တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ပာ်ဖျါ တဘ့ၣ်အံၤ ပာ်ဖျါဝဲ  တၢ်ကဲထီၣ်သးလၢ တန့ဆါကီၢ်ဆၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်ဖိ လၢအသးအိၣ် ၁၈ နံၣ်တဂၤ ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်ဒုးဃာ်အီၤလၢ ကညီဒီကလုာ်ပၢၤကီၢ်သုး (KNPF)[1] စးထီၣ်လၢ လါအီးကထိဘၢၣ် ၂ဝ၁၈ နံၣ် ဖဲ ခ---သဝီႇ ထံကျ့ၣ်ကရူၢ် မ့ၢ်လၢအဝဲမၤသံကွံာ်အပၢ် လၢအဖီၣ်ဆူၣ်မၤတရီတပါတ့ၢ်အီၤအါဘျီ စးထီၣ်လၢအဖိသၣ်ခါလံၤ လံၤအဃိနၣ်လီၤ. လီၢ်ကဝီၤသဝီခိၣ်နၢ်ႇ (KNPF) ဒီး ကီၢ်ဆၣ်ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ်တဆှၢ ထီၣ်ဒံးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤဆူ ကီၢ်ရ့ၣ် ကွီၢ်ဘျီၣ်ဒံးဘၣ် ဒီးတဒုးသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးပိာ်မုၣ်ဖိအံၤလၢ ကဘၣ်အိၣ်ဖဲတၢ်ဒုးဃာ်အပူၤယံာ် ထဲလဲၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.[2]

 

(၁)    တပတီၢ် - တၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး

တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ်

တၢ်ဖီၣ်ဒုးဃာ်လၢတဖိးသဲစးႇ တၢ်ဟံးထီၣ်ဂ့ၢ်ဝီတတီတတြၢ်ႇ ဒီးသွံၣ်ထံးမုၣ်ခွါတၢ်မၤပယွဲ 

တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ

၂ဝ၁၆ နံၣ် ဒီးတုၤခဲအံၤ

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီႇ ကရူၢ်ႇ ကီၢ်ဆၣ်ႇ ကီၢ်ရ့ၣ်)

ဖ---သဝီႇ ဖ---ကရူၢ်ႇ တန့ဆါကီၢ်ဆၣ်ႇ ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်

ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

နီၢ်ဖ ---

သးနံၣ်

၁၈ နံၣ်

မုၣ်ခွါ 

မုၣ်

ကလုာ်

ကညီကလုာ်

ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အိၣ်/တအိၣ်

တအိၣ်

အိၣ်ဆိးဒူသဝီ 

ဖ---သ၀ီ

 

(၂)ပတီၢ်တပတီၢ်-တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအကံၢ်အစီ

၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်.

ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢတၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးတဖျၢၣ်ဖဲ နီၢ်ဖ---ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်ဒုးဃာ်အီၤအလီၢ်အံၤတဂၤ ဒုးသ့ၣ်ညါ KHRG ပျီပူၤၦၤမၤတၢ်ဖိ ဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ KHRG ပျီပူၤၦၤမၤတၢ်ဖိ လဲၤမၤ တၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်တၢ်ဒီး နီၢ်ဖ--- အံၤန့ၣ်လီၤ.

ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ၦၤဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ လဲၤခီဖျိဘၣ်တၢ်လၢအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲလီၤ.

 

(၃) ပတီၢ်တပတီၢ် - ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢၦဲၤၦဲၤတက့ၢ်.

ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢၦဲၤၦဲၤတက့ၢ်.

နီၢ်ဖ--- ဘၣ်တၢ်မၤတရီတပါအီၤလၢ အူစၤဖွဲ လၢအမ့ၢ်အပၢ်နီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲစးထီၣ်လၢ အသးအိၣ် ၁၅ နံၣ် န့ၣ်လီၤ. အပၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤတရီတပါအီၤအခီၣ်ထံးတဘျီဖဲ ၂ဝ၁၆ နံၣ် ဖဲအဝဲအိၣ်  ၁၅နံၣ်အခါဒီး လၢခံ ဖဲအဝဲအိၣ် ၁၆ နံၣ်တဘျီဒီး ဖဲ ၁၇ နံၣ်တဘျီကဒီးန့ၣ်လီၤ.

 

အပၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်မၤတရီတပါအီၤချုးဝဲခဲလၢာ်ခံဘျီန့ၣ်လီၤ. နီၢ်ဖ--- အဝဲၢ်မုၣ်ဒီး အဝဲၢ်ခွါအမါစ့ၢ်ကီး ဘၣ်တၢ် ဖီၣ်ဆူၣ်မၤတရီတပါတ့ၢ်အီၤလၢအပၢ်န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် နီၢ်ဖ--- ထံၣ်ဘၣ်တ့ၢ်ဝဲ အပၢ်မၤဒၢၣ်မၤလိာ် အမိၢ်တလီၢ်လီၢ်ဒီး အမိၢ်ဘၣ်ပျံၤဘၣ်ဖုးႇ ဘၣ်ဃ့ၢ်အိၣ်ခူသူၣ် လၢၦၤအဂၤအဟံၣ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ်လီၤ.

 

ဖဲနီၢ်ဖ--- ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်မၤတရီတပါအီၤအသီတဘျီဖဲအသးနံၣ်အိၣ် ၁၇ နံၣ်န့ၣ်အဃိ အဝဲမၤသံကွံာ် အပၢ်ဒ်သိးကမၤကတၢၢ်ကွံာ် သွံၣ်ထံးမုၣ်ခွါတၢ်မၤပယွဲလၢအဝဲတူၢ်ဘၣ်ဝဲအံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤအဝဲဘၣ် အိၣ်လၢ တၢ်ဖီၣ်ဒုးဃာ်ခီဖျိတၢ်မၤသံအဃိ ဖဲ စ---သဝီႇ ထံကျ့ၣ်ကရူၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်တရဲၣ်ကျဲၤန့ၢ်အီၤ တၢ် မူးတၢ်ရၢ်အံၤလၢကွီၢ်ဘျီၣ်အပူၤ ဒ်သဲစးတၢ်ဘျၢတၢ်ဒိၣ်စိအိၣ်အသိးဘၣ်အဃိ တၢ်ဃိထံက့ၤတၢ်ဂ့ၢ် ဘၣ်ဃး တၢ်မၤသံတၢ်အံၤကဲထီၣ်သးခီဖျိ အပၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်မၤတရီတပါတ့ၢ်အီၤအဃိစ့ၢ်ကီးတအိၣ်ဝဲဘၣ်. တၢ်လဲၤခီဖျိ ဘၣ်သွံၣ်ထံးမုၣ်ခွါတၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်မၤတရီတပါအံၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဘၣ်ဒိလၢနီၢ်သးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဃိ နီၢ်ဖ---အံၤ တိၢ်နီၣ်က့ၤ တၢ်ကဲထီၣ်သးအမုၢ်နံၤမုၢ်သီလီၤတံၢ်လီၤဆဲးတန့ၢ်လၢာ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲမဲာ်ဆှး ဒိၣ်မးလၢအဘၣ်လဲၤခီဖျိတၢ်ဒ်အံၤအဖီခိၣ် ဒီးအဝဲဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်စ့ၢ်ကီး ၦၤတဝၢတၢ် ကွၢ်တလီၤႇ တၢ်ကွၢ်ကပာ်[3]  မ့ၢ်လၢ ၦၤပာ်အီၤဒ်ၦၤမၤကမၣ်ကွီၢ်မ့ၣ်သဲစးတဂၤအသိးအဃိန့ၣ်လီၤ. 

 

နီၢ်ဖ--- တဲဖျါထီၣ်ဘၣ်ဃးတၢ်ကဲထီၣ်သးသၢဘျီလၢာ်အဂ့ၢ်ဒ်အံၤႇ ဖဲ ၂ဝ၁၆နံၣ် ယအိၣ် ၁၅နံၣ်အခါ န့ၣ်ႇ ယပၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်မၤတရီတပါယၤ. တၢ်တဘျီန့ၣ်ႇ ဘၣ်ဖဲယမံနီၤလၢယလီၢ်မံပူၤအခါ အဝဲဟဲဘူးလၢကပၤ ဒီးကးတံာ်ဃာ်ယကိာ်ပူၤဒီးဖီၣ်ထီၣ်ယယီၢ်ဒ့လီၤ. တဘျီဃီယသံကွၢ်အီၤႇ ပါ... နကမၤယၤမနုာ်လဲၣ်. အဝဲ တဲယၤႇ ၡူး...သဲ တဂ့ၤ. ဖဲန့ၣ်ယသ့ၣ်ညါတထံၣ်ဃီ လၢအဝဲကမၤတရီတပါယၤလီၤ. အဃိယဆၢထၢၣ်ဒီး တဲအီၤလၢယအဲၣ်ဒိးလဲၤထီၣ်တၢ်ဟးလီၢ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်ယလဲၤလီၤအိၣ်လၢဟံၣ်ဖီလာ်တစိၢ်ဖိ လၢယကဃ့ၢ် ပူၤဖျဲးယသးလၢအီၤအဂီၢ်လီၤ.လၢခံတဘျီဖဲ ၂ဝ၁၇ နံၣ် ယအိၣ် ၁၆ နံၣ်အခါန့ၣ်ႇ ယတဆိကမိၣ်လၢအဝဲကမၤတရီတပါယၤကဒီးတဘျီ လၢာ်ဘၣ်. ဘၣ်တနၤႇ အဝဲကိးယၤလၢကလဲၤဃုအီၣ်ညၣ်အဃိ ယစိာ်ထီၣ်ပနဲတၢၣ်ဒီးလဲၤပိာ်အခံလီၤ. ဖဲပ တုၤလၢ ထံကျိကပာ်န့ၣ် အဝဲဟံးန့ၢ်ယပနဲတၢၣ်ဒီးအူပံာ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. ဖဲန့ၣ် အဝဲမၤဆူၣ်ယၤလၢ တၦီၤအကျါ န့ၣ်လီၤ. အဝဲတဲပျံၤယၤလၢႇ နတဘၣ်တဲၦၤနီတဂၤတဂ့ၤႇ နမ့တဲန့ၣ် ယကလဲၤကိးနၤလၢၦၢ်ပူၤ ဒီးစၢၢ်လီၤ နကိာ်ဘိလၢပျံၤတုၤနသံလီၤ. ယတဲဘၣ်ယမိဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲဘၣ်ယိၣ်လၢ ၦၤမ့ သ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် ယမဲာ်ကဆှးအဃိ အဝဲတတဲၦၤနီတဂၤဘၣ်.

 

ဖဲ၂ဝ၁၈နံၣ်န့ၣ်ႇ အူစၤဖွဲ ဖီၣ်ဆူၣ်မၤတရီတပါအီၤခံဘျီတဘျီ န့ၣ်လီၤ. အဃိ နီၢ်ဖ---အံၤ တၢ်သံကွၢ်ဟဲ အိၣ်ထီၣ်လၢအပူၤလၢႇ “ဘၣ်မနုာ်အဃိအဝဲမၤယၤဒ်အံၤလဲၣ်န့ၣ် ယနၢ်တပၢၢ်ဘၣ်.” ဖဲအဝဲတဲဖျါထီၣ်က့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃး သွံၣ်ထံးမုၣ်ခွါတၢ်မၤပယွဲအခါႇ အဝဲတဲဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး ဘၣ်မနုာ်အဃိအဝဲ ဘၣ်မၤသံအပၢ် အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ... “ယကျဲးစၢးဝံသးစူၤအီၤမ့ၢ်လၢအဝဲမ့ၢ်ယပၢ်အဃိသနာ်က့ အဝဲမၤကမၣ်ယၤအါဘျီလံဒု... ယတူၢ်တကဲလၢာ်ဘၣ်. ယဘူၣ်ဂ့ၤဒံးလၢ အဝဲဖီၣ်ဆူၣ်ယၤဝံၤယတဒၢထီၣ်ဘၣ်. မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒု ယကဘၣ် မဲာ်ဆှးဖးဒိၣ်.” အဝဲတဲစ့ၢ်ကီးလၢ “ယပၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်တ့ၢ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဘျုးဂၤညါအဃိ ယဘၣ်ယိၣ်လၢ ယဒ့မုၣ် မ့ဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ် အဝဲကဖီၣ်ဆူၣ်အီၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. အခဲအံၤန့ၣ်ယဒ့မုၣ်အနီၢ်ဆံးဒံးမီၤ.” 

 

လၢခံကတၢၢ် နီၢ်ဖ--- အၢၣ်လီၤဝဲလီၢ်ကဝီၢ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ်လၢအမၤကမၣ်ကွီၢ်မ့ၣ်သဲစးန့ၣ်လီၤ. ကရူၢ်ခိၣ်နၢ်ႇ တန့ဆါကီၢ်ဆၣ်ကညီဒီကလုာ်ပၢၤကီၢ်(KNPF) ခိၣ် ဖုညၤစ့ၤဒီး အပါအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် အိၣ်ဖှိၣ်သကိးဒီး ဆၢတဲာ်ဝဲတၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢ တၢ်မူးတၢ်ရၢ်အံၤအဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်အမုၢ်ဂၢ် (အပါအဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်) ဃ့ထီၣ်ဝဲအသိးႇ နီၢ်ဖ---ဘၣ်တၢ် ဖီၣ်ဒုးဃာ်ဆိအီၤသၢလါဒီး ဘၣ်ဟ့ၣ်ဝဲစ့အီၣ်လိး ၃ႇဝဝဝႇဝဝဝ ကၠးန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကျဲၤ တၢ်မူးတၢ်ရၢ်အဆၢကတီၢ်စ့ၢ်ကီးႇ နီၢ်ဖ--- အဝဲၢ်မုၣ်ဒီး အဝဲၢ်ခွါအမါ တဲဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤ လၢာ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်အီၤလၢအပၢ် အူစၤဖွဲစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. 

 

နီၢ်ဖ---ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်ဒုးဃာ်အီၤစးထီၣ်လၢလါအီးကထိဘၢၣ် ၂ဝ၁၈နံၣ်ႇ ဖဲ စ---သဝီႇ ထံကျ့ၣ်ကရူၢ်ႇ တန့ဆါကီၢ်ဆၣ်လၢ KNPF ပၢၤကီၢ်တၢ်ပၢအဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်တဒုးသ့ၣ်ညါအီၤလၢ အကဘၣ်အိၣ်ဖဲ တၢ်ဒုး ဃာ်အပူၤတုၤဆံးယံာ်လဲၣ်ဘၣ်ႇ မ့မ့ၢ်တခီ အဝဲထူၣ်ဖျဲးထီၣ်ကွံာ်ကသ့ ဖဲဒၣ်ထဲလၢအမုၢ်ဂၢ်မ့အၢၣ်လီၤ တူၢ် လိာ်ဝဲအဆၢကတီၢ်ဧိၤန့ၣ်လီၤ. KNPF ပၢၤကီၢ်စ့ၢ်ကီးတဲဘၣ်အီၤလၢ ကဆှၢထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤဆူ ကီၢ်ရ့ၣ် အကွီၢ် ဘျီၣ်ပတီၢ်ဘၣ်ဆၣ် တုၤခဲအံၤတၢ်တဆှၢထီၣ်အီၤဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. 

 

ဖဲအဝဲအိၣ်လၢတၢ်ဒုးဃာ်အကတီၢ် တၢ်ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိကဟဲဟးဒီးဆဲးကျိးအီၤလၢလီတဲစိဘၣ် ဆၣ် တၢ်တဟ့ၣ်အီၤအခွဲးလၢကဟးထီၣ်လၢ ကသံၣ်ဒၢးကရၢၢ်အချၢဘၣ်. တကးဒံးဘၣ်အဝဲဘၣ်မၤတၢ် လၢၦၤမၢအီၤ တမံၤလၢ်လၢ်ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ဖီအီၣ်တ့ၤအီၣ်ဒီး တၢ်ကဆှဲကဆှီသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တဘျီ ဖဲ လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂ဝ၁၉ နံၣ်န့ၣ်ႇ မ့ၢ်လၢအမိၢ်အိၣ်တဆူၣ်ဘၣ်အဃိ အဝဲဃ့အခွဲးလၢကက့ၤဆူအဟံၣ် (၂) သီ ဒ်သိးကကွၢ်ထွဲအမိၢ်အဂီၢ် ဘၣ်ဆၣ် တၢ်တဟ့ၣ်အီၤအခွဲးဘၣ်. အဝဲဘၣ်အိၣ်ဝဲလၢတၢ်အိၣ်သးဒ်အံၤ အပူၤ ဒီးၦၤတဝၢတၢ်ထံၣ်သံလၢအဖီခိၣ်တဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်အံၣ်သးဆံးဒီးတၢ်သးအုးလၢအဝဲအဂီၢ် ဒိၣ်မးလီၤ. အဝဲတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ အတၢ်မုၢ်လၢ်လၢာ်ကွံာ်အါဘျီဒီး အဝဲအဲၣ်ဒိးမၤသံလီၤအသးဒၣ်လဲာ်အိၣ်န့ၣ်လီၤ. 

 

ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂ဝ၁၉နံၣ်န့ၣ်ႇ နီၢ်ဖ--- တဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲအဲၣ်ဒိးလၢၦၤကဆှၢထီၣ်န့ၢ်အီၤတၢ်မူးတၢ်ရၢ် အံၤဆူခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်ကွီၢ်ဘျီၣ်ပတီၢ်လၢအဆိအချ့လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ခဲအံၤ အဝဲသးအိၣ်လၢကကဲထီၣ်ဘၣ် ၦၤတဝၢဆူၣ်ချ့ၦၤမၤတၢ်ဖိတဂၤ ဒီးစးထီၣ်က့ၤအတၢ်အိၣ်မူလၢအသီန့ၣ်လီၤ. “ယအဲၣ်ဒိးထီၣ်က့ၤကၠိမ့တမ့ၢ် မၤလိကသံၣ် ဒ်သိးယကမၤဘၣ်တၢ်ဒ်ၦၤတဝၢဆူၣ်ချ့ၦၤမၤတၢ်ဖိတဂၤအသိး. ယမ့သ့ကသံၣ်ကသီန့ၣ်ႇ ယ ကစးထီၣ်က့ၤယတၢ် အိၣ်မူအသီဒီး ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ကယဲၢ်တၢ်မဲာ်ဆှးသ့ၣ် တဖၣ်လီၤ. (...) ယမ့အိၣ်ဘၣ်က့ၤ လၢတၢ်သဘျ့အပူၤန့ၣ် ယသးကမုာ်ဒိၣ်မး. ယအဲၣ်ဒိးမၤလၢၦဲၤထီၣ် ယတၢ်ပညိၣ်လၢအမ့ၢ်တၢ်ဆၢကဲဘၣ် ကသံၣ်သရၣ်မုၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ.  ယအဲၣ်ဒိးမၤလိသ့ယသးဘၣ်ဃး ကသံၣ်ကသီဒီးမၤစၢၤက့ၤယၦၤတဝၢ လၢဆူၣ်ချ့တကပၤန့ၣ်လီၤ.” 

 

တၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါ (လါယနူၤအါရံၤ ၂ဝ သီ ၂ဝ၂ဝ)- KHRG ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကစီၣ်လၢႇ တန့ဆါကီၢ်ဆၣ်ပၢၤကီၢ် KNPF ဆှၢထီၣ်လံတၢ်မူးဂ့ၢ်ဝီအံၤဆူ ဖၣ်အၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်ခ့ၣ်အဲၣ်န်ယူၣ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်အအိၣ် ဖဲ လါယနူၤ အါရံၤ ၂ သီႇ ၂ဝ၂ဝ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. 

 

တၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါ (လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၁၈ သီႇ ၂ဝ၂ဝ)- ဖဲလါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၁၄ သီႇ ၂ဝ၂ဝ နံၣ်န့ၣ်ႇ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ကွီၢ်ဘျီၣ်လၢဖၣ်အၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် ထုးလီၤကွံာ်ကယဲၢ်တၢ်လိာ်ဘၢလိာ်ကွီၢ်လၢ နီၢ်ဖ---အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲဘၣ်တၢ်ဖီၣ်ဃာ်အီၤလၢဟံၣ်တၢ်ဒုးဃာ်အပူၤတချုးလၢတၢ်ကျဲၤဘၢကျဲၤကွီၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်ဘၣ်ဆၣ် ဖဲတၢ်ကျဲၤဘၢကျဲၤကွီၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ တၢ်တဟ့ၣ်က့ၤအီၤစ့အီၣ်လိးနီတမံၤဘၣ်. ကွီၢ်ဘျီၣ်ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ ဟ့ၣ်လီၤက့ၤအီၤဆူ ကညီပိာ်မုၣ်ကရၢ အအိၣ်မ့ၢ်လၢအဝဲသးအိၣ်လၢကဆဲးမၤလိမၤဒိးတၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ကညီပိာ်မုၣ်ကရၢအံၤ ကဟံးမူဒါလၢတၢ် အံးထွဲကွၢ်ထွဲဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါက့ၤပိာ်မုၣ်ဖိအံၤ ဒ်သိးအဝဲကအိၣ်ဆိး ဘၣ်က့ၤလၢၦၤတဝၢအပူၤ ဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

 

(၄) ပတီၢ်တပတီၢ် - တၢ်ဃ့န့ၢ်အခွဲး

မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါႇ ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲး တၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ် ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အံၤ ဟ့ၣ်တၢ်ခွဲးလၢ KHRG ကရၤလီၤတၢ်ကစီၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲတူၢ်ဘၣ်ၦၤတဝၢတၢ်ကွၢ်တ လီၤဘၣ်ဆၣ်အဝဲအဲၣ်ဒိးတဲဖျါထီၣ်တၢ်လဲၤခီဖျိအံၤအဂ့ၢ်မ့ၢ်လၢ အဝဲမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ၦၤအဂၤသုတလဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်ဒ်အံၤတဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

Thu, 05 Dec 2019

Footnotes: 

[1] ကညီဒီကလုာ်ပၢၤကီၢ်သုး ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤလၢ ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ဖဲ ၁၉၉၁ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. ကညီဒီကလုာ်စၢ ဖှိၣ်ကရၢ မ့ၢ်ကညီကရၢအခိၣ်သ့ၣ်တဖုလၢအပၢၢ်ဆၢထီဒါက့ၤကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. 

[2] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢလံာ်တၢ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤတဖၣ်န့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်အီၤဖဲ နိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂ဝ၁၉ နံၣ်ႇ ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤခီဖျိ ပျီပူၤၦၤမၤ သကိးတၢ်ဖဲ မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် လၢအဘၣ်တၢ်နဲၣ်လိအီၤလၢ ကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ်မၤဃါ တၢ်မၤဘၣ်ဒိ ၦၤဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်အတၢ်အိၣ်သး တဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ် ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အမံၤႇ အတၢ်ဂီၤဒီး တၢ်အိၣ်ဆိးလီၢ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်မၤဘၢအီၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်လၢအအိၣ်လၢ ကွီၤလွံၢ်နၢၣ်အပူၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢ KHRG ကွဲးဖျါ ထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.

[3] ကီၢ်ပယီၤမုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးအပူၤ တၢ်ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်ဒီးၦၤတဝၢတၢ်ကွၢ်တလီၤလၢ ၦၤတူၢ်ဘၣ်သွံၣ်ထံးမုၣ်ခွါတၢ် မၤပယွဲ တဖၣ်အဖီခိၣ် အဃိတၢ်မူးတၢ်ရၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤဘၣ်တၢ်ပာ်လီၤဘၢကွံာ်အီၤန့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်ႇ တၢ်တဟံးန့ၢ်အရ့လၢ ၦၤမၤပယွဲတၢ်တဖၣ် အဖီခိၣ်ဘၣ်ႇ ဒီးမ့မ့ၢ်လၢၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တခီ ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဝဲဒီး နီၢ်သးဆူၣ်ချ့တၢ်ဘၣ်ထံးလၢအတၢ် အိၣ်မူဒီတစိၤညါန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အံၤတနီၤဒိးန့ၢ်ဘၣ် နီၢ်သးတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါစှၤဒိၣ်မးဒီးတနီၤတဒိးန့ၢ်ဘၣ် ဒၣ်လဲာ်ဘၣ်. တၢ်လၢကဒီသဒၢကဟုကယာ်က့ၤအ ဝဲသ့ၣ်လၢၦၤမၤကမၣ်တၢ်အစုပူၤ စ့ၢ်ကီးတအိၣ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်. ကွၢ်ဘၣ် ကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် (၂ဝ၁၈နံၣ်),  “တၢ်တူၢ်ကစုလၢတၢ်ခူသူၣ်အပူၤ. မုၣ်ခွါသွံၣ်ထံတၢ်မၤပယွဲပိာ်မုၣ်ပိာ်မၢၤလၢကီၢ်ပယီၤ မုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးပူၤ ” တက့ၢ်.

Related Readings