တၢ်ပာ်ဖျါအဖုၣ်တဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါဝဲ  တၢ်ကဲထီၣ်အသးဖဲ ဒီၣ်ဖါခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ် ဖဲလါ ဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂၀၂၄ နံၣ်န့ၣ် လီၤ. ဖဲလါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂၁ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်န့ၣ်, SAC ဟဲၣ်လံၣ်ခီၣ်ပတၢၣ်, လၢအအိၣ်လၢ တီအူက ဘီယူၤသန့, ဟဲခးလီၤဝဲ တၢ်ဖဲ ဧ--- သဝီ, ထံဒ့ကဝီၤ, ဒီၣ်ဖါခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်အပူၤ, ဘၣ်ဒိဝဲပှၤ သဝီဖိ (၄)ဂၤ အကျါပၣ်ဃုာ်ဒီး ဖိသၣ် (၂)ဂၤ ဒီး ဘၣ်သံ ပိာ်မုၣ်သးပှၢ် သးနံၣ်အိၣ် (၈၅)နံၣ် (၁)ဂၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖိ လၢပှၤဘၣ်ဒိအကျါတဂၤ ဘၣ်တၢ်လဲၤဆှၢအီၤဆူ န့ၣ်ပၠံၣ်တီၣ် (နေပြည်တော်) ဝ့ၢ်လၢတၢ်ဒိးကူစါယါဘျါသးအဂီၢ်, ဖဲတၢ်လီၢ် လၢအဝဲဘၣ်ဒီၣ်တူာ်ကွံာ်အခီၣ်တခီန့ၣ်လီၤ. SAC ဟဲၣ်လံၣ်ခီၣ်ပတၢၣ် ခးလီၤစ့ၢ်ကီးတၢ်ဖဲ အ--- သဝီ, ထံဒ့ကဝီၤ, ဒီၣ်ဖါခိၣ်ကီၢ်ဆၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးဘျီဝဲအံၤ ပှၤသဝီဖိဘၣ်ဒိ (၅)ဂၤ, ဘၣ်သံ (၃)ဂၤ, ပၣ် ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဒီး ဖိသၣ် သးနံၣ် (၈)နံၣ် ခံဂၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ခးလီၤတၢ်ဒီးကဘီယူၤ လၢဘျီဝဲအံၤဘၣ်ဟးဂီၤစ့ၢ်ကီးဟံၣ်, တၢ်ဖံးအီၣ် မၤအီၣ်အလီၢ် ဒီးဘၣ်သံစ့ၢ်ကီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်လၢတၢ်ကဲထီၣ်သး တၢတဘျီအခါလံၤလံၤန့ၣ်, ဖဲသဝီဝဲန့ၣ်အပူၤ ဒီးအကပိၤကပၤတဖၣ် တၢ်ဒုးတၢ်ယာ်ဒီးသုးဖီၣ်စုကဝဲၤတဖၣ် အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤသဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်သးသဟီၣ်လီၤစၢ်, သးပျံၤတီၢ်တၢ် ဒီး တၢ်သူၣ်အုးသးအုးသ့ၣ် တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.[1]

 

ကဘီယူၤခးလီၤတၢ်ဖဲ ဧ--- သဝီ, ထံဒ့ကရူၢ်

ဖဲလါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂၁ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်, ဟါလီၤခီ ၂ နၣ်ရံၣ် အဆၢကတီၢ်, SAC အဟဲၣ်လံၣ်ခီၣ်ပတၢၣ် လၢအအိၣ်လၢ တီအူက ဘီယူၤသန့ ဖဲ တ.ပ.ခ [တောင်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် (တပခ) – (တောင်ငူ)], တီအူဝ့ၢ်, တဘ့ၣ်ဟဲကွံာ်လီၤဝဲမ့ၣ်ပိၢ်ဖဲ ဧ--- သဝီ, ကဝီၤဒ့ (၃), ဖဲ ထံဒ့ကဝီၤ, ဒီၣ်ဖါခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢအပူၤကွံာ် ၂၀၂၃ နံၣ်, လၢတၢ်ကဲထီၣ်သး တၢတဘျီအခါလံၤလံၤန့ၣ်, တၢ်ဒုးတၢ်ယာ်ဒီးသုးဖီၣ်စုကဝဲၤအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်. လၢကဘီယူၤတၢ်ဟဲခးလီၤ တၢ်အဃိ ဧ--- သဝီဖိ (၄)ဂၤ ဘၣ်ဒိ ဒီး မ့ၣ်ပိၢ်အက့, ဒီး ပိာ်မုၣ်သးပှၢ် သးနံၣ် (၈၅) နံၣ်လၢဘၣ်တၢ်ကိးအမံၤလၢ ဒီၤဖ--- လၢ အအိၣ်လၢ ဧ--- သဝီ, ကဝီၤဒ့-၃, တဂၤသံဝဲတဘျီဃီ မ့ၢ်လၢအဘၣ်ဒိ ဖဲအခိၣ်, အဟၢဖၢ, ဒီး အသးနါပှၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. အခိၣ် သၣ်ဃံသဲၣ်ဖး, ဒီးအပှံာ်ဖျိးထီၣ်န့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်သးနံၣ် (၃၅)နံၣ် လၢအမံၤမ့ၢ် ဒီၤ ဂ--- ဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီးဖဲအခီၣ် ဒီးဘၣ်ဒီၣ်တူာ်ကွံာ် ဝဲအခီၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤဘၣ်ဒိလၢအဝဲ (၃)ဂၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ  ဒီၤည---, သးနံၣ် (၃၅) နံၣ်, မၣ်လ---, သးနံၣ် (၁၂)နံၣ်, ဒီး ဖိသၣ်လၢ တၢ်တသ့ၣ်ညါအမံၤဘၣ်, သးနံၣ် (၁)နံၣ်ဘျဲၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကိးဂၤဒဲးအံၤ မ့ၢ်ဝဲပယီၤကလုာ် ဒီးမ့ၢ်ပှၤဘါသီခါဖိန့ၣ်လီၤ. ပှၤဘၣ်ဒိ (၄)ဂၤအံၤ ဘၣ်တၢ်လဲၤဆှၢအဝဲသ့ၣ်လၢသိလ့ၣ် ဆူတၢ်ဆါဟံၣ်လၢအအိၣ်ဖဲ ယ့ၤတၤရှ့ၤဝ့ၢ်, ပကိကီၢ်ခီတကပၤန့ၣ် လီၤ. တၢ်ဆါဟံၣ်လၢအအိၣ်ဖဲ ယ့ၤတၤရှ့ၤဝ့ၢ်တဖျၢၣ်အံၤ လၢတၢ်ကကူစါ ဒီၤဂ--- လၢအ အဘၣ်ဒီၣ်တူာ်အခီၣ်တဂၤအံၤအဂီၢ် တၢ်ပီးတၢ်လီတလၢပှဲၤဘၣ်အဃိ ဘၣ်တၢ်လဲၤဆှၢက့ၤအီၤဆူတၢ်ဆါဟံၣ် လၢအအိၣ် လၢ န့ၤပၠံၤဒီၤဝ့ၢ်, လၢကဘၣ်လဲၤတၢ်ဒ့ၣ်စၢၤ စီၤစုၤယံၤအိၣ် ၄ နၣ်ရံၣ် ဃၣ်ဃၣ်ကျဲန့ၣ်လီၤ. [ပှၤသဝီဖိလၢအဘၣ် ဒိသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလၢ တၢ်ကူ စါယါဘျါအဂီၢ်လၢ ပှၤဂ့ၢ်ဝီတၢ်ကရၢကရိအအိၣ်နီတဖုဘၣ်].

လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ, မ့ၣ်ပိၢ်အက့ဖျိးဘၣ်ဒိဝဲဟံၣ် (၂)ဖျၢၣ် လၢအမ့ၢ် အူထ--- ဒီး အူန--- (လၢတၢ်တသ့ၣ်ညါသးနံၣ်ဘၣ်) အဟံၣ် န့ၣ်လီၤ. ပှၤသဝီဖိခံဂၤအံၤမ့ၢ်ဝဲ ပှၤဘါသီခါဖိ ဒီး ပယီၤကလုာ်န့ၣ်လီၤ. ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတၢ်ဘုၣ်ဒၢတနီၤဘၣ်ဒိ ဒီး ဘၣ်သံအိၣ်စ့ၢ်ကီး န့ၣ်လီၤ. ကျီၢ်မိၢ်ကနီ (၁) ဒု, ထွံၣ် (၁) ဒု, ဒီး ဆီတနီၤ သံဝဲ ဒီး ကျီၢ် (၃) ဒုဘၣ်ဒိ, ဒီး ထွံၣ် (၂) ဒုအခီၣ်တူာ်ကွံာ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မုၢ် တၢ်ဘိသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီးဟးဂီၤကွံာ်ဝဲလၢမ့ၣ်ပိၢ်အတၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်ဒီးမ့ၣ်ပိၢ်အက့ဖျိးဘၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. လီၢ်ကဝီၤသဝီဖိပာ်ဖျါထီၣ် စ့ၢ်ကီး KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိလၢ တၢ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ကဘီယူၤတၢ်ခးလီၤတၢ်ဝဲအံၤ မၤစှၤလီၤသဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်အသးသဟီၣ် ဒီး တူၢ်ဘၣ်တၢ်တမုာ်တလၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

ကဘီယူၤတၢ်ခးလီၤတၢ်ဖဲ အ--- သဝီ, ထံဒ့ကရူၢ်

ဖဲလါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂၁သီ, ၂၀၂၄နံၣ်, ဟါလီၤခီ ၂း၂၄ မံးနံးအဆၢကတီၢ်, ဟဲၣ်လံၣ်ခီၣ်ပတၢၣ်လၢ တီအူကဘီယူၤသန့တဘ့ၣ် ဟဲကွံာ်လီၤကဒီးဝဲမ့ၣ်ပိၢ်ဆူ အ--- သဝီ,  ထံဒ့ကရူၢ်, ဒီၣ်ဖါခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်တဖျၢၣ်လီၤတဲာ်ဘၣ်ဝဲဖဲ သဝီဖိအ ဟံၣ်လၢအိၣ်ဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိ (၈)ဂၤတဖျၢၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဖိဃီဖိအကျါ (၃)ဂၤသံဝဲ ဒီး လၢအအိၣ်တ့ၢ် (၅)ဂၤန့ၣ်တခီဘၣ်ဒိ ဝဲန့ၣ်လီၤ. သဝီဖိလၢအဘၣ်ဒိသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ လဲၤဝဲဆူ ယ့ၤတၤရှ့ၤဝ့ၢ်, ပကိကီၢ်ခီ, လၢတၢ်ဒိးကူစါယါဘျါသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲ သ့ၣ်တဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကူစါယါဘျါအဘူးအလဲလၢ ပှၤဂ့ၢ်ဝီတၢ်ကရၢကရိအအိၣ်နီတဖုဘၣ်. လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ ကျီၢ် (၃) ဒုဘၣ်သံ စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. အ--- သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်သးပျံၤတီၢ်တၢ် လၢအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်လဲၤ ခီဖျိဘၣ်ဝဲကဘီယူၤတၢ်ခးလီၤတၢ်အံၤအဃိန့ၣ်လီၤ.

အ--- သဝီဖိလၢတူၢ်ဘၣ်ကဘီယူၤတၢ်ခးလီၤတၢ်တဖၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤ

ပှၤဘၣ်ဒိတဖၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

ဒီၤယ---

မီၤတ---

မီၤဒ---

မၣ်ဝ---

မီၤသ---

သးနံၣ်

(၄၀) နံၣ်

(၁၀) နံၣ်

(၁၀) နံၣ်

(၉) နံၣ်

(၂၀) နံၣ်

မုၣ်/ခွါ

မုၣ်

ခွါ

ခွါ

မုၣ်

ခွါ

ကလုာ်

ပယီၤ

ပယီၤ

ပယီၤ

ပယီၤ

ပယီၤ

သဘျ့/ထီၣ်ပှၢ်

[တသ့ၣ်ညါ]

-

-

-

[တသ့ၣ်ညါ]

တၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်

[တသ့ၣ်ညါ]

-

-

-

[တသ့ၣ်ညါ]

တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ

ဘါသီခါ

ဘါသီခါ

ဘါသီခါ

ဘါသီခါ

ဘါသီခါ

လီၢ်လၤ

-

-

-

-

-

သဝီ

အ--- သဝီ

အ--- သဝီ

အ--- သဝီ

အ--- သဝီ

အ--- သဝီ

တၢ်မၤနီၣ်

သးသမူတၢ်လီၤဘၣ်

ယိၣ်အိၣ်

သးသမူတၢ်လီၤဘၣ်

ယိၣ်တအိၣ်ဘၣ်

သးသမူတၢ်လီၤဘၣ်

ယိၣ်တအိၣ်ဘၣ်

သးသမူတၢ်လီၤဘၣ်

ယိၣ်တအိၣ်ဘၣ်

သးသမူတၢ်လီၤဘၣ်

ယိၣ်တအိၣ်ဘၣ်

ပှၤလၢအသံတဖၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

မီၤဘ---

မၣ်စ---

ဒီၤင---

သးနံၣ်

(၈) နံၣ်

(၈) နံၣ်

(၄၂) နံၣ်

မုၣ်/ခွါ

ခွါ

မုၣ်

မုၣ်

ကလုာ်

ပယီၤ

ပယီၤ

ပယီၤ

သဘျ့/ထီၣ်ပှၢ်

-

-

[တသ့ၣ်ညါ]

တၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်

-

-

[တသ့ၣ်ညါ]

တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ

ဘါသီခါ

ဘါသီခါ

ဘါသီခါ

လီၢ်လၤ

-

-

[တသ့ၣ်ညါ]

သဝီ

အ--- သဝီ

အ--- သဝီ

အ--- သဝီ

Fri, 28 Jun 2024

Footnotes: 

[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါမးရှး ၂၀၂၄ နံၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤၦၤမၤသ ကိးတၢ်တဂၤ ဖဲတီအူကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ်မၤဃါတၢ်မၤဘၣ်ဒိၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်အတၢ် အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤ ဘၢအီၤလၢအဝဲနီၢ်က စၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲ ပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.

Related Readings