Karen Human Rights Group

ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ် တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ပာ်ဖျါ- SAC ခးလီၤတၢ်လၢကဘီယူၤဒီး ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်အဃိဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး, တၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤဒီး တၢ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးဖဲကီးတရံးကီၢ်ဆၣ် (လါမ့ၤ ၂၀၂၅ နံၣ်)

 

(၁) တပတီၢ်- တၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး

တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ်

ကဘီယူၤတ့ၢ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ် [ဒီးတၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်].

တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ

လါမ့ၤ ၂၅ သီဒီး ၂၉ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်.

တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီ, ကရူၢ်, ကီၢ်ဆၣ်, ကီၢ်ရ့ၣ်)

အအ--- ဒီးအဘ---သဝီ, သ့ၣ်ဘီဘိကရူၢ်, ကီးတရံးကီၢ်ဆၣ်, ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ်.

ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

မံၤ

စီၤအ---

စီၤဘ---

စီၤဆ---

စီၤဒ---

စီၤသ---

က---

သးနံၣ်

၁၄ နံၣ်

၁၅ နံၣ်

၁၆ နံၣ်

၂၈ နံၣ်

[တသ့ၣ်ညါ]

[တသ့ၣ်ညါ]

မုၣ်/ ခွါ

ခွါ

ခွါ

ခွါ

ခွါ

ခွါ

မုၣ်

ကလုာ်

ကညီ

ကညီ

ကညီ

ကညီ

[တသ့ၣ်ညါ]

[တသ့ၣ်ညါ]

ထီၣ်ပှၢ် / သဘျ့  

-

-

-

ထီၣ်ပှၢ်

[တသ့ၣ်ညါ]

[တသ့ၣ်ညါ]

တၢ်ဖံးတၢ်မၤ

ကၠိဖိ

ကၠိဖိ

ကၠိဖိ

မၤဝဲၤ

[တသ့ၣ်ညါ]

[တသ့ၣ်ညါ]

တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ

ဃီၤလၢၢ်

ဃီၤလၢၢ်

ဃီၤလၢၢ်

ဘူးဒး

[တသ့ၣ်ညါ]

[တသ့ၣ်ညါ]

တၢ်ဟံးမူဒါ/ လီၢ်လၤ

-[ကၠိဖိ]

-[ကၠိဖိ]

-[ကၠိဖိ]

[သဝီဖိ]

[တသ့ၣ်ညါ]

[တသ့ၣ်ညါ]

အိၣ်ဆိးဒူသဝီ

အဒ---သဝီ, နိၣ်ဖိကရူၢ်,

အဆ---သဝီ, နိၣ်ဖိကရူၢ်

အဆ---သဝီ, နိၣ်ဖိကရူၢ်

အအ---သဝီ, သ့ၣ်ဘီဘိကရူၢ်

[အဘ---သဝီ, သ့ၣ်ဘီဘိကရူၢ်]

[အဘ---သဝီ, သ့ၣ်ဘီဘိကရူၢ်]

ၦၤလၢအမၤအၢပယွဲတၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ

ကဘီယူၤအကလုာ်

သုးဂံၢ်ထံး

အိၣ်သူၣ်လီၤသးလီၢ်ကျဲ

အခိၣ်အမံၤ

ကဘီယူၤဒုးသုး

[ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC)] ကီၢ်ပယီၤကလံၤသုး

တသ့ၣ်ညါ

သုးခိၣ်ကျၢၢ်ထိအီၤ, ကီၢ်ပယီၤကလံၤ သုးရိၣ်မဲခိၣ်ကျၢၢ်

 

 (၂) တပတီၢ်- တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအကံၢ်အစီ

၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်.

ယ [KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိ] ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢလီၢ်ကဝီၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ [လၢအမံၤမ့ၢ်စီၤဧ---လၢအမ့ၢ်သဝီနဲၢ်ရွဲၣ်လၢ အအိၣ်ဖဲအအ---သဝီတဂၤအအိၣ်] ဒီးယလဲၤဒိန့ၢ်တၢ်ဂီၤလၢယနီၢ်ကစၢ် [ဖဲအအ---ဒီးအဘ---သဝီ, သ့ၣ်ဘီဘိကရူၢ်န့ၣ်လီၤ]. ဝံၤအလီၢ်ခံယမၤတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်ဒီးသရၣ်တဂၤ [လၢအမံၤမ့ၢ်စီၤလ---ဒီးမ့ၢ်ဝဲအအ---ကၠိခိၣ်စၢၤ], ဒီးပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အဟံၣ်ဖိ ဃီဖိတဂၤ [နီၢ်ဃ---လၢအမ့ၢ်စီၤဒ---အမါန့ၣ်လီၤ]. [ဝံၤအလီၢ်ခံ KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိအံၤမၤစ့ၢ်ကီးဝဲတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်ဒီး ကၠိကမံးတံာ်တဂၤလၢအအိၣ်ဖဲအဘ---သဝီန့ၣ်လီၤ].

၂. ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

နီၢ်ဃ--- (စီၤဒ---လၢအဘၣ်ဒိတဂၤအမါ), စီၤဧ--- (အအ---သဝီနဲၢ်ရွဲၣ်)ဒီးစီၤလ--- (အအ---ကၠိခိၣ်စၢၤ) သ့ၣ်တဖၣ်တဲဘၣ်ယၤ [KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိ] လၢတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဒီးတၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤအိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢသဝီပူၤန့ၣ်လီၤ. ယမၤစ့ၢ်ကီးတၢ်ထံၣ်လိာ် သံကွၢ်ဒီးကၠိကမံးတံာ်လၢအအိၣ်ဖဲအဘ---သဝီလၢအမံၤမ့ၢ်မၣ်ဂ---န့ၣ်လီၤ. [တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤမ့ၢ်တၢ်အမ့ၢ်အတီ ခီဖျိပှၤလၢအစံးဆၢတၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်ဒီးပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤထံၣ်ထွဲဝဲတၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤန့ၣ်လီၤ.]

 

 (၃) တပတီၢ်- ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်

ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤတက့ၢ်.

  • လါမ့ၤ ၂၅ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်: SAC ကဘီယူၤတ့ၢ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်ဒီးခးလီၤကျိဖးဒိၣ်အဃိဘၣ်ဒိဝဲသဝီဖိ (၂) ဂၤဖဲအဘ---သဝီ, သ့ၣ်ဘီ ဘိကရူၢ်

ဖဲလါမ့ၤ ၂၅ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်အနံၤန့ၣ်, [SAC] ကဘီယူၤဒုးသုးတဘ့ၣ်ဟဲတ့ၢ်လီၤဝဲမ့ၣ်ပိၢ်ကအိၣ်လၢ (၅) ဖျၢၣ်ဃၣ်ဃၣ်ဖဲအဘ---သဝီ, သ့ၣ်ဘီဘိကရူၢ် [ဘၣ်ဆၣ်တဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးနီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ].

 

ဝံၤအလီၢ်ခံ [တနံၤဃီအတီၢ်ပူၤ,] [ပယီၤသုး]သုးဖိသ့ၣ်တဖၣ်ခးလီၤဝဲကျိဖးဒိၣ်လၢ[တၢ်တသ့ၣ်ညါအနီၣ်ဂံၢ်နီၣ်ဒွး]ဆူသဝီပူၤဒီး ဘၣ်ဒိဝဲပှၤဒီပုၢ်ဝဲ (၂) ဂၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအဘၣ်ဒိအံၤအမံၤမ့ၢ်ဝဲ စီၤသ---ဒီးက---[လၢတၢ်တသ့ၣ်ညါအသးနံၣ်]န့ၣ်လီၤ. ကၠိက မံးတံာ်လၢ အအိၣ်ဖဲအဘ---သဝီတဂၤစံးဝဲလၢသဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်နာ်ဝဲလၢကျိဖးဒိၣ်အံၤဟဲဃီၤဆူ [ပယီၤသုး] ဂီၤလ့ၤသုးက လၢၤ, ဂီၤလ့ၤ ကရူၢ်, ကီးတရံးကီၢ်ဆၣ်န့ၣ်လီၤ.

  • လါမ့ၤ ၂၉ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်: SAC ကဘီယူၤဟဲတ့ၢ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်ဖဲ အဘ---သဝီဒီးဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲတၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤ

မၤကဒီးအသီတဘျီဖဲလါမ့ၤ ၂၉ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်အနံၤန့ၣ်, [ပယီၤသုး] ကဘီယူၤဒုးသုးတဘ့ၣ်ဟဲတ့ၢ်လီၤဝဲမ့ၣ်ပိၢ်ကအိၣ်လၢ (၄) ဖျၢၣ်မ့တမ့ၢ် (၅) ဖျၢၣ်ဖဲအဘ---သဝီဒီးလၢအကျါတဖျၢၣ်တပိၢ်ဖးထီၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. [တၢ်တသ့ၣ်ညါမ့ၣ်ပိၢ်အနီၣ်ဂံၢ်နီၣ်ဒွး] လၢအလီၤတဲာ်ဖဲတီၤဖုၣ်ကၠိမဲာ်ညါဒီးဘၣ်ဒိဟးဂီၤဝဲကၠိတၢ်သူၣ်ထီၣ်ဒီးဟံၣ်ဒွဲတဖျၢၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. [ကၠိအံၤဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲ အီၤလၢကညီကူၣ်သ့ဆဲးလၤဝဲၤကျိၤ (KECD) န့ၣ်လီၤ.] မ့ၣ်ပိၢ်အံၤပိၢ်ဖးထီၣ်ဒီးဘၣ်ဒိဟးဂီၤစ့ၢ်ကီးဟံၣ် (၄) ဖျၢၣ် [တၢ်တသ့ၣ် ညါဟံၣ်ကစၢ်ဘၣ်] န့ၣ်လီၤ.

  • လါမ့ၤ ၂၉ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်: SAC ကဘီယူၤတ့ၢ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်အဃိဘၣ်ဒိဝဲသဝီဖိ (၄) ဂၤဖဲအအ---သဝီ, သ့ၣ်ဘီဘိကရူၢ်

ဖဲလါမ့ၤ ၂၉ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်အနံၤ, ဖဲဟါခီ ၆း၄၆ ဒီး ၇း၀၀ နၣ်ရံၣ်အဘၢၣ်စၢၤအဆၢကတီၢ်, SAC ကဘီယူၤဒုးသုးတဘ့ၣ် ဟဲတ့ၢ်လီၤ ဝဲမ့ၣ်ပိၢ် (၁၁) ဖျၢၣ်ဖဲ အအ---သဝီ, သ့ၣ်ဘီဘိကရူၢ်, ကီးတရံးကီၢ်ဆၣ်, ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ် (၃) ဖျၢၣ်လီၤတဲာ်ဖဲရှိကျါ [သဝီချၢ]ပၣ်ဃုာ်ဒီးအတပိၢ်ဖးထီၣ်ဘၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ.

 

မ့ၣ်ပိၢ်တဖျၢၣ်လီၤတဲာ်ပိၢ်ဖးထီၣ်ဘူးဒီးသရၣ်မုၣ်ဟ---အကျးအဃိဘၣ်ဟးဂီၤကွံာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်အဂၤတဖျၢၣ်လီၤတဲာ်ဘၣ်ဝဲ သဝီဖိလၢအမံၤမ့ၢ်နီၢ်ဃ---တဂၤအဟံၣ်ဒီးဘၣ်ဒိဟးဂီၤဝဲအဟံၣ်, တၢ်ပီးတၢ်လီဒီးစဲးတဖျၢၣ် [လၢပှၤသူအီၤလၢတၢ်ထူစံာ်အဂီၢ်] ဒီးဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီးအဝၤ [စီၤဒ---]န့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်အဂၤတဖျၢၣ်လီၤတဲာ်ပိၢ်ဖးထီၣ်ဖဲသ့ၣ်ထူၣ်ကျါဒီးဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီးသရၣ်ကၠိခိၣ်စၢၤ အဟံၣ်ခိၣ်ဒုးန့ၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိးမ့ၣ်ပိၢ်တဖျၢၣ်လီၤတဲာ်ဖဲပိာ်မုၣ်ဟံၣ်ဒွဲမဲာ်ညါ [ဖဲကၠိကရၢၢ်ပူၤလၢအဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲအီၤလၢ KECD] ဒီးဘၣ်ဒိဝဲဟံၣ်ဒွဲတဖျၢၣ်ဒီးကၠိတၢ်သူၣ်ထီၣ် (၂) ဖျၢၣ်လၢအမ့ၢ်ဝဲတီၤဖုၣ်ကၠိဒီးတီၤခၢၣ်သးကၠိန့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ်အဂၤ (၄) ဖျၢၣ်လီၤတဲာ်ပိၢ်ဖးထီၣ်ဖဲသီခါဖၠၣ်ကရၢၢ်ပူၤဒီးဘၣ်ဒိဟးဂီၤဝဲဖၠၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ် (၃) ဖျၢၣ်ဒီးဃိၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ.

 

အါန့ၢ်အန့ၣ်, ပှၤဘၣ်ဒိဝဲ (၄) ဂၤလၢကဘီယူၤတ့ၢ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. စီၤဒ---လၢအသးနံၣ်အိၣ်ဝဲ (၂၈) နံၣ်တဂၤ, လၢအမ့ၢ် နီၢ်ဃ---အဝၤလၢအအိၣ်ဖဲအအ---သဝီတဂၤဘၣ်ဒိဝဲလၢမ့ၣ်ပိၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်အက့န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သးဝံၤအလီၢ်ခံသုးခိၣ် ဒးဘီလၢအမ့ၢ် KNLA [ကညီဒီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ်] ခိၤဘြၤသုးကျိၤဆှၢအီၤဆူအဃ---သုးတၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးလၢ အအိၣ်ဖဲသ့ၣ်ဘီဘိကရူၢ်လၢတၢ်ကူစါယါဘျါသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

 

ကၠိဖိ (၃) ဂၤဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီးလၢမ့ၣ်ပိၢ်ဘၣ်ဆၣ်တၢ်တသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်လၢမ့ၢ်အဘၣ်ဒိဒီးမ့ၣ်ပိၢ်ဖဲလဲၣ်တဖျၢၣ်လဲၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤအ---လၢအသးနံၣ်အိၣ် (၁၄) နံၣ်ဒီးမ့ၢ်ဝဲနွံတီၤကၠိဖိလၢအအိၣ်ဟဲလၢအဒ---သဝီ, နိၣ်ဖိကရူၢ်ကီးတရံးကီၢ်ဆၣ်ဒီးအဝဲ ဘၣ်ဒိဝဲနးမးဖဲအကံၣ်ဒုၣ်ဒီးဘၣ်တၢ်ဆှၢအီၤဆူအဂ---တၢ်ဆါဟံၣ်လၢအအိၣ်ဖဲကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤဘ---လၢအသးနံၣ်အိၣ် ဝဲ (၁၅) နံၣ်ဒီးစီၤဆ---လၢအသးနံၣ်အိၣ်ဝဲ (၁၆) နံၣ်ခံဂၤအံၤမ့ၢ်ဝဲနွံတီၤကၠိဖိလၢအအိၣ်ဟဲလၢအဆ---သဝီ, နိၣ်ဖိကရူၢ်အံၤ ဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီးဝဲဒီးမ့ၣ်ပိၢ်အက့ဒီးဘၣ်တၢ်ဆှၢအီၤဆူအဃ---သုးတၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးခီဖျိအဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလၢာ်အတၢ်ပူၤလီၢ်တမ့ၢ် တၢ် လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ကၠိဖိ (၃) ဂၤအံၤမၤလိတၢ်ဖဲကၠိတဖျၢၣ်ဃီလၢအအိၣ်ဖဲအအ---သဝီပူၤန့ၣ်လီၤ.

 

ကၠိဖိ (၃) ဂၤအံၤဖဲအကူစါယါဘျါသးအဆၢကတီၢ်အဝဲသ့ၣ်လဲၤထီၣ်ကၠိတသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလါယူၤ ၂၇ သီ, ၂၀၂၅ နံၣ်အဝဲ သ့ၣ်တစံၣ်လီၤဘၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ကၠိဖိသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအမိၢ်အပၢ်ဘၣ်ကိၢ်ဘၣ်ဂီၤတၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ခီဖျိအဝဲ သ့ၣ်ဘၣ်အိၣ်ယံၤလိာ်သး [ကၠိဖိ (၃) ဂၤအံၤအိၣ်ဟဲလၢသဝီအဂၤဒီးဟဲမၤလိတၢ်ဖဲအအ---သဝီန့ၣ်လီၤ].

 

[ကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ (KNU)] လီၢ်ကဝီၤခိၣ်နၢ်တဂၤဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲပှၤသဝီဖိလၢကဘီယူၤကဟဲဘၣ်ဆၣ်ပှၤသဝီဖိသ့ၣ်တ ဖၣ်တနာ်ဝဲဘၣ်ခီဖျိလၢညါန့ၣ်ကဘီယူၤတဟဲခးလီၤတၢ်နီတဘျီလၢသဝီပူၤဘၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ဒ်သဝီနဲၢ်ရွဲၣ်စီၤဧ---ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ အသိး “ပှၤသုးဖိဒီးသုးကလၢၤတအိၣ်လၢသဝီပူၤဒီးတၢ်လီၢ်လၢအဘူးဒီးသဝီဘၣ်. [SAC] ပညိၣ်လိၤလိၤလၢသဝီဖိလီၤ”. [KHRG ပျီပူၤပှၤမၤတၢ်ဖိပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤဝဲလၢဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀၂၅ နံၣ်အံၤကၠိဖိ (၃) ဂၤအံၤဘျါက့ၤဝဲလံန့ၣ်လီၤ.]

 

ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀၂၅ နံၣ်န့ၣ်, ကၠိဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဟဲက့ၤထီၣ်က့ၤကၠိလၢသဝီပူၤတဘူၣ်ဒံးဘၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်မၤလိတၢ်လၢ ပှၢ်လၢ်ကျါခီဖျိလၢသဝီပူၤတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢတဂ့ၤဘၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ဒ်ကၠိခိၣ်စၢၤစီၤလ---ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး “ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် [KNLA] သုးဖိသ့ၣ်တဖၣ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိအိၣ်လၢသဝီဖိအကျါအဃိကဘီယူၤဟဲခးလီၤတၢ်လီၤ. တဘျီတခီၣ်ပယီၤ [ပှၤမၤတၢ်ဖိ] ဟဲမၤတၢ်လၢသဝီပူၤအဃိပတသ့ၣ်ညါလၢမ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်အကျါမ့ၢ်တၢ်မဲာ်ချံအိၣ်ဧါဘၣ်လီၤ. ဝံၤဒီးအဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်ညါလၢသုးဖိ သ့ၣ်တဖၣ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိအိၣ်တၢ်အလီၢ်ဒီးကဆှၢတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဆူ [SAC] အအိၣ်လီၤ.” တမ့ၢ်လၢသုးဖိသ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်လၢ သဝီပူၤဘၣ်ထဲဒၣ်အဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီးအဘူးအတံၢ်လီၤ.

  • တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢအအ---ဒီးအဘ---သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဖဲတၢ်ဃ့ၢ်မှံဟးဖျိးအဆၢကတီၢ်

ခီဖျိလၢကဘီယူၤဟဲခးလီၤတၢ်အဃိအါတက့ၢ်သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်လၢအအိၣ်ဖဲအအ---ဒီးအဘ---သဝီသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဃ့ၢ်အိၣ် ကမှံဝဲဆူဒူသဝီအဂၤသ့ၣ်တဖၣ်, ဆူပှၢ်ပူၤဒီးဆူအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်က့ၤဝဲဆူသဝီပူၤလၢကဖံး အီၣ်မၤအီၣ်တၢ်လၢတၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူအဂီၢ်တဘူၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအဃ့ၢ်အိၣ်ကဒုသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဝဲဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲအါမးခီဖျိအဝဲသ့ၣ်တဖံးအီၣ်မၤအီၣ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်ဒီးစိာ်ဃုာ်တၢ်တန့ၢ်အါအါဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်အိၣ်လၢတၢ်ဃ့ၢ် အိၣ်ကဒုအလီၢ်အဆၢကတီၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတနီၤဒ်အမ့ၢ်ပ့ၢ်ပီၤလၢလီၢ်ကဝီၤတၢ်ကရၢကရိ [ပၣ်ဃုာ်ဒီး ကီၢ်ပူၤက ညီပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံကမံးတံာ် (CIDKP)] ဘၣ်ဆၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤအံၤတမ့ၢ်တၢ်အလၢအပှဲၤလၢပှၤကိးဂၤဒဲးအဂီၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. သဝီဖိလၢအအိၣ်တ့ၢ်လၢသဝီပူၤသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ကိၢ်ဘၣ်ဂီၤဝဲလၢကဘီယူၤကဟဲခးလီၤတၢ်အသီတဘျီန့ၣ်လီၤ.

 

[အါန့ၢ်အန့ၣ်,] သဝီဖိလၢအအိၣ်ဖဲအအ---သဝီသ့ၣ်တဖၣ်တအိၣ်ဒီးကသံၣ်ကသီလၢလၢပှဲၤပှဲၤလၢပှၤဆါအဂီၢ်ဘၣ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ် ကသံၣ်ဒၢးဒီးတၢ်ဆါဟံၣ်စ့ၢ်ကီးတအိၣ်ဘၣ်, အိၣ်ဒၣ်ထဲဆူၣ်ချ့ပှၤမၤတၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်အိၣ်သးမ့ၢ်တဂ့ၤဘၣ်န့ၣ်အဝဲ သ့ၣ် [ဆူၣ်ချ့ပှၤမၤတၢ်ဖိ] ဘၣ်ဃ့ၢ်အိၣ်ကဒုစ့ၢ်ကီးဝဲဆူအဝဲသ့ၣ်အဒဲလၢတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၤဒ်အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်စ့ၢ်ကီးသဝီဖိအသိး န့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤတဂၤဂၤမ့ၢ်အိၣ်တဆူၣ်ဒီးလိၣ်ဘၣ်ဝဲ[တၢ်ကူစါယါဘျါ] သးလၢအဆိအချ့အဆၢကတီၢ်န့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီအဒိၣ်က တၢၢ်တမံၤမ့ၢ်ဝဲတၢ်ဆဲးကျၢဆဲးကျိးန့ၣ်လီၤ. ဒ်သဝီနဲၢ်ရွဲၣ်စီၤဧ---ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး “ဖဲပှၤပှၤဆါမ့ၢ်နးန့ၣ်, ပလူၤဃုဝဲဆူၣ်ချ့ပှၤမၤ တၢ်ဖိဘၣ်ဆၣ်အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်တအိၣ်လၢအဟံၣ်ဘၣ်န့ၣ်ပှၤတအိၣ်နီတဂၤလၢကကွၢ်ထွဲပှၤဆါဘၣ်. တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်ကီဒိၣ်မးခီ ဖျိပှၤမ့ၢ်အိၣ်တဆူၣ်တချ့နးနးကလဲာ်ဒီးမ့ၢ်လိၣ်ဘၣ်တၢ်ကူစါယါဘျါလၢအဆိအချ့န့ၣ်ပမၤတၢ်တသ့နီတမံၤဘၣ်”.

 

(၄) တပတီၢ်- တၢ်ဃ့န့ၢ်အခွဲး

မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါ, ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကသူ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်.

KHRG သူဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်အီၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤသ့ဝဲလၢလၢပှဲၤပှဲၤန့ၣ်လီၤ. နီၢ်ဃ---လၢအမ့ၢ်ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အမါ, စီၤဧ---လၢအမ့ၢ်အအ---သဝီနဲၢ်ရွဲၣ်, စီၤလ---လၢအမ့ၢ်ကၠိခိၣ်စၢၤဖဲအအ---သဝီ, စီၤအ---လၢအဘၣ်ဒိတဂၤအဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒီး ကၠိကမံးတံာ်တဂၤလၢအအိၣ်ဖဲအဘ---သဝီသ့ၣ်တဖၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ပျဲလၢ KHRG ကသူဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤလၢတၢ်ရၤ လီၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.