English
ကညီကျိာ်
မြန်မာတၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်ကဲထီၣ်သးလၢ မူကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် ဖဲလါမးၡး ၂၀၂၅ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလါမးၡး ၇ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်န့ၣ်, ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) ပယီၤသုး ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် - ၅၉၉ ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံ ၁၂၀ မမ (၂) ဖျၢၣ်ဆူ စယ--- သဝီ, ကၠိမ့ၤဆ့ၣ်ကရူၢ် ပူၤန့ၣ် လီၤ. ကျိခးဒိၣ်ချံတၢတဖျၢၣ် ဘၣ်ဒိသဝီဖိ (၃) ဂၤပၣ်ဃုာ်ဒီး ဖိသၣ်ပိာ်မုၣ်သးနံၣ် (၈) နံၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ကျိဖးဒိၣ်ချံခံ ဖျၢၣ်တဖျၢၣ်ဘၣ်ဒိသဝီဖိ (၃) ဂၤပၣ်ဃုာ်ဒီးပိာ်မုၣ်တဂၤ န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်ထီၣ်ဒုး SAC ပယီၤသုးအဃိအဝဲသ့ၣ် ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံခံနွံတဘျီထီဘိန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢပယီၤသုးသ့ၣ်တဖၣ် ခးလီၤနါစိၤကျိဖးဒိၣ်ချံလၢ သဝီပူၤအဃိ, သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်တူၢ်ဘၣ်တဘံၣ်တဘၢဘၣ်န့ၣ်လီၤ. သဝီဖိတနီၤတၢ်ကွံာ်လီၤတၢ် အံၤဝံၤအလီၢ်ခံခူၣ်ဝဲတၢ်ပူၤလၢကဒီးသဒၢ လီၤအသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. သဝီဖိတနီၤဃ့ၢ်ကွံာ်ဆူတၢ်လီၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢကအိၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. [1]
(၁) တပတီၢ်- တၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး
|
တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ် |
ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ဘၣ်ဒိသဝီဖိ (၆) ဂၤ |
|
တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ |
လါမးၡး ၇ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ် |
|
တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီ, ကရူၢ်, ကီၢ်ဆၣ်, ကီၢ်ရ့ၣ်) |
စယ--- သဝီ, ကၠိပ့ၤဆ့ၣ်ကရူၢ်, မူကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် |
|
ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ |
||||||
|
မံၤ |
မၣ်န--- |
မီၤသ--- |
အူထ--- |
မၣ်ဘ--- |
မီၤည--- |
အူတ--- |
|
သးနံၣ် |
(၈) နံၣ် |
(၃၇) နံၣ် |
(၄၉) နံၣ် |
(၃၀) နံၣ် |
(၂၄) နံၣ် |
(၅၈) နံၣ် |
|
မုၣ်/ ခွါ |
မုၣ် |
ခွါ |
ခွါ |
မုၣ် |
ခွါ |
ခွါ |
|
ကလုာ် |
ပယီၤ |
ပယီၤ |
ပယီၤ |
ပယီၤ |
ပယီၤ |
ပယီၤ |
|
ထီၣ်ပှၢ် / သဘျ့ |
- |
တသ့ၣ်ညါ |
ထီၣ်ပှၢ် |
ထီၣ်ပှၢ် |
သဘျ့ |
သဘျ့ |
|
တၢ်ဖံးတၢ်မၤ |
ကၠိဖိ |
မုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤ |
မုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤ |
မုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤ |
မုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤ |
မုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤ |
|
တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ |
ဘါသီခါ |
ဘါသီခါ |
ဘါသီခါ |
ဘါသီခါ |
ဘါသီခါ |
ဘါသီခါ |
|
တၢ်ဟံးမူဒါ/ လီၢ်လၤ |
သဝီဖိ |
သဝီဖိ |
သဝီဖိ |
သဝီဖိ |
သဝီဖိ |
သဝီဖိ |
|
အိၣ်ဆိးဒူသဝီ |
စယ--- သဝီ, ကၠိပ့ၤဆ့ၣ်ကရူၢ် |
စယ--- သဝီ, ကၠိပ့ၤဆ့ၣ်ကရူၢ် |
စယ--- သဝီ, ကၠိပ့ၤဆ့ၣ်ကရူၢ် |
စယ--- သဝီ, ကၠိပ့ၤဆ့ၣ်ကရူၢ် |
စယ--- သဝီ, ကၠိပ့ၤဆ့ၣ်ကရူၢ် |
စယ--- သဝီ, ကၠိပ့ၤဆ့ၣ်ကရူၢ် |
|
ၦၤလၢအမၤအၢပယွဲတၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ |
||||
|
မံၤ |
လီၢ်လၤ |
သုးကျိၤ/ သုးရ့ၣ် / သုးတြိၤ |
အိၣ်သူၣ်လီၤသးလီၢ်ကျဲ /သုးကလၢၤ |
အခိၣ်အမံၤဒီးလီၢ်လၤ |
|
တသ့ၣ်ညါ (SAC ပယီၤသုးဖိ) |
တသ့ၣ်ညါ |
ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် - ၅၉၉ |
တိတီသဝီ, မူဟီၣ်ကဝီၤလီၤဆီ, မူကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် |
တသ့ၣ်ညါ |
(၂) တပတီၢ်- တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအကံၢ်အစီ
|
၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်. |
|
ဖဲလါမးရှး ၈ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်န့ၣ်, KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤလဲၤထံၣ်လိာ်အသးဒီးလီၢ်ကဝီၤပှၤဘၣ်မူ ဘၣ်ဒါတဂၤဖဲ နိၣ်ညၣ်လါကရူၢ် (အိၣ်လၢ ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ (KNU) တၢ်ပၢဖီလာ်, ဖဲမူကီၢ်ဆၣ် ဒီး သံကွၢ်အီၤဘၣ်ဃးတၢ်အိၣ်သး လၢဟီၣ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲ (လီၢ်ကဝီၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ) တဲဘၣ်KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိ အံၤလၢ, ဖဲအပူၤကွံာ်နံၤ (လါမးၡး ၇ သီ ၂၀၂၅ နံၣ်အနံၤန့ၣ်). ပယီၤသုးအိၣ်လၢခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် - ၅၉၉ လၢအ အိၣ်ဆီလီၤအသးဖဲ တိတီသဝီ (မူဟီၣ်ကဝီၤ လီၤဆီ) အပူၤသ့ၣ်တဖၣ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံ (၂) ဖျၢၣ်, ဒီး ကျိဖးဒိၣ်ချံခံဖျၢၣ် လၢာ်န့ၣ်လီၤတဲာ်ပိၢ်ဖးထီၣ်ဝဲဖဲ စယ--- သဝီပူၤ, ဒီး ဘၣ်ဒိသဝီဖိန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိ လဲၤထံၣ်လိာ်ကဒီးအသး ဒီး လီၢ်ကဝီၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢ ကၠိပ့ၤဆ့ၣ်ကရူၢ်န့ၣ်လီၤ. KNU လီၢ်ကဝီၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဲကျၢန့ၢ်သဝီဖိလၢပှၤဃုဃိထံသ့ၣ်ညါတၢ်တဂၤအံၤအဂီၢ်အဃိ အဝဲမၤဘၣ်ဝဲတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်ဒီး သဝီဖိသ့ၣ် တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. |
|
၂. ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်. |
|
ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ် (၂ ဂၤ) လၢအမံၤမ့ၢ် အူထ--- ဒီး မၣ်ဘ---, ဒီး ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်လၢအသးနံၣ်အိၣ် (၈) နံၣ်တဂၤအမိၢ်လၢ အမံၤမ့ၢ် ဒီၤဧ---, ဟ့ၣ် KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤလၢတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ ပှၤလၢဘၣ်တၢ်မၤတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်ဒီး အီၤအကျါခံဂၤန့ၣ်မ့ၢ်ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖိဒီး လၢအဂၤတဂၤန့ၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢအိၣ်ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအ လီၢ်ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအဆၢကတီၢ် န့ၣ်အဃိ, တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤမ့ၢ်အမ့ၢ်အတီလီၤ. |
(၃) တပတီၢ်- ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်
|
ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်. |
|
ဖဲလါမးၡး ၇ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်, ဟါလီၤခီ ၃း၃၀ မံးနံး ဒီး ဟါလီၤခီ ၃း၃၅ မံးနံးအဆၢကတီၢ်, ပယီၤသုးလၢအမ့ၢ် ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် - ခမရ - ၅၉၉ လၢအအိၣ်ဆီလီၤအသးဖဲ တိတီသဝီ, (မူဟီၣ်ကဝီၤလီၤဆီ, မူကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် ပူၤသ့ၣ်တ ဖၣ်) ခးလီၤနါစိၤကျိဖးဒိၣ်ချံလၢအမ့ၢ် ၁၂၀ မမ (၂) ဖျၢၣ်ဆူ စယ--- သဝီ, ကၠိပ့ၤဆ့ၣ်ကရူၢ်, မူကီၢ်ဆၣ်, အပူၤန့ၣ်လီၤ. သဝီ ဖိသ့ၣ်တဖၣ် တဲဝဲလၢအဝဲသ့ၣ်နၢ်ဟူကျိဖးဒိၣ်အချံဖျိးထီၣ်သီၣ်လၢ ခမရ - ၅၉၉ အသုးကလၢၤ (လၢအအိၣ် သူၣ်လီၤသးဖဲ တိတီသဝီ) တကပၤန့ၣ်လီၤ. ခမရ - ၅၉၉ အသုးကလၢၤအံၤအဒ့ၣ်စၢၤယံာ်ဒီး စယ--- သဝီအံၤ ပမ့ၢ်လဲၤဒီးသိလ့ၣ်ယီၢ်န့ၣ် ကယံာ်ဒၣ်ထဲ (၂၀) မံးနံးဧိၤန့ၣ်လီၤ.
ကျိဖးဒိၣ်ချံတဖၣ်န့ၣ်လီၤတဲာ်ဝဲဖဲ သဝီအခၢၣ်သး, ဘူးဒီးသဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်အဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, သဝီဖိခဲလၢာ် (၆) ဂၤလၢအအိၣ်ဖဲ စယ--- သဝီ အံၤဘၣ်ဒိဝဲလၢကျိဖးဒိၣ်ချံပိၢ်ဖးထီၣ်အက့န့ၣ်လီၤ.
ကျိဖးဒိၣ်ချံတၢတဖျၢၣ်န့ၣ်ဘၣ်တၢ်ခးလီၤအီၤဖဲ ဟါလီၤခီ ၃း၃၀ မံးနံးအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကျိဖးဒိၣ်ချံအံၤလီၤတဲာ်ဒီး ပိၢ်ဖးထီၣ်ဝဲဖဲ (စယ---) သဝီဘၣ်ဒိသဝီဖိ (၃) ဂၤန့ၣ်လီၤ. အူထ--- သးနံၣ် (၄၉) နံၣ်တဂၤဘၣ်ဒိဖဲအဖံဘၣ်ခိၣ်န့ၣ်လီၤ. မီၤသ--- သးနံၣ် (၃၇) နံၣ်ဘၣ်ဒိဖဲအစုစ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖိသၣ်ပိာ်မုၣ်ဖိ သးနံၣ် (၈) နံၣ်လၢအမံၤမ့ၢ် မၣ်န--- တဂၤစ့ၢ်ကီးဘၣ် ဒိဒီးကျိဖးဒိၣ်ချံန့ၣ်လီၤ. ဖဲကျိဖးဒိၣ်ချံအက့ဘၣ်အီၤအတၢကတီၢ်အဝဲအအိၣ်အဒ့ၣ်စၢၤဒီး ပှၤဘၣ်ဒိလၢအဝဲခံဂၤန့ၣ်အိၣ် ခီၣ်ခါ (၁၀၀) ခါ ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ. မၣ်န--- အံၤဘၣ်ဒိဖဲ အနၢ်ကု ဒီး အခိၣ်လီၢ်ခံဖဲအနၢ်ကုလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. အဝဲဘၣ်ဒိဝံၤ အလီိၢ်ခံ, ကသံၣ်သရၣ် (လီၢ်ကဝီၤဆူၣ်ချ့ပှၤမၤတၢ်ဖိလၢ KNU ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါပာ်လီၤဝဲ) တဂၤ ဒီး အပၢ်လဲၤဆှၢအီၤဆူ သထ--- တၢ်ဆါဟံၣ် အိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲ သထ--- သဝီ, ဝ့ၢ်ဆွဲကရူၢ်, မူကီၢ်ဆၣ် လၢဘၣ်တၢ်ပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤအီၤလၢ KDHW (ကညီဆူၣ်ချ့မၤစၢၤဝဲၤကျိၤ) န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆါဟံၣ် ဒီး သဝီန့ၣ် မ့ၢ်လဲၤဒီးသိလ့ၣ်ယီၢ်န့ၣ်ကတံာ်တာ် ၅ မံးနံး မ့တမ့ၢ် ၆ မံးနံး ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဲထီၣ်သးဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲဘၣ်ထီၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်ယံာ်ဝဲ သၢသီ တုၤ လွံၢ်သီန့ၣ် လီၤ. အတၢ်ပူၤလီၢ်န့ၣ်ဘၣ်ဆးဝဲ (၁၃) ထံၣ်န့ၣ်လီၤ. (သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဟ့ၣ်ဒၣ်အနီၢ်ကစၢ်တၢ်ကူစါယါဘျါအပှ့ၤ လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် KHRG တသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်ဘၣ်လၢမ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်တၢ်ကူစါယါဘျါအပှ့ၤလၢာ်ထဲလဲၣ်န့ၣ်ဘၣ်လီၤ.
ကျိဖးဒိၣ်ချံအတၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်အံၤဘၣ်ဒိဟးဂီၤစ့ၢ်ကီးသဝီဖိအဟံၣ်သၢဖျၢၣ်လွံၢ်ဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အခိၣ်ဒုး, အဒူၣ်ကပၤ, ဒီး အထူၣ် သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဒိတပျာ်ဒီး ကျိဖးဒိၣ်ချံအက့န့ၣ်လီၤ.
မၣ်န--- အမိၢ်, လၢအမံၤမ့ၢ် ဒီၤဧ--- သးနံၣ် (၃၅) နံၣ်, စံးဃဲၤက့ၤဝဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်ဒ်တၢ်ကဲထီၣ်တ့ၢ်အသးဒီးအဖိ မုၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ဒ်အမိၢ်တဲဘၣ်က့ၤအသိး - "ဖဲတၢ် (လါမးၡး ၇ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်) တနံၤန့ၣ်, ယလဲၤထီၣ်တၢ်ချၢ ဒီး ယဖိမုၣ်လၢပကလဲၤပှ့ၤတၢ်အဂီၢ်လီၤ. (ပပာ်လီၤပသးလၢ) ပပှ့ၤတၢ်မ့ၢ်ဝံၤပကဟဲက့ၤဆူဟံံၣ်လီၤ. တချုးဒံးလၢ ပလဲၤပှ့ၤ တၢ်လၢကျးဒံးဘၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်, ပလဲၤနုာ်လီၤလၢယမိအဟံၣ်ဒံး. ယမိြသီတ့ၢ်ပာ်အမ့ၣ်ဆှီ (ဓါတ်မီး) လၢယဟံၣ် ဒီး မၢအလံၤ (မၣ်န---) လဲၤဆှၢန့ၢ်က့ၤအီၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယမၢယဖိမုၣ်လဲၤဆှၢန့ၢ်ယမိအမ့ၣ်ဆှီလီၤ. ဖဲန့ၣ်ဆၢက တီၢ်အတလဲၤလၢကျဲပူၤလိၤလိၤဘၣ်. အဝဲလဲၤဝၣ်ဝဲလၢတီၤတၢ်ပူၤဟိဒီးလဲၤဝဲဆူအဖံဟံၣ်လီၤ. ပိာ်သၣ်ပိာ်ခွါဖိတဂၤ ဒီး ယၤပဒဲးအီၣ်တၤတလိၢ်သၣ်ဖဲတၢ်လီၢ်လၢအဘူးဒီးယဖိမုၣ်ဘၣ်ဒိအလီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖိသၣ်ပိာ်ခွါဖိ (လၢအဒဲးအီၣ်တၤတလိၢ် သၣ်ဒီး ဒီၤဧ---) တဂၤန့ၣ်ဘၣ်လၢအအိၣ်လၢသ့ၣ် (တၤတလိၣ်အ) ထူၣ်ခံ ဒီး ယဖိမုၣ်န့ၣ်ဘၣ်လၢအကခီဃီၤကျဲအဆၢ ကတီၢ်ဒီး ကျိဖးဒိၣ်ချံန့ၣ်လီၤတဲၤသီၣ်မး 'ဒဲၤ.....' (ကျိဖးဒိၣ်ချံလီၤတဲာ်ပိၢ်ဖးထီၣ်သီၣ်အကလုၢ်) ကနး... လီၤ." ယဖိမုၣ် န့ၣ်အစိာ်ဒီးလီခီဖျၢၣ်တဘ့ၣ်မ့ၢ်လၢအဝဲအီၣ်တၢ်ချံၣ်ကိၣ်လိၣ်ကျဲၣ်ကျီ (ရေခဲသုပ်) အဃိလီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်အက့ဘၣ်အီၤဒီးအ ဝဲလီၤဃံာ်ဝဲဖဲဖၣ်ကမူၣ်အကျါ (ဆူတၢ်ပျီပူၤ) လီၤ. အဝဲဘျိၣ် ဒီး ဟီၣ် (...) ဝံၤဘျီ, ယကိးအီၤ 'ဖိမုၣ်... ဟဲလၢအံၤ. ဟဲလၢ မိမိအိၣ်အံၤ.' ဘၣ်ဆၣ်ယဖိမုၣ်တဟဲယအိၣ်ဘၣ်. ဘျီဒုယသံကွၢ်အီၤ, 'နဘၣ်မနုၤလဲၣ်.' အဝဲတတဲဆၢယၤနီမံၤဘၣ်. အိၣ်ဒၣ်အဟီၣ်တခါလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ယဆိမိၣ်သးလၢအနၢ်ကလ့ၢ်သဲၣ်ဖးခီဧါဒၢး. (...) ယစိာ်ထီၣ်အီၤတဘျီဃီ ဒီး က့ၤစံၣ်နုာ်လီၤလၢယဟံၣ်ပူၤ ဒီး ဟံးန့ၢ်အပါထဲကူလၢကပတုာ်န့ၢ်အသွံၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဖဲလၢယဆ့ၣ်နီၤဒီးကျဲးစၢးမၤပ တုာ်န့ၢ်ယဖိမုၣ်အသွံၣ်အဆၢကတီၢ် ကျိဖးဒိၣ်ချံလီၤတဲာ်သီိၣ်ကဒီးအသီတဖျၢၣ်လီၤ. ယဖိမုၣ်ဟီၣ် ဒီး တဲယၤ 'မိဧၢ... ယခိၣ်သၣ်ဃံဆါ ဒီး ယဘၣ်သးမံလီၤ.'" ဒီၤဧ--- စံးကဒီးဝဲ "ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် (လၢတၢ်ကဲထီၣ်သးအဆၢကတီၢ်) န့ၣ်, မ့ၢ်လၢတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်ဒံးအဃိပကိးကသံၣ်သရၣ်တန့ၢ်ဘၣ်. (...) အဝဲ (ကသံၣ်သရၣ်) ဟဲပိာ်စိၢ်ယဖိမုၣ်လၢအနီၢ် ကစၢ်လၢသိလ့ၣ်ယီၢ် ဖဲတၢ်လီၤကယးတဆဲးဖိဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, အပါ ဒီး ကသံၣ်သရၣ် စိာ်ထီၣ်ယဖိ မုၣ်လၢ သိလ့ၣ်ပူၤ ဒီး လဲၤဆှၢယဖိမုၣ်ဆး တၢ်ဆါဟံၣ်တဖျၢၣ်လၢအအိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲ သထ--- သဝီပူၤလၢသိလ့ၣ် န့ၣ်လီၤ."
ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖိ (သးနံၣ် (၄၉) နံၣ်) လၢအမံၤမ့ၢ် အူထ---, အိၣ်လၢ စယ--- သဝီ, စံးဝဲ "လၢ SAC ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ဖဲ လၢသဝီပူၤအံၤအဖီခိၣ်, လၢယၤတဂၤယတၢ်ဆိကမိၣ်န့ၣ် (SAC ပယီၤသုး) သ့ၣ်တဖၣ်ကဆိၣ်မိၣ်ဝဲလၢအဝဲသ့ၣ်ဒုၣ်ဒါ (သုးဖီၣ်စုကဝဲၤလၢထီဒါအီၤသ့ၣ်တဖၣ်) အိၣ်လၢသဝီပူၤသ့ၣ်သ့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, အဝဲသ့ၣ်ပာ်တၢ်ခးပနီၣ်လၢ သဝီအံၤဒီး ခးလီၤဝဲကျိဖးဒိၣ်ချံလၢသဝီအံၤအပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့, နီၢ်နီၢ်တခီဒု လၢသဝီပူၤအံၤအိၣ်ဒၣ်ထဲကမျၢၢ် သ့ၣ်တဖၣ် ဒီး အဝဲသ့ၣ်အဒုၣ်အဒါတအိၣ်လၢသဝီအံၤအပူၤနီတဂၤဘၣ်. (...) မ့ၢ်လၢ SAC ပယီၤသုး ခးလီၤကျိဖးဒိၣ် လၢသဝီပူၤအဃိ, သဝီဖိတနီၤဃ့ၢ်ထီၣ်ကွံာ်လၢသဝီပူၤ ဒီး သဝီဖိတနီၤအိၣ်တ့ၢ်ဒံးဒၣ်ဖဲသဝီပူၤလီၤ. မ့ၢ်ဘၣ်တဲတီတီ န့ၣ်, ယဃ့ၢ်တကဲလၢၤဘၣ် (ဖဲလၢတၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံအဆၢကတီၢ်န့ၣ်) ဒီး ယတအဲၣ်ဒိးဃ့ၢ်လၢၤ (လၢယသဝီပူၤ) စ့ၢ် ကီးလၢၤဘၣ်. (ခီဖျိလၢပမ့ၢ်အိၣ်မူသနာ်က့,) တလီၤဆီလိာ်သးဒီး ပသံဘၣ် (မ့ၢ်လၢကီၢ်ပယီၤတၢ်အိၣ်သးလၢကတီၢ် အံၤအဃိ). ယပာ်လီၤဒၣ်ယသးဒ်အံၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ် (SAC) မ့ၢ်ဘၣ်သးမၤသံယၤန့ၣ်, မၤသံဒၣ်ဝဲဟီ. ယမၤတသ့နီတမံၤ လၢၤဘၣ်."
ဖဲဟါလီၤခီ ၃း၃၅ မံးနံး, ဖဲ SAC ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံတၢတဖျၢၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ၅ မံးနံးန့ၣ်, အဝဲသ့ၣ်ခးလီၤကဒီးကျိဖးဒိၣ်ချံ အသီတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ကျိဖးဒိၣ်ချံခံဖျၢၣ်တဖျၢၣ်အံၤလီၤတဲာ်စ့ၢ်ကီးဖဲသဝီအံၤ (စယ--- သဝီ) အပူၤ ဒီး ဘၣ်ဒိ စယ--- သ ဝီဖိ (၃) ဂၤ, လၢအမ့ၢ်ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ်ဃီန့ၣ်လီၤ. (ကျိဖးဒိၣ်ချံခံဖျၢၣ်တဖျၢၣ်အံၤလီၤတဲာ်အစီၤစုၤဒီးကျိဖးဒိၣ်ချံတၢတဖျၢၣ်န့ၣ် လီၤတဲာ်အလီၢ်ကအိၣ်ဝဲဖဲ (၂၀) ပျၢ်န့ၣ်လီၤ.) ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢအဘၣ်ဒိသ့ၣ်တဖၣ်အံၤမ့ၢ်ဝဲ အူတ--- သးနံၣ် (၅၈) နံၣ်တဂၤ ဘၣ်ဒိဖဲအခီၣ်လ့ၣ်ခိၣ်အထွဲကပၤ ဒီး အခံကိၢ်လၢအထွဲတကပၤ လၢ SAC တၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. အဖိခွါလၢအမံၤ မ့ၢ် မီၤည---, သးနံၣ် (၂၄) နံၣ်တဂၤဘၣ်ဒိဖဲအခီၣ်ကံၣ်ဒုၣ်အထွဲန့ၣ်လီၤ. အခီၣ်က့ၣ်ဒုၣ်အထွဲအဃံကၢ် ကွံာ်, ဒီး ကျိဖးဒိၣ်ချံပိၢ်ဖးထီၣ်အက့ဖျိးဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီးအီၤဖဲအခီၣ်လ့ၣ်ခိၣ်အထွဲကပၤန့ၣ်လီၤ. အူတ--- အဖိမုၣ်လၢအမံၤ မ့ၢ် မၣ်ဘ---, သးနံၣ် (၃၀) နံၣ်တဂၤဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီးဖဲအခီၣ်စ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဟံၣ်ဖိဃီဖိသၢဂၤအံၤဖဲလၢကျိဖးဒိၣ်ချံလီၤတဲာ်ပိၢ်ဖးထီၣ်အဆၢကတီၢ်အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဖဲဟံၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢကျိဖးဒိၣ်ချံလီၤတဲာ် ပိၢ်ဖးထီၣ်အက့ဖျိးဘၣ်ဟံၣ်အဆၢကတီၢ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢအဂၤသ့ၣ်တဖၣ်တအိၣ်လၢဟံၣ်န့ၣ်အပူၤနီတဂၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ် အဃိဟံၣ်ဖိဃီဖိသၢဂၤအံၤဘၣ်ဒိဝဲဒီးကျိဖးဒိၣ်ချံတဖျၢၣ်ဃီအတၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ် (ဘၣ်ဆၣ်ကျိဖးဒိၣ်ချံအက့တမ့ၢ် တက့ဃီဘၣ်) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့, မီၤည--- ဒီး အပၢ် (အူတ---) ဘၣ်ဒိနးန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, အဝဲသ့ၣ် (မီၤည--- ဒီး အူတ---) ဘၣ်တၢ်ဆှၢအီၤဆူတစိၢ်တလီၢ်တၢ်ဆါဟံၣ်တဖျၢၣ်လၢအအိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲ ယဖ--- သဝီ, ပနၢ်ဝါပျီကရူၢ်, မူကီၢ်ဆၣ်, လၢဘၣ်တၢ်ပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤအီၤလၢ KDHW န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ မၣ်ဘ--- ဘၣ်ဒိတနးကဲၣ် ဆိးဘၣ်အဃိ, အဝဲဘၣ်တၢ်ကူစါယါဘျါ ဒၣ်အီၤဖဲ စယ--- တၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. (သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအဘူးအတံၢ်ဟ့ၢ် န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်တၢ်ကူစါယါဘျါအပှ့ၤန့ၣ်လီၤ.)
ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖိ (သးနံၣ် (၃၀) နံၣ်) လၢအမံၤမ့ၢ် မၣ်ဘ--- အိၣ်ဟဲန့ၢ်လၢ စယ--- သဝီ, ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒ်အံၤ - "ယပျံၤတၢ်ဒိၣ်မး ဒီး ယကနိး ဖဲယနၢ်ဟူကျိဖးဒိၣ်ချံလီၤတဲာ်သိၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယဆိမိၣ်လၢယသးပူၤ. 'စုကဝဲၤ တၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်တခါအံၤတဝံၤဒံးဧါ'. ယပျံၤထဲယကဘၣ်သံဘၣ်ဖုးလီၤ. ယအဲၣ်ဒိးလၢ ယဟံၣ်ဖိဃီဖိ, ဒူဖိသဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်, ဒီး ကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ကပူၤဖျဲးဘၣ်လၢတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ဒီး သးသမူၤတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်တဖၣ် လီၤ. ပှၤကိးဂၤဒဲးန့ၣ်ပျံၤတၢ်သံ လီၤ. ယဃ့ထုကဖၣ်လၢတၢ်သုတကဲထီၣ်လၢၤအသးဒ်အံၤနီတဘျီတဂ့ၤလီၤ."
မ့ၢ်လၢ SAC ပယီၤသုးသ့ၣ်တဖၣ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံအဃိ, သဝီဖိ (လၢအအိၣ်ဖဲ စယ--- သဝီ) သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ် မဲာ်ဒီး တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး, တၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီ, ဒီး တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, သဝီဖိတနီၤဘၣ် ဃ့ၢ်ကွံာ်ဆူတၢ်လီၢ်အဂၤလၢကဟးဆှဲးတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ဒီး သးသမူတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်လၢအသဝီ ပူၤတဘူၣ်လၢၤဘၣ်. (အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ်,) အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်အိၣ်လၢတၢ်ပလီၢ်ပဒီအပူၤထီဘိလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ခူၣ်တၢ်ပူၤ (ဒ်သိးကအိၣ်ပူၤဖျဲးအသးလၢ တၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ချံ, တၢ်ခးလီၤတၢ်လၢကဘီယူၤ ဒီး ဒြိ), ဒီး ဘၣ်ဖံးဘၣ်မၤတၢ်လၢတၢ်ပလီၢ် ပဒီအပူၤလၢတၢ်အိၣ်သးသ့ၣ်တဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်တၢ်အိၣ်သးလၢအဝဲသ့ၣ်ဟီၣ်ကဝီၤပူၤအသိး, ဖဲအဝဲသ့ၣ်ဟးထီၣ်က့ၤလီၤ တပူၤလၢ်လၢ် အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ဟးထီၣ်ဟးလီၤလၢတၢ်ပလီၢ်ပဒီအပူၤဖဲအဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်နၢ်ဟူကျိဖးဒိၣ်သီၣ်တဘျီလၢ်လၢ်န့ၣ်လီၤ.
သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်စံးဝဲလၢ SAC ပယီၤသုးအတၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်လၢသဝီပူၤအံၤ ကဲထီၣ်အသးခံနွံတဘျီအံၤဖးယံၤလံမ့ၢ် လၢဘၣ်တၢ်ထီၣ်ခးအဝဲသ့ၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. သဝီဖိတနီၤဃ့ၢ်ထီၣ်စိပာ်လၢသဝီပူၤဖဲလၢတၢ်ကဲထီၣ်သးအဆၢကတီၢ်ဒီး ဖဲတၢ်ကဲ ထီၣ်သးဝံၤအလီၢ်က့ၤအဝဲသ့ၣ်ဟဲက့ၤက့ၤဆူသဝီပူၤ လၢကဖံးအီၣ်မၤအီၣ်တၢ်လၢသးသမူတၢ်လဲၤကျဲခါဆူခါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. သဝီဖိအါဒံအါဂၤန့ၣ်မ့ၢ်ဒၣ်ပှၤမၤအီၣ်မုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဃီၤဖိ ဒီး အဝဲသ့ၣ်ညီနုၢ်ဃုအီၣ်ညၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်တၢ်ဟဲနုာ်အ ဂီၢ်ဒ်သိးကလုၢ်လီၤ အီၤအနီၢ်ခိသးသမူအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်ကဲထီၣ်အသး ဒီး အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ဃ့ၢ်အိၣ်ကမှံအဃိ, အဝဲ သ့ၣ်ဃုအီၣ်ညၣ်တသ့လၢၤ ဘၣ် ဒီး မၤစ့ၢ်ကီးအမုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤတသ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. |
(၄) တပတီၢ်- တၢ်ဃ့န့ၢ်အခွဲး
|
မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါ, ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကသူ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်. |
|
ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖိ (၂) ဂၤလၢအမ့ၢ် (အူထ--- ဒီး မၣ်ဘ---) ဒီး ဖိသၣ်ပိာ်မုၣ်ဖိအမိၢ် (ဒီၤဧ---) လၢဘၣ်တၢ်မၤတၢ်ထံၣ်လိာ် သံကွၢ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်ဟ့ၣ် KHRG တၢ်ပျဲလၢကရၤလီၤတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖိအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ (ပှၤအိၣ်သ ကုၤဆးဒးလၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤသ့ၣ်တဖၣ်) ကသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲ (ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢ) ကီၢ်ပယီၤသုးမီၤစိရိၤမၤပယွဲအီၤ အံၤန့ၣ်လီၤ. သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢအဘၣ်ထွဲသ့ၣ်တဖၣ်ကစံၣ်ညီၣ် ကီၢ်ပယီၤသုးမီၤစိရိၤပဒိၣ်သ့ၣ် တဖၣ်အံၤ ဒ်အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်ကတူၢ်ဘၣ်က့ၤတၢ်လၢအမၤဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအဖီခိၣ် ဒ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢအကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲဒီးအဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ကီၢ်ပယီၤအပူၤတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ကအိၣ်ထီၣ်က့ၤအဂီၢ်, (ကြၢးလၢထံဂုၤကီၢ်ဂၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢအဘၣ်ထွဲ သ့ၣ်တဖၣ်မၤဝဲဒ်သိး) ပယီၤသုးမၤပယွဲလၢၤပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်တလီၢ်လီၢ် သုတဘူၣ်လၢၤတဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. |
Footnotes:
[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါမးၡး ၂၀၂၅ နံၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤၦၤမၤ သကိးတၢ်လၢအအိၣ် ဖဲချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် (KHRG) လၢကမၤနီၣ်မၤဃါတၢ်မၤဘၣ်ဒိၦၤဟီၣ် ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲလီၤ တံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢအီၤ လၢအဝဲနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ် တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤဘၣ်တၢ်ပာ်ဖှိၣ်ဃုာ်အီၤဒီး လံာ်တီၣ်ဖျါလၢပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤအဂၤသ့ၣ်တဖၣ် ဒ် KHRG လံာ်ကတြူၢ်နီၣ်ဂံၢ် လၢအပၣ်ဃုာ်- #25-92-I1, #25-92-D1, #25-92-A1-I1, #25-92-A2-I1, #25-87-P1, #25-87-D1, ဒီး #25-87-A1-I1.
Print:
