တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ပာ်ဖျါလံာ်တဘ့ၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤခီဖျိ ပျီပူၤၦၤမၤသကိးတၢ်ဖဲ ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ် လၢအဘၣ် တၢ်နဲၣ်လိအီၤလၢ ကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ်မၤဃါ တၢ်မၤဘၣ်ဒိၦၤဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်အတၢ်အိၣ်သး တဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ.[1] လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤဘၣ်တၢ်ဒိးန့ၢ်အီၤဖဲ လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂သီႇ ၂ဝ၁၆နံၣ် ဃုာ်ဒီးတၢ်က စီၣ်အဂၤ တဖၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်ပာ်ဖျါအဂၤ ၁ ဘ့ၣ်ႇ တၢ်ထံၣ်လိာ်သံကွၢ်သံဒိး ၁ ခါႇ ဟီၣ်ကဝီၤတၢ်ပာ်ဖျါ ၁ ဘ့ၣ်ႇ တၢ်ဂီၤ ၄ ဘ့ၣ် ဒီး တၢ်ဂီၤမူ ၁ ဘ့ၣ် လၢဘၣ်တၢ်ဆှၢထီၣ်အီၤလၢ ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.[2]
(၁) တပတီၢ် - တၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲး
တၢ်ကဲထီၣ်သးအကလုာ် |
တၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်ဒီးတၢ်မၤသံပိာ်မုၣ်ဖိတဂၤ |
တၢ်ကဲထီၣ်သးမုၢ်နံၤမုၢ်သီ |
လါအီကူး ၂၃သီႇ ၂ဝ၁၆နံၣ် |
တၢ်ကဲထီၣ်သးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ (သဝီႇ ကရူၢ်ႇ ကီၢ်ဆၣ်ႇ ကီၢ်ရ့ၣ်) |
က--- သဝီႇ မဲၢ်နီၢ်အးကရူၢ်ႇ ကီးတရံးကီၢ်ဆၣ်ႇ ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ် |
ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ |
|
မံၤ |
နါမၠးလွ့ၤ (နါမုၣ်ဆ့ယိၤ) |
သးနံၣ် |
၁၆ နံၣ် |
မုၣ်ခွါ |
မုၣ် |
ကလုာ် |
ကညီ |
ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အိၣ် / တအိၣ် |
သဘျ့ |
တၢ်ဖံးတၢ်မၤ |
ကၠိဖိ |
တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ |
ဘူးဒးဖိ |
တၢ်ဟံမူဒါ / လီၢ်လၤ |
သဝီဖိ |
အိၣ်ဆိးဒူသဝီ |
က---သဝီ |
ၦၤလၢအမၤအၢပယွဲတၢ်တဂၤအဂ့ၢ်အကျိၤ |
||||
မံၤ |
လီၢ်လၤ |
သုးကျိၤ / သုးရ့ၣ် / သုးတြိၤ |
အိၣ်သူၣ်လီၤသးလီၢ်ကျဲ / သုးကလၢၤ |
အခိၣ်အမံၤဒီးလီၢ်လၤ |
န့ၤနဲၤအူ |
သဝီဖိ |
- |
က---သဝီ |
- |
(၂) ပတီၢ်တပတီၢ်-တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအကံၢ်အစီ
၁. ၡဲပၠးၦၤနဟံးန့ၢ်တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ တဆီဘၣ်တဆီတက့ၢ်. |
သဝီၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဂၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ က--- သဝီဖိတဖၣ်ထံၣ်ဝဲ နါမၠးလွ့ၤအစိၣ်လၢအဘၣ်တၢ်ဖီၣ်ဆူၣ် ဒီး မၤသံတ့ၢ်လံအီၤ (လၢန့ၤနဲၤအူ) ဖဲအသဲးကျီးအပူၤ ဆၢကတီၢ်ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤသူၣ်လီၤ ဝဲသဲးဖိအခါန့ၣ်လီၤ. သဲးကျီး အံၤအိၣ်ဝဲဖဲ က--- သဝီႇ မဲၢ်နီၢ်အးကရူၢ်ႇ ကီးတရံးကီၢ်ဆၣ်ႇ ဒူပျာ်ယာ်ကီၢ်ရ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်ဖိတဂၤအံၤ ဘၣ်တၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်ဒီးမၤသံအီၤလၢ တလၢၤကလုာ်ဒူၣ်ဖိလၢအမံၤမ့ၢ် န့ၤနဲၤအူႇ အသးနံၣ် အိၣ်ဝဲ ၃၃ နံၣ်ဒီးမ့ၢ်ဝဲ ခ--- သဝီဖိတဂၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲထီၣ်ၦၢ်ဒီးသဝီဖိဖဲ က--- သဝီ အံၤအဃိ အဝဲဟဲ အိၣ်ဒီးအမါန့ၣ်လီၤ. |
ကွဲးနီၣ်ၦၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတဂၤစုာ်စုာ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအမ့ၢ်အတီလၢကျဲဒ်လဲၣ်. |
နါမၠးလွ့ၤ လၢအဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးအီၤလၢ နါမုၣ်ဆ့ယိၤအံၤ စးထီၣ်လီၤမၢ်ဝဲဖဲ လါအီကူး ၂၃သီႇ ၂ဝ၁၆နံၣ် အနံၤ ဘၣ်ဆၣ် သဲးကျီးကစၢ် အူဂ--- အဖိခွါ ၃ ဂၤ လၢအမ့ၢ် စီၤဃ---ႇ စီၤင--- ဒီး စီၤစ--- အံၤထံၣ်က့ၤ အစိၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤသူၣ်လီၤသဲးဖိ ဖဲအသဲးကျီးလၢအအိၣ်ဖဲသဝီမုၢ်နုာ်တကပၤ အဆၢကတီၢ် အခါန့ၣ်လီၤ. ၦၤထံၣ် န့ၢ်က့ၤ တၢ်ကဲထီၣ်သးအမ့ၢ်အတီဖဲ လါအီကူး ၂၉သီႇ ၂ဝ၁၆နံၣ်အနံၤ လၢအဘၣ် တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်အီၤ လၢ အူ ဆ--- အဖိမုၣ်ဖိ လၢအသးနံၣ်အိၣ် ၄နံၣ်တဂၤ လၢအမ့ၢ်ၦၤလၢအလဲၤသကိးဃုာ်တၢ်ဒီး နါမၠးလွ့ၤဆူသဲးကျီးပူၤ ဖဲတၢ်ကဲ ထီၣ်သးအခါန့ၣ်လီၤ. |
(၃) ပတီၢ်တပတီၢ် - ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢၦဲၤၦဲၤတက့ၢ်.
ပာ်ဖျါတၢ်ကဲထီၣ်သးအဂ့ၢ်အကျိၤလၢလၢၦဲၤၦဲၤတက့ၢ်. |
နါမၠးလွ့ၤ လၢအဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးအီၤလၢ နါမုၣ်ဆ့ယိၤ အံၤအိၣ်ဆိးဝဲဖဲ က--- သဝီႇ မဲၢ်နီၢ်အးကရူၢ်ႇ ကီးတရံးကီၢ်ဆၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဘၣ်တၢ်ဖီၣ်ဆူၣ်အီၤဒီးမၤသံကွံာ်အီၤလၢ တလၢၤကလုာ်ဒူၣ်ဖိ န့ၤနဲၤအူ လၢအသး နံၣ်အိၣ်ဝဲ ၃၃ နံၣ်တဂၤအံၤန့ၣ်လီၤ. န့ၤနဲၤအူအံၤ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲအသဝီမ့ၢ်ဝဲ ခ---သဝီ ဘၣ်ဆၣ်အဝဲဟဲထီၣ်ၦၢ်ဒီး က--- သဝီဖိ နါၡ--- အဃိအဝဲဟဲအိၣ်ဆိးက့ၤလၢအမါသဝီအပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤႇ ၦၤသဝီဖိတဖၣ်ထံၣ်ဝဲလၢ န့ၤနဲၤအူ အံၤသူဝဲယါဘၣ် (ကသံၣ်ကသ့ၣ်) န့ၣ်လီၤ. တၢ်အနီၢ်နီၢ်တခီစ့ၢ်ကီး အဝဲအီဝဲသံး ဒီး သူဝဲယါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
န့ၤနဲၤအူ ဖီၣ်ဆူၣ်ဒီးမၤသံဝဲ နါမၠးလွ့ၤဖဲ လါအီကူး ၂၃သီႇ ၂ဝ၁၆နံၣ်အနံၤႇ ဖဲ နါမၠးလွ့ၤဒီးအသကိးမုၣ်ဖိ နါည--- လၢအသးအိၣ် ၄ နံၣ်တဂၤ လဲၤထၢသကိးဝဲသဲးသၣ်ဒီးသဲးလၣ် ဖဲသဲးကျီးပူၤလၢအအိၣ်သူၣ်လီၤအသး လၢသဝီမုၢ် နုာ်တကပၤ အပူၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
အူဂ--- အဖိခခွါ လၢအမ့ၢ် စီၤဃ---ႇ စီၤင--- ဒီး စီၤစ--- အံၤထံၣ်ဝဲနါမၠးလွ့ၤ အစိၣ်ဖဲလါအီကူး ၂၅သီႇ ၂ဝ၁၆နံၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤသူၣ်လီၤ ဝဲ သဲးဖိ လၢအသဲးကျီးပူၤအခါန့ၣ်လီၤ. ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်ပၢၤကီၢ်ႇ ဒံၣ်မိၣ်ခြဲၢ်ထ့ၣ် ကညီတၢ်ဘၣ်ဘျုးဘၣ်ဖှိၣ်သုးမုၢ်ဒိၣ် (DKBA) ဒီး သဝီဖိတဖၣ် ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သးဒီး လူၤဃုသ့ၣ်ညါ သကိးက့ၤဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤန့ၣ်လီၤ. နါည--- လၢအ သးအိၣ် ၄ နံၣ်တဂၤအံၤ မ့ၢ်ၦၤလၢအအိၣ်ဒီးနါမၠးလွ့ၤ ဖဲလၢတၢ် ကဲထီၣ်သး အခါ အဃိ အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤဝဲ တၢ်မ့ၢ် တၢ်တီဘၣ်ဃးတၢ်သံ အဂ့ၢ်တခါအံၤန့ၣ်လီၤ.
ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်ပၢၤကီၢ်မၤကွၢ်ဝဲ နါမၠးလွ့ၤအစိၣ် ဒီးထံၣ်ဘၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤဘၣ်တၢ်စဲးအီၤဒီးဒီ (၅ထံၣ်) လၢအ မ့ၢ် အချၢဃံ ၂ ထံၣ်ႇ ဂုာ်ဃံအထွဲ ၂ ထံၣ် ဒီး အခံကိၢ် ၁ ထံၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအမိၢ်ၦၢ်အဖီလာ်တကပၤန့ၣ် အနံၣ် ဒီးအဖျီၣ်ခံ တအိၣ်လၢအလိၤနီတမံၤလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် တၢ်ထံၣ်စ့ၢ်ကီး ပဲးဘိဖိႇ မိာ်ထူဒၢအဘ့ၣ် လၢအဘၣ်တၢ်သူအီၤ လၢတၢ်သူယါဘၣ်အဂီၢ် ဒီး ထံခွး သ့ၣ်တဖၣ်အံၤလၢအစိၣ်ကပၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤလဲၤစိာ် အစိၣ်ဆူကၠဲးဒိတၢ်ဆါဟံၣ် လၢတၢ်ကမၤကွၢ်အီၤအဂီၢ် ဘၣ်ဆၣ်ခီဖျိလၢ အစိၣ်အံၤအုၣ်ဝဲလံအဃိ ၦၤသဝီဖိသ့ၣ်တ ဖၣ်ခူၣ်လီၤကွံာ်အီၤဖဲ ကၠဲးဒိ တၢ်သွၣ်ခိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ်ပၢၤကီၢ် ဖီၣ်ကွံာ်ဝဲ ၦၤလၢအဖီၣ်ဆူၣ်တၢ်ဒီးမၤသံတၢ်တဂၤ လၢအမ့ၢ်န့ၤနဲၤအူ တဂၤအံၤဒီး ကိးဃုာ်စ့ၢ် ကီးဝဲ ၦၤလၢအထံၣ်ထွဲတၢ်ကဲထီၣ်သးတဂၤလၢအမ့ၢ် နါည--- အံၤဆူ ကၠဲးဒိပၢၤကီၢ်ဝဲၤလီၢ် လၢတၢ်ကသံကွၢ် သမံသမိးထံက့ၤ ဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. |
(၄) ပတီၢ်တပတီၢ် - တၢ်ဃ့န့ၢ်အခွဲး
မ့ၢ်ၦၤလၢအတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဖၣ် ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤဧါႇ ဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ခွဲး တၢ်ယာ်လၢပကသူတၢ် ဂ့ၢ်အံၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်. |
မ့ၢ်ႇ နသူဝဲတၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤ ဖဲအလီၢ်အိၣ်အသိးသ့ဝဲန့ၣ်လီၤ. |