တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ်

ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ပိၢ်ဖးထီၣ်

တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ

လါမးၡး ၁သီႇ ၂ဝ၂၁နံၣ်

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီႇ ကရူၢ်ႇ ကီၢ်ဆၣ်ႇ ကီၢ်ရ့ၣ်)

ဒ---တၢ်လီၢ်ႇ စီၤစုာ်ဒီး တ---သဝီ၃မံးလာ်ႇ ဃဲကၢ်ခိၣ်ကရူၢ်ႇ လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ႇ ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

စီၤအ---

နီၢ်မ---

သးနံၣ်

၂၄

၁၉

မုၣ်ခွါ 

ခွါ

မုၣ်

ကလုာ်

ကညီ

ကညီ

ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အိၣ် / တအိၣ်

တအိၣ်

တအိၣ်

တၢ်ဖံးတၢ်မၤ

ၦၤဘှီသိလ့ၣ်ယီၢ်

ၦၤဆါတၢ်

တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ

မိၢ်လုၢ်ပၢ်လၢ်

မိၢ်လုၢ်ပၢ်လၢ်

 လီၢ်လၤ

သဝီဖိ

သဝီဖိ

အိၣ်ဆိးဒူသဝီ 

တ---သဝီႇဃဲကၢ်ခိၣ်ကရူၢ်ႇလၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ႇ ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်

တ---သဝီႇဃဲကၢ်ခိၣ်ကရူၢ်ႇလၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ႇ ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်

၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်.

ပမၤတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်ဒီးၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်လၢအသံဖဲဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ပိၢ်ဖးထီၣ်အပူၤအကျါတဂၤအမုၢ်ဂၢ်န့ၣ်လီၤ.

ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ၦၤဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ မ့ၢ်ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အကျါတဂၤအဘူးအတံၢ်န့ၣ်လီၤ.

ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢၦဲၤၦဲၤတက့ၢ်.

ဖဲလါမးၡး ၁သီႇ ၂ဝ၂၁နံၣ်န့ၣ်ႇ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ပိၢ်ဖးထီၣ်အဃိ သဝီဖိ (၂)ဂၤ လၢအမ့ၢ် စီၤအ--- အသးနံၣ်အိၣ်၂၄နံၣ်ဒီး နီၢ်မ---အသးနံၣ်အိၣ်၁၉နံၣ်အံၤ သံဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလၢာ် အိၣ်လၢ တ--- သဝီႇ ဃဲကၢ်ခိၣ်ကရူၢ်ႇ လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ႇ ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဲထီၣ်အသးအံၤ မ့ၢ်ဝဲအဆၢ ကတီၢ်ဖဲ အဝဲသ့ၣ်လဲၤဆူဝ့ၢ်လၢၢ်ဒိၣ်လၢကပှ့ၤတၢ်ဖိတၢ်လံၤ လၢအကျးဆါတၢ်အဂီၢ်အခါန့ၣ်လီၤ. (ၦၤလၢအ သံခံဂၤမ့ၢ်ၦၤဒီတၢ်အဲၣ်တီ) ဒ်န့ၣ်အသိး စီၤက---လၢအသးနံၣ်အိၣ် ၁၈နံၣ်လၢ အအိၣ်ဆိးဖဲသဝီတဖျၢၣ်ဃီ အပူၤတဂၤအံၤန့ၣ် လဲၤသကိးစ့ၢ်ကီးတၢ်တပူၤဃီဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. 

ဖဲဂီၤခီ ၇း၃ဝ န့ၣ်ႇ သိလ့ၣ်ယီၢ်လၢ ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ခံဂၤဒိးသကိးဝဲတခိၣ်န့ၣ် ထံးဘၣ်ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်ဖဲ ဒ---တၢ်လီၢ်ႇ လၢအစီၤစုာ်ဒီး တ---သဝီသၢမံးလာ်န့ၣ်လီၤ. စီၤအ---ဒီး နီၢ်မ---သံဝဲတဘျီဃီဖဲ တၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. စီၤက---ႇ လၢအဒိးသိလ့ၣ်ယီၢ်အဂၤတခိၣ်တခီ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အက့ အခီဘၣ်တပျာ်စ့ၢ်ကီးအနိးဖံးဒီးအခီၣ် တဆံးတက့ၢ်န့ၣ်လီၤ. (ဖဲတၢ်ကွဲးလံာ်အဆၢကတီၢ် အဝဲဘျါက့ၤဂ့ၤ ဂ့ၤလံ) စီၤက--- ဟဲက့ၤဆူသဝီပူၤတဘျီဃီဒီး က့ၤဒုးသ့ၣ်ညါဝဲၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး လီၢ်ကဝီၤခိၣ်နၢ်တဖၣ် ဘၣ်ဃးတၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဝဲသ့ၣ်လဲၤဝဲဆူတၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ်ဒီး ဟဲက့ၤစိာ်ဝဲၦၤလၢအသံခံဂၤအစိၣ်ဆူသဝီပူၤန့ၣ်လီၤ. 

ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤ တမ့ၢ်တၢ်အဆိကတၢၢ်တဘျီဖဲလီၢ်ကဝီၤအံၤအပူၤဘၣ်. ဖဲလါဖ့ၤဘြူၤ အါရံၤ ၂ဝ၂၁နံၣ်န့ၣ် (KHRG တမၤန့ၢ်ဘၣ် မုၢ်နံၤမုၢ်သီလီၤတံၢ်ဘၣ်)ႇ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တဖျၢၣ်ပိၢ်ဖးထီၣ်ဝဲဖဲ ဒ---တၢ်လီၢ်အခိၣ်အဃၢၤအဃိ သဝီဖိလၢ တ---သဝီတဂၤ အစုဒီးအခီၣ်တဖၣ် ဘၣ်ဒိဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်ဘ---လၢအမ့ၢ် နီၢ်မ---အမုၢ်ဂၢ်န့ၣ်တဲဝဲလၢႇ တ---သဝီဖိတဂၤအံၤ ဟဲက့စိာ်ဃုာ်ဒီးတၢ်ဖိတၢ်လံၤ တဖၣ်ဒီး တၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ်အံၤဒီသဒၢအီၤ လၢဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တၢ်ပိၢ်ဖးအဃိ အဝဲတဘၣ်ဒိဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ်ႇ သဝီဖိအဂၤတဖၣ်သံဒီးဘၣ်ဒိလၢဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အိၣ်ဝဲ မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်လ့ၢ် လိၤဝဲဖဲတၢ်ဒုးပျီလီၢ်လံၤအံၤ လၢအတၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူအဂီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ လဲၤပှ့ၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢဝ့ၢ်ပူၤအဂီၢ် မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. 

စးထီၣ်လၢ ၂ဝဝ၆ တုၤ၂ဝ၂ဝနံၣ်န့ၣ် ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤကညီၦၤဃ့ၢ်အိၣ်ကမှံကမံးတံာ် (CIDKP) ဟ့ၣ်တ့ၢ်လံ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်တၢ်မၤလိတဖၣ်ဆူ လီၢ်ကဝီၤသဝီဖိအဂီၢ်အိၣ်န့ၣ်လီၤ. လီၢ်ကဝီၤဟံၣ်ဖိဃီဖိ တဒူၣ်စုာ်စုာ် ညီနုၢ်ဆှၢထီၣ်ဝဲအဟံၣ်ဖိဃီဖိခၢၣ်စးတဂၤလၢ ကလဲၤထီၣ်တၢ်မၤလိအံၤ ဒ်သိးကဟဲက့ၤဟ့ၣ်ခီ ဟ့ၣ်နီၤလီၤက့ၤအတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂၤတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အါတက့ၢ် သဝီဖိတဖၣ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဘၣ်ဃး ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တၢ်လီၤပျံၤလီၤဖုးဒီး စုကဝဲၤလီၢ်လံၤလၢ တပိၢ်ဖးထီၣ် ဒံးသ့ၣ်တဖၣ်ႇ ဒီးအဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ အကဘၣ်ဒီသဒၢလီၤအနီၢ်ကစၢ်သးဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. 

လီၢ်ကဝီၤခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ် တဲဘၣ်စ့ၢ်ကီးလီၢ်ကဝီၤသဝီဖိတဖၣ်လၢ ကဟးဆှဲးကျဲလၢသဝီမုၢ်နုာ်တ ကပၤလၢအလဲၤဆူဝ့ၢ်လၢၢ်ဒိၣ် (ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးခံခါလၢာ်န့ၣ်အလီၢ်) မ့ၢ်လၢဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အိၣ်ဝဲအဃိန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အဝဲသ့ၣ်အလီၢ်ခံကတၢၢ်တဘျီန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဖဲ လါယနူၤအါရံၤ ၂ဝ၂၁နံၣ်န့ၣ်လီၤ. အခဲအံၤ အါဒၣ်တၢ်တက့ၢ်သဝီဖိတဖၣ်ဟးဆှဲးကျဲအံၤဘၣ်ဆၣ်ႇ ၦၤတနီၤသူဒံးဝဲလၢ တၢ်လဲၤထီၣ်က့ၤလီၤကျဲဝဲအံၤလၢ အတၢ်လဲၤပှ့ၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢဝ့ၢ်ပူၤ (မ့ၢ်လၢအတုၤချ့န့ၢ်ဒံးကျဲအဂၤတဘိအဃိ) န့ၣ်လီၤ. ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်သုးဖဲလဲၣ်တဖုဆီလီၤတ့ၢ်ဝဲလဲၣ်န့ၣ်သဝီဖိလၢ တ---သဝီတဖၣ်တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်ႇ ဘၣ်ဆၣ်အဝဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ မ့ၣ်ပိၣ်အံၤဘၣ်တၢ်ဆီလီၤတ့ၢ်အီၤဖဲ အပူၤကွံာ်တၢ်ဒုးကဲထီၣ်လၢ ကညီတၢ် ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ်(KNLA)ဒီး ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်သုးအကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. 

နီၢ်ဘ---တဲဝဲလၢႇ တၢ်ကဲထီၣ်သးဝံၤအလီၢ်ခံ သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်တလဲၤလၢၤဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးဟီၣ်ကဝီၤဒီး တသူကျဲလၢအိၣ်ဒီးဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်န့ၣ်လၢၤဘၣ်- “ဟီၣ်ကဝီၤအဝဲန့ၣ် (ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်) တၢ်ကဲထီၣ်သးအိၣ် ခံဘျီလံအဃိ ပသူကျဲတဘိန့ၣ်တဘူၣ်လၢၤဘၣ်. ပဟးထီၣ်ဟးလီၤလၢသဝီအခိၣ်အဃၢၤမးတဘူၣ်လၢၤ ဘၣ်. ပဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဒိၣ်မး. ၦၤတဲၦၤလၢ သူကျဲအဝဲန့ၣ်တဂ့ၤသနာ်က့ ပဘၣ်လဲၤပှ့ၤတၢ်လၢဝ့ၢ်ပူၤအဃိ ပဘၣ်သူကျဲဝဲန့ၣ်လီၤ. ပမ့တလဲၤဒုႇ ပအီၣ်တၢ်အဂီၢ်တၢ်တအိၣ်နီတမံၤလၢၤဘၣ်. စးထီၣ်လၢ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် တၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ်ခံကတၢၢ်တဘျီန့ၣ်ႇ သဝီဖိတဖၣ်ပျံၤတၢ်ဒီး လဲၤလၢသဝီအခိၣ်အဃၢၤတဘူၣ်လၢၤ ဘၣ်.” တ---သဝီဖိတဖၣ် မ့ၢ်ၦၤထူစံာ်မၤဝဲၤလၢတၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူအဂီၢ်ဘၣ်ဆၣ် ခဲအံၤအဝဲသ့ၣ်ပျံၤ တၢ် (ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်) ဒိၣ်မးလၢ ကလဲၤဆူအစံာ်ပူၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. 

တၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါတ့ၢ်သဝီဖိတဖၣ်လၢ သဝီခိၣ်ဃၢၤဟီၣ်ကဝီၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်တနၢ် ဟူလၢ လီၢ်ကဝီၤခိၣ်နၢ်တဖၣ် ထုးထီၣ်ၡဲပျီကွံာ်ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တဖၣ်အံၤ နီတဘျီဘၣ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်ဘ---တဲ ဝဲလၢႇ လီၢ်ကဝီၤၦၤတဝၢအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ တၢ်ကထုးထီၣ်ၡဲပျီကွံာ်ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်မူဘၣ်ဝဲ ပူၤဖျဲးဒီးတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအဂီၢ်- “ယဆိမိၣ်ဒုဟီၣ်ကဝီၤအပူၤအံၤ ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်ကအိၣ်ဒံးဖးအါညါ. သဝီဖိအဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်ဒီး ၦၤသဝီဖိတဖၣ်ဘၣ်ဒိလၢဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်တဖၣ်အံၤ ကြၢး လၢတၢ်ကထုးထီၣ်ၡဲပျီကွံာ် ဒ်သိးပကအိၣ်ဘၣ်လၢတၢ်သဘျ့ဒီး တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးဟီၣ်လာ်မ့ၣ်ပိၢ်သုးတ အိၣ်လၢၤ တဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤသဝီဖိလၢသဝီပူၤအံၤ လဲၤပှ့ၤတၢ်အီၣ်လၢဝ့ၢ်ပူၤလီၤ. ပမ့တလဲၤပှ့ၤဘၣ်တၢ်အီၣ်ဘၣ်န့ၣ် ပက အိၣ်မူဒ်လဲၣ်. ပအိၣ်မူဟီၣ်ခိၣ်ချၢတစိၢ်တလီၢ်လီၤ. တၢ်ပူၤကွံာ်န့ၣ် ပူၤကွံာ်လံ. ဖဲတၢ်ပတုာ်တၢ်ခးအကတီၢ်အံၤႇ ပအဲၣ်ဒိးဖံးအီၣ်မၤအီလၢပဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်လၢမိၢ်ပၢ်ဖံဖုဟ့ၣ်သါၦၤအပူၤလီၤ. တၢ်အိၣ်သးမ့အိၣ်ဒ်အံၤ ဒုပတၢ်အိၣ်မူတလဲၤထီၣ်လဲၤထီၣ်ဘၣ်. တၢ်အံၤလီၤသးအုးဒိၣ်မးလီၤ.” 

ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်မၤမုာ်ဒီးဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ်က့ၤသးဂံၢ်ဘါ (ဒ်သိးကလဲၤခီဖျိတၢ် သးအုးအံၤကန့ၢ်အဂီၢ်) န့ၣ်လီၤ. ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်သုး ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ်နီၣ်ဂံၢ် (ခ.မ.ရ-၉၂) အိၣ်ဆီလီၤအသး ဘူးဒီးတ---သဝီန့ၣ်လီၤ. အသုးရ့ၣ်ခိၣ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ဒီး ဟ့ၣ်လီၤစ့ၢ်ကီးအဝဲသ့ၣ် ဟုသးသၢတဲၢ်ဒီး ပဲတတဲၢ်န့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး ကျိၣ်စ့တၢ်မၤ စၢၤလၢအဘူးအတံၢ်လၢ လဲၤအိၣ်ဆိးလၢထံဂုၤကီၢ်ဂၤတဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. (ဟံၣ်ဖိဃီဖိတပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အဝဲလိၣ်ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဘၣ်.)

မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါႇ ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲး တၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ် ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အဘူးအတံၢ်တဂၤ ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ KHRG ကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤန့ၣ်လီၤ.