တၢ်ပာ်ဖျါအဖုၣ်တဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါဝဲ  တၢ်ကဲထီၣ်အသးဖဲ ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, တီအူကီၢ်ရ့ၣ် ဖဲလါယူၤလံ ၂၀၂၃နံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလါယူၤလံ ၂၀၂၃နံၣ်န့ၣ်, ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) အသုးကဘီယူၤ ခးလီၤဝဲတၢ်လၢသဝီခံဖျၢၣ်ဖဲ ထံသးစီ ကရူၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိသုးကဘီယူၤခးလီၤတၢ်အဃိ ဟံၣ်ဘၣ်ဒိအစှၤကတၢၢ် ဃုဖျၢၣ်, တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါတၢ်သူၣ် ထီၣ် ခံဖျၢၣ် ဒီးဘုဖီတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. သဝီဖိ ၂,၀၀၀ ဘျဲၣ်လၢ ထံသးစီကရူၢ်အပူၤ ဃ့ၢ်ထီၣ်ကွံာ်န့ၣ်လီၤ. သဝီဖိလၢအဃ့ၢ်မှံဟး ဖျိးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ လိၣ်ဘၣ်ဝဲဂ့ၢ်ဂီၢ်အူတၢ်လိၣ်ဘၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီ, တၢ်အိၣ်ကဒုလီၢ်ဒီး ကသံၣ်ကသီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.[1]

 

 

သုးကဘီယူၤခးလီၤတၢ်ဖဲ အ---သဝီ

ဖဲလါယူၤလံ ၁၈သီ, ၂၀၂၃နံၣ် ဂီၤခီ ၁၀နၣ်ရံၣ်န့ၣ်, ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးကဘီယူၤ ၂ဘ့ၣ် ခးလီၤတၢ် ခံဘျီဖဲ အ---သဝီ, ထံသးစီကရူၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမၤဟးဂီၤဝဲ သရိာ် တဖျၢၣ်ဒီး သဝီဖိအဟံၣ် လွံၢ်ဖျၢၣ်န့ၣ် လီၤ. သဝီဖိအဟံၣ်အိၣ်ဝဲ ၁၂၀ဃၣ်ဃၣ် လၢအ---သဝီပူၤန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိသုးကဘီယူၤခးလီၤတၢ်အဃိ သဝီဖိတဘၣ်ဒိဒီး ဘၣ် သံဘၣ်ပှၢ်နီတဂၤဘၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်ကွံာ်လံအဃိန့ၣ်လီၤ. သဝီဖိ ၂,၀၀၀ဘျဲၣ် လၢအ---သဝီ, ဒီးသဝီလၢအခိၣ် ဃၢၤတဖၣ် ဖဲထံသးစီကရူၢ်န့ၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်ကွံာ်ဝဲလၢတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအပူၤခီဖျိ SAC သုးကဘီယူၤခးလီၤတၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. အဝဲ သ့ၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်ဆူ သီၣ်ယ့ၤခၣ်ဟီၣ်ကဝီၤဒီးဆူတီအူဝ့ၢ် လၢဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. သဝီဖိလၢဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်တဂၤ ပာ်ဖျါဝဲလၢ, ပှၤဃ့ၢ်မှံဟးဖျိအကျါ ပှၤမိၢ်ဒၢလွံၢ်ဂၤဆံးစၢ်ထီၣ်အဖိ ဖဲအဘၣ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.

 

ကဘီယူၤခးလီၤတၢ်ဖဲ ဘ---သဝီ

ဖဲလါယူၤ ၂၂သီ, ၂၀၂၃နံၣ်န့ၣ်, (SAC) သုးကဘီယူၤခံဘ့ၣ် ခးလီၤတၢ်ဖဲ ဘ---သဝီ, ထံသးစီကရူၢ်, ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ် ဃိးဘျီ န့ၣ်လီၤ. သုးကဘီယူၤခးလီၤတၢ်အံၤ မၤဟးဂီၤဝဲ ခဲးသလ့း ဖံဝါဟံၣ်ဒွဲလီၢ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖျၢၣ်, ဘုဖီတဖျၢၣ်, ဒီး သဝီဖိအဟံၣ် ခံဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢတၢ်ကွံာ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ် ခံဖျၢၣ်ဖဲ ခဲးသလ့း ဖံဝါအိၣ်အလီၢ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်အဃိ ဟးဂီၤဝဲလၢာ်စီဖ့ကလ့ၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလါယူၤလံ ၂၃သီ, ၂၀၂၃နံၣ် မုၢ်ဃ့ၢ်လီၤ ၂နၣ်ရံၣ်န့ၣ်, (SAC) သုးကဘီယူၤ သၢဘ့ၣ်ခးလီၤကဒီးတၢ်ဖဲ ဘ---သဝီ, ထံသးစီ ကရူၢ်အပူၤအခါ ကွံာ်လီၤဝဲ မ့ၣ်ပိၢ် ၁၃ဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ကမျၢၢ်တဘၣ်ဒိဒီး သံနီတဂၤဘၣ် ဘၣ်ဆၣ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤဝဲ, ဒီးဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ ဒ်အမ့ၢ် ထွံၣ်, ဆီ ဒီးထိၣ်ဒ့ၣ်တဖၣ်သံဝဲအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘ---သဝီန့ၣ် အိၣ်စီၤစုာ်ဒီး အ---သဝီ ထဲ ၁.၅ ကံလိမံး ထၢၣ်ဃၣ်ဃၣ်အဃိ သဝီဖိတဖၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်ကွံာ်တ့ၢ်လံ ဖဲသုးကဘီယူၤခးလီၤတၢ်ဖဲ လါယူၤလံ ၁၈သီဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ တၢ်ပျံၤဘၣ်ကဘီယူၤခးလီၤတၢ်အဃိ, သဝီဖိလၢ ဘ---သဝီဒီး သဝီအိၣ်ဘူးအိၣ်တံၢ်အဂၤတဖၣ်ခဲလၢာ် လၢထံသးစီကရူၢ်ပူၤ န့ၣ် ဃ့ၢ်ထီၣ်ကွံာ်ဝဲလၢတၢ်အိၣ်ကဒုလီၢ်န့ၣ်လီၤ.

သဝီဖိဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးတဖၣ် အတၢ်အိၣ်သး

သဝီဖိလၢ အ---သဝီဒီး ဘ---သဝီတဖၣ် ဘၣ်အိၣ်ဒံးဝဲလၢ တၢ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးအလီၢ် ဖဲလါအီကူးထီၣ်တဝာ် ၂၀၂၃နံၣ်န့ၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲဂ့ၢ်ဂီၢ်အူတၢ်လိၣ်ဘၣ်ဒ်အမ့ၢ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီ, တၢ်အိၣ်ကဒုလီၢ်ဒီး ကသံၣ်ကသီသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဂံၢ်ခီၣ် ထံးတၢ်ကရၢကရိသၢဖု ဟ့ၣ်လီၤအဝဲသ့ၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဆူ သဝီဖိဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးတဖၣ်လၢအဃ့ၢ်ဆူ တီအူဝ့ၢ်ပူၤ, ဒီးကရၢ သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ပှၤဂ့ၢ်ဝီတၢ်မၤဂ့ၤမၤစၢၤကရၢ, တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါကရၢဒီး ပိာ်မုၣ်ကရၢသ့ၣ်တဖၣ် (လၢတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ် တၢ်တပာ်ဖျါအမံၤဘၣ်) န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကရၢကရိတဖၣ်အံၤ ဟ့ၣ်နီၤလီၤဝဲ တၢ်အီၣ်မိၢ်ပှၢ်ဒ်အမ့ၢ် ဟုသးဒီး ကျိၣ်စ့တၢ်မၤစၢၤတနီၤ, ဘၣ်ဆၣ် သဝီဖိလၢဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ်တဂၤပာ်ဖျါတဲဝဲလၢ တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်တလၢတလီၣ်လၢသဝီဖိအဂီၢ်ယံာ်ယံာ်ဘၣ်. ကဘီ ယူၤခးလီၤတၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, SAC သုးဆီလီၤဝဲ သုးကလၢၤတစိၢ်တလီၢ်ဖဲ အ---ဒီး ဘ---သဝီအပူၤ ဒီးဟဲပာ်လီၤစ့ၢ်ကီးဝဲ တၢ်စု ကဝဲၤတဖၣ်, တကးဒံးဘၣ် ဂုာ်ဆူၣ်ပျိဆူၣ်စ့ၢ်ကီး သဝီဖိအတၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်, ဒီးအဟုသးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လီၢ်ကဝီၤသဝီဖိတဖၣ် က့ၤကဒါဆူအသဝီပူၤတဘူၣ်ဘၣ် ဒီးဘၣ်အိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးအလီၢ်န့ၣ်လီၤ.

Tue, 15 Aug 2023

Footnotes: 

[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤနီၣ်မၤဃါအီၤလၢ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG ဝဲၤဒၢးပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤဖဲ လါယူၤလံ ၂၀၂၃နံၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢအီၤလၢ အဝဲနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.

Related Readings