English
ကညီကျိာ်
မြန်မာတၢ်ပာ်ဖျါအဖုၣ်တဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါဝဲတၢ်ကဲထီၣ်အသးဖဲ ရီၢ်ကဲကရူၢ်, ကြုၢ်တုကီၢ်ဆၣ်, ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ် ဖဲလါမ့ၤ ဒီးလါစဲးပထ့ ဘၢၣ် ၂၀၂၃ နံၣ် အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလါမ့ၤ ၁၄ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ်, ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) ခီၣ်သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၉၇) လၢအအိၣ်ဖဲ လဲၤဝၣ်သုးကလၢၤသီ, သုးဖိတဖၣ်ခးလီၤဝဲကျိဖးဒိၣ်တဖၣ်ဆူ က--- သဝီ, ရီၢ်ကဲကရူၢ်, ကြုၢ်တုကီၢ်ဆၣ်ပူၤ ဒီးဘၣ်ဟးဂီၤဝဲသဝီဖိအဟံၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. SAC သုးဖိတဖၣ်မၤဟးဂီၤစ့ၢ်ကီးဝဲ အ့ရှၢၣ်ကျဲမုၢ်ဖဲအဘူးဒီး က--- သဝီ အဃိ ကဲ ထီၣ်ဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢသဝီဖိတဖၣ်ကလဲၤဒိးကူစါယါဘျါအသးလၢဝ့ၢ်ပူၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံတနံၤ, ဖဲလါမ့ၤ ၁၅ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ် န့ၣ်, SAC ခီၣ်သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၉၇) သုးဖိတဖၣ်ခးလီၤကဒီးကျိဖးဒိၣ်ဆူ က--- သဝီပူၤ ဒီးသဝီဖိအဟံၣ်အူအီၣ်ဝဲဒၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ် လီၤ. ဖဲလါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၃ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်, SAC သုးပၢဆှၢဝဲလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ် (MOC) နီၣ်ဂံၢ် (၁၂), လၢအအိၣ်ဖဲ လဲၤဝၣ်သုးက လၢၤ, အသုးဖိတဖၣ်ခးလီၤကဒီးကျိဖးဒိၣ်ဆူ က--- သဝီ ဒီးဘၣ်သံဝဲသဝီဖိ စီၤဘ--- န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢတၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်အ ဃိ, သဝီဖိတဖၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢကဖံးအီၣ်မၤအီၣ်တၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.[1]
လါမ့ၤ ၂၀၂၃ နံၣ် - SAC ခးလီၤကျိဖးဒိၣ် ဒီးမၤဟးဂီၤကမျၢၢ်ကျဲမုၢ်ကျဲဘိ
ဖဲလါမ့ၤ ၁၄ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်, ဟါခီ ၇ နၣ်ရံၣ်န့ၣ်, ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) ခီၣ်သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၉၇) အိၣ်လၢ သုးပၢဆှၢဝဲလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ် (MOC) နီၣ်ဂံၢ် (၁၂) တၢ်ပၢဖီလာ်, အိၣ်ဖဲလဲၤဝၣ်သုးကလၢၤသီ, သုးဖိတဖၣ်ခးလီၤဝဲကျိဖးဒိၣ်တဖၣ်ဆူ က--- သဝီ, ရီၢ်ကဲကရူၢ်, ကြုၢ်တုကီၢ်ဆၣ်, ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤ ဒီးဘၣ်ဟးဂီၤဝဲဒၣ် အူဆ---အဟံၣ်န့ၣ်လီၤ.
လၢတနံၤဃီအတီၢ်ပူၤ, ဖဲလါမ့ၤ ၁၄ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်, ဂီၤခီ ၉ နၣ်ရံၣ်ဆၢကတီၢ်, SAC ခီၣ်သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၃၄၃) အိၣ်လၢသုးပၢ ဆှၢဝဲလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ် (MOC) နီၣ်ဂံၢ် (၁၉) တၢ်ပၢဖီလာ်, သုးဖိတဖၣ်မၤဟးဂီၤဝဲ အ့ရှၢၣ်ကျဲမုၢ်ဖဲအဘူးဒီးက--- သဝီန့ၣ်လီၤ. လီၢ်က ဝီၤသဝီဖိတဖၣ်စံးဝဲ, SAC ခူၣ်တဲာ်ဝဲအ့ရှၢၣ်ကျဲမုၢ်အံၤ ဒ်သိးဒီးပှၤဖီၣ်တၢ်စုကဝဲတဖၣ်သုတဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲလၢသိလ့ၣ်လၢ အဟးထီၣ်ဟးလီၤတဖၣ်အအိၣ်တဂ့ၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကဒီးသဒၢလီၤအသးလၢပှၤသုတဟဲခးအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်မၤဟး ဂီၤကွံာ်ကျဲဝံၤအလီၢ်ခံ, သဝီဖိတဖၣ်ကဟးထီၣ်က့ၤလီၤအဂီၢ်တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. နါ ဒ---, လီၢ်ကဝီၤခိၣ်နၢ် အိၣ်ဖဲ က--- သဝီပူၤတဂၤစံးဝဲ, “တၢ်မၤဟးဂီၤကျဲဒ်အံၤန့ၣ်ကဲထီၣ်ဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢသဝီဖိတဖၣ်အတၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤကလဲၤဆှၢပှၤဆါတဖၣ်ဆူတၢ်ဆါဟံၣ်လၢဝ့ၢ်ပူၤစ့ၢ်ကီးကဲထီၣ်ဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲန့ၣ်လီၤ. လီၢ်ကဝီၤကသံၣ်ဒၢးတ ဖၣ်ကူစါယါဘျါ ပှၤဆါမ့ၢ်တန့ၢ်ဘၣ်ဒီး ပှၤကဘၣ်လဲၤဆှၢအဝဲသ့ၣ်ဆူ ဖၣ်အၣ် မ့တမ့ၢ် မီၣ်လမၠဲၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤန့ၣ်, တၢ်လဲၤထီၣ် က့ၤလီၤကီခဲထီၣ်ဝဲဒၣ်... ယဆိမိၣ်မၣ်တဘူၣ်လၢၤဘၣ်.”
မၤကဒီးလၢခံတနံၤ, ဖဲလါမ့ၤ ၁၅ သီ, ၂၀၂၃နံၣ်, ဟါလီၤခီ ၄ နၣ်ရံၣ်န့ၣ်, SAC ခီၣ်သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် (၉၇), သုးဖိတဖၣ်ခးလီၤက ဒီးဝဲကျိဖးဒိၣ်တဖၣ်ဆူ က--- သဝီ, ရီၢ်ကဲကရူၢ်န့ၣ်လီၤ. ကျိဖးဒိၣ်ချံလီၤတဲာ်ဘၣ်ဝဲ အူဆ--- အဟံၣ် ဒီးအဟံၣ်အူထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ် လီၤ. သဝီဖိအိၣ်တ့ၢ်လၢသဝီပူၤတဖၣ်ကျဲးစၢးမၤလီၤပံာ်ကွံာ်မ့ၣ်အူဘၣ်ဆၣ်, အဟံၣ်အူထီၣ်ဝဲဒၣ်တကပၤလံန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကဲ ထီၣ်သးလၢအပူၤကွံာ်တဘျီန့ၣ်, သဝီဖိတနီၤနီၤလဲၤဃ့ၢ်အိၣ်ဝဲလၢအဘူးအတံၢ်လၢအအိၣ်လၢကီၢ်ဆၣ်အဂၤတဖၣ်အအိၣ် ဒီး တ ဟဲက့ၤဒံးဘၣ်အဃိ, တၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်တဘျီအံၤ ပှၤတဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးနီတဂၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. သဝီဖိလၢအဟံၣ်အူအီၣ်တဖၣ် ဘၣ်လဲၤအိၣ်က့ၤဝဲလၢအစံာ်အဒဲလၢအအိၣ်ဘူးဒီးသဝီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
လါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၀၂၃ နံၣ် - SAC ခးလီၤကျိဖးဒိၣ် ဒီးကျိဖိတဖၣ်ဆူသဝီပူၤ
ဖဲလါစဲးပထ့ဘၢၣ် ၂၃ သီ, ၂၀၂၃ နံၣ်န့ၣ်, သုးပၢဆှၢဝဲလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ် (MOC) နီၣ်ဂံၢ် (၁၂) အိၣ်ဖဲလဲၤဝၣ်သုးကလၢၤသီ, သုးဖိတ ဖၣ် ခးလီၤဝဲကျိဖးဒိၣ်ပၣ်ဃုာ်ဒီး (၁၂၀ မမ) တဖၣ်ဆူ က--- သဝီ, ရီၢ်ကဲကရူၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ SAC ခးလီၤတပျုၢ်တပျီၤကျိဖးဒိၣ် တဖၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်, တၢ်ဒုးတၢ်တကဲထီၣ်လၢတၢ်ခိၣ်တၢ်ဃၢၤဖဲအဘူးနီတလိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲဂီၤခီ ၆ နၣ်ရံၣ် ဆၢကတီၢ်, ကျိဖးဒိၣ် (၁၂၀မမ) အချံတဖျၢၣ်လီၤဘၣ်ဝဲ စီၤ ဘ--- အဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤဘ--- အကိာ်ဘိ ဒီးအခိၣ်ဘၣ်ဒိဝဲဒၣ်လၢကျိဖးဒိၣ်က့ တဖၣ် ဒီးသံဝဲဒၣ်တဘျီဃီန့ၣ်လီၤ. နီၢ် ဂ--- လၢအမ့ၢ်ဝဲပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အနီစံးဝဲ “ဖဲတၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်အဆၢကတီၢ်, ဘၣ်ဖဲအ ဝဲသ့ဃၢာ်ညၣ်လၢဟံၣ်ပူၤ ဒီးမ့မ့ၢ်လၢအယီးဖးတခီအိၣ်ဝဲလၢဟံၣ်ဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲအကိာ်ဘိဒီးအခိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢကျိဖးဒိၣ်က့ န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဘၣ်ဒိဝံၤအလီၢ်ခံ, အယီးဖး ကီးဝဲပှၤအိၣ်လၢဟံၣ်ခိၣ်ဟံၣ်ဃၢၤတဖၣ် ဒီးကသံၣ်ပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤဟဲမၤစၢၤအီၤန့ၣ် လီၤ. အမိၢ်ပှၢ်တနိး... မၤဟူးသးတန့ၢ်လၢၤ... မ့ၢ်လၢအကိာ်ဘိဒီးအခိၣ်ဘၣ်ဒိအဃိ... သံဝဲတဘျီဃီန့ၣ်လီၤ. အဝဲတဲတၢ်မးတ ကဲလၢၤ... အဝဲသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်အသးလံန့ၣ်လီၤ.”
ဖဲစီၤ ဘ--- သံဝံၤအလီၢ်ခံ, အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲအကလုာ်ကလုာ် မ့ၢ်လၢအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ဒိးသန့ၤထီၣ် အသးလၢအီၤန့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ, အဖိမုၣ်လၢသးအိၣ် (နွံ) နံၣ်တဂၤ ဒီးအမါအံၤဘၣ်အိၣ်က့ၤဝဲလၢအနီန့ၣ်လီၤ. နီၢ် ဂ---, စံးအါထီၣ် ဝဲ “အဝၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်အဃိ အမါဒုကဘၣ်ဖးနး... အဖိခီအနီၢ်ဆံး... အိၣ်ဒၣ်ထဲ (နွံ) နံၣ်လီၤ... အမါအံၤဒိးသန့ၤထီၣ်အသး လၢအဝၤလီၤ. အဝၤတအိၣ်လၢၤဘၣ် ဒီးအမါဘၣ်အိၣ်က့ၤလၢအနီအဃိတၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ဝဲဒီဒူၣ်. ပဘၣ်မၤစၢၤအီၤန့ၣ်လီၤ.”
SAC ခးလီၤလီၤကျိဖးဒိၣ်ဆူသဝီပူၤခဲအံၤခဲအံၤအဃိ, သဝီဖိတဖၣ်ဘၣ်ဃ့ၢ်ဝဲဆူအဝဲသ့ၣ်အစံာ်အဒဲ ဒီးတနီၤနီၤလဲၤဃ့ၢ်အိၣ်ဝဲ ဆူအဘူးအတံၢ်လၢအအိၣ်လၢကီၣ်ဆၣ်အဂၤတဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. သဝီဖိတနီၤနီၤဟဲက့ၤကဒါက့ၤဆူအသဝီဖဲတၢ်အိၣ်ဂ့ၤထီၣ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်, ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤဒ်အမ့ၢ်ဝဲထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်အဆၢကတီၢ်အသိး, သဝီဖိတ ဖၣ်ကဖံးအီၣ်မၤအီၣ်တၢ် အဂီၢ်တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ဝဲဒၣ်အါမးန့ၣ်လီၤ. လီၢ်ကဝီၤခိၣ်နၢ် အိၣ်လၢ က---သဝီ, နါ ဒ--- စံးဝဲ“နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ယအဲၣ်ဒိးအိၣ်မူ ဒီးဖံးအီၣ်မၤအီၣ်တၢ်မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်ဒ်သိးလၢအပူၤကွံာ်န့ၣ်လီၤ. ပမၤအီၣ်ဘၣ်တၢ်ကိညၢ်တစဲးန့ၣ်လီၤ.”
Footnotes:
[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါမ့ၤ ဒီး လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀၂၃ နံၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢလီၢ် ကဝီၤၦၤမၤ သကိးတၢ်တဂၤ ဖဲ ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ်မၤဃါတၢ် မၤဘၣ်ဒိၦၤ ဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲး ယာ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ်တၢ်မၤလီၤဘၢ အီၤလၢအဝဲ နီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲ ပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ် တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.
Print:
