လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်မၤဆါပယွဲအမုၢ်နံၤအံၤ ကညီဂ့ၢ်၀ီခွဲးယာ်ကရူၢ် (KHRG) ဃ့ထီၣ် ၀ဲလၢ ပှၤတဂၤစုာ်စုာ် ဒီးပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ် လၢကပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသးလၢတၢ်သးတဖျၢၣ်ဃီအပူၤ ဒီး ဆီၣ်ထွဲ မၤစၢၤသကိး ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်၀ဲ တၢ်မၤဆါပယွဲ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သးတဖျၢၣ်ဃီအပူၤ, ပမၤသကိး တၢ်သ့ဝဲ ခီဖျိတၢ်ဟ့ၣ်အါထီၣ် တၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်ဃး  လၢကီၢ်ပယီၤမုၢ်ထီၣ် ကလံၤထံးအပူၤ တၢ်အိၣ်သးဘၣ်ထွဲဒီးပှၤလၢအ တူၢ်ဘၣ် တၢ်မၤဆါပယွဲသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒီး အတၢ်လဲၤခီဖျိသ့၀ဲ, ဒ်န့ၢ်အသိး ပဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ အ၀ဲသ့ၣ်လၢတၢ်ကူ စါယါဘျါသးအဂီၢ် ဒီးမၤသကိးတၢ် လၢခါဆူမဲာ်ညါအဂီၢ် ဒ်သိးတၢ်ဘၣ်ပျံၤ ဘၣ်ဖုး၀ဲ တၢ်မၤဆါပယွဲ ဒီးတၢ်ဖီၣ်ဒုးဃာ်ဆူၣ် တၢ် သုတအိၣ်လၢၤတဂ့ၤအဂီၢ်သ့၀ဲန့ၣ်လီၤ.

စးထီၣ်လၢပယီၤသုးမီၤစိရိၤဟံးန့ၢ်ဆူၣ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ၂၀၂၁ နံၣ်လံၤလံၤန့ၣ် သုးဖီၣ်စုက၀ဲၤသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်မၤပယွဲ၀ဲ ဒူဖိသ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်အခွဲးအယာ် ဟဲနးထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်မၤပယွဲသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအကျါန့ၣ်, တၢ်ကဲထီၣ်သး ဒ်အမ့ၢ် တၢ်မၤဆါပယွဲထံဖိကီၢ်ဖိကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဟဲအါထီၣ်၀ဲဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်န့ၣ်လီၤ. ထဲ ၂၀၂၃ နံၣ်အပူၤန့ၣ် တၢ်တီၣ်ဖျါထီၣ်၀ဲ တၢ် ကဲထီၣ်သးဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်မၤဆါပယွဲဒူဖိသ၀ီဖိ ဆူ KHRG အအိၣ် အိၣ်၀ဲ ၃၃ ခါ, ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်၀ဲအစှၤကတၢၢ် ၃၇ ဂၤ ဒီးပှၤလၢအမၤကမၣ်တၢ်အခိၣ် သ့ၣ်မ့ၢ်၀ဲပယီၤသုးမီၤ စိရိၤအသုး န့ၣ်လီၤ. ပယီၤသုးမီၤစိရိၤအံၤ သူ၀ဲတၢ်မၤဆါပယွဲ နီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤ ဒီးသးတၢ်တူၢ်ဘၣ် ဒ်ဒုးယၤစုက၀ဲၤတခါအသိး ဒီးတၢ် အံၤမၤဘၣ်ဒိ၀ဲပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ် လၢအဘၣ်တၢ်ပာ်ပ နီၣ်အီၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤဆါပယွဲလၢအအိၣ်ဒီး အကျိၤအကျဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးအံၤ မၤဘၣ်ဒိ၀ဲဒူဖိသ၀ီဖိသ့ၣ် တဖၣ်အတၢ်အိၣ်မူ, တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ, တၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူ ဒီးဒုးကဲထီၣ်၀ဲသ၀ီဖိတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ဒီးသးအတၢ်ပျံၤ သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၤဆါပယွဲ န့ၣ်မ့ၢ်၀ဲတၢ်မၤကမၣ်ကွီၢ်မ့ၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်သဲစးတၢ်ဘျၢအဖီလာ်န့ၣ်လီၤ.  ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢအလံာ်ဃံး ဃာ်ထီဒါ တၢ်မၤဆါပယွဲ (UNCAT)  ပာ်ပနီၣ်၀ဲဒၣ်လၢ တၢ်မၤဆါပယွဲန့ၣ် မ့ၢ်၀ဲ တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ လၢအမၤ ဆူးမၤဆါဒီးဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢနီၢ်ခိမ့ၢ်ဂ့ၤနီၢ်သးမ့ၢ်ဂ့ၤ  ဒီးလၢအဘၣ်တၢ်မၤအီၤအိၣ်ဒီးတၢ်ပညိၣ် ဒ်သိးတၢ် ကမၤန့ၢ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ, ဒ်သိးတၢ်ကဟ့ၣ်၀ဲပှၤတဂၤအတၢ်ကမၣ်ခီဖျိတၢ်လၢအမၤတ့ၢ်၀ဲ မ့တမ့ၢ် တၢ်ဆိကမိၣ် လၢအမၤတ့ၢ်၀ဲအဖီ ခိၣ်, ဒ်သိးတၢ်ကမၤပျံၤမၤဖုးတၢ်ဒီး ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်တၢ် မ့တမ့ၢ် ခီဖျိတၢ်ထံၣ်ဆံးကွၢ်တလီၤတၢ် အဃိန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ တၢ်မၤဆါမၤပယွဲ တၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဟ့ၣ်၀ဲတၢ်ဒီသဒၢ လၢတၢ်ထီဒါ၀ဲတၢ်မၤဆါပယွဲဒီး တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤလၢ အမၤခိၣ်ဖီမဲာ်ဆှးတၢ် ဒီးဒုးလီၤသူး သ့ၣ်လၤကပီၤန့ၣ် မ့ၢ်၀ဲပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်လၢ အမၤစၢၤဆီၣ်ထွဲ ပှၤတဂၤစုာ်စုာ် အတၢ်ဒီသဒၢလီၤအသူးသ့ၣ်လၤကပီၤ အခွဲးအယာ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤဆါပယွဲတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤကမၣ်၀ဲ သဲစးတၢ်ဘျၢ အဆၢဖိ (၃) လၢအအိၣ်လၢ Geneva အလံာ် ဃံးဃာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤဆါပယွဲလၢ အကဲထီၣ်အသးလၢ ကညီကီၢ်စဲာ်အပူၤန့ၣ် အပတီၢ်တုၤသိး၀ဲဒီး တၢ်မၤကမၣ် ဒုး ယၤကွီၢ်မ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ ခီဖျိတၢ်မၤအီၤအိၣ်ဒီး အကျိၤအကျဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးကဲထီၣ်အသးလၢ တၢ်လီၢ်သ ကုၤဆးဒးအဃိ မ့ၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်မၤကမၣ်ကွီၢ်မ့ၣ်ထီဒါ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိန့ဆၢၣ် ဒ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်အီၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် ကွီၢ်မ့ၣ်အကွီၢ် ဘျီၣ် ရိမ်အလံာ်ဃံးဃာ်(Rome Statue) အပူၤ အသိးန့ၣ်လီၤ.

ပယီၤသုးမီၤစိရိၤအသုးသ့ၣ်တဖၣ် ဖီၣ်န့ၢ်ဆူၣ်ဒူဖိသ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဒီးဒုးဃာ်၀ဲ ဒ်သိးကမၤန့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤသ့ၣ်တဖၣ် မ့ တမ့ၢ် ဒ်သိးကမၤဆူၣ်သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ် လၢကအၢၣ်လီၤတဲဖျါထီၣ်၀ဲ တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤလၢလီၢ်က၀ီၤသုး ဖီၣ်စုက ၀ဲၤပၢၢ်ဆၢတၢ် သ့ၣ်တဖၣ်မၤ၀ဲ, လီၤဆီဒၣ်ဖဲလၢတၢ်လဲၤခးအ၀ဲသ့ၣ် မ့တမ့ၢ် ဖဲလၢတၢ်ခးလိာ်သး ကဲထီၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ.  ညီနုၢ်န့ၣ် ဖဲ လၢတၢ်ဖီၣ်ဒုးဃာ်န့ၢ်ဆူၣ် သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်အခါ အ၀ဲသ့ၣ်တဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကထီၣ်ဘှါရှဲတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ကွီၢ်ဘျီၣ်ပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ကပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အုၣ်သးလၢ အမၤစၢၤအ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်ဘၣ်. ပယီၤသုးမီၤစိရိၤအသုးသ့ၣ်တဖၣ် သူ၀ဲ နီၢ်ခိတၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကး ဒီးတၢ်မၤဆါပယွဲနါစိၤတၢ် သ့ၣ်တဖၣ် ဒ်သိးကစံၣ်ညီၣ်၀ဲဒူဖိသ၀ီဖိ လၢအ၀ဲသ့ၣ်ပာ်ကမၣ်၀ဲလၢ အဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ မ့တမ့ၢ် မၤသကိးတၢ်ဒီးလီၢ်က၀ီၤ သုးဖီၣ်စုက၀ဲၤ ပၢၢ်ဆၢတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပယီၤသုးမီၤစိရိၤအသုးဒီး သုးဖီၣ်စုက၀ဲၤအဂၤလၢ အမၤသကိးတၢ်ဒီး အ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ် သူ၀ဲတၢ်မၤဆါပယွဲလၢ ဒူဖိသ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်အဖီခိၣ် ဒ်သိးက မၤပျံၤမၤဖုး ဒူဖိသ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဒီးဒ်သိးကပာ်ဖျါ၀ဲဒၣ်လၢ အ၀ဲသ့ၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးစိကမီၤ တုၤဒၣ်လဲာ်လၢ အ၀ဲ သ့ၣ်မ့ၢ် မၤကမၣ်တၢ်ဘၣ်ဆၣ် ပူၤဖျဲးလၢ တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်သ့၀ဲန့ၣ်လီၤ. ပယီၤသုးမီၤစိရိၤအံၤ သူနါစိၤ၀ဲတၢ်စိ တၢ်ကမီၤ လၢ ကမၤအၢမၤသီ ထံဖိကီၢ်ဖိကမျၢၢ်န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်အသုးသ့ၣ်တဖၣ် ဖီၣ်န့ၢ်ဆူၣ်စ့ၢ်ကီး သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဒ်သိးကသူ၀ဲ ဒ်ပှၤဒီသဒၢတၢ်ဖိ မ့တမ့ၢ် ပှၤ၀ံတၢ်ဖိ ဒီးဟးပိာ်အ၀ဲသ့ၣ်အသုးအခံ ဖဲလၢအ၀ဲသ့ၣ်လဲၤဆူ လီၢ်က၀ီၤလၢ တၢ်သဘံၣ်သဘုၣ် ကဲထီၣ်အလီၢ် အခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်၀ံၤ တၢ်သူအ၀ဲသ့ၣ်ဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်မၤဆါပယွဲ ခီဖျိသ၀ီဖိ သ့ၣ်တဖၣ် တၢ်မၢဆူၣ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ က၀ံတၢ်ဃၢတၢ်စုာ် ဒီးလဲၤဆူလီၢ်က၀ီၤလၢ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဒီး မ့ၣ်ပိၢ်အိၣ်အါအလီၢ်အဃိ န့ၣ်လီၤ. တကးဒ်ဘၣ်အမဲာ်ညါ, သ၀ီဖိလၢဘၣ်တၢ်သူအီၤဒ် တၢ်ဒီသဒၢအသိးသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်တဲနါစိၤအီၤ ဒီးမၤဆါပ ယွဲစ့ၢ်ကီး အနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤ ဖဲလၢတၢ်ဖီၣ်ဃာ် အ၀ဲသ့ၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ထဲ ၂၀၂၃ နံၣ်ဧိၤအပူၤန့ၣ်  KHRG မၤနီၣ်မၤဃါ၀ဲ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်အမ့ၢ် တၢ်သူသ၀ီဖိဒ်ပှၤဒီသဒၢတၢ်ဖိ ဒီးပှၤ၀ံတၢ်ဖိ အိၣ် ၀ဲ ၁၃ ဘျီ ဒီးသ၀ီဖိလၢ အတူၢ်ဘၣ်တၢ်ခဲလၢာ် အိၣ် ၀ဲအစှၤကတၢၢ် ၉၇ ဂၤန့ၣ်လီၤ.

ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်၀ဲတၢ်မၤဆါပယွဲန့ၣ်တမ့ၢ်ထဲပှၤလၢတၢ်မၤဆါပယွဲအီၤအနီၢ်ကစၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်. ဟံၣ်ဖိဃီဖိ သ့ၣ်တဖၣ် ဒီးပှၤတ၀ၢဒီတဖုညါ ဘၣ်လဲၤခီဖျိတူၢ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီးတၢ် ဖဲလၢပှၤလၢအအဲၣ်၀ဲသ့ၣ်တဖၣ် တူၢ်ဘၣ်၀ဲ တၢ်မၤဆူးမၤဆါ နးနး ကျံၤကျံၤ, သးတၢ်ဆိကမိၣ်တဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးဖးယံာ်ဖးထၢ,  ဒီးနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးလၢ အဒုးကဲထီၣ်က့ၤ တၢ်ကီ တၢ်ခဲလၢအ၀ဲသ့ၣ်ကဆၢထၢၣ်လၢအနီၢ်ကစၢ်အခီၣ်အခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဘၣ်ပျံၤဘၣ်ဖုး၀ဲ တၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်ဒုးဃာ်တၢ်ဒီး တၢ်မၤဆါ ပယွဲန့ၣ် မၤဟးဂီၤ၀ဲ ပှၤတ၀ၢအတၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ်, မၤလီၤစှၤတၢ်နာ်န့ၢ်လိာ်သး, ဒီးဒုးအါထီၣ်၀ဲ တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ အတၢ်ဂ့ၢ် ကီသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. သးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ အဟဲကဲထီၣ်အသးခီဖျိ တၢ်မၤဆါပယွဲ သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ဟါမၢ်ကွံာ်တန့ၢ် ညီညီဘၣ်ဒီး  ဒုးကဲထီၣ်၀ဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အနီၢ်ကစၢ် ဒီးပှၤတ၀ၢ သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ဒ်သိးကက့ၤသူၣ်ထီၣ် က့ၤ အတၢ်အိၣ်မူလၢအသီန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကီတၢ်ခဲဒီး တၢ်တၤတၢ်မ့ၢ် အိၣ်အကလုၣ်ကလုၣ်ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့, တၢ်ဆဲးထဲးဂံၢ် ထဲးဘါသကိး၀ဲ လၢတၢ်ကမၤစၢၤ ဒီးတၢ်က ကူစါယါဘျါ၀ဲပှၤ လၢအတူၢ်ဘၣ် တၢ်မၤဆါပယွဲလၢ ကီၢ်ပယီၤမုၢ်ထီၣ်ကလံၤ ထံးအပူၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လီၢ်က၀ီၤဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ကရၢ ကရိ ဒီးပှၤတ၀ၢတၢ်ကရၢကရိသ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအရ့ဒိၣ် လၢ တၢ်ဟ့ၣ်၀ဲပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိသ့ၣ်တဖၣ် သးဂ့ၢ်၀ီပီညါတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ, သဲစးတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ, ဒီးကျိာ်စ့တၢ် ဆီၣ်ထွဲမၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အရ့ဒိၣ်၀ဲဒိၣ်မးလၢ တၢ်ကအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအကျိၤအကျဲ လၢတၢ်ကမၤစၢၤ၀ဲ ပှၤတူၢ် ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဒ်သိးအ၀ဲသ့ၣ် လဲၤခီဖျိ တၢ်လၢအတူၢ်ဘၣ်၀ဲကသ့ကန့ၢ်, ဒီးဒ်သိးအ၀ဲသ့ၣ် ကက့ၤမၤန့ၢ်က့ၤအသူးသ့ၣ် လၤကပီၤကန့ၢ် ဒီးဒ်သိးအ၀ဲသ့ၣ်က့ၤ ဘျၢလီၤက့ၤအသးလၢ ပှၤတ၀ၢအပူၤကန့ၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်မၤဆါပယွဲအမုၢ်နံၤအံၤ KHRG ဆီၣ်သခူထီၣ်၀ဲထံဂုၤကီၢ်ဂၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ်, ကရၢသဘျ့သ့ၣ်တဖၣ် ဒီးထံဂုၤကီၤဂၤ ပဒိၣ်ပပှၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢကဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်တၢ် ဟူးတၢ် ဂဲၤ ဒ်တၢ်ပာ်ဖျါလၢလာ်အံၤအသိးန့ၣ်လီၤ.

• ပာ်ပနီၣ်ကွီၢ်မ့ၣ်အၢအၢသီသီလၢ အဘၣ်တၢ်မၤကမၣ်အီၤလၢ ပယီၤသုးမီၤစိရိၤအခိၣ်အနၢ်သ့ၣ်တဖၣ်, ဟးဆှဲးမၤ တၢ်ဆဲးလီၤမံၤဒီးအ၀ဲသ့ၣ် မ့တမ့ၢ် ဟးဆှဲးပာ်ပနီၣ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ အမ့ၢ်ပှၤလၢ အအိၣ်ဒီးစိကမီၤဖိးသဲစး, ဒီးလိာ် ကွီၢ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ ကွီၢ်ဘျီၣ်သဘျ့သ့ၣ်တဖၣ်အပူၤတက့ၢ်.
• ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလီၢ်ကဝီၤဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ကရၢကရိ  ဒီးလီၢ်က၀ီၤပှၤတ၀ၢတၢ်ကရၢကရိသ့ၣ်တဖၣ် ဃုာ်ဒီး ကလုာ်ဒူၣ် ပှၤဟ့ၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ အတၢ်ကရၢကရိသ့ၣ်တဖၣ် လၢတၢ်မၤအါထီၣ် သးဂ့ၢ်၀ီပီညါအတၢ် ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလၢ ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အဂီၢ်, အဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ် ဒီးလီၢ်က၀ီၤပှၤတ၀ၢသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ဒ်သိးအ၀ဲ သ့ၣ်လဲၤခီဖျိတၢ်လၢ အ တူၢ်ဘၣ်၀ဲကန့ၢ်ကသ့အဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.
• ဒိကနၣ်ဒီးဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ လီၢ်က၀ီၤဂံၢ်ခီၣ်ထံးတၢ်ကရၢကရိသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ဂဲာ်လိာ် လၢတၢ်ထၢဖှိၣ်မၤ နီၣ်မၤဃါ ၀ဲတၢ်ကဲထီၣ်သးဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်ဒုးဃာ်တၢ် ဒီးတၢ်မၤဆါပယွဲတၢ် လၢကီၢ်ပယီၤမုၢ်ထီၣ် ကလံၤထံးအပူၤတ က့ၢ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ကတိၤန့ၢ်ခဲးတၢ်လၢ ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ် အခွဲးအယာ်အဂီၢ် ဒီးဟ့ၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလၢ လၢပှဲၤပှဲၤ ဒီးတၢ်ဒီသဒၢသ့ၣ်တဖၣ်ဆူ ပှၤလၢအထံၣ်ထွဲ တၢ် ဒီးဟဲပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ကဲထီၣ်သးဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဖီၣ် ဆူၣ်ဒုးဃာ်တၢ် ဒီးတၢ်မၤဆါပယွဲတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
• ဟ့ၣ်အါထီၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဆူဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် ဘၣ်ဃးတၢ်မၤကမၣ်၀ဲတၢ်မၤဆါပယွဲ ဒီးတၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်ဒုး ဃးတၢ် အကွီၢ်မ့ၣ် လၢအဟဲကဲထီၣ်အသးလၢ ကီၢ်ပယီၤမုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးအပူၤတက့ၢ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ဃုထံၣ်န့ၢ်ကျိၤကျဲ သ့ၣ်တဖၣ်လၢတၢ်ကဘှါရှဲ၀ဲတၢ်မၤကမၣ်ကွီၢ်မ့ၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ, ဃုာ်ဒီး တၢ်မၤလဲၢ်ထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ် တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါအတကွီၣ် ဒ်သိးတၢ်ကဒုးပာ်ဃုာ်ကွီၢ်မ့ၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်တက့ၢ်

တၢ်ဆဲးကျိး