |
ထီၣ်ပှၢ် |
ထီၣ်ပှၢ် |
တသ့ၣ်ညါ |
ထီၣ်ပှၢ် |
|
တၢ်ဖံးတၢ်မၤ |
မၤဝဲၤ |
ဆါတၢ် |
တသ့ၣ်ညါ |
တသ့ၣ်ညါ |
|
တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ |
ဘူးဒး |
ဘူးဒး |
ဘူးဒး |
ဘူးဒး |
|
တၢ်ဟံးမူဒါ/ လီၢ်လၤ |
သဝီဖိ |
သဝီဖိ |
သဝီဖိ |
သဝီဖိ |
|
အိၣ်ဆိးဒူသဝီ |
ဂ--- သဝီ, နိၣ်ဖိကရူၢ်, ကီးတရံးကီၢ်ဆၣ်, ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ် |
ဂ--- သဝီ, နိၣ်ဖိကရူၢ်, |
ဂ--- သဝီ, နိၣ်ဖိကရူၢ်, |
ဂ--- သဝီ, နိၣ်ဖိကရူၢ်, |
|
ၦၤလၢအမၤအၢပယွဲတၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ |
||||
|
မံၤ |
လီၢ်လၤ |
သုးကျိၤ/ သုးရ့ၣ် / သုးတြိၤ |
အိၣ်သူၣ်လီၤသးလီၢ်ကျဲ /သုးကလၢၤ |
အခိၣ်အမံၤဒီးလီၢ်လၤ |
|
တအိၣ် |
တအိၣ် |
ကီၢ်ကယီၤ (SAC) ကလံၤသုးမုၢ်ဒိၣ် |
တအိၣ် |
ထိအီၤ (SAC ကလံၤသုးမုၢ်ဒိၣ် သုးရိၣ်မဲခိၣ်ကျၢၢ်) |
(၂) တပတီၢ်- တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအကံၢ်အစီ
|
၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်. |
|
ကညီဒီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA) သုးဖိဒုးသ့ၣ်ညါဝဲ KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤန့ၣ်လီၤ. KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိ လဲၤဃီၤဝဲဆူတၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ်ဒီးမၤဝဲတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်ဒီး ဂ--- သဝီဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲထံၣ်လိာ်ဘၣ်သးဒီး သဝီသးပှၢ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. သဝီသးပှၢ်အနီၢ်ကစၢ်လဲၤဒုးနဲၣ်ပၠးအီၤတၢ်လီၢ်လၢအဘၣ်ဟးဂီၤကွံာ်လၢ ကဘီယူၤဒုးသုးတၢ်ခးလီၤအဘျီဝဲအံၤ လၢအမ့ၢ်ဝဲ ဟံၣ် (၅) ဖျၢၣ်လၢအဟးဂီၤကွံာ်, တီၤဘျီကၠိ (၁) ဖျၢၣ် ဒီး တီၤခၢၣ်သးကၠိ (၁) ဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိမၤစ့ၢ်ကီးဝဲတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်ဒီး သဝီသးပှၢ် (လၢအမ့ၢ်ပှၤလၢအသံတဂၤအဟံၣ်ဖိဃီဖိ), ပှၤလၢအဘၣ်ဒိလၢတၢ်ကဲထီၣ်သးအဘျီဝဲအံၤတဂၤ, ဒီးသဝီဖိအဂၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. |
|
၂. ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်. |
|
KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိ မၤဝဲတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်ဒီး စီၤစ---, လၢအမ့ၢ်ဝဲ စီၤအ---အဝဲၢ်ခွါ, စီၤဒ---, လၢအမ့ၢ် ဂ--- သဝီသးပှၢ် ဒီး နီၢ်ဃ---, ပှၤလၢအဘၣ်ဒိဒီးမျိာ်သၣ်ချံအက့ လၢကဘီယူၤဒုးသုးခးလီၤတၢ်အဘျီဝဲအံၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. |
(၃) တပတီၢ်- ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်
|
ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်. |
|
ဖဲစီၤအ--- လဲၤဃီၤလၢကျဲတၢ်ဘၢၣ်တီၤဆူကသံၣ်သရၣ်မုၣ်ဟံၣ်အခါ, အဝဲနၢ်ဟူဝဲကဘီယူၤယူၤသီၣ်လၢမူခိၣ်အဃိ, အဝဲပတုာ် အသိလ့ၣ်ယီၢ် (ဆဲးကဲး) ဒီးအိၣ်ခူသူၣ်တဒၢအသး ဒီးကွၢ်စူၣ်ထီၣ်ဝဲကဘီယူၤန့ၣ်လီၤ. (သဝီဖိလၢအမ့ၢ် နီၢ်ဃ--- ထံၣ်ထွဲဝဲလီၤ.)
ဖဲအဝဲလဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး ကသံၣ်သရၣ်မုၣ် ဒီးဒုးပၠးအဖိခွါဝံၤန့ၣ်, စီၤအ--- အံၤလဲၤဟးအိၣ်သကိးဝဲ နီၢ်ဃ--- န့ၣ်လီၤ. နီၢ်ဃ--- အဟံၣ်ဒီးကသံၣ်သရၣ်မုၣ်အဟံၣ်န့ၣ် စီၤစုၤဝဲ အမံထၢၣ် ၄၀ လီၤ. ဖဲစီၤအ--- အီၣ်ဝဲတဘျုၣ်ဖဲ နီၢ်ဃ--- ဟံၣ်အခါ, အဝဲနၢ်ဟူကဒီးဝဲကဘီယူၤယူၤသီၣ်အသီတဘျီန့ၣ်လီၤ. ကဘီယူၤဟဲယူၤအသီၣ်ခဲအံၤတဘျီအံၤမ့ၢ်ဝဲ ဖဲကဘီယူၤဟဲယူၤသီၣ် အခီၣ်ထံးတဘျီ ၁၅ မံးနံးဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်တဘျီအံၤတခီ, ကဘီယူၤအယူၤသီၣ်အံၤ လီၤဂာ်လၢအယူၤဆဲးလီၤအခိၣ် လီၤ. လၢတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအပူၤ အဝဲဒီးအမါကရီကဒး လဲၤစိာ်ဃီၤအဖိဆံးလၢတၢ်ပူၤဖျဲးအလီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲအဝဲလဲၤတုၤဃီၤဝဲဆူအမါအအိၣ်အခါ, အမါနီၢ်ဖ---လဲၤစံၣ်နုာ်ဆူကဖိးပူၤ (တၢ်ပူၤ)န့ၣ်လီၤ. ဖဲအမါဒီးအဖိအိၣ်လၢကဖိးပူၤအ ခါ, စီၤအ--- အိၣ်လၢတၢ်ချၢဒီးလူၤကွၢ်ဝဲကဘီယူၤလီၤ. ဖဲအဝဲထံၣ် SAC ကဘီယူၤဒုးသုး တၢၤလီၤမ့ၣ်ပိၢ်အခါ, အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢး ဃ့ၢ်အိၣ်သဒၢအသး ဘၣ်ဆၣ်အဝဲဃ့ၢ်ဝဲတပူၤဖျဲးဘၣ်. မ့ၣ်ပိၢ်လီၤတဲာ်ဝဲဖဲအကပၤထံးဒီး အဝဲဖျိးထီၣ်ကွံာ်လၢမ့ၣ်ပိၢ် အတၢ်ပိၢ်ဖး ထီၣ်အသဟီၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ထံၣ်က့ၤအီၤလၢအဘူးဒီးဟံၣ်တဖျၢၣ် ဒီးဘၣ်ဒိဝဲဒီတဂၤညါလီၤ. စီၤအ--- အံၤတၢ်လဲၤဆှၢအီၤလၢ ကိၤဘရၤသုးတြိၤ (Cobra Column) သုးဘံၣ်ဘၢ ဆူ KNLA အကသံၣ်ဒၢး ဖဲဘ--- သဝီ (တၢ်သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကိးအီၤလၢ ဘ---ကသံၣ်ဒၢး ဖဲဖလူကရူၢ်, ကီၤတရံးကီၢ်ဆၣ်အပူၤ ဘၣ်ဆၣ်အဝဲသံကွံာ်ဝဲလၢကျဲန့ၣ်လီၤ. စီၤအ---အမါဘၣ်အိၣ်လီၤတဲာ်က့ၤဝဲ မုၣ်ကမဲ ဒီးအဖိ (၃) ဂၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအခါ, အဖိအဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤအသးနံၣ်အိၣ်ဝဲ (၉) နံၣ်, အခၢၣ်သးတဂၤ အသးနံၣ်အိၣ် (၅) နံၣ် ဒီး အဆံးကတၢၢ်တဂၤအိၣ်ဝဲ (၄) လါဒံးန့ၣ်လီၤ.
စီၤစ--- လၢအမ့ၢ်စီၤအ--- အဝဲၢ်ခွါအံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ မျိာ်သၣ်ချံလၢတၢ်ခးလီၤပိၢ်ဖးထီၣ်အံၤဘၣ်ဒိဝဲ သဝီဖိပှၤမုၢ်ပှၢ် (၃) ဂၤ လၢအမ့ၢ်, နီၢ်ဃ--- (ပှၤလၢ် စီၤအ---လဲၤဟးအိၣ်သကိးအီၤတဂၤ) န့ၣ်လီၤ. နီၢ်ဃ--- ဘၣ်ဒိတပျာ်ဝဲဖဲအမဲာ်သၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤ ပိာ်မုၣ်အဂၤ (၂) ဂၤလၢအမ့ၢ် နီၢ်ဟ--- တဂၤဘၣ်ဒိဝဲဖဲအဟၢဖၢ ဒီး မ့မ့ၢ် နီၢ်သ--- တခီဘၣ်ဒိဝဲဖဲအနၢ်ကုန့ၣ်လီၤ. သဝီဖိလၢ အဘၣ်ဒိတဖၣ်အံၤတၢ်လဲၤဆှၢအဝဲသ့ၣ်ဆူ ဘ--- တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢး တပူၤဃီဒီးစီၤအ--- န့ၣ်လီၤ.
လၢကဘီယူၤဒုးသုးခးလီၤတၢ်တဘျီအံၤ မၤဟးဂီၤဝဲဟံၣ် (၅) ဖျၢၣ်, တီၤဘျီကၠိ (၁) ဖျၢၣ် လၢအအိၣ်လၢသရိာ်ကရၢၢ်ပူၤ, တီၤခၢၣ်သးကၠိ (၁) ဖျၢၣ်လၢဘူးဝဲဒီးဖျၢၣ်ထူပျီ, ပှၤအီၣ်ဃဲၤတၢ်ဘါယွၤသရိာ် (၁) ဖျၢၣ်, ဘုဖီ (၁) ဖျၢၣ် ဒီး တၢ်ဟးလီၢ် (၁) ဖျၢၣ် ဖဲ ဂ--- သဝီပူၤန့ၣ်လီၤ. |
(၄) တပတီၢ်- တၢ်ဃ့န့ၢ်အခွဲး
|
မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါ, ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကသူ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်. |
|
ပှၤလၢတၢ်မၤတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ဝဲအခွဲးလၢ KHRG ကသူဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤန့ၣ်လီၤ. |
Footnotes:
[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါမ့ၤ ၂၀၂၄ နံၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤၦၤမၤသကိး တၢ်တဂၤ ဖဲ ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤလၢ ကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ်မၤဃါတၢ်မၤဘၣ်ဒိၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ် အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီးအိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢအီၤလၢအဝဲ နီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢတၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ န့ၣ်လီၤ.
Print:
