ဤမှုခင်းဖော်ပြသည့်မှတ်တမ်းလွှာတွင်  ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ မေလ ၁ရက်နေ့တွင် မဲသလွတ်ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှုမှ ဘူးသိုမြို့ နယ်၊ မဲကလောကျေးရွာအုပ်စု၊ လ---ကျေးရွာအနီး၊ က--- တွင်နေထိုင်ကြသော ရွာသား (၈၇) ဦးတို့အား စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနမှ လမ်းဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းကြောင့် နေရပ်ရွှေ့ပြောင်းစေခဲ့ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ရွာသားများအား ၎င်းတို့၏နေအိမ်များကို အဓမ္မဖြိုချခိုင်းပြီး အခြားရွာသားများ၏ လယ်ကွင်းနှင့်နီးသော နေရာသို့ရွွှေ့ပြောင်းစေခဲ့ပါသည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁ရရက်နေ့တွင် အချို့ရွာသားများသည် က---သို့ပြန်သွားခဲ့ကြပြီးအချို့သောရွာသားများသည် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ရာနေရာတွင်သာ ရှိနေသေးပါသည်။ မိမိတို့၏ နေရာသို့ပြန်သွားကြသော ရွာသားများ၏နေအိမ်များကို စီမံကိန်းအား တာဝန်ယူဆောင်ရွက်သည့်အရာရှိမှ ကတိပေး ထားသည့်အတိုင်း ပြန်လည်တည်ဆောက်ပေးခြင်းမရှိပါ။[1] 

 

အဆင့် ၁ - မူခင်းဖြစ်ပွားသည့်အကြောင်းအရာအပြည့်အစုံ

အခင်းဖြစ်ပွားမှုအမျိုးအစား

အဓမ္မနေရပ်ရွှေ့ပြောင်းစေခြင် 

အခင်းဖြစ်ပွားသည့်နေ့ရက်

၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ မေလ ၁ရက်နေ့

အခင်းဖြစ်ပွားသည့်နေရာ (ကျေးရွာ၊ မြို့နယ်၊ ခရိုင်)

ဖာပွန်ခရိုင်၊ ဘူးသိုမြို့နယ်၊ မဲကလောကျေးရွာအုပ်စု၊ က--- (လ--- ကျေးရွာ
အနီး) 

စော်ကားခံရသူ(ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်ခံရသူ)၏ ကိုယ်ရေးအကြောင်းအရာအပြည့်အစုံ

အမည်

မ စ--- 

အသက်

၃၄

ကျား/မ

လူမျိုး

မြန်မာ

မိသားစုရှိ/မရှိ

မိသားစုရှိ

အလုပ်အကိုင်

နေ့စားအလုပ်သမား

ကိုးကွယ်သည့် ဘာသာ

ဗုဒ္ဓဘာသာ

ရာထူးအဆင့်

-

နေရပ် ရွာအမည်

လ--- ကျေးရွာ

ပြစ်မှုကျူးလွန်သူ၏ကိုယ်ရေးအကြောင်းအရာအပြည့်အစုံ

အမည်

ရာထူး

အခြေစိုက်သည့်နေရာဒေသ

အထက်အရာရှိ အမည်

ဦးအောင်မြင့်ကြိုင်

မဲသလွတ်ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှုး

ဖာပွန်ခရိုင်၊ မဲကလောကျေးရွာအုပ်စု၊ မဲသလွတ်ကျေးရွား

ဘူးသိုမြို့နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှု ဦးချမ်းငြိမ်းအေး

 

အဆင့် ၂- သတင်းအချက်အလက်များပြန်လည်စီစစ်ခြင်း

(၁) ဤသတင်းအချက်အလက်မှတ်တမ်းပြုစုပုံတစ်ဆင့်ချင်းကို ရှင်းပြပါ။

 မ စ--- သည် KHRG ဝန်ထမ်းအား ဖုန်းဖြင့်ခေါ်ဆိုပြီး သူမနှင့်တွေ့ဆုံကာ လူတွေမေးမြန်းမှု ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။

(၂) ဤသတင်းကိုပေးသောသူတို့သည် ဤသတင်းအချက်အလက်များမှန်ကန်ကြောင်း မည်သို့ဖော်ပြ လိုပါသနည်း။ ၄င်းတို့တစ်ဦးချင်းစီ၏ ရှင်းပြချက်(များကို) ရေးမှတ်ပေးပါ။

မေးခွန်းဖြေဆိုသူကိုယ်တိုင်ထံမှ ဤအချက်အလက်များအား ရရှိခဲ့ပါသည်။

 

အဆင့် ၃- အခင်းဖြစ်ပွားပုံ

အခင်းဖြစ်ပွားပုံ အသေးစိတ်ကို ပြည့်စုံစွာ ရေးသားဖော်ပြပေးပါ။

၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၂၁ရက်နေ့ ဝန်းကျင်ခန့်တွင် စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနမှ လူသုံးဦးနှင့် မဲသလွတ်ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှုး ဦးအောင်မြင့်ကြိုင်တို့သည် က--- နှင့် လ---ကျေးရွာကြား လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးတိုးတက်ကောင်းမွန်ရန် လမ်းဆောက်လုပ်ရေးစီမံကိန်းအတွက်  က--သို့ သွား ရောက်လေ့လာမှုပြုလုပ်ခဲ့ကြပါသည်။ ၎င်းတို့သည် ရွာသားများအား လမ်းဆောက်လုပ်ရေးစီမံကိန်းအတွက် အသိပေးခဲ့ပြီး က--- တွင် ပေ ၄၀x၆၀ မြေကွက်ကို ၎င်းတို့အားပေးမည်ဟု ကတိပေးခဲ့ပါသည်။ ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှုးသည် လမ်းဆောက်လုပ်ရေုးလုပ်ငန်းအတွက် ရွာသားများထံမှ ၁၀၀၀၀ မှ ၂၀၀၀၀ ကျပ် အားပေးရန်တောင်းဆိုခဲ့ပါသည်။ 

 

၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ မေလ ၁ရက်နေ့တွင် ဦးအောင်မြင့်ကြိုင်သည် က--- တွင်နေထိုင်သောအိမ်ထောင်စု ၁၃ စုမှ လူဦးရေ ၈၇ ဦးတို့အား အဓမ္မရွှေ့ပြောင်းစေခဲ့ပါသည်။ ရွာသားအများစုသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်ကတည်းမှစ၍ ထိုနေရာတွင် နေထိုင်လာခဲ့ကြပါသည်။ ၎င်းတို့သည် မြေယာစာချုပ်များမရှိကြသော်လည်း ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU) ထံမှ နေထိုင်ရန်ခွင့်ပြုချက်ရယူခဲ့ကြပါသည်။ ဝန်ကြီးဌာနမှ လူသုံးဦးနှင့် ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှုးတို့သည် ထို့နေတွင် ဘူဒိုစာ (လမ်းဖောက်လုပ်သောကားဖြင့်) လမ်းဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းကိုစတင်ခဲ့ပါသည်။ ရွာသားများသည် ၎င်းတို့၏ နေရပ်မှ မပြောင်းရွှေ့ချင်ကြသော်လည်း စီမံကိန်းကို ဆန့်ကျင်ရန် ဘာမျှမတတ်နိုင်၍ နေအိမ်များကိုဖြိုချခဲ့ကြပြီး အခြားရွာသားများ၏ လယ်ယာအနီးတွင်  တဲထိုး၍ နေထိုင်ခဲ့ကြပါသည်။ 

 

ရွာသားများမှ ဖြိုချခဲ့သော ၎င်းတို့အိမ်များ၏ တန်ဖိုးသည် ၅၀၀၀၀ မှ ၃၀၀၀၀၀ ကျပ် ရှိပြီး အိမ်ဖြိုချစဉ်တွင် ၎င်းတို့ နေအိမ်၏ ၂၅% ခိုင်နှုန်းသည် ပျက်စီးသွားခဲ့ပါသည်။ မ စ---မှ “ကျမတို့နေရာကနေထွက်မသွားဘူးဆိုရင် ကျမတို့ရဲ့နေအိမ်တွေ ဘူဒိုစာ နဲ့ဖျက်ဆီးခံရမှာကို ကြောက်ကြတယ်။ တကယ်တော့ အိမ်တွေကိုဖြိုချခိုင်းဖို့ မလိုအပ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့်၊ ကျမတို့က မိသားစုအများစုအနေနဲ့ အခက်အခဲတွေကိုကြုံတွေ့ကြရတယ်။ သူတို့တွေ [ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှုးကနေပြီးတော့ ကျမတို့ကို ဒီနေရာကနေ တမင်တကာ ရွှေ့ပြောင်းစေခဲ့တယ်။[…].” 

 

လမ်းဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းအား ဆောက်လုပ်စဉ် ဖာပွန်မြို့နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှုး ဦးချမ်းငြိမ်းအေးမှ အခြေအနေအား ထိုနေရာသို့သွားရောက် လေ့လာမှုပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။ ဦးအောင်မြင့်ကြိုင်နှင့် ဝန်ကြီးဌာနမှလူသုံးဦးတို့သည် ရွာသားများအား ပျက်စီးသွားသည့် နေအိမ်များအတွက် ပြန်လည်ဆောက်လုပ်ပေးမည်ဟု ပြောခဲ့ပြီး ဤရွှေ့ပြောင်းမှုသည်ယာယီသာဖြစ်သောကြောင့် စိုးရိမ်မှုမရှိရန် ပြောခဲ့ပါသည်။ 

 

ရွာသားအများစုသည် ၎င်းတို့ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သောနေရာတွင် အိမ်ဆောက်လုပ်ရန် အိမ်အသုံးအဆောင် ပစ္စည်းများ မလုံလောက်သဖြင့် အခက်အခဲများ ကြုံတွေ့ကြရသည်။ ထို့ပြင်၊ ၎င်းတို့ အသစ်ဆောက်လုပ်သောတဲများသည် မိသားစုအများစုဖြင့်နေထိုင်သောသူများအတွက် အလွန်သေးပါသည်။ မ စ--- မှ ယင်းပြဿနာအား အသေးစိတ်ဖော်ပြထားပါသည်။ “ ဒီလူတွေကဆင်းရဲကြတယ်။ သူတို့တွေ [ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှုး] က ရွာသားတွေအပေါ်အဲ့လိုမလုပ်ခဲ့သင့်ဘူး […]။” မ စ--- သည် တဲဆောက်လုပ်ရန်အတွက် ငွေကြေး ၅၀၀၀၀ ကျပ်အကုန်ကျခံခဲ့ပြီး တဲဆောက်လုပ်ရန်အတွက် ငွေကြေးကုန်ကျမှုများသည့် အခက်အခဲ များနှင့်ကြုံတွေ့ရကြောင်း ပြောပြခဲ့ပါသည်။ “တဲဆောက်တဲ့အချိန်မှာ ၅၀၀၀၀ ကျပ်ကုန်ကျတယ်။ ကျမ ကျောင်းမှာမှာ မုန့်သွားရောင်းပြီး ငွေစုခဲ့ရတယ်။ အဲ့ဒါက ဖက်ရွက်ဝယ်ပြီး အိမ်ခေါင်မိုး မိုးဖို့အတွက်ဖြစ်တယ်။” 

 

၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လတွင် ရွာသားများသည် က--- သို့ ပြန်သွားခဲ့ကြပါသည်။ လမ်းဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းပြီးသည့်နောက်ပိုင်း ရွာသားများအား က--- တွင် မြေယာပေးသော်လည်း ၎င်းတို့ကတိပြုခဲ့သည့်အတိုင်း ပျက်စီးသွားသည့် အိမ်များအားပြန်လည် ဆောက်လုပ်ပေးခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် အိမ်ထောင်စု (၅)စုတို့သည် ၎င်းတို့ကျေးရွာသို့ပြန်သွားခဲ့ကြပြီး အခြားသူများသည် အိမ်ပြန်လည်ဆောက်လုပ်ရန် မတတ်နိုင်ကြသဖြင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သောနေရာ၌သာ နေထိုင်နေကြဆဲဖြစ်ပါသည်။

 

အဆင့် ၄- ခွင့်ပြုချက်တောင်းခံခြင်း

ရွာသားသို့မဟုတ် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်ခံရသူသည် ဤသတင်းကိုအသုံးပြုရန်ခွင့်ပြုပါသလား။ မည်ကဲ့ သို့သောနည်းလမ်းဖြင့် အသုံးပြုခွင့်ပေးသည်ကိုဖော်ပြပေးပါ။

ဤအချက်အလက်များအား အသုံးပြုထုတ်ဝေရန်အတွက် ခံရသူမှ KHRG အား ခွင့်ပြုချက်ပေးခဲ့ပါသည်။

Thu, 17 Jan 2019

Footnotes: 

[1] ဤအစီရင်ခံစာသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ မေလတွင်ရရှိသောအကြောင်းအရာ၌ အခြေခံပြုပါသည်။ ကရင်လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ KHRG မှ လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးသော ကွင်းမှလူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု အခြေအနေအား ဖာပွန် ရှိ ဒေသခံတစ်ဦးမှဖေါ်ပြထားပါသည်။ ချိုးဖောက်ခံရသူများ၏ အမည်၊ ဓါတ်ပုံ နှင့် နေရပ်လိပ်စာအတိအကျအား လုံခြုံရေး အနေနှင့် စင်စာဖျက်ထားပါသည်။ ကွင်းစကွင်းပိတ်အတွင်းရေးသားထားသော အချက်အလက်များသည် KHRG ဝန်ထမ်းမှ ရှင်းပြမှုများထည့်သွင်းထားခြင်းဖြစ်သည်။

Related Readings