English
ကညီကျိာ်
မြန်မာတၢ်ပာ်ဖျါအဖုၣ်တဘ့ၣ်အံၤ ပာ်ဖျါဝဲ တၢ်ကဲထီၣ်အသးဖဲ နိၣ်တကီကီၢ်ဆၣ်, ဝီၢ်ရ့ၣ်ကီၢ်ဆၣ် ဒီး ကီးတရံးကီၣ်ဆၣ်, ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤ ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ဒီးလါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂ဝ၂၃ နံၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ နိၣ်တကီကီၢ်ဆၣ်ပူၤ ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးဖိတဖၣ် ခးသံဝဲသဝီဖိတဂၤ ဖဲအဒိးဝဲ သိလ့ၣ်ယီၢ် (ဆဲးကဲး) အခါလီၤ. SAC သုးဖိတဖၣ် ဒွဲၣ်အူထီၣ်စ့ၢ်ကိးဝဲ သဝီဖိအဟံၣ်တဖၣ် ဒီး ဂုာ်ဆူၣ်ပျိဆူၣ်န့ၢ်သဝီဖိတဖၣ် အတၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဝဲလၢ ကညီဒီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA)သုး ဒီး SAC သုးအဘၢၣ်စၢၤ ဖဲဝီၢ်ရ့ၣ်ကီၢ်ဆၣ်ပူၤအဃိ သဝီဖိတဖၣ်ဘၣ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးအိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး သဝီဖိဖဲ ကီးတရံးကီၢ်ဆၣ်ပူၤတဖၣ်ဘၣ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးဝဲ ခီဖျိလၢ သုးတဖၣ်ခးလီၤနါစိၤကျိဖးဒိၣ်ဆူသဝီပူၤ ဒီး တဲပျံၤတဲဖုးဝဲသဝီဖိတဖၣ်လၢ တၢ်ပၢၢ်ဆၢသုးဖီၣ်စုကဝဲၤတဖၣ်မ့ၢ်ခးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကဒွဲၣ်အူကွံာ်ဒူသဝီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.[1]
တၢ်ဒွဲၣ်အူထီၣ်ဟံၣ်ဃီဖဲ နိၣ်တကီ (ကၠးအ့ဆ့းကၠံ) ကီၢ်ဆၣ်
ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ၁၂သီ, ၂ဝ၂၀၂၃နံၣ်အနံၤ ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးဖိတဖၣ်လၢ ခီချ့သုးရ့ၣ် (ခမရ) - ၃၂ နီၤဖးလီၤအသးလၢသုးခံဖု, တၢတဖုလဲၤဃီၤဝဲဆူ အ--- သဝီ ဒီး ဒွဲၣ်အူကွံာ်ဝဲ သဝီဖိအဟံၣ် (၂) ဖျၢၣ် ဖဲ အ--- သဝီ, တခးကျိကရူၢ်, နိၣ်တကီကီၢ်ဆၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်သုးအဂၤတဖုတခီ လဲၤဃီၤဝဲဆူ ဘ--- သဝီ ဒီးဒွဲၣ်အူထီၣ်ကွံာ်ဝဲ ကီၢ်သူလ့ၤ (KNLA) သုးခိးတၢ်အတြဲၤခံတီၤ ဖဲဘ--- သဝီ, ဝၣ်မၣ်ကရူၢ်, နိၣ်တကီကီၢ်ဆၣ်အပူၤလီၤ. တၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤ အ---သဝီဖိတဂၤ ဒီး ဘ--- သဝီသးပှၢ်အနီၢ်ကစၢ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဆူ KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤအအိၣ်လီၤ.
တၢ်ဂုာ်ဆူၣ်ပျိဆူၣ်တၢ်ဖဲ နိၣ်တကီကီၢ်ဆၣ်
ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ၁၃သီ, ၂၀၂၃နံၣ်အနံၤ SAC သုးဖိတဖၣ်လၢ ခမရ -၃၂ အိၣ်ဆီလီၤအသးဖဲ ဘ--- သဝီ ဒီးလဲၤဃီၤဝဲဆူ ဝၣ်မၣ်သဝီ, ဝၣ်မၣ်ကရူၢ်, နိၣ်တကီကီၢ်ဆၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. သုးဖိသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဂုာ်ဆူၣ်ပျိဆူၣ်န့ၢ်သဝီဖိတဖၣ်အတၢ်ဖိတၢ်လံၤ ဒီးတကးဘၣ် အဝဲသ့ၣ် ဖီၣ်ဖီအီၣ်သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်အဆီတဖၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တီၢ်မၤဟးဂီၤကွံာ်ဝဲသဝီဖိတဖၣ် အပဲတြီတဖၣ်လီၤ. ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ၁၆သီ, ၂၀၂၃နံၣ်အနံၤ SAC သုးဖိတဖၣ်လၢ ခမရ -၃၂ အိၣ်ဆီလီၤအသးဖဲ တခးခံသဝီ တခးခံကရူၢ်, နိၣ်တကီကီၢ်ဆၣ်ပူၤတဖု ဒီးလဲၤဃီၤဝဲဆူ ခ--- သဝီ, တခးကျိကရူၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤတုၤဆူသဝီပူၤအခါ အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဟံၣ်တဖျၢၣ်လၢအကစၢ်တအိၣ်လၢဟ့ၣ်ပူၤဘၣ်အခါ, အဝဲသ့ၣ်မၤဟးဂီၤဝဲဟံၣ်အပဲတြီဒီးနုာ်လီၤဟံးန့ၢ် ဝဲစ့ ဃု ကလီၢ်ကၠး (၆၀၀,၀၀၀) ဒီး လီတဲစိတဖျၢၣ်ဖဲဟံၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအခါ ဟံၣ်ကစၢ်အိၣ်ဝဲလၢ အရီဘၢၣ် (ကီၣ်) ကျီး ဒီး မ့မ့ၢ်အမါတခီလဲၤအိၣ်ဝဲလၢ ဃိၣ်သၢဖျၢၣ်ဝံၢ်ပူၤ, ဖဲနိၣ်တကီကီၢ်ဆၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. SAC သုးဖိတဖၣ်နုာ်လီၤစ့ၢ်ကီးဝဲဆူ ဟံၣ်အဂၤတဖျၢၣ် ဘၣ်ဆၣ်ခီဖျိလၢဟံၣ်ကစၢ်အိၣ်ဝဲလၢဟံၣ်ပူၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်တဟံးန့ၢ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်လီၤ. သဝီဖိလၢ ခ---သဝီတဂၤဟ့ၣ်ဝဲတၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်မၤသံသဝီဖိတဂၤဖဲ နိၣ်တကီကီၢ်ဆၣ်
ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ၁၃သီ, ၂၀၂၃နံၣ်အနံၤန့ၣ် SAC သုး ခမရ - ၃၂ ထံၣ်သဂၢၢ်ဘၣ်လိာ်သးဒီးသဝီဖိတဂၤ လၢအမံၤမ့ၢ်ဝဲ စီၤလွဲထူ, သးနံၣ် ၃၅ နံၣ်တဂၤဖဲ အဝဲဒိးဝဲ သိလ့ၣ်ယီၢ် (ဆဲးကဲး) ဘူးဝဲဒီး ဘ--- သဝီ, ဝၣ်မၣ်ကရူၢ်, နိၣ်တကီကီၢ်ဆၣ် ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဝဲဖဲ သဝီဖိ စီၤလွဲထူအံၤ လဲၤဟးအိၣ်သကိးဝဲမါလၢ် မဲၢ်သးသဝီ, မဲၢ်သဲးကရူၢ်, ကြုၢ်တုကီၢ်ဆၣ် ဒီးဟဲက့ၤကဒါက့ၤဆူအကစၢ်သဝီဖဲ ဝၣ်မၣ်ခံသဝီ, ဝၣ်မၣ်ကရူၢ်အခါန့ၣ်လီၤ. SAC သုးဖိတဖၣ်ကိးပတုာ်အီၤ ဘၣ်ဆၣ်အဝဲ တပတုာ်အဆဲးကဲးဘၣ်အဃိ SAC သုးဖိတဖၣ်ခးအီၤဒီးကျိန့ၣ်လီၤ. စီၤလွဲထူအံၤကျိဘၣ်အီၤဖဲအချၢဃံ ဒီးသံကွံာ်ဝဲတဘျီဃီ လီၤ. ဖဲ ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ၁၅သီ, ၂၀၂၃နံၣ်အနံၤ, စီၤလွဲထူ အမါ ဒီးဝၣ်မၣ်ခံသဝီသးပှၢ် လဲၤဟံးန့ၢ်ကွံာ်အသံစိၣ် ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအလီၢ် ဒီးတနံၤဃီန့ၣ် တၢ်ခူၣ်လီၤကွံာ်အီၤဖဲ ဝၣ်မၣ်ခံသဝီ, ဝၣ်မၣ်ကရူၢ်, နိၣ်တကီကီၢ်ဆၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.
Footnotes:
[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ ဖဲလါယနူၤအါရံၤ ဒီးလါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂ဝ၂၃ နံၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤၦၤမၤသကိးတၢ်တဂၤ ဖဲ ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ်မၤဃါတၢ်မၤဘၣ်ဒိၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢအီၤလၢအဝဲနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲ ပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.
Print:
