တၢ်ပာ်ဖျါအဖုၣ် တဘ့ၣ်အံၤ ပာ်ဖျါဝဲ  တၢ်ကဲထီၣ်ဖဲ ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ်, ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤ ဖဲလါယူၤလံ ၂၀၂၂နံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလါ ယူၤလံ ၂၀၂၂နံၣ်န့ၣ်, သုးခိးကီၢ်ဆၢ (BGF) သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် ၁၀၁၄, သုးဒ့ နီၣ်ဂံၢ် ၂, သုးဖိသ့ၣ်တဖၣ်, မၢဆူၣ်ဝဲသဝီဖိအိၣ်လၢ ဘ---သဝီ, ဆ---သဝီ, ဒီး ထ---သဝီ, ကၠိမၣ်သွဲၤကရူၢ်, ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ်, ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢကထၢဖှိၣ်န့ၢ်ဝဲ သ့ၣ် သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. သဝီဖိအိၣ်လၢသဝီသၢဖျၢၣ်အံၤအပူၤသ့ၣ်တဖၣ်, ဘၣ်တၢ်မၢဆူၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကကူာ်န့ၢ်ဝဲသ့ၣ် ဒီးလဲၤဆှၢဝဲ သ့ၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဆူ ချၢၣ်ဃဲၤ BGF သုးကလၢၤ လၢအအိၣ်လၢ ဘူၣ်ပြၢးကရူၢ်, ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်လၢ လါဒံၤစဲဘၢၣ် ၂၀၂၁နံၣ်န့ၣ်, BGF သုးဖိအိၣ်လၢသုးကလၢၤတဖျၢၣ်အံၤ မၢဆူၣ်ဝဲသဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်လၢ ကဟဲစိာ်န့ၢ် သ့ၣ်န့ၣ် တစှၤန့ၢ်ဒံးလွံၢ်ဘျီ ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဲထီၣ်သးလၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်န့ၣ် ဖဲလါဒံၤစဲဘၢၣ် ၆သီ, ၂၀၂၁နံၣ်, လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၇သီ, ၂၀၂၂နံၣ်, လါမးရှး ၃သီ, ၂၀၂၂နံၣ်, ဒီး လါယူၤလံ ၁၇သီ, ၂၀၂၂နံၣ်န့ၣ်လီၤ.[1]

 

 

တၢ်မၢဆူၣ်လၢတၢ်ကထၢဖှိၣ်န့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ်တဖၣ်

ဖဲလါယူၤလံ ၂၀၂၂နံၣ်န့ၣ်, သုးခိးကီၢ်ဆၢ (BGF) သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် ၁၀၁၄, သုးဒ့ နီၣ်ဂံၢ် ၂, သုးဖိသ့ၣ်တဖၣ်, မၢဆူၣ်ဝဲဝီ ဖိအိၣ် လၢ ဘ---သဝီ, ဆ---သဝီ, ဒီး ထ---သဝီ, ကၠိမၣ်သွဲၤကရူၢ်, ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ်, ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢကထၢ ဖှိၣ်န့ၢ် ဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. သဝီဖိအိၣ်လၢသဝီသၢဖျၢၣ်အံၤအပူၤတဖၣ်, ဘၣ်တၢ်မၢဆူၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကကျီန့ၢ်ဝဲသ့ၣ် ဒီးလဲၤဆှၢဝဲ သ့ၣ် သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဆူ ချၢၣ်ဃဲၤ BGF သုးကလၢၤ လၢအအိၣ်လၢ ဘူၣ်ပြၢးဘူၣ်ကရူၢ်, ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ဆၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. စီၤဖါကနူၤ, လၢအမ့ၢ်ဝဲ BGF သုးခိၣ်တဂၤ, မၢဆူၣ်ဝဲသဝီဖိလၢအအိၣ်လၢသဝီသၢဖျၢၣ်အံၤအပူၤလၢကကျီန့ၢ်အီၤသ့ၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤဖါကနူၤအံၤ အိၣ်ဝဲလၢ တီၤသလ့ခိၣ်သဝီ, ဒီး အဝဲလီၤဝဲမူဒါဖဲ ချၢၣ်ဃဲၤသုးကလၢၤ ဖဲဆၢကတီၢ်အဝဲအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ လါယူၤလံ ၁၇ သီ, ၂၀၂၂ နံၣ်, ကဘၣ်ဖဲ မုၢ်ဟါလီၤ ၁ နၣ်ရံၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်, စီၤဖါကနူၤ ကီးဝဲလီတဲစိဆူ သဝီသးပှၢ်လၢ အအိၣ်လၢ ဘ---သဝီ, ဆ---သဝီ, ဒီး ထ---သဝီ တဖၣ်အအိၣ် ဒီးမၢဝဲသဝီသးပှၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤလၢကတဲဘၣ်သဝီဖိသ့ၣ် တဖၣ်လၢကဟဲစိာ်ဝဲသ့ၣ်လၢ အဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ၂ ထါ ဒီထီန့ၢ်ဒံး ၆ ပျၢ် ဆူ BGF အသုးကလၢၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲလါယူၤလံ ၁၈ သီ, ၂၀၂၂ နံၣ်န့ၣ်, ကမျၢၢ်ဖိလၢအအိၣ်လၢသဝီသၢဖျၢၣ်အံၤအပူၤ ဒိးလဲန့ၢ်ဝဲသိလ့ၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဒီးလဲၤဆှၢဝဲဒၣ် သ့ၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဆူ ချၢၣ်ဃဲၤအသုးကလၢၤန့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဒူၣ်အိၣ်ဝဲ ၁၁၃ ဒူၣ်ဒီး သဝီဖိအိၣ်ဝဲ ၇၀၁ဂၤလၢ ဘ---သဝီပူၤ, ဟံၣ်ဒူၣ် အိၣ်ဝဲ ၄၇ ဒူၣ် ဒီး သဝီဖိအိၣ်ဝဲ ၃၃၆ ဂၤလၢ ဆ---သဝီပူၤ, ဟံၣ်ဒူၣ်အိၣ်ဝဲ ၇၂ ဒူၣ် ဒီး သဝီဖိအိၣ်ဝဲ ၅၂၇ ဂၤလၢ ထ---သဝီပူၤ န့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဒူၣ်ခဲလၢာ်ပာ်ဖှိၣ်အိၣ်ဝဲ ၂၃၂ ဒူၣ် လၢသဝီသၢဖျၢၣ်အံၤအပူၤ ဒီးဟံၣ်ဒူၣ်တဒူၣ်စုာ်စုာ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၢဆူၣ်အဝဲသ့ၣ် လၢ ကဟဲ စိာ်ဝဲသ့ၣ်တကျီၣ် ဆူချၢၣ်ဃဲၤသုးကလၢၤန့ၣ်လီၤ.

သုးခိၣ် မီၤခၠံၣ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲ (BGF) သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် ၁၀၁၄ အသုးရ့ၣ်ခိၣ်န့ၣ်လီၤ. [ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့အဝဲတအိၣ်ဖဲချၢၣ်ဃဲၤအသုးက လၢၤဘၣ်]. စီၤတ့ၤဝ့န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ (BGF) သုးရ့ၣ် နီၣ်ဂံၢ် ၁၀၁၄, သုးဒ့ နီၣ်ဂံၢ် ၂ အသုးဒ့ခိၣ် ဒီး အဝဲဟံးမူဒါဖဲချၢၣ်ဃဲၤသုးကလၢၤဖဲ ဆၢကတီၢ်အဝဲန့ၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤဖါကနူၤ [ပှၤလၢကီးသဝီသးပှၢ်လီတဲစိ] ဒီးသုးခိၣ်အဂၤတဂၤ လၢအမံၤမ့ၢ်ဝဲ စီၤမိဟ့စ့ၢ်ကီး လီးမူ ဒါဖဲချၢၣ်ဃဲၤသုးကလၢၤန့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်လၢ လါ ဒံၤစ့ဘၢၣ် ၂၀၂၁ နံၣ်န့ၣ်, စီၤဖါကနူၤ ဒီးစီၤမိဟ့ ခံဂၤအံၤမၢဆူၣ်ဝဲ သဝီဖိလၢ အအိၣ်လၢ ချၢၣ်ဃဲၤသဝီ လၢတၢ်ကဟဲစိာ်န့ၢ်အီၤသ့ၣ်န့ၣ်အိၣ်ဝဲ အါနၣ်ဒံးလွံၢ်ဘျီလံန့ၣ်လီၤ. ဖဲလါဒံၤစ့ဘၢၣ် ၂၀၂၁ နံၣ်န့ၣ်, သဝီဖိ အိၣ်လၢ ဝ---သဝီ ဒီး က---သဝီ, ကၠိခနကရူၢ်, သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ် လဲၤထုးဆှၢန့ၢ်ဝဲသ့ၣ်လၢသိလ့ၣ် ၂ ခိၣ် ဆူချၢၣ်ဃဲၤ သုးကလၢၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလါ ဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၇ သီ, ၂၀၂၂ နံၣ်န့ၣ်, ဟံၣ်ဒူၣ်တဒူၣ်စုာ်စုာ်လၢအိၣ်လၢ ဟ---သဝီပူၤသ့ၣ်တဖၣ် တၢ်မၢဆူၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢကဘၣ်ဟ့ၣ်ဝဲဒၣ် သ့ၣ်သၢကျီၣ် လၢအဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ၂ ထါ ဒီး ထီန့ၢ်ဒံး ၅ ပျၢ် မ့တမ့ၢ် ၆ ပျၢ် ဆူ BGF အသုးကလၢၤတဖျၢၣ် ဃီအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလါမးရှး ၃ သီ, ၂၀၂၂ နံၣ်န့ၣ်, ဟံၣ်ဒူၣ်တဒူၣ်စုာ်စုာ်လၢအိၣ်လၢ ဟ---သဝီ ဒီး ဝ---သဝီစ့ၢ်ကီး တၢ်မၢဆူၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကဘၣ်ဟ့ၣ်ဝဲဒၣ်သ့ၣ်လၢဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ၃ ထါ ဒီး ထီန့ၢ်ဒံး ၅ ပျၢ် မ့တမ့ၢ် ၆ ပျၢ် ဆူ BGF အသုးကလၢၤ တဖျၢၣ်ဃီအံၤန့ၣ်လီၤ. BGF သုးဖိအိၣ်လၢ ချၢၣ်ဃဲၤသုးကလၢၤတဖၣ်အံၤ မၢအီၣ်ဝဲသဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ် တဟ့ၣ်ဝဲသဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ဘူးတၢ်လဲနီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

Mon, 01 May 2023

Footnotes: 

[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါယူၤလံ ၂၀၂၂နံၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤၦၤမၤသ ကိးတၢ်တဂၤ ဖဲ ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ်မၤဃါတၢ်မၤဘၣ် ဒိၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ် အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢအီၤလၢအဝဲနီၢ် ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲ ပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ န့ၣ်လီၤ.

Related Readings