press x to close
Karen Human Rights Group

ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်တၢ်ပာ်ဖျါအဖုၣ်- SAC ဒြိခးလီၤတၢ်ဒီးခးလီၤနါစိၤကျိဖးဒိၣ်အဃိ ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး, တၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤ, တၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူဒီးတၢ် ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အတၢ်တၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဖဲလၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ် (လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ်တုၤလါဒံၣ် စဲဘၢၣ် ၂၀၂၄ နံၣ်)

 

SAC ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်, ခးလီၤတၢ်ဒီးဒြိအဃိဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး, တၢ်သံတၢ်ပှၢ်ဒီးတၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤ

ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ်ဒီးလါဒံၣ်စဲဘၢၣ် ၂၀၂၄ နံၣ်အပူၤန့ၣ်, ပယီၤသုးသ့ၣ်တဖၣ်မၤဆူၣ်ထီၣ်သုးတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ, ပာ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဒီး ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) သုးဖိသ့ၣ်တဖၣ်လၢအအိၣ်ဆီလီၤအသးဖဲနးသၣ်ကွ့သုးကလၢၤဒီးဟးထီၣ်ဟးလီၤ ဝဲဖဲဃ---သဝီဒီးဂ---သဝီ, နိၣ်ညၣ်သုၣ်ကရူၢ်, လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်ဒီးတၢ်လီၢ်လၢအဘူးဒီးသဝီန့ၣ်လီၤ. လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ SAC ဟဲကွံာ်လီၤတၢ်ဒီးမ့ၣ်ပိၢ်ဒီးခးလီၤဝဲကျိဖးဒိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဆူသဝီလၢအအိၣ်ဖဲလၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ပူၤ န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ခးလီၤတၢ်ဒံးအံၤအဃိဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲတၢ်သံတၢ်ပှၢ်, တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး, တၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူအတၢ်တၤတၢ်သ့ၣ် တဖၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တၢ်ဂ့ၢ်ကီသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀၂၄ နံၣ်: တၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ဒီးဒြိခးလီၤတၢ်ဖဲ A---သဝီဒီးဘၣ်ဒိဝဲဖိသၣ် (၂) ဂၤ

ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၁၉ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်အနံၤ, ဖဲဟါလီၤခီ ၃း၀၀ အဆၢကတီၢ်, SAC သုးပာ်ဖှိၣ်လၢအအိၣ်ဖဲနးသၣ်ကွ့ဝ့ၢ်သ့ၣ်တ ဖၣ်ခးလီၤဝဲကျိဖးဒိၣ် (၂၀) ဖျၢၣ်ဆူ အ---သဝီ, တီကၠီၣ်ပီးကရူၢ်လၢအဘၣ်တၢ်ကိးတ့ၢ်အီၤလၢဒီၣ်မူကရူၢ်, လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်န့ၣ် လီၤ. ကျိဖးဒိၣ်တနီၤလီၤတဲာ်ဘူးဒီးသဝီဒီးတနီၤလီၤတဲာ်ဆူစံာ်ပျီပူၤဒီးဘၣ်ဒိဝဲစံာ်ပျီဘၣ်ဆၣ်ပှၤတဘၣ်ဒိနီတဂၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

တနံၤဃီအတီၢ်ပူၤ, ဖဲဂီၤခီ ၉း၁၅ ဒီး ၉း၃၅ အဘၢၣ်စၢၤအဆၢကတီၢ်, ပယီၤသုးဖိလၢအအိၣ်ဖဲနးသၣ်ကွ့ဝ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ပျဲလီၤ ဒြိဟဲတ့ၢ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ် (၄) ဖျၢၣ်ဖဲ အ---သဝီန့ၣ်လီၤ. ပှၤသဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်နာ်ဝဲလၢမ့ၣ်ပိၢ်အံၤဘၣ်တၢ်ကွံာ်လီၤအီၤလၢ SAC သုးဖိ လၢအအိၣ်ဖဲသုးကလၢၤလၢအအိၣ်လၢနးသၣ်ကွ့ဝ့ၢ်ခီဖျိသုးကလၢၤအိၣ်ဒၣ်ထဲတဖျၢၣ်ဧိၤဖဲတၢ်လီၤဖဲန့ၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၣ်ပိၢ် (၂) ဖျၢၣ် လီၤတဲာ်ဘၣ်ဟးဂီၤဝဲကၠိတၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖျၢၣ်ဒီးဘျီၣ်ရိၣ်ဖှိၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်ဖိနီၢ်ဘ---လၢအသးနံၣ်အိၣ်ဝဲ (၈) နံၣ်တဂၤ ဒီးနီၢ်ဒ---လၢအသးနံၣ်အိၣ်ဝဲ (၉) နံၣ်တဂၤအံၤဘၣ်ဒိဝဲဒီးကျိဖးဒိၣ်အက့ဖဲအဝဲသ့ၣ်အိၣ်လၢကၠိပူၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်ဘ--အံၤဘၣ်တၢ်ဆှၢအီၤဆူ သ---တၢ်ဆါဟံၣ်လၢအဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိၤမဲအီၤလၢကညီဒီကလုာ်စၢဖှိၣ်ကရၢ (KNU) ဒီးအိၣ်သူၣ်လီၤ အသးဖဲ သ---သဝီ, ကၠီစယ့းကရူၢ်, လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်လၢကူစါယါဘျါသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအံၤတမ့ၢ် တၢ်လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်အါအါဘၣ်အဃိအဝဲဘၣ်တၢ်ဟဲက့ၤဆှၢကဒါက့ၤအီၤဆူအဟံၣ်ဖဲဒိးကူစါအသးဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. နီၢ်ဒ---ဘၣ်ဒိဝဲဖဲအဖံဘၣ်ခိၣ်ဒီးအစုဒ့ကိာ်ဒီးဘၣ်တၢ်ဆှၢအီၤဆူဟ---တၢ်ဆါဟံၣ်လၢအဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိၤမဲအီၤလၢ KNU ဒီး အိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲ ဟ---သဝီ, ဃဲကၤခိၣ်ကရူၢ်, လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်န့ၣ်လီၤ. တုၤဃီၤလၢလါဒံၣ်စဲဘၢၣ် ၂၀၂၄ နံၣ်အပူၤဒၣ်လဲာ် အဝဲတအိၣ်ဆူထီၣ်ဒံးဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.  

 

ဖဲလါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၆ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်အနံၤ, ဂီၤခီ ၈း၀၀ နၣ်ရံၣ်အဆၢကတီၢ်, ပယီၤသုးလၢအအိၣ်ဆီလီၤအသးဖဲနးသၣ် ကွ့သုးကလၢၤတဖၣ်ပျဲလီၤဒြိတ့ၢ်လီၤမ့ၣ်ပိၢ် (၁) ဖျၢၣ်ဖဲတၢ်ဆါဟံၣ်ကရၢၢ်ပူၤလၢအဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိၤမဲအီၤလၢ KNU ဒီးအိၣ်သူၣ် လီၤအသးဖဲဆ---သဝီ, သူကဘံကရူၢ်, လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆါဟံၣ်အဒူၣ်ကပၤဒီးတၢ်ပျီပူၤသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဒိဟးဂီၤ ဝဲလၢမ့ၣ်ပိၢ်အတၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်န့ၣ်လီၤ. တနံၤဃီဖဲဟါလီၤခီ ၁း၂၀ အဆၢကတီၢ်, SAC ခးလီၤနါစိၤကျိဖးဒိၣ် (၁၂၀) မမ တဖျၢၣ်ဆူ တၢ်ဆါဟံၣ်ကရၢၢ်ပူၤဖဲသဝီပူၤဒီးဘၣ်ဒိဟးဂီၤအါထီၣ်ဝဲတၢ်ဆါဟံၣ်အဒူၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပှၤကညီတဘၣ်ဒိဘၣ် ထံးနီတဂၤဘၣ်ခီဖျိပှၤတအိၣ်ဘူးဖဲမ့ၣ်ပိၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်အဆၢကတီၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

လါဒံၣ်စဲဘၢၣ် ၂၀၂၄ နံၣ်: SAC ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်အဃိဘၣ်ဒိသဝီဖိခံဂၤဒီးဘၣ်သံဝဲခံဂၤ

ဖဲလါဒံၣ်စဲဘၢၣ် ၁၅ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်အနံၤ, ဟါလီၤခီ ၂း၃၀ အဆၢကတီၢ်, SAC သုးရ့ၣ် (ခလရ) နီၣ်ဂံၢ် (၂၆၄) လၢအအိၣ်ဆီ လီၤအသးဖဲပ့စလိးသုးကလၢၤသ့ၣ်တဖၣ်ခးလီၤဝဲကျိဖးဒိၣ် (၁၅၅) မမတဖျၢၣ်ဆူ လ---သဝီ, ဝဲးလၢ်ဒီကရူၢ်, လၢၢ်ဒိၣ် ကီၢ်ဆၣ်, ဒီးခီဖျိတၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်အံၤအဃိဘၣ်ဒိဝဲသဝီဖိလၢတၢ်တသ့ၣ်ညါအမံၤဒီးအသးနံၣ်ဘၣ် (၂) ဂၤ, ဒီးဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီးဝဲကျီၢ်တဒု, သိလ့ၣ်ယီၣ်ဟးဂီၤစ့ၢ်ကီးဝဲတခိၣ်န့ၣ်လီၤ. တနံၤဃီအတီၢ်ပူၤဖဲလါဒံၣ်စဲဘၢၣ် ၁၅ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်အနံၤန့ၣ်သုးရ့ၣ် (ခလရ) နီၣ်ဂံၢ် (၂၆၄) ခးလီၤကဒီးကျိဖးဒိၣ် (၁၅၅) မမ (၁၂) ဖျၢၣ်ဆူ က---သဝီ, လၢအအိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲလၢၢ်ဒိၣ်ဝ့ၢ်, လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. တနံၤဃီတီၢ်ပူၤန့ၣ် SAC သ့ၣ်တဖၣ်ခးလီၤကဒီးဝဲကျိဖးဒိၣ် (၁၅၅) မမ (၇) ဖျၢၣ်ဆူ လ---သဝီ ဒီး န---သဝီ, သမ့ၢ်အ့ကိကရူၢ်, လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.

ကျိဖးဒိၣ် (၁၅၅) မမ ခဲလၢာ် (၂၀) ဖျၢၣ်ဘၣ်တၢ်ခးလီၤအီၤလၢ SAC (ခလရ) နီၢ်ဂံၣ် (၂၆၄) ဖဲနံၤအဝဲန့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်နုၤဃိလၢ SAC ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်လဲၣ်န့ၣ်တၢ်တသ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ SAC သုးဖိ သ့ၣ်တဖၣ်ခးလီၤနါစိၤဝဲကျိဖးဒိၣ်လၢသဝီဖိအိၣ်ဆိးတၢ်လီၢ်အံၤဖဲလၢ KNU သ့ၣ်တဖၣ်မၤဝဲတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤဒ်အမ့ၢ်, တၢ်ထိၣ် ဟီၣ်ခိၣ်, တၢ်သူၣ်ထီၣ်ကၠိ, တၢ်သူၣ်ထီၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢး, ဒီးမၤဝဲတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်တၢ်သိၣ်လိဖဲသဝီဖိအိၣ်ဆိးလီၢ် န့ၣ်လီၤ.

ဖဲလါဒံၣ်စဲဘၢၣ် ၁၇ သီ, ၂၀၂၄ နံၣ်အနံၤ, ဂီၤခီ ၁၀း၂၃ အဆၢကတီၢ်, ပယီၤသုးလၢအအိၣ်ဆီလီၤအသးဖဲနးသၣ်ကွ့သ့ၣ်တ ဖၣ်, ခးလီၤဝဲကျိဖးဒိၣ် (၁၂၀) မမ တဖျၢၣ်ဆူ ဆ---သဝီ, သူကဘံကရူၢ်, လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ကျိဖးဒိၣ်အံၤပိၢ်ဖး ထီၢ်ဒီးဘၣ်ဒိဝဲနီၢ်ပ---လၢအသးနံၣ်အိၣ် ၅၀ နံၣ်တဂၤ, လၢအအိၣ်ဟဲအခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိလၢယ---သဝီ, ဟီၣ်ကဝီၤလီၤဆီ, လၢၢ်ဒိၣ် ကီၢ်ဆၣ်ဒီးဟဲဃ့ၢ်အိၣ်ကဒုဝဲဖဲန့ၣ်ခီဖျိလၢ SAC အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ, တၢ်ဒုးတၢ်ယၤ, တၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ဆူ ဆ--- သဝီအဃိ န့ၣ်လီၤ. အဝဲအခီၢ်လၢအထွဲတကပၤန့ၣ်ဘၣ်ဟးဂီၤဝဲဒီးအစုလၢအစ့ၣ်တကပၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်ဒိဝဲဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်ခီဖျိကျိဖးဒိၣ်ပိၢ်ဖး ထီၣ်ဘၣ်အီၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ဂ့ၢ်ဂီၢ်အူတၢ်တိစၢၤမၤစၢၤဖဲသူကဘံကရူၢ်ပူၤတဖၣ်မၤစၢၤဒီးဆှၢအီၤဆူ KNU တၢ်ဆါဟံၣ် ဘၣ်ဆၣ်ဖဲတၢ်ကူစါယါဘျါန့ၢ်တၢ်ပူၤလီၢ်အဆၢကတီၢ်အသးသမူဟးထီၢ်ကွံၥ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.

သဝီဖိအဂၤ (၃) ဂၤလၢအအိၣ်ဟဲအခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိလၢ ခ---သဝီ, နိၣ်ကူၤကရူၢ်, မူကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤဒီးဟဲဃ့ၢ် အိၣ်လၢဆ---သဝီအပူၤအံၤဘၣ်ဒိစ့ၢ်ကီးဝဲလၢကျိဖးဒိၣ်အတၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ.  စီၤစ---လၢအသးနံၣ်အိၣ် (၉၂) နံၣ်တ ဂၤအံၤသံဝဲတဘျီဃီဖဲကျိဖးဒိၣ်ပိၢ်ဖးထီၣ်ဘၣ်အီၤဒီးအခိၣ်သၣ်ဃံထီၣ်တဲာ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်တ---လၢအသးနံၣ်အိၣ်ဝဲ (၇၂) နံၣ်တဂၤဒီးနီၢ်ဖ---လၢအသးနံၣ်အိၣ်ဝဲ (၅၃) နံၣ်တဂၤအံၤန့ၣ်အမိၢ်ပှၢ်ဘၣ်ဒိဝဲဒီတဂၤခီဖျိကျိဖးဒိၣ်ပိၢ်ဖးထီၢ်ဘၣ်အီၤအဃိန့ၣ် လီၤ. တၢ်ကဲထီၣ်သးဝံၤအလီၢ်ခံအဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလၢၥ်ဘၣ်တၢ်လဲၤဆှၢအီၤဆူဟ---တၢ်ဆါဟံၣ်လၢကကူစါယါဘျါသးအဂီၢ် န့ၣ်လီၤ. ဒီးဖဲလါယနူၤအါရံၤ ၂၀၂၅ နံၣ်န့ၣ်, သဝီဖိခံဂၤအံၤဘၣ်တၢ်ဒုးစံၣ်လီၤအီၤလၢတၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ်လီၤ.  သဝီဖိ (၂) ဂၤဘၣ် သံကွံၥ်ဝဲဒီး (၂) ဂၤန့ၣ်ဘၣ်ဒိဝဲခီဖျိကျိဖးဒိၣ် (၁၂၀) မမ အတၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်ဆီ (၃) ဘ့ၣ်သံကွံၥ်ဝဲ ခီဖျိကျိဖးဒိၣ်အတၢ်ပိၢ်ဖးထီၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. 

တၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်ဒီးဒြိအဃိဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲတၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူဒီးတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အတၢ်တၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်

ခီဖျိလၢပယီၤသုးခးလီၤနါစိၤကျိဖးဒိၣ်ဒီးခးလီၤတၢ်လၢဒြိဆူသဝီအါဖျၢၣ်လၢအအိၣ်ဖဲတီကၠီၣ်ပီးကရူၢ်, ဝဲးလၢ်ဒီကရူၢ်, သူကဘံ ကရူၢ်, ဒီးသမ့ၢ်အ့ကိကရူၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အဃိသဝီဖိသ့ၣ်တဖၣ်က့ၤဖံးအီၢ်မၤအီၣ်က့ၤတၢ်လၢအကျီးပူၤတဘူၣ်လၢၤဘၣ်ဒီးဟးထီၣ် က့ၤလီၤတသဘျ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီးအသးတဆူၣ်လၢကဆှၢအဖိအလံၤသ့ၣ်တဖၣ်ဆူကၠိလၢၤဘၣ်ခီဖျိအ ဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ကိၢ်တၢ်လၢတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤဒီးဒြိအတၢ်ဟဲခးလီၤတၢ်အဃိမ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိ လၢဒြိဟဲခးလီၤတၢ်ဒီးတၢ်ခးလီၤကျိဖးဒိၣ်အါထီၣ်အဃိ, ကၠိဖိတနီၤနီၤပျံၤဝဲလၢကထီၣ်ကၠိဒီးတနီၤမၤစၢၤက့ၤဝဲအဟံၣ်ဖိဃီဖိ လၢတၢ်လုၢ်အီၣ်နီၣ်ခိသးသမူန့ၣ်လီၤ. သဝီဖိတဖၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီလၢကဆီၣ်ထွဲဝဲအဖိလၢတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ဒီး ဘၣ်ကိၢ်ဘၣ်ဂီၤလၢအတၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.