တၢ်ပာ်ဖျါအဖုၣ်တဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါဝဲတၢ်ကဲထီၣ်အသးဖဲဘုသိၣ်ဒီးဒွဲၣ်လိကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ် ၂၀၂၄ နံၣ်, ပာ်ဃုာ်ဒီးကဘီယူၤခးလီၤတၢ်ဖဲကမျၢၢ်တၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ်န့ၣ်လီၤ. တချုးလၢတၢ်ကဲထီသသးဒ်ဘၣ်န့ၣ်, ကညီဒီကလုာ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၣ်ဒိၣ် (KNLA) လဲၤခးလီၤတၢ်ဒီးဒြိဖဲထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးကလၢၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢအမ့ၢ် ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် (ခမရ) နီၣ်ဂံၢ် ၃၄၀, ၃၄၁, ၄၃၄, ဒီး SAC တၢ်လူၢ်ခိၣ်ဒုးယၤသုးကလၢၤလၢအအိၣ်ဆီလီၤအသးဖဲဖၣ်ပူၣ်ဝ့ၢ်ဟီၣ် ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ KNLA ဒြိလဲၤခးလီၤတၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, (၂) နွံအတီၢ်ပူၤ, SAC ကဘီယူၤခးလီၤတၢ်အါမးဖဲဒူသဝီလၢအအိၣ်ဘူး ဒီးအဝဲသ့ၣ်အသုးကလၢၤ, ပၣ်ဃုာ်ဒီးအအ---သဝီ, ထံသဘျုၣ်ထၣ်ကရူၢ်, ဒီးအဘ---သဝီ, မဲာ်ကျီကရူၢ်န့ၣ်လီၤ. ကဘီယူၤ ခးလီၤတၢ်အံၤဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဒီးတၢ်ဟးဂုာ်ဟးဂီၤဒ်အမ့ၢ် ဟံၣ်ဃီတဖၣ်, ကမျၢၢ်တၢ်ပီးတၢ်လီ, တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ တၢ်သူၣ်ထီၣ်, ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ, တၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်အလီၢ်ဒီးသဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်န့ၢ်ဆူၣ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢတၢ်အိၣ်မူခါဆူမဲာ်ညါတၢ်အီၣ်တၢ်အီတလၢတပှဲၤဘၣ် ခီဖျိအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢတၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူ အံၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဝဲဒၣ်အါမးန့ၣ်လီၤ.[1]
SAC ကဘီယူၤခးလီၤတၢ်အဃိဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဖဲဘုသိၣ်ဒီးဒွဲၣ်လိကီၢ်ဆၣ်အပူၤ
ဖဲလါမးရှးဒီးလါအ့ဖြ့ၣ် ၂၀၂၄ နံၣ်အပူၤ, ကညီဒီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၣ်ဒိၣ် (KNLA) လဲၤခးလီၤတၢ်ဒီးဒြိဖဲထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ် ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးကလၢၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢအမ့ၢ်ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် (ခမရ) နီၢ်ဂံၢ် ၃၄၀, ၃၄၁, ၄၃၄, ဒီး SAC တၢ်လူၢ်ခိၣ်ဒုး ယၤသုးကလၢၤလၢအအိၣ်ဆီလီၤအသးဖဲဖၣ်ပူၣ်ဝ့ၢ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲဒြိလဲၤခးလီၤတၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, SAC ကဘီယူၤဟဲခး လီၤတၢ်ဖဲသဝီလၢအအိၣ်ဘူးဒီးအဝဲသ့ၣ်အသုးကလၢၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တနံၤဃီအတီၢ်ပူၤ, SAC ကဘီယူၤခးလီၤတၢ်ကအိၣ် လၢ (၁၀) တုၤ (၄၀) ဘျီဖဲတၢ်လီၢ်လၢအဘူးဒီးသဝီန့ၣ်လီၤ. သဝီလၢအိၣ်သူၣ်လီၤအသးဘူးဒီး SAC သုး ကလၢၤသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးပာ်ဃုာ်ဒီးအဆ---, အဒ---, အဃ---, အယ---, အဘ---, ဒီးအဂ---သဝီသ့ၣ်တဖၣ်, မဲာ်ကျီကရူၢ်, ဘုသိၣ် ကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်, ဒီးအဟ---, ဒီးအသ---သဝီသ့ၣ်တဖၣ်လၢအအိၣ်ဖဲမးထီကရူၢ်, ဒွဲၣ်လိကီၢ်ဆၣ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤ, ဒီးတကးဒံးဘၣ် ကဝီၤဒ့ (၁) ဒီး(၂) လၢအအိၣ်ဖဲဖၣ်ပူၣ်ဝ့ၢ်, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.
ဖဲလါမးရှးအပူၤ, SAC ကဘီယူၤဟဲခးလီၤတၢ်ဖဲဖၣ်ပူၣ်ဝ့ၢ်ဟီၣ်ကဝီၤပူၤအဃိ, ဒူသဝီဖိလၢအအိၣ်ဘူးဒီးဖၣ်ပူၣ်ဝ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ဃ့ၢ်ကွံာ်ဝဲဆူကမးမိၢ်ဝ့ၢ်, ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်, ခီတီၢ်ဝ့ၢ်, ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်, ဒီးဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ်, ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလါ မးရှး ၂၀၂၄ နံၣ်အပူၤ, SAC ကဘီယူၤခးလီၤတၢ်ဒီး, ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဒီးတၢ်သံတၢ်ပှၢ်လၢသဝီဖိအကျါ ပၣ်ဃုာ် ဒီးသီခါ (၁) ပါ ဒီးဟံၣ်ဃီသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဟးဂီၤစ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တဘျီလၢ်လၢ်ဖဲတၢ်ထီၣ်ဒုးဝဲ SAC သုးဖိတဖၣ်ဖဲတၢ်လီၢ် လၢအဘူးဒီးသဝီမ့ၢ်ဂ့ၤယံၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ဖဲဖၣ်ပူၣ်ဝ့ၢ်ဟီၣ်ကဝီပူၤန့ၣ်, SAC ကဘီယူၤဟဲခးလီၤတၢ်ဖဲဒူသဝီပူၤန့ၣ်လီၤ. SAC ထီဒါဒီးမၤ ပျံၤမၤဖုးဝဲကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးအဝဲသ့ၣ်အဒုၣ်အဒါလၢအမ့ၢ်သုးဖီၣ်စုကဝဲၤကရူၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
လါအ့ဖြ့ၣ် ၁ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်- ကဘီယူၤခးလီၤတၢ်ဖဲဒွဲၣ်လိကီၢ်ဆၣ်
ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ် ၁ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်အနံၤ, ဂီၤခီ ၁း၃၀ အဆၢကတီၢ်, SAC ကဘီယူၤတဘ့ၣ်ဟဲတ့ၢ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်ဖဲ အအ---သဝီ, လၢအ အိၣ်ဘူးဒီးဖၣ်ပူၣ်ဝ့ၢ်ဟီၣ်ကဝီၤ, ဖဲထံသဘျုၣ်ထၣ်ကရူၢ်, ဒွဲၣ်လိကီၢ်ဆၣ်န့ၣ်လီၤ. ကဘီယူၤကွံာ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်ခဲလၢာ် (၂၈) ဖျၢၣ်ဖဲလီၢ် ကဝီၤဝဲန့ၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤဘၣ်တၢ်ဂံၢ်နီၣ်ဃာ်အီၤလၢလီၢ်ကဝီၤပှၤတဝၢဖိလၢအနၢ်ဟူဝဲအကလုၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ် သီၣ် (၂၈) ဘျီန့ၣ်လီၤ.
မ့ၣ်ပိၢ် (၂၈) ဖျၢၣ်အကျါ, (၅) ဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤတဲာ်ဘၣ်ဝဲဖဲသီခါဖၠၣ်ကရၢၢ်လၢအအိၣ်ဖဲ အအ---သဝီပူၤဒီးဘၣ်ဒိဝဲသီခါဖၠၣ်တၢ်ဒူၣ်က ပၤ, တၢ်ဖီအီၣ်မ့ၤလီၢ်အဒူၣ်ကပၤ, ဒီးတၢ်အီၣ်မ့ၤလီၢ်အခိၣ်ဒုးန့ၣ်လီၤ. လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ, မ့ၣ်ပိၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ပိၢ်ဖးထီၣ်ဘူးဒီးသဝီဖိ အဟံၣ်ဒီးဘၣ်ဒိဃုာ်စီၤအ---အဟံၣ်ဒူၣ်ကပၤဒီးစီၤဘ---အထံအီဒၢဒီးတၢ်ဟးလီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ် (၃) ဖျၢၣ်လီၤတဲာ်ဖဲစီၤဆ---က ရၢၢ်ပူၤလၢအအိၣ်ဖဲစီၤဒ---ဒီးစီၤဃ---အဟံၣ်ကပၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်အတၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်ဘၣ်ဒိဝဲစီၤဒ---အဟံၣ်ခိၣ်ဒုးဒီးဟံၣ်ကပၤန့ၣ် လီၤ. မ့မ့ၢ်စီၤဃ---အဟံၣ်န့ၣ်ဘၣ်ဟးဂီၤဝဲဒၣ်လၢမ့ၣ်ပိၢ်အတၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်အဂၤ(၃) ဖျၢၣ်လီၤတဲာ်ဖဲစီၤယ---အဟံၣ်ကပၤဘၣ်ဆၣ်တဘၣ်ဒိဟံၣ်ဃီနီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်အဂၤ (၃) ဖျၢၣ်လီၤတဲာ်ဖဲစီၤဂ---အဟံၣ်လီၢ်ခံဒီးဘၣ်ဒိဝဲ အဟံၣ်ခိၣ်ဒုး, သပၢၤတဖျၢၣ်, ဒီးဘၣ်သံဝဲဆီဖိ (၁) ဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်လၢအဂုၤအဂၤသ့ၣ်တဖၣ်လီၤတဲာ်ဖဲစံာ်ပျီပူၤဒီးတၢ်ဖံး အီၣ်မၤအီၣ်လီၢ်လၢအအိၣ်ဖဲအအ---သဝီန့ၣ်လီၤ.
တချုးကဘီယူၤဟဲခးလီၤတၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်, လၢခံသီအတီၢ်ပူၤဖဲလါမးရှး ၃၀ တုၤ ၃၁ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်အနံၤ, SAC ကဘီယူၤဟဲ ဆှၣ်ကွၢ်တၢ်ဖဲဖၣ်ပူၣ်ဝ့ၢ်ဟီၣ်ကဝီန့ၣ်လီၤ. ဖဲ SAC ကဘီယူၤကွံာ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်လၢအအ---သဝီပူၤအဆၢကတီၢ်, သဝီဖိသ့ၣ်တ ဖၣ်ဟးထီၣ်တ့ၢ်လံအဃိတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးလၢဒူသဝီဖိအကျါတအိၣ်နီတဂၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အအ---သဝီဖိတဖၣ်အိၣ်လၢသဝီ ပူၤတဘူၣ်လၢၤဘၣ်အဃိတုၤလၢလါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂၀၂၄ နံၣ်အပူၤဒၣ်လဲာ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်လဲၤဃ့ၢ်အိၣ်ကဒုဒံးဝဲဖဲစံာ်ပျီဒဲ, တၢ် ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်အလီၢ်ဒီးပှၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.
လါအ့ဖြ့ၣ် ၈ သီ, ဒီး ၁၄ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်: ကဘီယူၤခးလီၤတၢ်ဖဲဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ်
ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ် ၈ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်အနံၤ, ဂီၤခီ ၇း၃၀ အဆၢကတီၢ်, SAC ကဘီယူၤတဘ့ၣ်ဟဲတ့ၢ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်ဖဲအဘ---သဝီ, မဲာ်ကျီကရူၢ်, ဘုသိၣ်ကီၢ်ဆၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ SAC ကဘီယူၤဟဲကွံာ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်ဖဲ အဘ---သဝီအဆၢကတီၢ်န့ၣ်ဘၣ်ဒိဟးဂီၤဝဲအူဟ---အဟံၣ်ခိၣ်ဒုးန့ၣ်လီၤ. လၢန့ၢ်အမဲာ်ညါဘၣ်ဟးဂီၤစ့ၢ်ကီးအူဧ---အဟံၣ်ဒီးဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဝဲဃီၤထူၣ်, တၢ်ဖံးအီၤမၤအီၣ်အလီၢ်, ဒီးဟံၣ်ဃီတၢ်ပီးတၢ်လီသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ် ၁၄ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်အနံၤ, ဂီၤခီ ၁၀း၀၀ အဆၢကတီၢ်, SAC ကဘီယူၤတဘ့ၣ်ဟဲကွံာ်လီၤကဒီးမ့ၣ်ပိၢ်ဖဲအဘ---သဝီ, မဲာ်ကျီကရူၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်အံၤလီၤတဲာ်ဘူးဒီးစီၤဧ---အဟံၣ်ဒီးဘၣ်ဒိဝဲအဟံၣ်ခိၣ်ဒုးဒီးဟံၣ်ဒူၣ်ကပၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ် (၁) ဖျၢၣ်လီၤတဲာ်ဖဲသ---အဟံၣ်လီၢ်ခံဒီးတပိၢ်ဖးထီၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လီၤတဲာ်အါမးဖဲကျဲကပၤဒီးအဘ---သဝီပူၤန့ၣ် လီၤ.
ခီဖျိလၢကဘီယူၤခးလီၤတၢ်အဃိသဝီဖိလၢအအိၣ်ဖဲသဝီလၢအအိၣ်ဘူးဒီးဖၣ်ပူၣ်ဝ့ၢ်အံၤ, ဘၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်ကွံာ်ဝဲလၢအဝဲသ့ၣ်အဒူ သဝီဒီးဖံးအီၣ်မၤအီၣ်က့ၤတၢ်တသ့လၢၤနီတမံၤဘၣ်အဃိ, အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ကိၢ်ဘၣ်ဂီၤဝဲလၢတၢ်အီၣ်တၢ်အီတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢလၢခါ ဆူၣ်မဲာ်ညါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
Footnotes:
[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢလံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ်တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲလါအ့ဖြ့ၣ် ၂၀၂၄ နံၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢလီၢ်ကဝီၤၦၤမၤသ ကိးတၢ်တဂၤဖဲမုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤလၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤလၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် (KHRG) လၢကမၤနီၣ်မၤဃါတၢ်မၤဘၣ်ဒိၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်အတၢ် အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီးအိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ်တၢ်မၤလီၤဘၢအီၤလၢအဝဲနီၢ်ကစၢ်တၢ် ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢတၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤဖဲပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.