တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်ကဲထီၣ်သးဖဲ ဘံလ့ကီၢ်ဆၣ် ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလါယူၤ ၂၃ သီ, ၂၀၂၂နံၣ်န့ၣ် ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးဖိတဖၣ် ခးလီၤဝဲကျိဖးဒိၣ် (120mm) လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ပညိၣ်လိၤလိၤ ဆူဝၣ်ကတဲာ်သဝီ အံစူၢ်ခံကရူၢ် ဘံလ့ကီၢ်ဆၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. သဝီဖိလၢအသးနံၣ်အိၣ် ၂၅နံၣ်တဂၤ ဒီးအဖိ မုၣ်လၢအသးနံၣ်အိၣ်တနံၣ်တဂၤသံဝဲဒၣ် လၢတၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်တဖၣ်အကျါ ကျိဖးဒိၣ်ချံတဖျၢၣ်လီၤတဲာ်ဝဲလၢအဝဲသ့ၣ် အဟံၣ်ကပၤန့ၣ်လီၤ. ဖိသၣ်ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤသံဝဲဒၣ်တဘျီဃီန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်လၢအမိတခီ သံဝဲဒၣ်လၢကျဲ ဖဲလၢပှၤလဲၤဆှၢအီၤဆူ ဘံလ့တၢ်ဆါဟံၣ်လၢတၢ်ကူဆါယါဘျါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. [1]

 

 

(၁) တပတီၢ်- တၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး

တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ်

တၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်အဃိ သ၀ီဖိတဖၣ်သံ၀ဲ

တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ

လါယူၤ ၂၃သီ, ၂၀၂၂နံၣ်

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီ, ကရူၢ်, ကီၢ်ဆၣ်, ကီၢ်ရ့ၣ်)

ဝၣ်ကတဲာ်သဝီ အံစူၢ်ခံကရူၢ် ဘံလ့ကီၢ်ဆၣ် ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်.

ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

နီၢ်စါစါဝ့ (ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကိးအီၤလၢ နီၢ်အ့)

နီၢ်ဝ့ကၠူလါ

သးနံၣ်

၂၅ နံၣ်

၁ နံၣ်

မုၣ်/ ခွါ

မုၣ်

မုၣ်

ကလုာ်

ကညီ

ကညီ

ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အိၣ် / တအိၣ်   

အိၣ်

တအိၣ်

တၢ်ဖံးတၢ်မၤ

ကၠိသရၣ်မုၣ်

N/A

တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ

ဘါသီခါ

ဘါသီခါ

တၢ်ဟံမူဒါ/ လီၢ်လၤ

သဝီဖိ

သဝီဖိ

အိၣ်ဆိးဒူသဝီ

၀ၣ်ကတဲာ်သဝီ အံစူၢ်ခံကရူၢ် ဘံလ့ကီၢ်ဆၣ် ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်.

၀ၣ်ကတဲာ်သဝီ အံစူၢ်ခံကရူၢ် ဘံလ့ကီၢ်ဆၣ် ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်.

ၦၤလၢအမၤအၢပယွဲတၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ                    

လီၢ်လၤ

သုးကျိၤ/ သုးရ့ၣ် / သုးတြိၤ

အိၣ်သူၣ်လီၤသးလီၢ်ကျဲ §သုးကလၢၤ

အခိၣ်အမံၤဒီးလီၢ်လၤ

တသ့ၣ်ညါ

တသ့ၣ်ညါ

SAC ခီၣ်ချ့ သုးရ့ၣ်နီၢ်ဂံၢ် ၄၀၄ အိၣ်လၢ ခီၣ်ချ့သုးတြိၤ နီၢ်ဂံၢ် ၄၄ အစုဒုၣ်တီၤဖီလာ်

နးကၠံသဝီ စွ့ၣ်လီအ့ကရူၢ် ဘံလ့ကီၢ်ဆၣ်

တသ့ၣ်ညါ

 

 (၂) တပတီၢ်- တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအကံၢ်အစီ

၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်.

ကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ်(KHRG) မၤတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ် ဒီးဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢလီၢ်ကဝီၤသဝီခိၣ်နၢ်ခံဂၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.

၂. ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

လီၢ်ကဝီၤသဝီခိၣ်နၢ်ခံဂၤလၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ်(KHRG)မၤတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်အံၤထံၣ်ထွဲဝဲဒၣ်တၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤန့ၣ်လီၤ.

 

 (၃) တပတီၢ်- ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်

ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်.

ဖဲ လါယူၤ ၂၃သီ, ၂၀၂၂နံၣ် မုၢ်ဟါလီၤ ၁း၃၀ မံးနံး အဆၢကတီၢ် ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် နီၢ်ဂံၢ် ၄၀၄ အိၣ်လၢ ခီၣ်ချ့သုးတြိၤ နီၢ်ဂံၢ် ၄၄ အစုဒုၣ်တီၤဖီလာ်သုးဖိတဖၣ်  ခးလီၤဝဲကျိဖးဒိၣ် (120mm) လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ပညိၣ်လိၤလိၤဆူ ၀ၣ်ကတဲာ်သဝီအံစူၢ်ခံကရူၢ် ဘံလ့ကီၢ်ဆၣ် ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. SAC သုးဖိတဖၣ်အံၤအိၣ်သူၣ် ဆီလီၤအသုးကလၢာ်ဖဲ နးကၠံသဝီ စွ့ၣ်လီအ့ကရူၢ် ဘံလ့ကီၢ်ဆၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်အဃိ မဲးတဲးလဲးဘၣ်ဒိဝဲဒၣ် သၢဒုန့ၣ်လီၤ. တၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်လီၢ်ခံ ကတၢၢ်တဖျၢၣ် လီၤတဲာ်လၢသရၣ်မုၣ်ဟံၣ်ကပၤဒီးဘၣ်ဒိဝဲသရၣ်မုၣ်နီၢ်စါစါဝ့ (ဘၣ် တၢ်သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကိးလၢနီၢ်အ့) ဒီးအဖိမုၣ်နီၢ်ဝ့ကၠူလါ လၢအသးနံၣ်အိၣ်တနံၣ်တဂၤန့ၣ်သံဝဲဒၣ်တဘျီဃီန့ၣ်လီၤ. သရၣ်မုၣ် နီၢ်စါစါဝ့အံၤ မ့ၢ်ဝဲဝၣ်ကတဲာ်ကၠိသရၣ်မုၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလါယူၤ ၂၃သီ, အနံၤန့ၣ် အဝဲသးပ့ၤနီၣ်လဲၤစိာ်ဝဲဒၣ် အသဒၢမုၢ်လၢ ကၠိအဃိ ဖဲမုၢ်ဟါလီၤ ၁း၃၀မံးနံး အဆၢကတီၢ်န့ၣ် အဝဲက့ၤဆူအဟံၣ် ဒ်သိးဒီ ကက့ၤဟံးန့ၣ်ဝဲအသဒၢမုၢ်အခါ ဘၣ်ဖဲ SAC အကျိဖးဒိၣ်ချံလီၤတဲာ်ဖဲအဟံၣ်ကပၤန့ၣ်လီၤ. အဖိမုၣ်သံဝဲဒၣ်တဘျီဃီဖဲတၢ်ကဲထီးသးအ ဆၢကတီၢ် (အခီၣ်ဘၣ်ဒိဝံၤအလီၢ် ခံ) န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ် သရၣ်မုၣ်နီၢ်စါစါဝ့တခီ အချၢဃံဘၣ်ဒိဝဲနးနးကလဲာ် ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့အသးသမူ အိၣ်ဒံးဝဲအဃိ အပှၤဟံၣ် ခိၣ်ဟံၣ်ဃၢၤတဖၣ်လဲၤစိာ်အီၤဆူ ဘံလ့တၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသံဝဲဒၣ်လၢကျဲတီၤလိၤ ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်ယံၤ ဝဲခံနၢ်ရံၣ် ဖဲပှၤ လဲၤဆှၢအီၤဆူတၢ်ဆါဟံၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.

 

(၄) တပတီၢ်- တၢ်ဃ့န့ၢ်အခွဲး

မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါ, ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကသူ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

လီၢ်ကဝီၤသဝီခိၣ်နၢ်ခံဂၤအံၤဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် (KHRG) ကသူဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤန့ၣ်လီၤ.

Fri, 17 Feb 2023

Footnotes: 

[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါယူၤ ၂၀၂၂နံၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢလီၢ်ကဝီၤၦၤမၤ သကိးတၢ်တဂၤ ဖဲဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ် မၤဃါတၢ်မၤဘၣ်ဒိၦၤဟီၣ်ခိၣ် ဖိခွဲးယာ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢ အီၤလၢအဝဲနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲ ပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.

Related Readings