တၢ်ပာ်ဖျါအဖုၣ် တဘ့ၣ်အံၤ ပာ်ဖျါဝဲ တၢ်ကဲထီၣ်အသးလၢ ထီတထူၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်ဖဲ လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ်ဒီး လါဒံၤစဲဘၢၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၁၆ သီ ဒီး ၁၇ သီန့ၣ် ထံကီၢ်တၢ်ပၢပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးလၢ အမ့ၢ် ခီၣ်သုးရ့ၣ် (ခလရ) နီၣ်ဂံၢ် (၃၉) ခးလီၤနါစိၤကျိဖးဒိၣ်ချံဒီး ခးလီၤတၢ်ဒီးကဘီယူၤဖဲ ဒ့လိာ်မုၢ်နုာ်ကရူၢ်, ထီတထူၣ်ကီၢ်ဆၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၁၈ သီ ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ် တၢ်ဒီသဒၢကမျၢၢ်သုး (PDF) သုးဖိသၢဂၤမၢဆူၣ်သဝီဖိတဖၣ်လၢ ကဒုးနဲၣ်အဝဲသ့ၣ်ကျဲအဂီၢ်ဒီး ဖဲသဝီဖိတဖၣ်ဂ့ၢ်လိာ်အဆၢကတီၢ်မၤဒၢၣ်မၤလိာ်ဝဲသဝီဖိန့ၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ PDF သုးဖိတဖၣ်လဲၤခး SAC သုးကလၢၤလၢ အအိၣ်ဘူး ဖဲ စ--- သဝီန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ SAC သုးဖိတဖၣ် မၤကၣ်က့ၤတၢ်ခီဖျိ ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံဒီး ဒွဲၣ်အူထီၣ် ကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်အဟံၣ်အိၣ်ဖဲ စ--- သဝီဒီး သဝီအဂၤတဖၣ်လၢ အအိၣ်ဖဲဒ့လိာ်မုၢ်နုာ်ကရူၢ်ပူၤလၢ လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ်ဒီး လါဒံၤစဲဘၢၣ် ၂၀၂၃ နံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ခးလီၤတၢ်အံၤအဃိ တၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤအိၣ်ထီၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်ဒီး ဟံၣ်ဟးဂီၤအစှၤ ကတၢၢ်ယဲၢ်ဖျၢၣ် ဒီး SAC သုးဖိတဖၣ်ဒွဲၣ်အူသဝီဖိတဖၣ်အဟံၣ်အစှၤကတၢၢ်တဆံဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ.[1]
SAC ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံ, ခးလီၢ်တၢ်ဒီးကဘီယူၤဒီး ဒွဲၣ်အူထီၣ်ဟံၣ်ဃီတဖၣ်
ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၁၆ သီ, ၂ဝ၂၃ နံၣ်န့ၣ် ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးဖိတဖၣ်လၢအမ့ၢ် ခီၣ်သုးရ့ၣ် (ခလရ) နီၣ်ဂံၢ် (၃၉) သုးကလၢၤလၢ အအိၣ်သူၣ်လီၤသးလၢ လ့မဲၤသဝီ, ဒီး သုးရ့ၣ်အဂၤတဖု (တသ့ၣ်ညါ) လၢအိၣ်သူၣ်လီၤသးဖဲ ခိၤနမဲၤ သဝီဒီး ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံဖဲတၢ်လီၢ်အါတီၤလၢ အအိၣ်ဖဲဒ့လိာ်မုၢ်နုာ်ကရူၢ်, ထီတထူၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. လ့မဲၤ ဒီး ခိၤနမဲၤသုးကလၢၤတဖၣ်အံၣ်အအိၣ်ဘူးလီၤသးဒီး အအိၣ်သူၣ်လီၤသးလၢဒ့လိာ်မုၢ်နုာ်ကရူၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ကျိဖးဒိၣ်ချံ တဖျၢၣ်န့ၣ်အလီၤတဲာ်ဒီး ပိၢ်ဖးထီၣ်လၢကျီၢ်ခံဒုလၢအအိၣ်ဖဲ က--- သဝီ, ဒ့လိာ်မုၢ်နုာ်ကရူၢ်န့ၣ်လီၤ. ကျီၢ်ခံဒုအံၤအကစၢ်အ မံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ ဘ--- န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢကျိဖးဒိၣ်ပိၢ်ဖးထီၣ်အက့အခီ အါအါဂီၢ်ဂီၢ် ဘၣ်ကျီၢ်ခံဒုအံၤအဃိ သံဝဲန့ၣ်လီၤ.
PDF သုးဖိတဖၣ်အတၢ်မၤပယွဲ ဒီး SAC ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံ
ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၁၈ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ် PDF သုးဖိသၢဂၤလၢ အအိၣ် ကညီဒီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA) သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၅) ဒီး သုးက့ နီၣ်ဂံၢ် (၂) တၢ်နဲၣ်လီၤဖီလာ် ဘၣ်သဂၢၢ်ထံလိာ်သးဒီး သဝီဖိ ဃုဂၤလၢစ--- သဝီချၢန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် PDF သုးဖိတဖၣ်ဟဲလၢ သၤဒီၤဝ့ၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်အံၤ မူသံးဒီး မၢ စီၤဒ--- လၢအအိၣ် စ--- သဝီ, ဒ့လိာ်မုၢ်နုာ်ကရူၢ်ဒီး သဝီဖိအဂၤတဖၣ်လၢကလဲၤနဲၣ် အဝဲသ့ၣ်ကျဲလၢ SAC ဃိၢ်ဝဲၤကျိၤလၢအအိၣ်ဘူးဖဲ လ့မဲၤသဝီ, ထီတထူၣ်ကီၢ်ဆၣ် ပူၤန့ၣ်လီၤ. သနာ်က့ သဝီဖိဃုဂၤအံၤပျံၤတၢ်လၢကလဲၤဆှၢ သုးဖိတဖၣ်အံၤလၢ ဃိၢ်ဝဲကျိၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်ဂ့ၢ်လိာ်လၢတလဲၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်ဂ့ၢ်လိာ်ဝဲအဃိ သုးဖိတဂၤတီၢ်သဝီဖိတဖၣ်ဒီးသ့ၣ်ကူာ်န့ၣ်လီၤ. ဝံၤအ လီၢ်ခံ သုးဖိတဖၣ်မၢဆူၣ်သဝီဖိတဖၣ်လၢကလဲၤပိာ်အဝဲသ့ၣ်ခံန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤတုၤလၢ သရိာ်လၢအအိၣ် စ--- သဝီ အဆၢကတီၢ် သုးဖိအကျါတဂၤတဲဘၣ်သဝီဖိတဖၣ်လၢ “နသုမ့ၢ်ပျံၤလၢ ကလဲၤဆှၢပှၤဖဲန့ၣ် ခဲအံၤ ဖဲသုဘၣ်သးလဲၤ သုလဲၤသ့ လံ.” န့ၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ သဝီဖိဃုဂၤအံၤ က့ၤလၢအဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်လၢအအိၣ်ဖဲ စ--- သဝီပူၤန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်သုးဖိသၢဂၤန့ၣ် လဲၤက့ၤတၢ်ဆူညါန့ၣ်လီၤ.
ဖဲ PDF သုးဖိသၢဂၤလဲၤတုၤလၢ စီၤင---အဟံၣ်မဲာ်ညါလၢအအိၣ်ဖဲ စ--- သဝီဒီး အဝဲသ့ၣ်ကျါတဂၤခးလီၤ M79 မ့ၣ်ပိၢ်ကွံာ်စုသၢဘျီဆူ SAC ခီၣ်သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၃၉) သုးကလၢၤလၢအအိၣ်သူၣ်လီၤသးလၢ အအိၣ်ဘူးဖဲ လ့မဲၤသဝီဝံၤအလီၢ်ခံ ဃ့ၢ်ဆူလီၢ်ယံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ SAC သုးဖိတဖၣ်နၢ်ဟူ M79 မ့ၣ်ပိၢ်ကွံာ်စုပိၢ်ဖးသီၣ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံလၢ စ--- သဝီပူၤန့ၣ်လီၤ. ချီဖျိလၢတၢ်ခးလီၤတၢ်အံၤအဃိ သဝီဖိအအိၣ်လၢ စ--- သဝီပူၤ ကိးဂၤဒဲးဃၣ်ဃၣ် ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးတဘျီဃီန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် လဲၤဃ့ၢ်အိၣ်လၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါတၢ်သူၣ်ထီၣ်အအိၣ်ဘူးတဖၣ်, တၢ်သူၣ်တၢ်ဖျးလီၢ်, စံာ်ပှဲာ်, ပှၢ်ပူၤဒီး အဘူးအတံၢ်တဖၣ်အ ဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ လါယနူၤအါရံၤ ၂၀၂၄ နံၣ်န့ၣ် သဝီဖိတဖၣ် ဃ့ၢ်အိၣ်ကမှံအဖၢမုၢ်ဒီး ထဲဒၣ်သဝီဖိတနီၤဟဲက့ၤတစိၢ်တလီၢ်ဒီး ဟံးန့ၢ်တၢ်လၢအလိၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢသးသမူတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
SAC ဒွဲၣ်အူထီၣ်ဟံၣ်ဃီတဖၣ်ဒီး ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံလၢ ဒ့လိာ်မုၢ်နုာ်ကရူၢ်ပူၤ
ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၁၉ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ် SAC ခီၣ်သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၃၉) သုးဖိအါအါဂီၢ်ဂီၢ် ဟဲနုာ်လီၤလၢ စ--- သဝီဒီး ဒွဲၣ်အူ ထီၣ်သဝီဖိတဖၣ်အဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢ SAC ဒွဲၣ်အူထီၣ်အဟံၣ်တဖၣ်အမံၤမ့ၢ်ဝဲ စီၤဖ---, စီၤဂ---, စီၤဟ---, စီၤယ---, နီၢ်ည---, နီၢ်လ---, စီၤမ--- ဒီး န--- တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ် ဂီၤခီန့ၣ် SAC သုးပာ်ဖှိၣ်တဖၣ်လၢ အပၣ်ဃုာ်ဒီး ခီၣ်သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၃၉) ဟဲနုာ်လီၤလၢ စ--- သဝီ အသီတဘျီန့ၣ်လီၤ. သုဖိတဖၣ်ခူၣ်လီၤတၢ်ပူၤလၢသဝီပူၤလၢကဆီလီၤသးတစိၢ်တလီၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အသီ ၂၀ ဝံၤ အလီၢ်ခံ ဖဲလါဒံၤစဲဘၢၣ် ၉ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ် SAC သုးပာ်ဖှိၣ်တဖၣ် ဂုၤက့ၤအသးလၢသဝီပူၤဒီး က့ၤဆူအဝဲသ့ၣ်သုးကလၢၤ န့ၣ်လီၤ. ဖဲလါဒံၤစဲဘၢၣ် ၁၁ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ် ဖဲဟါခီ ၆ နၣ်ရံၣ်ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ် SAC သုးဖိလၢ ခီၣ်သုးရ့ၣ်နီၣ်ဂံၢ် (၃၉) သုးကလၢၤတဖၣ် နုာ်လီၤလၢ စ--- သဝီအသီတဘျီဒီး အဝဲသ့ၣ်ဒွဲၣ်အူထီၣ် စီၤဝ--- အဟံၣ်ဝံၤက့ၤဆူအဝဲသ့ၣ်သုးကလၢၤ န့ၣ်လီၤ.
ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ် SAC သုးဖိတဖၣ်လၢ ခီၣ်သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၃၉) သုးကလၢၤ အိၣ်သူၣ်လီၤသးဖဲ လ့မဲၤသဝီဒီး သုးရ့ၣ်လၢ (တသ့ၣ်ညါ) အအိၣ်သူၣ်လီၤသးဖဲ ခိၤနမဲၤသဝီတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံတဖၣ်လၢ စ--- သဝီပူၤဒီး သဝီအခိၣ်အဃၢၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ကျိဖးဒိၣ်ချံတနီၤလီၤတဲာ်ပိၢ်ဖးထီၣ်ဘၣ်သဝီဖိတဖၣ်အဟံၣ်အိၣ်လၢ စ--- သဝီပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအဟံၣ်ဘၣ်ဒီးကျိဖးဒိၣ်ချံတဖၣ်မ့ၢ်ဝဲ စီၤဖ---, စီၤဆ---, စီၤရ--- ဒီး စီၤထ--- န့ၣ်လီၤ.
ဖဲလါဒံၤစဲဘၢၣ် ၁ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ် SAC သုးဖိလၢအအိၣ်ဖဲသုးကလၢၤလၢ အအိၣ်သူၣ်လီၤအသးလၢ ခိၤနမဲၤသဝီခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံတဖၣ်လၢ ဒ့လိာ်မုၢ်နုာ်ကရူၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲဟါခီ ၃ နၣ်ရံၣ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံတဖျၢၣ်ဒီး ဘၣ်သ့ၣ်ထူၣ်တထူၣ်လၢအဘူးဒီး စီၤတ--- အဟံၣ်လၢ အအိၣ်ဖဲစ--- သဝီပူၤန့ၣ်လီၤ. ကျိဖးဒိၣ်အက့အခီဘၣ်စ့ၢ်ကီး ဝၣ်ထူၣ်ခံထူၣ်ဒီး စီၤတ--- အဟံၣ်ဖၣ်ကပူၤခိၣ်ဒုးန့ၣ်လီၤ.
ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၇ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ် ဒီး လါဒံၤစဲဘၢၣ် ၄ သီ, ၂၀၂၃ န့ၣ် ပၢၤကီၢ်ဒုးယၤဝဲကျိၤ နီၣ်ဂံၢ် (၁၁) SAC သုးဖိတဖၣ်လၢခီၣ်သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၃၉) အိၣ်သူၣ်လီၤသးလၢ လ့မဲၤသုးကလၢၤဒီး သုးဖိလၢအအိၣ်သူၣ်လီၤသးလၢ ခိၤနမဲၤသုးကလၢၤဒီး သုးကလၢၤလၢ စဲၣ်သိမဲၤဝ့ၢ်တဖၣ် ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံလၢသဝီတဖၣ်လၢအအိၣ်သူၣ်လီၤသးလၢ ဒ့လိာ်မုၢ်နုာ်ကရူၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. သဝီတဖၣ်အံၤမ့ၢ်ဝဲ က--- သဝီ, ဃ--- သဝီ, ဝ--- သဝီ, င--- သဝီ, ပ---- သဝီ, ည--- သဝီ, ကအ--- သဝီ, ကခ--- သဝီ, ကဂ--- သဝီ, ကဃ--- သဝီဒီး စ--- သဝီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ခးလီၤတၢ်လၢဘျီဝဲအံၤန့ၣ် SAC ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံ အိၣ် (၃၂) ဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. သနာ်က့ တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဒီးတၢ်သံတၢ်ပှၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲလါဒံၤစဲဘၢၣ် ၁၀ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ် ဟါခီ (၇း၀၄) ဒီး (၉း၂၇) အဆၢကတီၢ်န့ၣ် SAC သုးဖိတဖၣ်အိၣ်လၢ ခိၤနမဲၤသုးကလၢၤတဖၣ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံ (၁၃) ဖျၢၣ်လၢ သဝီတဖၣ်လၢအအိၣ်ဖဲဒ့လိာ်မုၢ်နုာ်ကရူၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.ကျိဖးဒိၣ်ချံတဖၣ်လီၤတဲာ် ပိၢ်ဖးထီၣ်လၢ သ--- သဝီ, ကအ--- သဝီ, ကခ--- သဝီ, ကင--- သဝီ, ကဃ--- သဝီ, စ--- သဝီ ဒီး သဝီအဂုာ်အဂၤလၢအအိၣ် ဘူးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. သနာ်က့ တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဒီးတၢ်သံတၢ်ပှၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
Footnotes:
[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါဒံၤစဲဘၢၣ် ၂၀၂၃နံၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤ ၦၤမၤသကိးတၢ်တဂၤ ဖဲ တီအူကီၢ်ရ့ၣ် အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ်မၤဃါတၢ်မၤဘၣ်ဒိ ၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ခွဲးယာ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢအီၤလၢ အဝဲနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲ ပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ န့ၣ်လီၤ.