တၢ်ပာ်ဖျါအဖုၣ်တဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါဝဲ တၢ်ကဲထီၣ်အသးသ့ၣ်တဖၣ်လၢကစၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, ဘျံးဒ၀ဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်, ဖဲလါမးရှး ၂၀၂၂ နံၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) ခီၣ်သုးရ့ၣ် (ခလရ-၂၆၇) ခးလီၤ၀ဲမျိာ်သၣ်လၢ က---သ၀ီ, သဲခၠီကၠံကရူၢ်, တီၢ်ပၠီၣ်တဲၣ် (တောင်ပျောက်တိုက်) ဟီၣ်က၀ီၤ, ကစၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ် ဖဲလါမးရှး ၃၀ သီ ၂၀၂၂နံၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံန့ၣ် အ၀ဲသ့ၣ်နုာ်လီၤ၀ဲဆူသ၀ီပူၤဒီး ဖီၣ်န့ၢ်ဆူၣ်, မၤဆါပယွဲ, ဒီးသံကွၢ်သမံသမိး၀ဲသ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်တဘျုးဂၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဲ ထီၣ်သးအ၀ဲန့ၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်ပျံၤတၢ်ဖုးတၢ်ဒီးလဲၤအိၣ်၀ဲလၢတၢ်လီၢ်လၢအဂၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိသ့ၣ် တဖၣ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်စ့ၢ်ကီး၀ဲဒီး SAC သုးရ့ၣ်တဖုအံၤအတၢ်ဃ့ဆူၣ်ဃ့စိးဒီး အတၢ်ဂုာ်ဆူၣ်ပျိဆူၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.[1]

 

 

SAC အတၢ်ခးလီၤမျိာ်သၣ်, အတၢ်ဖီၣ်န့ၢ်ဆူၣ်တၢ်, ဒီးအတၢ်မၤဆါပယွဲ

ဖဲလါမးရှး ၃၀သီ ၂၀၂၂ နံၣ် ဂီၤခီ (၄း၀၀) နၣ်ရံၣ်အခိၣ်အဃၢၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ် ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) အခီၣ်သုးရ့ၣ် (ခလရ-၂၆၇) ခးလီၤ၀ဲမျိာ်သၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဆူ က---သ၀ီ, သဲခၠီကၠံကရူၢ်, တီၢ်ပၠီၣ်တဲၣ် (တောင်ပျောက်တိုက်) ဟီၣ်က၀ီၤ, ကစၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ် လၢအအိၣ်လၢ ကညီဒီကလုၣ်စၢဖှိၣ်ကရၢ (KNU) တၢ်ပၢအဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. သ၀ီသးပှၢ်အူအ--- လၢ National Unity Government (NUG) အပဒိၣ်ဃုထၢထီၣ်၀ဲစံး၀ဲလၢ SAC ခးလီၤ၀ဲမျိာ်သၣ်လၢသ၀ီပူၤ မ့ၢ်လၢတၢ် အိးထီၣ်၀ဲ NUG အကၠိအဃိန့ၣ်လီၤ. တချုးလၢအ၀ဲသ့ၣ်ခးလီၤမျိာ်သၣ်ဘၣ်န့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ်တဟ့ၣ်တၢ်ဒုးပလီၢ်ဆိနီတမံၤဘၣ်. တၢ်မၤပျံၤမၤဖုးဒီးတၢ် ဒုးပလီၢ်ဆိဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ကၠိအသီစ့ၢ်ကီးတအိၣ်နီတမံၤဘၣ်. ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်ခီဖျိ တၢ်အံၤအဃိန့ၣ်မ့ၢ်၀ဲပှၤ သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ခးလီၤ၀ဲမျိာ်သၣ်ဖဲလၢသ၀ီဖိလၢအတူၢ်ငါဒိးလဲသးသ့ၣ်တဖၣ် မၤတၢ် လၢ သ၀ီပူၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ခးလီၤမျိာ်သၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ SAC ခီၣ်သုးရ့ၣ် (ခလရ-၂၆၇) အသုးသ့ၣ်တဖၣ်နုာ်လီၤ၀ဲဆူသ၀ီပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢ SAC အသုးသ့ၣ်တဖၣ်နုာ်လီၤလၢသ၀ီပူၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ် အ၀ဲသ့ၣ်ဖီၣ်၀ဲပှၤသ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အူဘ--- လၢအပာ်ဃုာ်လၢ သ၀ီဖိလၢ ပှၤဖီၣ်အီၤအကျါတဂၤစံး၀ဲလၢ “ဖဲလၢအ၀ဲသ့ၣ်သမံသမိးယၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ် အ၀ဲသ့ၣ်မၤဒၢၣ်မၤလီၤ၀ဲယၤ နးနးကလဲာ်န့ၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်သံကွၢ်သံဒိးယၤ, ထိယၤ, ထူတံၢ်ယၤ, ဒီးယမၤဟူးက့ၤယမိၢ်ပှၢ်တန့ၢ်နီတစဲးဘၣ် ခီဖျိလၢအ၀ဲ သ့ၣ်စၢဃာ်၀ဲယၤဃံးဃံးအဃိန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်၀ဲတၢ်မၤဘၣ်ဒိယခွဲးယယာ်ဖးဒိၣ်တခါန့ၣ်လီၤ. ယဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးယသးတချုး လၢအ၀ဲသ့ၣ်ကူၣ်ထီၣ်၀ဲလၢကမၤသံ၀ဲယၤအနံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အပှၤတ၀ၢ (international community) ကအိၣ်ဃိကဒိ ဒီးကွၢ်ကီပှၤထံဖိကီၢ်ဖိကမျၢၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်လဲၤခီဖျိတူၢ်ဘၣ်၀ဲဒံၤန့ၤလီၤဧါ? အ၀ဲသ့ၣ်မၤစၢၤပှၤတသ့လၢၤနီ တမံၤဘၣ်ဧါ?” ခီဖျိလၢ SAC သုးအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤဒ်အံၤအဃိ သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်လၢသ၀ီပူၤတဘူၣ်လၢၤဘၣ်. သ၀ီဖိ တနီၤလဲၤအိၣ်၀ဲလၢစ---သီခါဖၠၣ် ဒီးတနီၤန့ၣ်လဲၤအိၣ်၀ဲလၢ ဒ---သ၀ီ, ကၠီၤဃ့ထိၣ်ပြီးဟီၣ်က၀ီၤ, ကစၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်န့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိတနီၤလဲၤအိၣ်၀ဲဒီးအဘူးအတံၢ်လၢတၢ်လီၢ်အဂၤသ့ၣ်တဖၣ်ဒီးတနီၤန့ၣ်လဲၤအိၣ်၀ဲလၢပှၢ်ပူၤလီၤ.

 

SAC အတၢ်ဃ့ဆူၣ်ဃ့စိးတၢ်

စးထီၣ်လၢလါမးရှး ၂၀၂၂ နံၣ်လံၤလံၤန့ၣ် SAC အသုးလၢအအိၣ်ခိးတၢ်လၢတၢ်သမံသမိးအလီၢ်လၢကျဲကပၤသ့ၣ်တ ဖၣ်ဃ့န့ၢ်ဆူၣ်၀ဲပှၤသ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်အစ့လၢအမၤန့ၢ်၀ဲခီဖျိအဆါသဲးသၣ် ဒီးသဲးသၣ်တပီၢ်လၢတၢ်ဆါန့ၢ်ညီနုၢ်၀ဲ (၃,၅၀၀) ကၠး န့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ်ဟံ၀ဲ (၄၅၀) ကၠးန့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ပှ့ၤ၀ဲသိ (၁) လံးထၢၣ်န့ၣ် အ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်ဟ့ၣ်၀ဲ SAC သုးသိလံး ထၢၣ်တ၀ာ်န့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဟ့ၣ်၀ဲတၢ်လၢပှၤဃ့အီၤတမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ လၢတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးအပူၤန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ SAC သုးအတၢ်ဃ့ဆူၣ်ဃ့စိးတၢ်ဒီးအတၢ်ဆီၣ်တံၢ်မၤနၢၤအဃိန့ၣ် ဒူဖိသ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်၀ဲဒီး တၢ်ကီ တၢ်ခဲဒီးတၢ်တၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အါမးန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဂုာ်ဆူၣ်ပျိန့ၢ်ဆူၣ်တၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်

ဖဲလါမးရှး (၂၆) သီ ၂၀၂၂ နံၣ် ဂီၤခီ (၉း၀၀) နၣ်ရံၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် SAC သုး (ခလရ-၂၆၇) အသုးဖိသ့ၣ်တဖၣ်နုာ်လီၤ၀ဲဆူ (ကျွဲခြံ) သ၀ီလၢအအိၣ်လၢ သဲခၠီကၠံကရူၢ်, တီၢ်ပၠီၣ်တဲၣ်ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ၀ံၤနုာ်လီၤ၀ဲဆူသ၀ီဖိ မးအ---အကျးပူၤဒီးဟံးန့ၢ်၀ဲ တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢကျးပူၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မးအ---ထံၣ်စိ၀ဲတၢ်ဂုာ်ဆူၣ်ပျိန့ၢ်ဆူၣ်တၢ်လၢအကျးပူၤ ဖဲလၢအဟဲက့ၤလၢအ တၢ်မၤလီၢ်ဖဲဂီၤခီ (၉း၀၀) နၣ်ရံၣ်ဒီး (၁၀း၀၀) နၣ်ရံၣ် အဘၢၣ်စၢၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. မးအ---စံး၀ဲလၢ တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ ပှၤဟံးန့ၢ်လၢအကျးပူၤသ့ၣ်တဖၣ်လီၤလၢ၀ဲစ့ပယီၤအါန့ၢ်ဒံး (၂၀၀,၀၀၀) ကၠးန့ၣ်လီၤ. အခဲအံၤန့ၣ်မးအ---လဲၤအိၣ်ကဒု၀ဲ လၢတၢ်လီၢ်လၢအဂၤန့ၣ်လီၤ.

Thu, 14 Jul 2022

Footnotes: 

[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂၀၂၂နံၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢ လီၢ်က ဝီၤၦၤမၤသကိးတၢ်တဂၤ ဖဲတီအူကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ်မၤဃါတၢ်မၤ ဘၣ်ဒိၦၤဟီၣ် ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီး အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢ အီၤလၢအဝဲနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.

Related Readings